Kartal Deprem Haritası

Kahramanmaraş’ta yaşanan iki büyük depremin ardından İstanbul'un ilçelerindeki deprem riski merak ediliyor. Bu ilçeler arasında en çok merak edilenlerden birisi de Kartal deprem risk haritası. Kartal deprem riski için Deprem Tehlike Haritası ve İBB Raporu'na birlikte bakalım...

AFAD DEPREM TEHLİKE HARİTASINA BAKABİLİRSİNİZ

Yeni Türkiye Deprem Tehlike Haritası 18 Mart 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayılanmış ve 1 Ocak 2019 tarihinde de yürürlüğe girmişti. Deprem mühendisliği alanındaki gelişmeler, diri fay çalışmaları ve yeni veriler ışığında 23 yıl aradan sonra Türkiye’nin Deprem Haritası değiştirilmiş oldu.

Türkiye’nin yeni Deprem Tehlike Haritası ile “birinci derece deprem bölgesi” gibi ifadeler ortadan kalktı. Artık her yerleşim için yeni parametreler var. e-Devlet Kapısı üzerinden sunulan “Türkiye Deprem Tehlike Haritaları” uygulamasıyla ülkenin deprem tehlikesi ve kullanıcıların istediği konumdaki yer hareketleri, beklenebilecek en büyük değerleriyle veriliyor.

Artık her yerleşim biriminin, mahallenin deprem tehlikesi, faya yakınlığına veya uzaklığına bağlı olarak değişebiliyor. Parsel bazında, hatta koordinat bilgilerinin girilmesi ile bina bazında deprem tehlikesi öğrenilebiliyor.

Bu nedenle evinizin bulunduğu ilçenin deprem durumunu AFAD’ın uygulamasında takip edebilirsiniz.

İSTANBUL OLASI DEPREM KAYIP TAHMİNLERİ KİTAPÇIĞI

Öte yandan 2020 yılında İBB Deprem ve Zemin İnceleme Müdürlüğü tarafından, “İstanbul İli Olası Deprem Kayıp Tahminlerinin Güncellenmesi Projesi (2019)” çıktıları özelleştirilmiş ve ilçelere özel olarak analizler ve haritalamalar yapılmış ve İstanbul’un 39 ilçesi için “İlçe Olası Deprem Kayıp Tahmini Kitapçıkları” üretilmişti. 2020 tarihli çalışmada İstanbul’daki 39 ilçeye ait deprem tehlike ile kentsel üst yapı ve alt yapı unsurlarının deprem risk analizlerini üretmek amacı ile ilçelere özel analizler ve haritalamaları yapılmıştı.

İBB’nin 2020 yılında 39 ilçe için hazırladığı ‘Olası deprem kayıp tahminleri kitapçığında her ilçe için deprem senaryoları, bina hasarı ve can kaybı gibi analizleri yer alıyor.

RAPORLA İLGİLİ NOT

Kitapçıkta sunulan sonuçlar tekil binaların deprem performansı ile ilgili bilgi içermiyor.

Çalışmayla ilgili şu not da düşülüyor: Bu çalışmada İstanbul ili olası deprem kayıp tahminlerinin güncellenmesi projesi 2019 kapsamında 7.5 büyüklüğündeki deprem senaryosu için elde edilen kayıp tahminleri ilçeler için özelleştirilmiş; her için için üst yapı ve altyapı hasarları, can kaybı ve yaralı sayısı tahminleri, yol kapanma analizleri, geçici barınma ihtiyaçları hesaplanmış ilgili haritalar üretilmiştir. Projede ve kitapçıklarda sunulan kayıp tahminleri, deprem mühendisliği literatüründe yer alan analitik çalışmalar veya depremlerde yaşanmış deneyimlerden yararlanarak oluşturulmuş ampirik modellere dayanmaktadır. Bu modeller tüm istatistiksel modellerde olduğu gibi kabullere dayanmakta ve çeşitli belirsizlikler içermektedir. Sunulan sonuçlar kullanılan modellerden elde edilen ortalama değerlerdir. Gerçek bir depremin yaratacağı kayıpların bu raporda sunulan sonuçlardan farklı olması kaçınılmazdır.

KARTAL KİTAPÇIĞI 

İstanbul’da Kartal’dan başlayarak Beykoz’a doğru, Sarıyer’den başlayarak Avcılar’a ve Büyükçekmece’ye doğru deprem riskinin yüksek olduğu neredeyse tüm uzmanların ortak görüşü durumunda. Kartal ilçesi İstanbul’un en eski yerleşim yerlerinden biri ve bu nedenle eski yapı stoku açısından zengin durumda.

1999 yılından önce yapılan binaların az dayanıklı olduğu kabul ediliyor, çünkü deprem yönetmeliği 1999’da çıktı ve yeni binalar daha dayanıklı inşa edilmeye başlandı. Aslında Türkiye topraklarının %42’si deprem riski altında. Ülke genelinde 1999’dan önce inşa edilmiş binaların 6-7 milyonunun yenilenmesi ve dayanıklı duruma gelmesi gerekiyor ve Kartal ilçede de bundan adil payını alıyor.

Kartal’da deprem riski

Ülke genelinde en büyük risk İstanbul’da bulunuyor. Çünkü 4 fay kırığı var. Hepsinin de süresi dolmuş durumda. Fay kırıklarının hepsi her an patlayabilir. Bilim adamlarının fikri 2030’a kadar İstanbul’da büyük olasılıkla deprem olacağı yönünde. Bazı bilim adamları ise 2050 diyor. Depremin büyüklüğü için de 7 ile 7.5 arasında olacağı söyleniyor.

İstanbul en büyük risk altında ve en eski yerleşim yerlerinden biri de Kartal. Bu yazı ile Kartal için deprem risk güncellemesi yaparak deprem tehlikesini yeniden hatırlatmak istedik. Ayrıca Kartal’da deprem riski ile ilgili diğer haberlere bağlantı ekledik.

Kartal deprem bölgesi mi?

İstanbul en riskli bölgeleri olarak kıyı ilçeler öne çıkıyor. Deniz kenarları, Kartal’dan başlayarak Beykoz’a doğru, Sarıyer’den başlayarak Avcılar’a ve Büyükçekmece’ye doğru, bilhassa birkaç katın üstünde olanlar riskli gözüküyor. Birçok risk değerlendirme raporuna ve simülasyonlara göre Kartal ilçesi deprem açısından en riskli yerlerden biridir.

Deprem konusunda uzman kuruluşların raporlarında Kartal’ın bir deprem bölgesi olduğunu ortaya koyuyor. Kartal, Marmara Denizi’ndeki Kuzey Anadolu Fay Hattı’na en yakın ilçelerden biridir ve depremlerle sık olarak anılan Kocaeli ve Yalova illerine de çok yakındır.

Uzmanlar bu bölgelerde hızlı bir şekilde kentsel dönüşümün uygulanması gerektiğini söylüyor. Ancak çoğu vatandaş bu durumu umursamadan eski evlerde oturuyor. Genel kanı ise vatandaşların ekonomik nedenlerle bu tür binalara muhtaç oldukları yönünde.

Beklenen büyük Marmara Depreminin 7.5 büyüklüğünde olması durumunda Kartal’da depremden en çok etkilenecek bölgeler belli oldu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından geçtiğimiz yıl hazırlanan raporun detaylarında, Kartal’da deprem olması durumunda hangi bölgelerin en kötü şekilde etkileneceği yer aldı.

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Deprem Mühendisliği Ana Bilim Dalı tarafından yapılan araştırmaya göre, Kartal’da olası depremden en çok etkilenecek mahalleler ve yerleşim yerleri belli oldu. Bu makalede öncelikle depremden etkilenecek bölgelerle ilgili analiz verilerini sıraladık, son olarak da bu raporlar ışığında depremden en çok etkilenecek bölgeleri belirttik.

Kartal’da depremden etkilenecek yerler

Kartal’da depremden en çok etkilenecek bölgelerin belirlenmesinde bir dizi faktör göz önünde bulunduruldu. Bunların arasında çeşitli jeolojik veri yer alıyor. Kartal’da depremin şiddeti ve davranış şekli ile alakalı veriler aşağıda ele alınmıştır. Kartal ilçesine ait En Büyük Yer İvmesi (PGA), En Büyük Yer Hızı (PGV) Parametreleri ve 0.2 ve 1.0 sn’deki Spektral İvme Haritaları, aşağıda sunulmaktadır.

1. Kartal Zemin Bağımlı Medyan Yer İvmesi (PGA) Dağılımı

İlk tabloda Kartal İlçesi Zemin Bağımlı Medyan En Büyük Yer İvmesi (PGA) Dağılımı gösterilmektedir. Haritaya göre Kartal’ın D-100 etrafı ve Aydos dağının üst kısımları dışındaki her yerinde PGA dağılımı turuncu renkle tehlikeli seviyede boyanmıştır. Ayrıca Orhantepe tarafında sahil kısmında kırmızı renge de rastlanmakta.

2. Kartal Zemin Bağımlı Medyan Yer Hızı (PGV) Dağılımı

Deprem İçin Elde Edilen Kartal İlçesi Zemin Bağımlı Medyan En Büyük Yer Hızı (PGV) Dağılımı aşağıda yer almaktadır. PGV dağılımına göre, özellikle Yakacık ile Orhantepe tarafında deprem için tehlike olduğu gösterilmektedir. Bu noktada, yukarıdaki haritada kırmızı ile gösterilen Orhantepe’nin sahile yakın kısmında renk hafif turuncu olmuştur.

3. Kartal Zemin Bağımlı T=0,2s Spektral İvme Dağılımı

Deprem İçin Elde Edilen Kartal İlçesi Zemin Bağımlı T=0,2 saniye İçin Spektral İvme Dağılımı aşağıda yer almaktadır. Spektral ivme dağılımı da göstermektedir ki sahile yakın kısımlar ile Yakacık taraflarında depremin yıkıcı etkisi daha yüksek olacaktır.

4. Kartal Zemin Bağımlı T=1,0s Spektral İvme Dağılımı

Deprem İçin Elde Edilen Kartal İlçesi Zemin Bağımlı T=1,0 saniye İçin Spektral İvme Dağılımı aşağıda yer almaktadır. Zamanın 0.2’den 1.0 saniyeye ulaştığı bu ivme dağılımı haritası da benzer bir sonucu ortaya koyuyor.

Sonuç

Kartal’da depremden en çok etkilenecek bölgeler, Orhantepe başta olmak üzere sahile en yakın yerler, Kordonboyu Mahallesi ve Uğur Mumcu başta olmak üzere Yakacık tarafları. Tüm haritalarda da bu bölgeler simülasyondan daha çok etkilenmiştir.

En sağlam bölge ise D-100 etrafında Cevizli, Esentepe, Cumhuriyet ve Soğanlık mahalleleri. Diğer bölgeler ise orta derecede depremden etkileneceğe benziyor.