Karın Sol Tarafı Neden Ağrır

Karın boşluğu birçok organı barındırmaktadır. Bu organların her birinin çeşitli hastalıkları ağrıya neden olabilir. Bu organların hastalıklarını değerlendirirken ağrı genellikle baş ağrısı ve bel ağrısından farklı olarak uyarıcı nitelik taşır. Karın ağrısı vakit geçirilmeden değerlendirilmesi gereken bir belirtidir. Diğer kronik ağrılarda ağrı kesiciler verilirken, karın ağrılarında neden belirlenmeden ağrı kesici verilmesi son derece sakıncalıdır. Çünkü bu durumda ağrının kesilmesiyle altta yatan hastalık gizleneceğinden tedavide geç kalınarak daha büyük zararlara yol açılabilir.

Karın boşluğunda mide, bağırsaklar, karaciğer, pankreas, safra kesesi, safra yolları, dalak, apandis, böbrek ve idrar yolları, mesane, kadınlarda rahim ve yumurtalıklar, erkekte prostat bulunmaktadır. Bütün bu organlardan ve karın duvarından kaynaklanan birçok akut ve kronik ağrı vardır. Bütün bu ağrıların değerlendirilmesi oldukça zordur. Hastanın iyi tetkiki gereklidir.

Karın ağrıları içerisinde en sık görülenler apandisite bağlı karın ağrıları, safra kesesinin iltihap ve taşlarından kaynaklanan ağrılar, mide ve onikiparmak bağırsağı ülserinden kaynaklanan ağrılar, pankreas bezinin iltihaplarından kaynaklanan ağrılardır. Ayrıca karın organlarının kanserlerinde şiddetli ağrılar ortaya çıkar.

Karın ağrıları genellikle tanıya daha kolay ulaşabilmek için ağrının yerleştiği bölgeye göre sınıflandırılırlar. Bu amaçla karın bölgesi çeşitli kısımlara ayrılır.

Göbek çevresi

Göbek çevresindeki ağrılar ince bağırsak hastalıkları ve apandis iltihabı (apandisit) ile ilişkili olabilir.

Üst orta bölge

Bu bölgeye epigastrik bölge de denir. Göbeğin üstünde orta hatta yer alır. Bu bölgenin ağrıları genellikle mide hastalıkları ile ilgilidir. Bunlar mide ekşimesi, gastrit ya da ülser olabilir. Ayrıca ince bağırsağın üst bölümü (onikiparmak bağırsağı), pankreas ve safra kesesi hastalıklarında da bu bölgede sürekli ve şiddetli ağrı oluşabilir. Bu bölgede ağrıya neden olan bir başka durum ise diyafram fıtığıdır. Tüm bunlardan başka bölgede yer alan organların (mide, pankreas) kanserlerinde de karnın üst orta bölgesinde şiddetli ağrı ortaya çıkar.

Üst sol bölge

Bu bölgede ağrı çok sık değildir. Bazen mide, dalak, pankreas ve kalın bağırsakla ilgili hastalıklarda görülebilir.

Üst sağ bölge

Üst sağ bölgede şiddetli ağrının en önemli nedeni safra kesesinde iltihaplanmadır. Bu durumda ortaya çıkan ağrı göbeğe ve bele yayılabilir. Bazen pankreas veya onikiparmak bağırsağından kaynaklanan hastalıklar da karnın sağ üst bölgesinde ağrıya neden olabilir.

Alt orta bölge

Bu bölgede ağrı kalın bağırsak iltihaplarına, kadınlarda idrar yolu enfeksiyonları ya da üreme organları ile ilgili hastalıklara bağlı olabilir. Bölgenin sık görülen bir ağrılı hastalığı da spastik kolondur.

Alt sol bölge

Sıklıkla son bağırsaktan kaynaklanan problemler bu bölgede ağrıya yol açar. Divertikülit adı verilen özel bir kalın bağırsak iltihabı ve Crohn hastalığı örnek olarak sayılabilir.

Alt sağ bölge

Kalın bağırsak hastalıklarında bu bölgede de ağrı görülür. Apandisit ağrısı da başlangıç döneminin ardından karnın sağ alt bölümüne yayılır.

Yansıyan ağrı

Akciğerlerin alt kısımları, böbrekler, rahim ve yumurtalıklar gibi karın dışında yer alan organlardan kaynaklanan ağrılar bazen karın bölgesine yayılır. Bu tip ağrıya yansıyan ağrı adı verilir. Ayrıca karın organlarından kaynaklanan ağrıların da başka bölgelere yayılmasına sık rastlanır. Örneğin safra kesesi ağrısı göğse ve sağ omuza, pankreas ağrısı bele ve kürek kemiklerinin arasına yayılır. Bunlar da yansıyan ağrıya örnek durumlardır.

Karın Ağrısında Tanı

Karın ağrısı nedeniyle hekime başvuran hastalarda ağrının nedenini ortaya koymak için öncelikle hastanın şikayeti, ağrının niteliği ayrıntılı bir şekilde sorgulanır, bunu fiziksel muayene, çeşitli laboratuvar testleri, görüntüleme yöntemleri ve gerektiğinde endoskopik incelemeler izler.

Ağrının başlama şekli önemlidir. Örneğin, ani başlayan bir ağrı bağırsaklarda beslenme bozukluğu, safra kesesi kanallarında veya bağırsaklarda tıkanma gibi ani başlayan bir hastalığın habercisidir.

Ağrının şekli de tanı için değerli bilgiler sağlar. Örneğin bağırsak tıkanmalarında bağırsakların kasılmalarına bağlı kramp şeklinde ağrılar ortaya çıkar. Safra yollarının tıkanması üst karın bölgesinde şiddetli ve sabit bir ağrıya yol açar. Akut pankreatitte tipik olarak üst karın bölgesinde ve sırtta, çok şiddetli, dayanılmaz, sabit bir ağrı vardır. Akut apandisitte ağrı göbek çevresinde başlar ve tablo ilerledikçe karnın sağ alt bölgesine kayar.

Bir başka önemli tanı kriteri ağrının süresidir. Örneğin, spastik kolit ağrısı aylar ve hatta yıllar boyunca artma ve azalmalarla sürüp gider. Safra kesesi ağrısı birkaç saatten daha uzun sürmez. Pankreas iltihabına bağlı ağrı ise birkaç gün devam eder.

Karın ağrılarının tanısında görüntüleme yöntemlerinin çok önemli yeri vardır. Direkt grafi (röntgen) ile bağırsak tıkanmaları veya delinmeleri saptanabilir. İlaçlı röntgen çekimleri mide-bağırsak sistemi ile ilgili değerli bilgiler verir. Ultrasonografi de tanıda çok değerli bir yöntemdir. Safra kesesi hastalıkları, apandisit, karaciğerle ilgili sorunlar, böbrek ve idrar yolu hastalıkları ultrasonografi ile saptanabilir. Bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans ise karın bölgesinin anatomisini mükemmel bir şekilde göstermeleriyle pek çok hastalıkta kesin tanıya ulaşılmasını sağlayan görüntüleme yöntemleridir.

Karnın sol tarafındaki ağrı farklı şekillerde kendini gösterebilir. Ağrı hafif veya şiddetli olarak, üst ya da alt karın bölgesinde meydana gelebilir. Tetikleyici genellikle mide veya bağırsaklar gibi bir sindirim organıdır. Ancak altta yatan nedenin tam olarak belirlenmesi için ağrının sıklığı, yoğunluğu, lokalizasyonu ve türünün tam olarak anlaşılması gerekir…

Sol karın ağrısı farklı sıklıkta, yoğunlukta ve tipte ortaya çıkabilir. Çoğunlukla gıda intoleransı veya sağlıksız yaşam tarzı gibi nispeten zararsız nedenleri vardır. Fakat dalak, pankreas veya mide gibi bir dizi organ karnın sol tarafında olduğu gibi, kalp veya akciğerler de bölgeye yakın olduğundan, bunlar daha ciddi bir hastalığa veya hatta bir kalp krizine işaret edebilir. Bu nedenle, olası riskleri en aza indirmek ve tedaviye erken başlayabilmek için mutlaka bir doktor tarafından netleştirilmelidir.

Karnın Sol Tarafındaki Ağırının Nedenleri

Karnın sol tarafında çok sayıda organ ve yapı bulunur. Bölgenin büyük bir kısmı, esas olarak ince bağırsak ve kalın bağırsaklar (kolon) tarafından kaplanır. İnce bağırsak doğrudan mideye bağlanır ve 3-6 metre uzunluğundadır. Şikayetler sadece sol tarafta olabileceği gibi, üst, orta ve alt karın bölgesi ile sırt veya göğse de yayılabilir.

• Sol üst karın ağrısı: Mide, kalp, akciğerler, pankreas, dalak
• Sol orta karın ağrısı: Dalak, böbrek, üreter, kalın bağırsak
• Sol alt karın (kasık) ağrısı: Böbrek, üreter, kalın bağırsak

Ağrının nedenini belirlemek için ateş, mide bulantısı, kusma, mide ekşimesi, gaz, ishal veya kabızlık gibi diğer olası belirtilere de dikkate alınmalıdır. Ağrının ve diğer semptomların tam olarak lokalizasyonuna bağlı olarak, aşağıdaki tabloda sıralanan nedenler mümkündür:

Karnın Sol Alt Tarafında Ağrı

Ağrının yaklaşık konumu, hangi organların bu ağrıyı tetikleyebileceğinin tahmin edilmesini sağlar. Sol alt karın bölgesinde karın ağrısı belirtiliyorsa, bağırsak hastalıkları temelde olası nedenlerdir. Ancak bu ağrıdan ürolojik veya jinekolojik hastalıklar da sorumlu olabilir. Ayrıca ağrının ne zamandan beri var olduğunu, sadece üzerine bastırıldığında mı yoksa dokunmadan da var olup olmadığını belirlemek önemlidir.

Kalın bağırsağın büyük kısımları sol alt karın bölgesinde bulunduğundan, sol taraflı alt karın ağrısında her zaman bağırsakta bir iltihaplanma olabileceği ihtimali göz önünde bulundurulmalıdır. Divertiküloz, herhangi bir insanda herhangi bir belirtiye neden olmadan ortaya çıkabilen kalın bağırsak şişkinliğidir.

Ek olarak, bağırsak hastalıklarının yanı sıra, fallop tüplerinin iltihaplanması ve ürolojik enfeksiyonlar da kadınlarda sol alt karın ağrısını tetikleyebilir.

Hafif, nadiren ve başka semptomlar olmadan ortaya çıkan ağrıdan genellikle şişkinlik sorumludur. Fasulye, bezelye veya çeşitli lahana türleri gibi şişkinlik yapan yiyecekleri tükettikten sonra daha sık ortaya çıkarlar ve genellikle hızla tekrar kaybolurlar. İshal, bulantı veya ateş de ortaya çıkarsa, gastrointestinal enfeksiyon veya gıda intoleransı da düşünülmelidir.

Karnın Sol Üst Tarafında Ağrı

Dalak, kalın ve ince bağırsakların bir kısmı sol üst karın bölgesinde bulunur. Ayrıca kalp, akciğerler, mide ve sol böbrek doğrudan sol üst karın bölgesine komşudur. Tüm bu organlarda bulunan birçok hastalık, karnın sol üst tarafında ağrıya neden olabilir.

Ağrı kısa sürerse ve eşlik eden semptomlar olmadan ortaya çıkarsa, şişkinlik veya gıda intoleransı gibi nedenler yaygındır. İshal veya ateş ortaya çıkarsa, gastrointestinal enfeksiyon ağrıyı tetikleyebilir. Ayrıca çeşitli viral enfeksiyonlar dalağın şişmesine ve sol üst karın bölgesinde ağrıya yol açabilir.

Daha tehlikeli hastalıkların belirtileri arasında ani, çok şiddetli veya sık tekrarlayan ağrı, kolik ağrı, ek bir nefes darlığı, göğüs ağrısı, çok şiddetli ishal ve dışkıda kan bulunur. Bu belirtilerden herhangi biri ortaya çıkarsa, mümkün olan en kısa sürede bir doktora danışılmalıdır.

Sol Orta Karın Bölgesinde Ağrı

Sol orta karın bölgesinde ince ve kalın bağırsaklar ve sol böbrek bulunur. Kadınlarda sol fallop tüpü ve yumurtalık da buraya yakındadır. Bu organları etkileyen hastalıklar, sol orta karın ağrısının olası nedenleridir.

En yaygın ağrı tetikleyicileri, genellikle virüslerin neden olduğu ve herhangi bir tıbbi tedavi olmaksızın birkaç gün içinde iyileşen ince veya kalın bağırsak enfeksiyonlarını içerir.

Bağırsak yolunun diğer yaygın ve zararsız hastalıkları şişkinlik ve irritabl bağırsak sendromudur. Genellikle bir belirti olmaksızın ortaya çıkarlar ve diyet değişiklikleri veya probiyotik kullanımı gibi basit yöntemlerle tedavi edilebilirler.

Not: Bu makale yalnızca genel bilgiler içerir. Kendi kendine teşhis veya kendi kendine tedavi için kullanılmamalıdır.

Karın bölgesindeki sol boşluk, pek çok organı içinde barındırıyor ve komşu organların belirtileri de bu bölgeye yansıyor. Sol boşluk ağrılarının her zaman ciddiye alınması gerektiğinin altını çizen Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, ağrıların ciddiye alınmaması durumunda kalp krizi, ciddi pankreas iltihabı ve ana damar anevrizması gibi ölümcül sonuçların ortaya çıkabileceğini ifade ediyor. Op. Dr. A. Murat Koca, hasta acil geldiğinde detaylı değerlendirme yapılıp teşhis konulduktan sonra nedene yönelik tedavi uygulandığını söyledi.

Karnın karşıdan bakıldığında sağ üst ve alt kadran, sol üst (sol boşluk) ve alt kadran olmak üzere dört bölgeye ayrıldığını belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, “Tüm kadranlar içeride bulunan organlara göre belirtiler ve hastalıkları göstererek fikir verirler. Sol boşluk ise pek çok organın içinde bulunduğu veya komşu organların belirtilerinin yansıdığı bir bölgedir. Burada dalak, midenin bir kısmı ve onun arkasında pankreas, aorta gibi damarlar, kalın bağırsağın bir bölüm komşuluğu, daha derinlerde böbrek komşuluğu ve ayrıca buraya yukarıdan göğüs boşluğu komşuluğu vardır. Sol boşluk ağrıları, öncelikle oradaki organ ve komşu organların yansıyan şikayetlerini oluşturuyor.” dedi.

Sol boşluk ağrılarının her zaman ciddiye alınması gerektiğini vurgulayan Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, “Dikkate alınmadığında çok ciddi sonuçlara neden olabiliyor. Bu ağrılar sonucu gerçekleşen kalp krizi, ciddi pankreas iltihabi, dalak yaralanması, ana damar anevrizması ölümcül olabiliyor.” dedi. Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, sol boşluk ağrısı yapan organları ve yol açtıkları rahatsızlıkları şöyle sıraladı:

Dalak kaynaklı olarak dalağın büyümesi ( hipersplenizm), kist, darbe,
Pankreas kaynaklı pankreatit( iltihap), kist, apse, kanser,
Ana damarlar kaynaklı aorta anevrizma,
Mide kaynaklı hastalıkların yansıyan ağrıları, ülser, gastrit, reflü, kanser,
Kalın bağırsak kaynaklı yansıyan ağrı, kolit, apse, kanser,
Kalp ve akciğer kaynaklı yansıyan ağrı, kalp yetmezliği, krizi, zatürre, bronşit, sıvı ve hava kaçağı pnömo/hemotoraks, pıhtı (emboli),
Böbrek hastalıkları kaynaklı, taş, iltihap, travma, kanser
Karın duvarı kaynaklı zona, nevralji.

Hasta acil geldiğinde direk detaylı değerlendirme yapılması gerektiğini belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, “Daha sonrasında tetkikler yapılır. Kalp grafisi ve kan tetkiki ciddi bir kalp sorunu ekarte etmekte gerekebilir. Akciğer filmi, göğüs boşluğunda olan bir sorun varsa yansıyan şikayetler açısından önemlidir. Batın bilgisayarlı tomografi, iç organlar detaylı değerlendirmesi için gerekebilir. Tomografi pankreas, dalak, aorta ve diğer organlar hakkında bilgi verir. Tabi kan ve idrar tetkikleri yapılması da gerekir.” ifadelerini kullandı.

Teşhis konulduktan sonra nedene yönelik tedavi düzenlendiğini belirten Genel Cerrahi Uzmanı Op. Dr. A. Murat Koca, “Gerekli konsültasyonlar yapıldıktan sonra acil bir durumda hasta stabil hale getirilmesi için gerekli tedaviler başlar. Kalple ilgili bir sorunsa kardiyolojik tedavi uygulanır. Hastanın durumuna göre gerekli düzenlemeler yapılır. Mide, pankreas, dalak gibi sindirim sistemiyle ilgili sorunda genel cerrahi uzmanı takip ve tedavisini düzenler. Böbrek ve üriner sistemle ilgili bir sorunda üroloji gerekli işlemler ve tedavileri yapar. Ana damar aortta da tespit edilen hastalıkta kalp damar cerrahı gerekli tedavi ve düzenlemeleri yapar.” diye konuştu.