Sozcu.com.tr
Yayınlanma: 09:28 - 12 Şubat 2019 Güncellenme:
Gaz geçişi, karın şişkinliği, ağrı ve geğirme gibi belirtilerle kendini gösteren Gaz sancısı nedir? Gaz sancısı neden olur? Gaz sancısı nasıl geçer? İşte, bilinmesi gerekenler ile ilgili haberimiz…
GAZ SANCISI NEDİR?
Yuttuğumuz hava ile ve besinlerin sindirimi ve parçalanması esnasında bağırsaklara hava kaçması sonucunda mide ve bağırsaklarda gaz oluşur. Oluşan gaz miktarı çok olursa ve vücut bu gazı dışarı atmakta zorlanırsa gaz sıkışması görülür. Bu sıkışma da şiddetli gaz sancısına ve şişkinliğe yol açabilir.
GAZ SANCISI NEDEN OLUR?
Karın ağrısı ve gaz sancısı problemi yaşayan kişinin öncelikli olarak beslenmesine dikkat etmesi gerekir. Probleme neden olan besinin ne olduğunu belirlemeli ve o besini olabildiğince az tüketmelidir. Kişi alerjisi olan bir gıdayı tükettiğinde de gaz problemiyle karşılaşabilir. Hava yutma, fazlaca hareketsiz kalmak, yüksek lifli gıdalar tüketmek, zamanı geçmiş gıdalar tüketmek, bağırsaklardaki problemler, ayak ve karın bölgesinin soğuk alması, sigara ve alkol tüketimi, mideyi rahatlatıcı hafif yiyecekler yerine ağır bol yağlı kızartma türü yiyecekleri tercih etmek, gazlı ve şekerli glikoz oranı yüksek içecekler tüketmek, süt tüketiminin gerekenden fazla olması, baharat oranı yüksek yiyecekler tercih etmek ve yemek yerken lokmaları çiğnemeden yutmak gibi durumlar gaz sancısı yaşamamıza neden olabilir.
GAZ SANCISI BELİRTİLERİ
– Karında şişlik
– Geğirme
– Karın ağrısı
– Midede doluluk hissi
– Karında gerginlik
– Karında ağrıya dönüşen keskin kramplar
GAZ SANCISI TEDAVİSİ
Gaz sancısından kurtulmak için ilaç tedavisi başta olmak üzere çeşitli yöntemler uygulanabilir. Yetişkinlerde gaz sancısı nasıl geçer diye düşünenler ilaç tedavisinin yanı sıra diyet programları ve bitkisel yöntemler de uygulayabilirler.
İlaç tedavisi
Doktor genelde durumu inceledikten sonra gaz çıkarmayı destekleyecek hafif ilaçlar reçete edecektir. İnatçı gaz sancılarını ortadan kaldırmak için antiasit ve antibiyotik türünde ilaçlar verilebilir. Bu ilaçları reçetesiz kullanmak, doktor onayı olmadan ilaç tedavisine başlamak bazı sıkıntılı durumların doğmasına neden olabilir.
Diyet programı
Sık sık gaz sancılarıyla karşı karşıya kalanlar uzman eşliğinde uygulayacakları bir diyet programı sayesinde problemi ortadan kaldırabilirler. Çok fazla yağ içeren, kızartılmış yiyeceklerden uzak durulmalıdır. Geçici bir süre için yüksek lif içeren besinlerin tüketimi sınırlandırılmalıdır. Laktoz intoleransı olan kişiler süt ve süt ürünlerinin tüketiminden kaçınmalıdırlar.
GAZ SANCISI NASIL GEÇER?
Gaz sancılardan kurtulmak için uygulanabilecek bazı bitkisel yöntemler şunlardır:
Zencefil
Bünyesindeki shagol ve gingerol etken maddeleriyle mide bulantısı, hazımsızlık, gaz sıkışması ve mide nezlesine iyi gelir.
Papatya çayı
Gaz sıkışmasına iyi gelen içeceklerden birisidir. Rahatlatıcı etkisinin yanı sıra yatıştırıcı özelliğiyle krampları engeller, iltihap giderici bir katkı sağlar.
Nane çayı
Midedeki gurultuyu ortadan kaldırır, sancıdan kurtulmaya yardımcı olur. İçeriğindeki mentol sayesinde sindirim sistemini rahatlatır.
Kimyon
Kimyonun tohumunu çiğnendiğinde vücutta biriken gaz daha kolay atılabilir.
Bal kabağı
Sindirimi kolay yiyeceklerden biri olan bal kabağını tüketmek, gaz birikmesine engel olabilir ve sindirimi rahatlatabilir.
Mandalina kabuğu
Mandalina kabuklarını ve defne yaprağını kaynatarak suyunu çay olarak tüketebilirsiniz. Mandalina kabuğunu çiğ olarak tüketmeniz de gaz sıkışması ağrısını ortadan kaldıracaktır.
Kabartma tozu
1-2 çay kaşığı kabartma tozu ile karıştırılan su, sancıya sebep olan midedeki fazla asitle daha etkin bir mücadele verilmesine katkı sağlar.
Elma sirkesi
İki yemek kaşığı kadar içilen elma sirkesi ağrınızı azaltacaktır.
Egzersiz
Gaz sıkışması belirtileri ile karşılaştığınız an bacak-göğüs egzersizi yapmayı deneyebilirsiniz. Yere sırt üstü uzanın ve bacaklarınızı karnınıza doğru çekerek bu hareketi 10 kez tekrarlayın.
Sıcak su torbası
Sıcak su torbası özellikle gaz sancısı rahatsızlıklarını ortadan kaldırmak için en çok kullanılan yöntemlerden biridir. Sıcak su torbasını karnınıza koyarsanız gaz sıkışmasına bağlı ağrıyı ortadan kaldırabilirsiniz.
İlginizi ÇekebilirKarın ağrısı deyip geçmeyin!AğrıbacakbalÇaydiyetdoktorEgzersizKalp kriziSağlıksigarasüt
Herkesin vücudunda gaz vardır. Gaz varlığı rahatsız edici ve utanç verici olabilir, ancak gaz sancısı yaşamı tehdit edici bir problem değildir. Vücuttaki gaz, ağız aracılığıyla geğirme yoluyla veya rektumdan geçirilerek dışarı atılır. Çoğu insan günde yaklaşık 1 ila 4 litre gaz üretir ve günde yaklaşık 14 kez gaz çıkarır.
Gaz karbondioksit, oksijen, nitrojen, hidrojen ve metan gibi çoğu kokusuz buharlardan oluşur. Kalın bağırsaktaki bakteriler ise kükürt içeren gazları salgılayarak hoş olmayan bir gaz kokusu üretir.
Sindirim sistemindeki gaz iki kaynaktan gelmektedir:
Geğirme, yutulan havanın mideden ayrılmasını en çok sağlayan aktivitedir. Geğirme sonucu atılamayan gaz kısmen ince bağırsakta emilir ve küçük bir kısmı kalın bağırsağa girerek rektumdan atılır.
Bazı karbonhidratlar (şeker, nişastalar ve lif), belirli enzimlerin eksikliği veya yokluğu nedeniyle ince bağırsakta sindirilmez. Sindirilmemiş veya emilmemiş yiyecek daha sonra, zararsız ve normal bakterilerin bu maddeleri parçaladığı kalın bağırsağa geçer. Bu işlem hidrojen, karbondioksit ve tüm insanların yaklaşık üçte birinde rektumdan salınan metan gazları üretir.
Ulusal Diyabet ve Sindirim ve Böbrek Hastalıkları Enstitüsü'ne göre, karbonhidrat içeren gıdaların çoğu gaz çıkarma nedeni olabilirken, yağ ve protein içeren besinler daha az gaz çıkarmaya neden olur. Gaza neden olan yiyeceklerden bazıları şunlardır:
Aşırı gaz nedeni ile kronik semptomların oluşması nadirdir. Aşağıdakiler gaz sancısı nedeniyle oluşabilecek semptomlarıdır. Bununla birlikte, her birey semptomları farklı şekilde yaşayabilir. Gaz sancısının belirtileri şunları içerebilir:
Kronik sürekli geğirme, peptik ülser hastalığı, gastroözofageal reflü hastalığı (GERD) veya gastrit gibi bir üst gastrointestinal bölge hastalığının belirtisi olabilir.
Crohn hastalığı, huzursuz bağırsak sendromu, kolon kanseri veya bağırsak tıkanmasına neden olan herhangi bir hastalık da karın şişkinliğe neden olabilir.
Ameliyattan kaynaklanan fıtıklar veya yara dokuları da şişkinliğe ve ağrıya neden olabilir.
Yağlı yiyecekler midenin boşalmasını geciktirerek şişkinlik ve rahatsızlığa neden olabilir, ancak çok fazla gaz sancısına neden olmaz.
Gaz sancısı semptomları diğer tıbbi durumlar veya sorunların belirtileri ile benzerlik gösterebilir. Kesin teşhis için daima doktorunuza danışın.
Gaz sancıları, keşfedilmesi ve tanı konulması gereken ciddi bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Doktorunuz tanı koymak için önce fizik muayene gerçekleştirecektir. Fizik muayene sırasında doktorunuz, herhangi bir hassasiyet olup olmadığını ve herhangi bir anormallik hissedip hissetmediğini belirlemek için karnınıza dokunabilir. Karnınızın sesini bir stetoskopla dinlemek, doktorunuzun sindirim sisteminizin ne kadar iyi çalıştığını belirlemesine yardımcı olabilir. Muayenenize ve kilo kaybı, dışkıda kan veya ishal gibi diğer belirti ve semptomların varlığına bağlı olarak doktorunuz teşhise yardımcı olmak için aşağıdaki bahsedilen bazı ek testleri isteyebilir:
Gaz sancısının kesin çözümü yoktur. Sindirim sistemindeki gaz sancısı için özel tedavi, aşağıdakilere göre doktorunuz tarafından belirlenecektir:
Gaz ağrılarınız başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıyorsa, altta yatan durumu tedavi etmek rahatlama sağlayabilir. Aksi takdirde, gaz sıkışması genellikle diyet değişiklikleri, yaşam tarzı değişiklikleri veya reçetesiz satılan gaz giderici ilaçlarla tedavi edilir. Çözüm herkes için aynı olmasa da, küçük bir deneme yanılma sonrasında çoğu insan biraz rahatlama bulabilir.
Beslenme değişiklikleri vücudunuzun ürettiği gaz miktarını azaltmaya veya gazın sisteminizde daha hızlı hareket etmesine yardımcı olabilir. Diyetinizin ve gaz sancısı belirtilerinin günlüğünü tutmak, doktorunuza yardımcı olur ve diyetinizdeki değişiklikler için en iyi seçenekleri belirlemenize olanak sağlar. Bazı besinleri tüketmeyi bırakmanız veya daha küçük porsiyonlar yemeye başlamanız gerekebilir.
Aşağıdaki diyet tavsiyelerine uymak gaz sancısının belirtilerini iyileştirebilir:
Aşağıdakiler bazı kişilerde gaz sancısı semptomlarını azaltabilir:
Yaşam tarzı değişiklikleri yapmak aşırı gaz varlığı ve gaz sancısını azaltmaya veya hafifletmeye yardımcı olabilir.
Lif açısından zengin besinlerle beslenmek, susuz kalmamak ve egzersiz yapmak, gaz sancıları yaşamamak için uzun vadede iyi bir yaklaşımdır. Bu önlemlerin gaz sancısı problemini iyileştirmediği durumlarda, polietilen glikol müshil kullanımı düşünülebilir.
İnsanın günlük yaşamını olumsuz yönde etkileyen gaz sancısı karın bölgesinde ağrı ve şişkinlik olarak gösterir. Yetişkinlerde ve bebeklerde farklı nedenlerle ortaya çıkan gaz sancısını evde yapılabilecek bazı bitkisel yöntemlerle geçirmek mümkün.
Gaz sancısı problemlerinin pek çok sebebi olabilir. Tüketilen besinler, hareketsiz bir yaşam sürmek, çok fazla katı gıda tüketmek, vücudun susuz kalması gibi nedenlerle gaz sancısı problemleri yaşanabilmektedir. Bu problemler çoğunlukla geçici olsa da günlük hayatta insanların sıkıntılı anlar yaşamasına sebep olmaktadır.
Gaz Sancısına Ne İyi Gelir?
Gaz sancısı problemlerin hava ile vücuda alınan bakterilerin yenen yiyecekleri fermantasyonu ile ortaya çıkmaktadır. Bu gaz problemleri mide ile bağırsakta sıklıkla görülebilen durumlardır. Bağırsaklarda meydana gelen gaz sorunları kişilerin yaşamlarını olumsuz etkileyen durumlardan bir tanesidir. Bu sorunlar ilaç tedavileri ya da bitkisel çözümler ile giderilebilmektedir.
Özellikle zencefil ve papatya gibi bitkiler ile hazırlanan çaylar gaz sorunlarının azaltılmasında oldukça etkilidir. Bu problem yaşandığı zaman bu bitkilerden çay yapıp içmek, gaz sıkışması problemlerinin önüne geçecektir. Beslenmeye bağlı olarak çoğu insan günümüzde bağırsak gazı problemleri yaşamaktadır.
Yetişkinlerde Gaz Sancısına Bitkisel Çözüm
Gaz sıkışması problemlerini evde doğal yöntemler ile çözmek mümkündür.
Rezene Çayı
Rezene çayı gaz sancısının giderilmesi açısından oldukça etkilidir. Hatta bebeklerde yaşanan gaz sancısı sebebi ile de bu çaydan faydalanılmaktadır.
Salatalık
Salatalık oldukça sulu bir besin kaynağıdır. Bu sebzeyi tüketmek insanların bağırsaklarının çalışmasını sağlar ve bu şekilde gaz vücuttan atılmış olur.
Papatya Çayı
Gaz problemlerinin çözümlenmesinde papatya çayı da oldukça etkilidir.
Zerdeçal
Zerdeçal mide için çok faydalı olan baharatlardan biridir. Midenin rahatlamasına yardımcı olur. Bu da gaz oluşumunu engeller. Bu sebeple tüketilmesinde fayda vardır.
Yetişkinlerde Gaz Sıkışmasına İyi Gelen İbrahim Saraçoğlu Kürü
Süpürge otu kürü
Malzemeler;
1 tutam süpürge otu
1-2 yudum su
Hazırlanışı;
Süpürge otunu dövün.
1 yudum su ile yutun.
Malzemeler;
Ebegümeci kürü
1 tutam ebegümeci (iri olanlarını tercih ediniz)
1 bardak su
Hazırlanışı;
Tepeleme bir tatlı kaşığını 1 bardak suda ile yutun. Günde 2 defa çayını yapıp içildiğinde huzursuz bağırsak sendromuna da iyi gelir. 15 gün devam edilir.
Bebeklerde Gaz Sancısına Ne İyi Gelir?
Bebeklerde gaz sancısını önlemek ve sancıyı hafifletmek için şunları ön planda tutmalısınız:
- Bebekte gaz sancısının önüne geçebilmek için onu mümkün olduğunca anne sütü ile besleyin. Çünkü anne sütü, bebeklerin sindirebilmesine en uygun besindir.
- Emzirme aralığınızı en az 2 saat olarak ayarlayın. Aksi takdirde saat başı emen bebeklerde sindirilen ve sindirilmemiş süt karışarak gaz yapabilir.
- Bebeğiniz gazı olduğunda ağlayacak ya da huysuz olacaktır. Bunu bilmeniz endişe seviyenizi azaltmaya yardımcı olur. Bu sayede bebeğinizin şefkatle ve güvenle yaklaşabilirsiniz.
- Bebeğinizi aşırı sıcak veya soğuk ortamlarda bulundurmamaya özen gösterin.
- Bebeğinizi dar kıyafetlerle ve üst üste giydirmeyin.
- Bebeğinizi ebeveyn gözetiminde yan olarak veya karın üstü yatırın.
- Karnına ve ayaklarına ılık bezler koyun.
- Her beslemeden sonra gazını çıkartın.
- Sakin olduğu bir zamanda bebeğin karnına masaj yapabilirsiniz.
Gaz Sancısı Nedenleri Nelerdir?
Toplumdaki algıyla yalnızca beslenmeden kaynaklı olduğunu düşünülse de günlük hayatta gaz sancısına neden olan birçok durum bulunmaktadır. Bakteriyel sıkıntılar, vücutta değişen hormonal dengelerden ötürü sindirim sisteminin hızında meydana gelen değişim gaz sancısına neden olur.
Yetişkinlerde gaz sancısına sebebiyet veren en yaygın nedenler şöyledir:
- Hareketsiz yaşama ayak uydurmak.
- Beslenirken ya da nefes alışverişi yaparken istemsiz hava yutmak.
- Ayak ve karın bölgesini üşütmek.
- Lifli gıdaların gereğinden fazla tüketilmesi.
- Son tüketim tarihi geçmiş gıdaları tüketmek.
- Herhangi bir besin maddesine vücudun gösterdiği hassasiyet.
- Aşırı alkol ve sigara tüketimi gibi sağlıksız alışkanlıklar.
- Uzun süre sakız çiğneme ve hava yutmak.
- Uzun süre gaz çıkaramamak.
- Süt ve süt ürünlerinin gereğinden fazla miktarda tüketilmesi.
- Yaşanan bağırsak ve sindirim sıkıntıları
- Fazla baharatlı ve yağlı besinler tüketmek.
- Hızlı yemek yeme ve lokmaları çiğnemeden yutmak.
- Adet öncesi dönemde gelen ataklar.
Bebeklerde gaz sancısına sebebiyet veren en yaygın nedenler şöyledir:
- Sık ve düzensiz beslenme,
- Erken dönemde başlanan ek gıdalar,
- Şekerli su içirilmesi,
- Emziklerin bala veya pekmeze batırılarak verilmesi,
- Çok erken aylarda nişastalı gıdalara başlanması,
- Meyve ve meyve sularının gereğinden çok verilmesi veya meyvelerin olgunlaşmamış olması,
- Gereğinden fazla su içirilmesi veya tam tersi yeterince su verilmemesi,
- İyi temizlenmemiş şişe - kaşık ve emzikler, uzun süre kapağı açık bırakılmış şuruplar (vitaminler, antibiyotikler, ateş düşürücü, ağrı kesiciler)
- Altının uzun süre ıslak kalması,
- Bulunduğu ortamın aşırı sıcak veya soğuk olması,
- Uzun süre aynı konumda yatması,
- Kundaklanması veya hareket kabiliyetini sınırlayan kuşaklarla sarılması.
Gaz sıkışmasını önlemek için neler yapılabilir?
Gaz sıkışması problemlerini önlemenin en etkili yolu sağlıklı bir beslenme şekli benimsemektir. Bunun yanında düzenli olarak yapılan egzersizler de gaz sıkışmalarının önüne geçmektedir. Bunun yanında vücudun susuz kalmasını da önlemek gerekmektedir.
Süt ve süt ürünleri bazı insanlarda gaz oluşmasına neden olabilir. Bu sebeple gaz yapan besinler iyi bir şekilde gözlemlenmeli ve ona göre bu besinlerin tüketilmesinden kaçınılmalıdır. Bunun yanında kabızlık problemleri de kişilerin gaz sancısı çekmesine neden olmaktadır. Tuvalete gidildikten sonra gaz vücuttan atıldığı vakit kişilerde rahatlama meydana gelmektedir.