Killi Toprak Ne Demek

Killi topraklar, kil bölümünün hakim olduğu topraklardır. İnce çaplı kil tanecikleri arasında kalan küçük gözeneklerde suyun ve havanın hareketi güçleşmiştir. Bu nedenle kil toprakları sıkı, ıslandıkları vakit havalanmaları çok güç, ısınmaları da o derece geç olan topraklardır. Genellikle süzek değillerdir.

Kil topraklarının kireçli olanlarında iyi bir kırıntı bünyesi gelişmiştir. Kireçli kil toprakları daha iyi havalanabilen ve suyun da belirli bir ölçüde sızabildiği topraklardır. Kireçsiz kil topraklarında suyun sızması genellikle engellenmiş ve su durgunlaşmış olabilir. Kilin yüksek miktarda bulunuşu kil topraklarının bitki besin maddelerince zenginliğini ve gübrelemelerin etkisinin kalıcılığını sağlar. Buna karşılık kök gelişimi için fiziksel özellikler pek elverişili sayılmaz veya bazı şartlarda yetersiz dahi kalabilir.

Kil topraklarının özelliklerinin iyileştirilmesi için kil mineralinin cinsini de bilmek veya tahmin etmek gerekir. Üç tabakalı kil minerallerinin bulunduğu kil topraklarını kireçlemek ve böylece kırıntı bünyesini geliştirmek mümkündür. Ayrıca organik madde ilavesi de toprağın fiziksel ve kimyasal özelliklerini iyileştirir. Buna karşılık iki tabakalı kil minerallerinin bulunduğu topraklara kireç ilavesi ile toprağın kırıntılanması pek sağlanamaz. Bu topraklara organik madde karıştırılarak toprağın özellikleri iyileştirilebilir.

Toprağın Önemi: Yeryüzündeki tüm canlılar için yaşamsal öneme sahip olan toprak, yer kürenin kabuğunu oluşturan kaya tabakasının (litosfer), iklimsel ve jeolojik olaylar sonucu sürekli aşınması ile meydana gelmektedir. Bu şekilde oluşan toprağın içinde ayrışma ve birleşme ürünleri olarak farklı büyüklükteki kum, kil, tın, kireç, bitki ve canlı artıkları bulunmaktadır.

Toprak, bitkisel ve hayvansal üretim gibi tarımsal faaliyetlerin ana unsurudur. Toprak insanların beslenmesinde, iş sahibi olmasında bir huzur ve istikrar kaynağıdır. Ülkemizde de tarıma uygun alanlar ciddi tehditler altındadır. Bunların en önemlileri su ve rüzgar erozyonu, toprak kirliliği, tuzlulaşma, yerleşim ve sanayi için yapılaşma gibi amaç dışı kullanılmasıdır.

Toprak Islahı: Toprak ıslahı, tarım topraklarının fiziksel ve kimyasal yapısının iyileştirilmesi demektir.

Toprak ıslahında:

• Drenaj,
• Havalandırma,
• Su tutma,
• İşlenebilirlik,
• Renk önem taşımaktadır.

Drenaj, daha çok killi yapıya sahip geçirgenliği az topraklarda suyun akıp gitmesi için alınan önlemdir.

Killi topraklara organik katkı maddesi ilave ederek, toprağa kum, çakıl, kireç taşı karıştırılarak, iklim şartlarına göre toprak işlenerek ve havalandırılarak toprağın drenajı geliştirilebilir.

Havalandırma, toprak drenajını iyileştirir,

Bitki köklerinin ve diğer toprakaltı organizmaların nefes almasını sağlar. Havalandırma drenaj için kullanılan yöntemlerin çoğu ile sağlanabilir.

İşlenebilirlik, ağır killi yapıdaki toprakların, toprak işleme aletleri ile kolay çalışılabilir hale getirilmesi demektir.

İşlenebilirlik drenaj için kullanılan yöntemler ve toprağın ihtiyaç duyduğu uygun organik katkı maddelerinin ilavesi ile sağlanmaktadır.

Su tutma, yetersizliği, kumlu topraklarda büyük problem olmaktadır.

Toprağın su tutma kapasitesini artırmak için öncelikle toprağa yeterli yanmış ahır gübresi gibi organik katkı maddeleri verilmelidir.

Kumsal topraklarda su tutma kapasitesi artığında bitki kökleri kurak koşullarda da yeterli suyu alacağından verimde önemli artışlar sağlanabilir.

Renk, toprağın asıl rengi, orijini olan ana kaya ve içindeki organik madde miktarına bağlıdır.

Toprağın renginin koyu olması, üzerinde nesiller boyunca tarım yapıldığını ve işlenmekte olduğunu gösterir.

Koyu renkli topraklar ısıyı daha çabuk absorbe etmekte ve daha yavaş soğumaktadır. Toprağın rengini koyulaştırmak için günümüzde daha çok organik karışımlar tercih edilmektedir

Toprakların Verimlilik Unsurları: Tarım topraklarının verimliğini belirleyen başlıca unsurlar olarak bünye, pH(asitlik), tuzluluk (%tuz), organik madde kapsamı (%), kireç durumu (%CaCO3), potasyum ve fosfor gibi besin maddelerini sayabiliriz.

Bitkilerin sağlıklı bir şekilde yetişeceği en uygun toprak, % 45 mineral madde,

% 25 su,

% 25 hava ve

% 5 organik madde içermelidir.

Bitki Besleme: Bitkiler büyüyüp gelişmek ve ürün vermek için insan ve hayvanlar gibi beslenmek zorundadır. Bitkilerin kendi kök, dal, yaprak, meyve ve ürünlerini yapabilmeleri için kullandıkları maddelere "bitki besin maddeleri" denilmektedir. Bitkiler, besin maddelerini toprak altından kökleri ve toprak üstünden yeşil aksam dediğimiz yaprakları ile toprak ve atmosferden alırlar.

Tarım yapılan toprakların verimliliğini artırmak, yetiştirilen tarım ürünlerinin miktarını ve kalitesini yükseltmek amacıyla toprakta yeterince bulunmayan besin maddelerinin insanlar tarafından toprağa verilmesine gübreleme, bu besin elementlerini içeren maddelere ise gübre denir.

Dünyadaki bütün canlı ve cansız varlıklar, yüz kadar küçük ve birbirinden farklı element adını verdiğimiz birimlerden oluşmaktadır. Bu elementlerden, bitkilerin gelişimi için mutlak gerekli olan 17 element şunlardır: karbon, hidrojen, oksijen, azot, fosfor, potasyum, kalsiyum, magnezyum, kükürt, demir, mangan, bor, çinko, bakır, molibden, klorür ve sodyum. Bu 17 element den bitki gelişimi için yapılan gübrelemelerde kilogram ile ölçülerek daha fazla oranda toprağa verilen ilk on elemente makro elementler ve gram olarak az miktarda toprağa verilmesi yeterli olan geri kalan 7 elemente ise mikro (iz) elementler denilmektedir. Bu besin maddelerin bulunduğu gübreler organik ve kimyasal olmak üzere iki sınıfa ayrılmaktadır.

Dr. Sami SÜZER