Karın Guruldaması Neden Olur Nasıl Geçer

Milyonlarca insanda sindirim sorunları var. Bu sorunu yaygın olarak yaşayanların yaklaşık beşte biri bağırsak sorunlarından muzdarip. Sıklıkla karın gurultusu yaşayanlar ise bunun bir mide ya da bağırsak sorunu olup olmadığını merak eder. Karın gurultularının en önemli nedeni ise ince bağırsak içindeki sıvı veya gaz birikmesidir. Bunun bir adı bile var: 'Borborygmus'. Bu terim Tıbbın Babası olarak da bilinen Hipokrat tarafından türetilen bir terim. Bu gurultular ve hırıltılı sesler midenizden ince bağırsağınıza geçen yiyecek, sıvı ve gazın sonucudur.

KARIN GURULDAMASI NEDEN OLUR?

Karın gurultusu kalın bağırsağınızda gaz birikmesinden kaynaklanan can sıkıcı bir sorundur. Biriken bu gaz genellikle yeme içme sırasında yutulan havadan kaynaklanmaktadır. Konuşarak yemek yemek hava yutulmasını kolaylaştırdığından yemek yerken acele etmemek ve konuşmamak karın gurultusu sorununu çözebilir.

Yemek yerken üzüntülü olmak da aynı şekilde hava yutulmasına neden olabilir. Kendini zorlamak veya derin derin iç çekmek hava yutmanıza neden olur. Karın gurultusunun bir diğer nedeni de midenin boş olmasıdır. Mide boş olduğunda içerisinde bulunan hava mide hareketleri sebebiyle ileri geri hareket eder ve guruldama sesi ortaya çıkar.

KARIN GURULDAMASI HANGİ HASTALIKLARIN HABERCİSİ?

Milyonlarca kişide sindirim sorunları var ve yaklaşık beşte biri en yaygın bağırsak hastalığından şikayet ediyor. Bunlardan en başta gelen ise, İrritabl Bağırsak Sendromu. İrritabl Bağırsak Sendromu belirtileri arasında sıklıkla ağrı, şişkinlik ve kabızlık veya ishal yer alır. Bu sorunun teşhisi uzun ve zorlu bir süreç olabilir. Belirli bir test olmadığından, çoğu zaman göz ardı edilir ve semptomları başka hastalıklarla karıştırıldığı için gözden kaçabilir.

Sarımsak, soğan, elma, süt, yoğurt ve nohut gibi yiyeceklerde bulunan ve normalde sağlıklı kabul edilen karbonhidrat türleri semptomları tetikleyebiliyor.

YENİ ARAŞTIRMALAR

Batı Avustralya Üniversitesi'nde bilim insanları bağırsak seslerinizi dinleyen ve sonra içeride neler olup bittiğini analiz eden bir makine yarattı. Araştırmacılar, bu makine sayesinde, karın gurultusu dinlenerek bağırsakta neler olup bittiğine dair içgörüleri ortaya çıkarabileceğini ve yaygın rahatsızlıkları teşhis etmeye yardımcı olabileceğini söylüyor.

Mide ve bağırsak sistemine ait şikayetler hastaneye başvurularda en önde gelen sebepler arasında yer alır. Gıda alımıyla birlikte çeşitli dış etkenlerin doğrudan maruz kalınmasına bağlı problemler yaşanabildiği gibi bazı iç hastalıkların etkisiyle de mide ve bağırsak sistemi ciddi anlamda olumsuz etkilenerek hazımsızlık ve şişkinlik gibi klinik belirtiler ortaya çıkabilir.

Karın Şişkinliği Nedir?

Karın şişkinliği genel olarak mide ve bağırsak sistemini oluşturan içi boşluklu organların hava veya gazla ile dolmasına bağlı dokuların gerginliğiyle ilişkili olarak hastaların karın bölgesinde doluluk, rahatsızlık, hazımsızlık veya şişkinlik hissetmesi halidir. Şişkinlikle beraber karın bölgesinde hassasiyet veya karın ağrısı görülebilir. Bunun yanında bağırsak hareketlerinin artmasına bağlı olarak guruldama, karında kasılma ve burkulma hissi, sık gaz çıkarma ve geğirme de görülebilir.

Karın şişkinliği mide ve bağırsak sisteminin temel görevi olan sindirimin ciddi aksaklığına dair önemli fikir veren şikayetlerin başında gelir. Mide ve bağırsak sistemini oluşturan dokuların fonksiyonel ve anatomik problemlerinin etkisiyle sindirim aksayarak bağırsak sistemi boyunca yoğun gaz birikimi ve şişkinlik gelişebilir. Şişkinlik hastalarda ciddi rahatsızlık oluşturarak hem iş ve okul performansını olumsuz etkileyebilir hem de estetik yönden kötü bir görünüme neden olabilir.

Karın Şişkinliği Neden Olur?

Karın şişkinliğinin temelinde mide ve bağırsak sisteminde sindirimin bozulması ve gaz birikmesi yer alır. Buna yol açabilen fizyolojik koşullar ya da bazı hastalıkların seyrinde hastalarda karın şişkinliği görülebilir:

• Uygunsuz beslenme: Çok miktarda, az çiğnenmiş veya sindirimi zor, hazır gıda ağırlık besinin alınması durumunda sindirim zorlaşacağından bol miktarda gaz birikimiyle birlikte şişkinlik olabilir.
• Hava yutma: Sakız çiğneme, uygunsuz ağız protezi kullanma gibi koşullara bağlı sık hava yutma sonucunda gaz birikimi ve şişkinlik gelişebilir.
• Sigara kullanımı: Sigara hem mide-bağırsak dokularına zarar vererek hem sindirimi aksatarak hem de hava yutmaya yol açarak şişkinlik yapabilir.
• İrritabl bağırsak sendromu (İBS): Bağırsak dokularının fonksiyonel olarak görevlerinde aksamaya yol açan İBS seyrinde şişkinlik sık görülür.
• İnflamatuvar bağırsak hastalığı (İBH): Bağışıklık sisteminin mide-bağırsak dokularında iltihaplanmaya yol açmasıyla seyreden Crohn hastalığı veya ülseratif kolit durumunda şişkinlik olabilir.
• Gıda alerjisi veya gıda intoleransı: Laktoz içeren besinler, glutenle ilişkili bağırsak problemleri (Çölyak hastalığı) veya belirli besin maddelerine yönelik alerjisi olanlarda gıda alımı sonrasında şişkinlik ortaya çıkabilir.
• Kilo alma: Vücut ağırlığı kısa süre içinde değişen, artan hastalarda sindirim sisteminin fonksiyonel aksamasıyla birlikte şişkinlik görülebilir.
• Hormonal değişiklikler: Özellikle adet dönemi, gebelik gibi hormon seviyelerinin değiştiği koşullarda bağırsak hareketleri etkilendiğinden şişkinlik olabilir.
• Bağırsak florasında bozulma: Bağırsak içinde yer alan faydalı bakterilerin miktarında değişme yaşanması, belirli türlerin sayısında artış yaşanması gibi durumlarda sindirim etkilenerek şişkinlik oluşabilir.
• Gastroenterit: Çeşitli mikroorganizmalara bağlı olarak mide-bağırsak iltihaplanması olması halinde gaz birikimiyle birlikte şişkinlik görülebilir.
• Kabızlık: Bağırsak hareketlerinin normalden az olması durumunda dışkı atılımının azalması ve bakteri miktarının artmasıyla ilişkili olarak yoğun gaz birikimi ve şişkinlik görülür.
• Gastroözefajial reflü hastalığı (GÖRH): Reflü hastalığında mide asidinin artışıyla birlikte mide-bağırsak dokusu tahriş olabilir ve gaz birikimiyle birlikte şişkinlik görülebilir.
• Stres ve psikolojik problemler: Yoğun stres, kaygı veya diğer psikolojik problemlerde mide-bağırsak fonksiyonları da aksayarak şişkinlik şikâyeti meydana gelebilir.
• İlaç yan etkisi: Antibiyotikler, antidepresanlar gibi bazı mide-bağırsak fonksiyonlarını etkileyebilen ilaçlar yan etki olarak hazımsızlık ve şişkinlik yapabilir.
• Kalp yetmezliği: Kalbin pompalama fonksiyonunun bozulması halinde kan dolaşımı bozulduğundan, hem bağırsak dokularına yeterli kan gitmemesi, hem de karın içine sıvı birikebilmesi nedeniyle şişkinlik gelişebilir.
• Karaciğer ve böbrek yetmezliği: Kan sıvısının damar içinde kalmasını temin eden belirli proteinlerin üretim merkezi karaciğer veya vücuttan uzaklaştırma merkezi böbreklerin yetmezliği ile sonuçlanan hastalıklarda karın içine sıvı birikmesi görülebilir ve bu durum karın şişkinliği yapabilir.
• Pankreas yetmezliği: Pankreasın sindirim için önemli görevlerde bulunan enzim üretme işlevinin aksamasıyla sonuçlanan pankreas yetmezliği durumunda şişkinlik oluşabilir.
• Kanser: Özellikle mide-bağırsak sisteminde anatomik ve fonksiyonel yönden bozukluğa yol açan kötü huylu tümör dokularının varlığında şişkinlik meydana gelebilir.

Karın Şişkinliği Tedavisinde Neler Yapılabilir?

Karın şişkinliği genellikle fizyolojik koşullar, günlük aktiviteler ya da yanlış beslenmeyle ilişkili olduğu için tedavisinde sıklıkla yaşam tarzı değişikliklerinden yararlanılır. Özellikle beslenmenin düzenlenmesi ve kişiye uygun şekilde günlük diyet hazırlanması şişkinliğin giderilmesinde etkili olabilir. Bununla birlikte altta yatan çeşitli rahatsızlıklardan kaynaklanan ve yaşam tarzı değişikliklerinden fayda görmeyen hastalarda medikal tedavi uygulanabilir.

Şişkinliğin giderilmesine yardımcı olabilecek öneriler aşağıda listelenmiştir:

• Yeterli ve dengeli beslenme alışkanlığı kazanılmalıdır. Özellikle gıda intoleransı ile sonuçlanabilen yoğun karbonhidrat, yağ, hazır gıda ve sindirimi zor gıdaların tüketiminden kaçınılmalıdır. Lif içeriği yüksek besinler tercih edilmelidir.
• Bol sıvı alınması kabızlığın önlenerek şişkinlik gelişmesini engeller.
• Gaz üretimini artıran mercimek, fasulye, lahana gibi gıdaların tüketimi azaltılmalıdır.
• Kilo verilmesi şişkinliğin ve kiloyla ilişkili mide-bağırsak problemlerinin giderilmesinde etkilidir.
• Lokmalar yavaş ve iyi çiğnendikten sonra yutulmalıdır.
• Probiyotik içeriği yüksek yoğurt, kefir gibi gıdalar faydalı olabilir.
• Egzersiz veya düzenli yürüyüş yapılması bağırsak aktivitesini artırarak şişkinliğin giderilmesinde yararlıdır.
• Yaşam tarzı değişikliklerinden fayda görmeyen hastalarda bağırsak aktivitesini düzenleyici, bağırsak hareketlerini artırıcı, kabızlık önleyici ve bağırsak florasını düzenleyici etkilere sahip ilaçların kullanılması gündeme gelebilir.

Karın gurultusu, açlık dışında genellikle sindirim sistemi problemlerinden kaynaklı meydana gelir. Beslenme alışkanlıklarından kaynaklı olarak sindirim sisteminde meydana gelen aksaklıklar, bağırsakların hızlı çalışması ya da çalışmaması gibi durumlarda karın guruldaması görülür. Uzun süre ağır diyet yapanlar, öğün aralarına uzun saatler koyanların sık sık yaşayabileceği karın guruldamasına engel olmak için yaşam tarzında bazı alışkanlıkların edinilmesi tavsiye edilir.

Tarçınlı su zayıflatır mı? Limonlu tarçınlı su içmek zayıflatır mı? Yoğurtlu tarçın kürü tarifi

Karın Guruldamasının Nedenleri Nelerdir?

Karın guruldamasının en temel nedeni beslenme alışkanlıklarıdır. Sağlıksız beslenmeyi alışkanlık haline getiren kişilerde sıklıkla görülen sindirim bozuklukları, karın guruldamasına neden olur. Özellikle gazlı içecek tüketen, öğünleri abu cuburla geçiştiren kişilerde karın gurultusuna çok sık rastlanır. Karın gurultusunun nedenleri:

Tiroid hormonlarını bozan yiyecekler nelerdir? Hormon sağlığını bozan besinler

• Öğünler arasına uzun saatler koymak

• Sıkı ve ağır diyetler yapmak

• Gazlı içecek ve hazır meyve suları tüketmek

• Cips, çikolata gibi sağlıksız besinleri çok fazla yemek

• Süt, yoğurt, domates, peynir, kahve ve çay gibi mide asit dengesini bozabilecek yiyeceklerin çok fazla tüketilmesi

Çölyak hastalığı nedir neden olur? Çölyak hastalığı belirtileri tedavisi ve diyeti

Karın Gurultusuna Ne İyi Gelir?

• Karın gurultusu sıkıntısı yaşayanların ilk olarak yapması gereken beslenme alışkanlıklarını gözden geçirmektedir. Özellikle gazlı içeceklerden ve ambalajlı ürünlerden uzak durmak gerekir. 

• Yemek yerken yavaş yavaş ve iyice çiğnemeye özen gösterilmelidir. 

• Mide ve bağırsak sağlığını koruyan bitki çaylarını düzenli olarak içmek tavsiye edilebilir. 

• Yemek yerken ve konuşurken çok fazla derin nefes almak, mide ve bağırsakların hava ile dolmasına neden olacaktır. Bu da karın gurultusuna yol açtığı için nefes alışverişlerine dikkat etmek gerekir. 

• Uzun süreli mide gurultusunun geçmesi için karında oluşan havanın çıkabilmesi için biraz hareket etmek ve egzersiz yapılması önerilir. 

• Yemek sonrası biraz ara vererek tatlı, çay ve kahveden saat kaçınmak gerekir. 

• Hayatında çok fazla hareket olmayanların kısa yürüyüşleri ve egzersizleri hayatının bir parçası haline getirmesi tavsiye edilir.

Hangi besinler hangi hastalıklara iyi gelir? Doğal besinlerle hastalıklardan korunmak mümkün

Karın Gurultusuna İyi Gelen Doğal Yöntemler

1. Günde en az 2 litre su içmek

2. Yeşil çay, rezene, melisa çayı gibi sindirim sistemini rahatlatan bitki çayları içmek

3. Düzenli uyku

4. Mayalı ve karbonatlı yiyeceklerden uzak durmak

5. Düzenli egzersiz