monash.pw
Yayınlanma: - 09 Temmuz Güncellenme:
Büyük tuvaleti tutamama, susuzluk, kusma bulantı, halsizlikle karın bölgesinde gaz gibi belirtileri olan ishale genellikle virüsler neden olur. İshal akut (geçici) veya kronik (uzun süreli) olabilir. Peki, yetişkinlerde ishal nasıl tedavi edilir? İshale ne iyi gelir? Bilinmesi gerekenleri haberimizde bulabilirsiniz.
İSHAL NEDİR?
İshal veya bilimsel adıyla diyare, dışkılamanın normalden daha sulu olmasıdır. Genellikle birkaç gün sürer ve genellikle herhangi bir tedavi olmadan kaybolur. İshal, akut veya kronik olabilir.
Akut ishal, bu durumun bir ila iki gün devam etmesiyle ortaya çıkar. Viral veya bakteriyel bir enfeksiyonun sonucu olarak ya da gıda zehirlenmesinden kaynaklanabilir. Gelişmekte olan veya üçüncü dünya ülkelerine yapılan ziyaret ve tatillerde bu ülkelerde karşılaşılan bakteri ve parazitler turist ishali adı verilen bir başka akut ishal türüne neden olabilir.
Kronik ishal ise en az dört hafta boyunca devam eden ishali ifade eder. Genellikle altında bağırsak hastalığı veya bozukluğu gibi bir tıbbi neden bulunur. Bunlara örnek olarak çölyak hastalığı, Crohn hastalığı, irritabl bağırsak sendromu, sürekli enfeksiyon ya da inflamatuar bağırsak hastalığı gibi daha ciddi bir rahatsızlıklar verilebilir.
Foto: shutterstock
İSHAL BELİRTİLERİ
– Sıvı dışkılama,
– Acil dışkılama isteği ve büyük tuvaleti tutamama,
– Fazla dışkılama,
– Susuzluk,
– Bulantı ve kusma,
– Ateş yükselmesi,
– Halsizlik,
– Karın bölgesinde ağrı ve gaz
YETİŞKİNLERDE İSHAL NASIL TEDAVİ EDİLİR?
İshal kısa ömürlüdür. Genellikle birkaç gün devam eder ve herhangi bir tedaviye ihtiyaç duymadan kaybolur. İshalin devam ettiği süreçte vücudun yeterince sıvı alması önemlidir. Daha uzun süren vakalarda ise doktorlar çeşitli ilaçlar önerebilir. Bu ilaç türleri arasında antibiyotikler, bakteri veya parazitlerin neden olduğu ishali türlerini tedavi etmeye yardımcı olabilir. Ancak ishale bir virüs neden oluyorsa antibiyotikler yardımcı olmaz.
İshal esnasında vücudun kaybettiği su ve minerallerin yerine konulması gereklidir. Bunun içinde temiz içme suyu, meyve suyu veya et suyu tüketimini artırmak önemlidir. Ancak elma suyu gibi bazı meyve suları ishali daha da kötüleştirebilir.
Eğer ishale bir antibiyotik neden oluyorsa doktorunuz ilacın dozu düşürülebilir veya değiştirebilir.
İshale neden olan ve altta yatan diğer tıbbi durumların tedavisinin gerçekleştirilmesi gerekebilir.
İshal belirtileri kaybolduktan sonra yarı katı ve düşük lifli yiyecekler diyete yavaş bir şekilde eklenmelidir. İshali daha da kötüleştirebilecek gıdalardan da kaçınmak önemlidir.
Foto: shutterstock
Bunlar:
– Yağlı veya kızarmış yiyecekler
– Çiğ meyve ve sebzeler
– Baharatlı yiyecekler
– Kahve ve soda gibi kafeinli içecekler
– Fasulyeler
– Lahana, Brüksel lahanası
– Süt, peynir, yağlı ve sütlü yiyecekler
– Tam tahıllı ve kepekli ekmek
İSHALE NE İYİ GELİR?
Yetişkinlerde bebek ve çocuklara göre ishal için uygulanabilecek yöntemler ve alternatifler daha fazladır.
İşte onlardan bazıları:
– Havuç, soyulmuş elma, pirinç suyu, patates haşlaması veya püresi, yoğurt ve ayran birçok kişinin evinde bulunan ve ishale etkili başlıca yiyeceklerdir.
– Demli siyah çay
– Yemeklerden sonra bir bardak zencefil çayı.
– Muzun ishali hafifletici ve geçirici özelliği vardır. Günde birkaç kez yenebilir.
– Papatya çayının ishali kesici etkisi vardır.
– Probiyotik içeriği yüksek besin tüketimi ishalin geçmesini veya azalmasını sağlamaktadır.
– Bakterilerden kaynaklanan olan ishal için bal oldukça faydalıdır. Sıcak suya birkaç yemek kaşığı bal karıştırarak gün içinde içebilirsiniz.
AğrıbalBebekÇayDünyakahvepeynirSağlıksütyoğurt
Anne sütü ile beslenen bebeklerde sulu dışkılama görülebilir. İshal çocukluk döneminde ise genellikle ateş, kusma ve karın ağrısı gibi semptomlarla birlikte kendini gösterir. Yetişkinlerde ise bu problemin ortaya çıkma şekli karın ağrıcı ve sancı şeklindedir. Yetişkinlerde sulu dışkılama gün sürebilir. Peki ishali ne keser, ishal tedavisi nasıl yapılır? Kimi zaman bir hastalık belirtisi kimi zaman ise tüketilen besinlerin sindirim sisteminde yarattığı etkiye bağlı olarak ortaya çıkan ishalin tedavisi planlanırken, sorunun kaynağına yönelik bir çözüm üretilmesi gerekir. Bu noktada ishale ne iyi gelir, nasıl geçer sorusunu yanıtlamadan önce öncelikle ishale sebep olan faktöre yönelik bir tedavi yöntemi geliştirilmesi önemlidir. Örneğin gıda zehirlenmesi sebebiyle ortaya çıkan bir problem karşısında ishale iyi gelen evde doğal yöntemleri uygulamak fayda etmeyecektir. Bu durumda bitkisel kaynaklardan yardım alarak ishali kesmek yerine bir uzman hekim tedavisine ihtiyaç vardır.
İshal olan kişiler "ishale iyi gelen yiyecekler, ishale iyi gelen çorba" gibi araştırmalar ile çözüm yöntemi arıyorlar. Her yaş grubunda ishal olabilme ihtimali olduğu için ishale iyi gelen yöntemleri yaş gruplarına göre ele alacağız.
Bebeklerde ishal çok sık görülür. Bu durum için hem dikkat edilmesi gereken hem de birkaç çözüm önerileri vardır. Bebeklerde ishal nasıl geçer diyorsanız işte öneriler:
Çocuklarda ishal oldukça önemlidir. Hem besin hem sıvı kaybının yaşandığı ishal sürecinde çocuklar halsiz ve huysuz olurlar. Bu durum ebeveynlerinde moralini bozmaktadır. Çocuklarda ishale iyi gelen yöntemleri evde uygulayabilirsiniz. İşte çocuklarda ishale iyi gelen yiyecekler listesi:
Yetişkinlerde ishal için çözüm seçenekleri daha çok vardır. Çünkü alınacak gıdalarda ve su tüketiminde bebek ve çocuklara göre çok fazla kısıtlama yoktur. İshali ne durdurur? İshali ne geçirir? Sorusun yanıtını araştırıyorsanız bu önerilere bakabilirsiniz:
Hamilelik başlı başına farklı sorunları beraberinde getiren bir süreçtir. Hormon dengesi, bağışıklık sistemi ve sinir sistemi gibi kadın vücudunda birçok ani değişimler olur. Bundan kaynaklı ishalin görülme olasılığı da oldukça yüksektir. Hamilelikte ishal için:
İshali anından kesen yöntem ilaçlardır. Doktorun önereceği ya da eczaneden satın alabileceğiniz ishal ilaçları kullanabilirsiniz. İshal için ilaç kullanmamak isteyenler bitkisel yöntemleri deneyebilir.
İshali hemen ne keser? Sorusunun bir başka cevabı doğal tedavi yöntemleridir. Bunlar; patates haşlama, yoğurt ve nişasta karışımı, sarı leblebi ve muzdur.
İshalin oluşum nedenine göre tedavi uygulanır. İshal yiyecek, içecekler, ilaçlar ve hastalıklardan kaynaklı meydana gelir. İshalden kurtulmak için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:
İshal oluşumunu tetikleyen bazı kişisel faktörler olduğu gibi elde olmayan sebeplerden dolayı bazı hastalıklar da ishal yapabilmektedir. İshal çeşitleri ile ilgili sıralama yapmak gerekirse; gıda zehirlenmeleri kaynaklı ishal, viral enfeksiyonlar, gastroenterit, rota virüs ishalleri diyebiliriz.
İshale neden olan bazı faktörler şunlardır:
İshale neden olan birçok yiyecek, içecek ve ilaçlar mevcuttur. Günlük yaşantımızda tükettiğimiz çok sık tükettiğimiz yiyeceklerde bu listenin içine dahildir. İşte ishal yapan şeyler:
İshal belirtileri ve nedenlerinden sora ishal yapan yiyeceklere değinelim. Bazı gıdalar ishale yol açar. Bunların bazıları şunlardır:
İshal belirtileri her insanın anlayacağı şekilde başlar. Karın sancıları, ağrıları ve ardından başlayan sulu dışkılamalar ishalin en belirgin özellikleridir. İshal kış aylarında soğuk algınlığı hastalıklarına bağlı ortaya çıkarken, yaz aylarında bozulmuş gıdalar ya da aşırı sıcaklardan dolayı ortaya çıkar. İşte ishal belirtilerini şu şekilde sıralayabiliriz:
İshalin tedavisinde ilk başlangıçta nedenine bakılmaksızın çözüm yöntemleri aşağı yukarı aynıdır. Bebeklerde oluşan ishalde su kayıpları önem arz etmektedir. Bebeklerde ateşlenme ve kusma çok olduğu için gün içerisinde aşırı susuzluk ölümlere yol açabilir. Susuzluğu önlemek için sıvı takviyesi yapılmalıdır. Su içmeyen bebeklerde mama ya da ek gıdalarda su miktarı arttırılarak sıvı desteği sağlanabilir.
Çocuklarda beslenme miktarı günde 6 defaya çıkarılabilir. İshal ile oluşan protein kaybı bu şekilde önlenir. Yetişkinlerde ise sıvı tüketiminin yanında enfeksiyon gibi durumlarda antibiyotik kullanılabilir. Fakat antibiyotik kullanımı ishale neden olabileceği unutulmamalıdır. İleri düzey ishal durumlarında tedavi süreci doktor kontrollerinde yapılmalıdır. Bazı testler uygulanarak ishale yol açan hastalıklar ortaya çıkarılabilmektedir.
Karın ağrısı ve ishale ne iyi gelir? Soruların cevaplarını yanıtladıktan sonra ishalin geçmesi için gerekli süreden bahsedelim. İshalin nedenine bağlı olarak ishalin geçme süresi de değişebilmektedir. Genel olarak ishalin geçme süresi 3 ya da 4 gündür. Bazı durumlarda 7 günü bulabilir. Daha üstü bir sürede ishal devam ederse doktora başvurmalısınız.
Adet gecikmesine ne iyi gelir? Adet neden gecikir? Adetim gecikti diyenler için çözüm önerileri
KULLANICILARIN MERAK ETTİĞİ DİĞER SORULAR