Kedilerde Kaka Rengi

Hayatınızı bir kedi ile paylaşıyorsanız zaman içinde onun hasta olduğunu, kendini iyi hissetmediğini, depresyonda ya da stres altında olduğunu fark etmeyi başarırsınız. Ancak bu uzun bir süreç gerektirir, en deneyimli kedi insanları bile kedilerin hasta olduğunu anlamak için en güvenilir iki kaynağa güvenir; kedi kakası ve çişi, ya da daha usturuplu şekilde söylemek istersek kedi dışkısı ve idrarı. Evet, kedi kakası tüylü dostlarımızın sağlık durumu hakkında bilgi alabileceğimiz en güvenilir kaynaklardan biridir ve bu nedenle kedimizin kum kabını temizlerken kakasının durumunu da mutlaka düzenli olarak kontrol etmemiz gerekir zira birçok hastalık kedinin kakasında çeşitli farklılıklara yol açar ve kakayı takip etmek bu hastalıkları erken fark etmemizi, veteriner hekime başvurmamızı ve kimi zaman bu sayede tüylü kankamızın hayatını dahi kurtarmamızı sağlar.

Normal kedi kakası nasıl olmalıdır?

Kedi kakasındaki hastalık belirtileri hakkında bilgi vermeden önce normal kedi kakası nasıl olmalıdır ya da diğer bir değişle sağlıklı kedinin kakası nasıl olmalıdır sorularına yanıt vermek gerekir. Sağlıklı bir kedinin kakası;

• Kahverengi renklidir, bazen hafif daha açık ya da koyu bir tonda olabilir ancak renk kahverengidir
• Ne çok yumuşak ne de çok serttir
• Kakanın kokması normaldir ancak sağlıklı kedi kakası aşırı kokmaz

Yani kedinizin kakasının aşırı kokmaması, çok sert ya da yumuşak olmaması, renginin çok koyu ya da açık olmaması sağlıklı olduğuna işaret eder. Eğer kedimin kakası çok kötü kokuyor diyorsanız bu ortada bir sorun olduğunu gösterir.

İshal

İshal kedilerde en sık karşılaşılan sorunlardan biridir bunun sebebiyse kedilerde ishal oluşumunda çok sayıda farklı etkenin rol oynamasıdır. Bazen başlar ve çabucak geçer. Bazen günler, haftalar veya aylarca sürebilir veya düzenli olarak geri gelebilir. 24 ila 48 saat süren ve sonrasında geçen ishal muhtemelen bir soruna neden olmaz, ancak daha uzun sürerse kediniz dehidre olabilir yani su kaybedebilir ve bu da tehlikeli olabilir. İshal kedi kakasındaki hastalık belirtileri içinde en sık görülendir ve çok sayıda üstelik kimisi oldukça ciddi hastalıklara işaret edebilir, bu nedenle özellikle de iki günden uzun süren ishalleri kesinlikle ciddiye almak gerekir.

Kedilerde ishale yol açabilen yaygın nedenlerden bazıları şunlardır;

• Diyetlerinde değişiklikler
• Gıda intoleransı
• Gıda alerjileri
• Viral enfeksiyonlar
• Enflamatuar yani enfeksiyonlu bağırsak hastalıkları
• Kolit
• Hipertiroidi
• Solucanlar yani bağırsak parazitleri
• Pankreas hastalığı
• Kanser

Kedinizin bir veya iki gündür devam eden ishali varsa nedenini bulmak için mutlaka veteriner hekime başvurmalısınız. İshal;

• Kanlıysa,
• Kedi kusuyorsa,
• Ateşi varsa,
• Halsizse,
• İştah kaybı yaşıyorsa

Yapmanız gereken bir dakika bile kaybetmeden veteriner hekime başvurmaktır. İshal ile birlikte görülen bu belirtiler son derece ciddi hastalıklara işaret edebilir ve kedi veterinere ne kadar erken götürülürse iyileşme şansı o denli yüksek olacaktır.

Kabızlık

Bir kedi kabız olduğunda zorlanır ve genellikle siz zorlandığını görmeseniz bile kum kabının boş olmasından tüylü kankanızın kabız olduğunu anlayabilirsiniz. Kabızlık çoğu kez kısa sürelidir ve 1 gün gibi süren kabızlarda endişelenmenize gerek yoktur. Ancak eğer kabız daha uzun sürüyorsa ve sık aralıklarla tekrarlıyorsa yapmanız gereken yine mutlaka veteriner hekime başvurmaktır.

Kediler aşağıdakiler de dahil olmak üzere çeşitli nedenlerle kabız olabilir:

• Sindirim sisteminde ekstra tüy birikimine neden olan aşırı yalanma
• Böbrek sorunları
• Megakolon (megakolon kabızlığın şiddetli bir formudur ve kalın bağırsağın sert dışkı ile dolması ve büyümesi anlamına gelir)
• Kemik ya da herhangi bir yabancı cismin bağırsağı tıkaması
• Yeterli lif içermeyen diyetler
• Kolon tümörleri
• Omurga sorunları ya da ağrısı ( kedilerde ağrının 5 belirtisi yazımıza göz atarak tüylü kankanızın ağrısı olduğunu nasıl anlayabileceğiniz hakkında fikir edinebilirsiniz)

Gördüğünüz gibi kabızlık da aynı ishal gibi çok sayıda ciddi hastalığa işaret edebilen bir sorundur. Devam eden kabızlık ile karşılaştığınızda mutlaka veteriner hekime başvurmanız gerekir. Hekim yapacağı muayene neticesinde kabızlığın yalnızca beslenme hatasından kaynaklandığı kanısına varırsa size daha çok lif içeren bir diyet uygulamanızı önerecektir ve buna uymanız kedinizin kakasının normalleşmesi için yeterli olacaktır. Ayrıca kedilerde en sık görülen hastalık belirtileri yazımıza da göz atmanızı tavsiye ediyoruz.

Bir kedi sahibi olarak kum kabını temizlemek, en sevdiğiniz etkinliklerden biri olmayabilir (eğer öyleyse, burada sizin için bir sürü kum kabımız var!) Ama kedi dışkısının normal renkte ve şekilde olduğunu kontrol etmenin, kedinizi sağlıklı tutmada en önemli şeylerden biri olduğunu biliyor muydunuz?

Çoğu kedi günde en az bir kez dışkılar ve kedi dışkısı, dört ayaklı dostunuzun sağlık durumunun harika bir göstergesidir. Bir tıkanıklık yaşayıp yaşamadıklarını, altta yatan bir hastalık olup olmadığını veya mamasının dokunup dokunmadığını size söyleyebilir.

"İyi bir dışkının" nasıl göründüğünü öğrenerek, kedinizin dışkısının ne zaman normal görünmediğini anlayabilecek donanıma sahip bir ebeveyn olursunuz.

Sağlıklı ve Sağlıksız Kedi Dışkısı: Nelere Dikkat Edilmeli?

Sağlıklı dışkı genellikle kolay şekil verilebilir bir kıvamdadır (oyun hamuru gibi: çok yumuşak da değil, çok sert de) ve silindir şeklindedir. Bu, dışkıda altın standart kabul edilir: Kediniz normal şekilde dışkılamaktadır. Sağlıklı dışkının rengi koyu kahverengidir, ancak çok koyu değildir; siyaha yakın dışkı, dışkıda kan olduğu anlamına gelebilir. Çok açık renk bir dışkı da karaciğer rahatsızlığı gibi daha ciddi bir sorunu işaret edebilir; PetWave bu durumun safra kanalının tamamen tıkandığının bir göstergesi olabileceğini söylüyor.

Kabızlık göstergesi olabileceğinden küçük, sert toplar halinde dışkı anormal ve sağlıksız kabul edilir. International Cat Care'e göre nörolojik veya metabolik bozukluklar veya kalın bağırsak tıkanıklığı gibi önemli sağlık sorunlarını gösterebileceğinden bu durum, kediler için ciddi bir meseledir. Wag!'e göre kedinizin kabız olması, susuz kaldığını da gösterebilir. Kediniz küçük, sert toplar halinde dışkılıyorsa kesinlikle veteriner hekiminizi aramanız gerekir.

Ayırt edilebilir şekli olmayan yumuşak veya sıvı benzeri bir kakaya da dikkat etmeniz gerekir. Kedi ishali, bakteriyel enfeksiyonlardan, bağırsak parazitlerine ve gıda hassasiyetine kadar birçok sebepten kaynaklanabilir. Yakından bakmazsanız sıvı kakayı idrar ile karıştırabilirsiniz. Kum küreğinize ne aldığınıza daima yakından dikkatle baktığınızdan veya tek kullanımlık eldiven takarak dokusunu test ettiğinizden emin olun.

Olağan dışı bütün kedi dışkıları bir telaş sebebi değildir, ama dikkatli gözlem gerektirir. Cornell Kedi Sağlığı Merkezi, mamasında bir değişimden veya stresli bir araç yolculuğundan sonra bir veya iki günlüğüne kedinizde ishal görülebileceğini ifade ediyor. Ancak bu tip bir dışkı iki günden çok devam ederse veya yanında ""iştah azalması, aşırı halsizlik veya kusma"" görülürse kedinizi derhal veteriner kliniğine götürün diyor Cornell'den Dr. Richard Goldstein. Tedbirli davranmak en iyisidir.

Kedi Dışkı Numunelerinin Hazırlanması

Yıllık muayenesinde veteriner hekiminiz, laboratuvarın testler yapabilmesi için dışkı numunesi isteyecektir. Numuneleri en iyi toplama yöntemi, veterinerinizin vereceği onaylı plastik kaplardır. Randevunuzdan önce muayenehaneden bir kap alabilir veya internetten ya da bir evcil hayvan mağazasından bir tane temin edebilirsiniz. Unutmayın: Laboratuvarın taze bir numuneye ihtiyacı vardır, bu nedenle numuneyi veteriner hekiminize bırakacağınız güne kadar kum kabından hazinenizi toplamamanız önemlidir. Dışkıyı onaylı plastik numune kabına aldıktan sonra buzdolabında saklamak mümkündür; veteriner hekiminizin doğru bilgilere sahip olması için numuneyi alma tarihini ve saatini yazdığınızdan emin olun.

Birden Çok Kedi, Birden Çok Kontrol

Birden çok kediniz varsa veteriner hekiminiz özel olarak istemediği sürece her bir hayvandan numune toplamanız şart değildir. Ancak kanlı dışkı bulursanız, hangi kedide bir sağlık sorunu olduğunu belirlemek için muhtemelen kum kabı nöbeti tutmanız gerekecektir. Elbette bir kedi hastaysa diğerleri de hasta olabilir. Bir kedide ciddi bir sorun fark ederseniz veteriner kliniğine götürünceye kadar kum kaplarını ayırmayı deneyin.

İster inanın ister inanmayın, kedinizin dışkısı onların sağlığı hakkında size pek çok şey söyleyebilir. Günlük kum kabı temizlik rutininize dışkı kontrolünü de ekleyerek en iyi durumda kalmalarına yardımcı olabilir ve kedinize temiz, sağlıklı bir ortam sunabilirsiniz.

Kediler hastalıklarında biz insanlar gibi iletişim kurarak veya bizlerde görülen ateş, halsizlik, yüzde oluşan solgun gibi semptomlarla hastalıklarını belli etmezler. Bu durumda kedilerin sağlıklarını öğrenmenin en etkili yolu kakalarına bakmaktır. Çünkü kakanın şekli, kıvamı ve rengi kedilerin sağlık durumları hakkına bilgi vermektedir. Bu yazımızda sizlere sağlıklı kedi kakası nasıl olmalı bunlardan bahsederek kedinizin sağlığı hakkında bilgiler edinmesini sağlayacağız. Lafı daha fazla uzatmadan gelin sağlıklı kedi kakası nasıl olmalı birlikte inceleyelim.

Sağlıklı Kedi Kakası Nasıl Olmalı?

Kedinizin sağlığının kötü olmasından şüpheleniyorsanız ilk yapmanız gereken kedinizin kakasını kontrol etmek olacaktır. Bu sayede kedinizin sağlığı hakkında detaylı bilgi edinebilirsiniz. Kediniz kakasını yaptıktan sonra aşağıda maddeler halinde verilmiş durumlar söz konusu ise kediniz gayet sağlıklı demektir. Sağlıklı kedi kakası şu şekildedir;

• Kedi kakası ortama belirli bir koku salar. Fakat sağlıklı kedi kakası çok aşırı kokmamaktadır. Bulunduğunuz ortamda sizi rahatsız edecek derecede bir koku yoksa kedinizin ilk sağlık testi tamamdır. Kediniz bu aşamada sağlıklıdır. Fakat kedi kakasının aşırı kokmasının nedeni sağlıktan ziyade yanlış mama kullanımı veya ev yemekleri yemesinden kaynaklı da olabilir.
• Kedi kakası ne çok yumuşak ne de çok serttir. Elinize bir eldiven alarak veya herhangi bir cisimle kedi kakasına bastırdığınız zaman çok sert veya çok yumuşak değilse kediniz bu aşamada da sağlıklıdır.
• Sağlıklı kedi kakası genellikle kahverengi rengindedir. Tükettiği besinlerden kaynaklı olarak açık kahverengi veya koyu kahverengi olabilir fakat rengin kahverengi olduğuna emin olunuz. Eğer kedinizin kakası kahverenginde ise kediniz sağlıklıdır.

Yukarıda yer 3 maddeye doğrultusunda kedinizin kakasın kontrol ettikten sonra halen kedinizin sağlığından şüpheleniyorsanız kedinizi bir veterinere götürebilir ve veterinerinizin kedinizin sağlığın kontrol etmesini isteyebilirsiniz.  Aşağıda birçok kedi sahibi tarafında sıkça sorulan sorular yer almaktadır.

Kedi Neden İshal Olur?

İshal kedilerde oldukça sık görülen bir hastalıktır. Fakat kediniz isal olduğu zaman hemen korkmanızı gerektirecek bir durum yoktur. Yediği herhangi bir şeyden veya kaptığı bir bakteriden dolayı ishal olmuş olabilir. Kedinizi ishal olduktan sonra takip etmeli ve 2 gün sonra ishal halen devam ediyorsa veterinere götürmelisiniz. Çünkü çoğu zaman kediler günlük ishal olabiliyor ve bu durum 2 gün içerisinde kendiliğinden geçebiliyor. Fakat 2 gün geçtikten sonra kediniz halen isal ise o zaman en yakın veterinere götürerek kedinizi kontrol ettirmelisiniz. Kedilerde ishale neden olan bazı durumlar şunlardır;

1. Yediği bir besine karşı alerji
2. Kanser
3. Pankreas hastalıkları
4. Çeşitli iç parazitler
5. Besin değişikliği
6. Enfeksiyonlu bağırsak hastalıkları
7. Kolit
8. Hipertiroidi
9. Viral enfeksiyonlar

Kediniz Kahverengi Dışında Kaka Yapıyorsa Ne Yapmalı?

Sağlıklı kedilerin kaka renkleri kahverengi ve tonlarıdır. Fakat bazı durumlarda kedilerin kısa bir süreliğine veya devamlı olarak farklı renkte kaka yaptıkları gözlemlenir. Bu konuda pek çok kedi sahibi kedi kakası neden siyah olur? kedi kakası neden sarı olur? kedi kakası neden yeşil olur? Gibi pek çok araştırma yapmaktadır. Henüz hepsinin ayrı ayrı bir cevabı olmasa da kedilerin kahverenginden farklı renklerde kaka yapmasının 2 farklı nedeni vardır. Bunlar;

1. Kedinizin bir sağlık sorunu vardır ve eğer kedinizi gün kahverenginden farklı bir renkte kaka yapıyorsa kedinizi en yakın veterinere götürerek kedinizin sağlık sorununu öğrenebilirsiniz.
2. Eğer son zamanlarda kedinize verdiğiniz mamalarda veya diğer besinlerde bir değişiklik varsa bu durum kedinizin 1 ila 2 gün arasında farklı renklerde kaka yapmasına neden olacaktır. Eğer 2 günün geçmesinin ardından kediniz halen farklı bir renkte kaka yapıyorsa onu hemen veterinere götürmelisiniz.

Kedimin Kakası Sarı, Yeşil ya da Daha Farklı Renklerde İse Ne Yapmalıyım?

Kedinizin kakasının normalden farklı bir renkte olduğunu gördüyseniz 48 saat boyunca kedinizin kakasını kontrol ediniz ve 48 saatin sonunda halen kakası sarı, yeşil veya farklı renklerde ise acilen veterinere götürmelisiniz. 48 saat beklemenizin nedeni bazen canlıların yedikleri besinlerden dolayı kakasının rengi değişebilmektedir. Bu durumun sağlığı ile ilgili bir durum olup olmadığını anlamak için 48 saatlik bir süre boyunca devam edip etmemesini kontrol etmek gerekir.

Sizde kedinizde gördüğünüz farklı kaka renklerini yorumlar kısmında yazarak bizim veya diğer kullanıcıların sizlere yardım etmesini sağlayabilirsiniz. Ayrıca sizin bildiğiniz farklı kaka renklerinin nedenleri varsa onları da yorumlar kısmında bizle ve diğer kedi sahipleriyle paylaşarak hem kedilerin sağlığına hem de kedi sahiplerinin sağlığına olumlu etkiler bırakabilirsiniz. Çünkü kedi sahipleri besledikleri kedilerden hastalık veya bakteri kapabilmektedir.

Kedilerde Sarılık

Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinde bulunan ve hemoglobinin parçalanması sonucu oluşan bir safra pigmentidir. Sarılık ise bu pigmentin dokularda yüksek konsantrasyonda bulunmasıdır. Kedilerde sarılıkta; eritrositlerin fizyolojik yıkımlanma sürecinde ortaya çıkan miktardan çok daha fazla bilirubinin dokulara yerleşmesi sonucunda  diş etleri, kulak ve mukozalar değişen derecelerde sarı renkte görülür. 

Eritrositlerde bulunan hemoglobin, dokulara oksijen taşınmasında çok önemli bir işlev görür. Eritrositlerin yıkımlanmasının arttığı durumlarda, dokularda ortadan kaldırılamayan aşırı miktarda bilirubin birikir. Bazı hastalıklardan dolayı bilirubinin normal atılımının engellendiği durumlarda daha yüksek bilirubin konsantrasyonları da bulunabilir. Tüm kedi ırkları sarılıktan etkilenebilir.

Belirtiler ve Tipler

Kusma

İshal

Letarji

Ateş

Karın ağrısı

İştahsızlık (anoreksiya)

Mukozalarda solgunluk

Derinin sarımsı bir renk alması

İdrar ve dışkı renginde değişiklik (turuncu renkli)

Artan sıklık (poliüri) ve idrar hacmi

Artan susuzluk (polidipsi) ve su tüketimi

İleri vakalarda davranış değişiklikleri

Kilo kaybı

Kanama (özellikle ileri karaciğer hastalığı olan kedilerde)

Nedenler

Hastalıklar, toksinler, eritrositlerin yıkımlanmasına yol açan ilaçlar

Uyumsuz kan nakli

Enfeksiyonlar

Vücut boşluğunda büyük miktarda kan toplanması

Karaciğer iltihabı (hepatit)

Tümörler

Karaciğerde aşırı yağ birikimi (hepatik lipidoz)

Karaciğer dokusunda büyük hasar (örn. Toksinlerden dolayı)

Teşhis

Veteriner hekim ayrıntılı bir anamnez alır ve kediyi detaylı olarak muayene eder. Tam kan sayımı, biyokimya profili ve idrar tahlili dahil olmak üzere rutin laboratuvar testleri yapar. Bu testler ilk tanı için çok değerli bilgiler ortaya koyar. Tam kan sayımı testleri, eritrosit yapılarındaki değişiklikleri, şiddetli anemi, kan parazitleri ve anormal derecede düşük trombosit seviyeleri (kan pıhtılaşmasından sorumlu hücreler) gibi veya altta yatan enfeksiyonlarla ilgili değişiklikleri ortaya koyar. Bu arada biyokimya profili, karaciğer hasarıyla ilgili yüksek karaciğer enzimi seviyelerini ortaya çıkarabilir. Ve idrar tahlili de idrarda anormal seviyelerde bilirubin varlığını gösterir.

Altta yatan nedenleri ortaya çıkarabilmek için spesifik testler de vardır. Radyografik görüntülemeler karaciğerin yapısının ve büyüklüğünün belirlenmesine yardımcı olur. Görüntülemeler genellikle karaciğerde büyüme varlığını ortaya koyar, bazen bir kitle veya tümörün varlığını, bazı durumlarda ise dalağın genişlemesini veya yabancı cisimleri ortaya çıkarır. Ultrasonografik incelemeler karaciğer yapısının ayrıntılı olarak değerlendirmesini sağlayarak karaciğer hastalığının, safra yollarının tıkanıklığından veya tümöral bir yapının, mekanik bir tıkanıklıktan ayırt edilmesine yardımcı olacaktır. Ek olarak, histopatolojik inceleme amacıyla gerekli durumlarda ultrason yardımıyla karaciğer dokusu örnekleri iğne aspirasyon tekniği ile veya ameliyat sırasında alınabilir.

Tedavi büyük ölçüde altta yatan nedene bağlıdır ve oldukça bireyseldir. Ciddi veya ilerlemiş hastalığı olan kedilerin yoğun bakım ve tedavi için hastaneye yatırılması gerekebilir. Kedinin diyeti, günlük enerji gereksinimlerine ve hastalığın durumuna göre dengeli bir şekilde düzenlenir. Uygun ticari diyetler sıklıkla kullanılır. Etkilenen hastalarda vitamin takviyesi de gereklidir. Safra yolları tıkanıklığı olanlar gibi bazı vakalarda ameliyat gerekebilir ve ciddi anemi varsa kan nakli yapılmalıdır.

Yaşam ve Yönetim

Bu hastalığın prognozu büyük ölçüde altta yatan nedene ve düzenlenen tedaviye bağlıdır. Bununla birlikte, doğru beslenme, ilaçların zamanında uygulanması, dinlenme ve düzenli kontrol iyileşme süreci boyunca kediye yardımcı olacaktır.

Veteriner hekimin açık onayı olmadan, özellikle de karaciğer için toksik olduğu kanıtlanan ağrı kesicileri ve/veya herhangi bir ilaç verilmemeli veya dozajı değiştirilmemelidir. Karaciğer detoksifikasyonun merkezi organı olduğundan, karaciğer yetmezliği durumlarında toksisite oluşabilir.

Karaciğer yetmezliği olan kediler, evde son derece iyi bir bakım seviyesine ihtiyaç duyarlar. Kanama durumlarına yatkındırlar. Ayrıca, kedinin dışkısının veya idrarının rengini değiştirmesi durumunda mutlaka kediyi takip eden veteriner hekim haberdar edilmelidir.