Kitap Çevirmenliği Maaş

İlk Sorular

Nasıl ki bürolarla çalışılırken belirtilmesi gereken birim ücretler en sık karşılaştığımız sorulardan biriyse, kitap çevirilerindeki çalışma biçimleriyle ilgili sorularla da bir o kadar sık karşılaşıyoruz. Fakat gelin biz önce kitap çevirisinin nasıl bir süreç olduğuna bakalım.

Tam Zamanlı mı, Yarı Zamanlı mı?

İlk sorulardan bir tanesi, kitap çevirmenliğine tam zamanlı olarak mı, yoksa yarı zamanlı olarak mı vakit ayıracağınız olabilir. Bu işi tam zamanlı olarak yapabilmeniz için bir yayınevinin size aylık, düzenli ödeme yapması gerekir. Peki, sağlık sigortanızı kendiniz mi ödeyeceksiniz bu durumda? Çeviribilim dergisinde (http://ceviribilim.com/) bu konu, genel sağlık sigortasının zorunlu hâle geldiği dönem gündeme taşındı; ancak çeviri örgütlerinden kesin bir yanıt gelmedi, herhangi bir karar çıkmadı. Mevcut durumda sigortanızı kendiniz ödemek durumundasınız, hüsnüniyet gösteren bir yayıneviyle karşı karşıya değilseniz.

Yarı zamanlı çalışıyor olmak, yayınevinin size aylık ödeme yapmaması için gerekçe olamaz. Ancak bu talebi sizin ortaya koymanız, gerekirse aylık ödeme almadan çeviriye başlamamanız önerilir. Yoksa bir uğraş, hobi olmaktan çıkıp nasıl meslekleşebilir?

Bir ayda ne kadar iş çıkarabilirsiniz? Farazi olmakla birlikte yarı zamanlı bir çevirmenin azami olarak ayda 90 sayfa çevirebileceği, tam zamanlı çalışan bir kişinin ise 300 sayfaya kadar iş çıkartabileceğini söylemek mümkün. Fakat bu rakamların farazi olduğunu unutmamak gerekir. Metin türü ile elinizdeki kaynak metinde bir sayfaya sığdırılan sözcük sayısının burada esas alınması gerektiği açıktır diye düşünüyorum.

Çeviri Öncesi ve Sonrası Süreçler

Yayınevleri sizden öncelikle deneme çevirisi isteyecektir. Ancak bu testi geçmeniz, kitap çevirisini sorunsuz tamamlayacağınız anlamına gelmez. Kitaptan birkaç sayfa çevirdikten sonra çalışmanızı yayınevi editörüne mutlaka gönderin. Çevirinizin sorunsuz ilerlediği konusunda mutlaka teyit alın. Eksik görülen yerleri mutlaka öğrenin. Aksi takdirde, aylar süren çalışmanın sonrasında metninizi baştan sona gözden geçirmek durumunda kalabilirsiniz. Onay almadan çeviriye devam etmemekte fayda var.

Her yayınevinin takip ettiği bir yazım kılavuzu vardır. Bu kılavuzu mutlaka öğrenin, edinin. Yine birçok yayınevinin, çevirmenlere göndermek üzere terim listeleri ve stil kılavuzları bulunur. Noktalama işaretlerinin kullanımından çeviride tercih edilecek temel yöntemlere (Örn. küfür kullanımı) kadar birçok yönerge bu belgelerde mevcuttur. Çevirmen olarak kendi tercihlerinizi çevirinize elbette yansıtacaksınız, ancak öncesinde yayıneviyle aynı fikirde olup olmadığınızı öğrenmek için bu gibi kılavuzları incelemeniz gerekir.

Çeviri Süreci

Çeviriye başlamadan evvel elinizdeki metnin tamamını okumuş, çeviri açısından önemli/sorunlu olabilecek kısımları işaretlemiş, yayınevine (hatta yazarın kendisine) gerekli konularda sorular yöneltmiş olmak (Örn. Çevirmen Yusuf Eradam (http://yusuferadam.com/), New York Üçlemesi çevirisi esnasında Paul Auster’la bizzat görüşmüş, romanla ilgili soruları üzerine koşmuştur) gerekebilir. Aceleyle atıldığınız her süreç, işin ileriki bir aşamasında geriye dönüp belirli tercihleri değiştirmek, yeni baştan oluşturmak zorunda bırakabilir sizi. Her kitap, ayrı bir uzmanlık alanına, çoğu zaman birden fazlasına götürür sizi. Bu bazen ragbi olur, bazen marangozluk, bazen dini metinler, bazen çiçek adları… Alan sözlükleri, alan uzmanları, forumlar bu gibi durumlarda yardımcınız olacaktır. Çift dilli sözlükler size yalnızca olasılıklar yığını sunabilir.  Tek dilli sözlükler, sözcüklerin ikinci, üçüncül ve daha birçok anlam katmanını keşfetmenizi; tek dilli bütünceler, belirli bir sözcüğün farklı eserlerdeki kullanım alanlarını görmenizi sağlar.

Sözleşmeler

İlk soruya geri dönelim: kitap çevirmenliğinde ücretler nasıl belirlenir: iki türlü. Birincisi, tercih ve kabul etmemenizi şiddetle önerdiğimiz, taşeron biçiminde tek seferlik ödeme şeklindedir. Yani yayınevi (sayfa başına bir rakam belirleyerek olabilir bu) size toplam bir ücret önerebilir. Taşeron biçimi diyoruz, çünkü bu durumda yayınevi sonraki basımlar için ödeme yapmayı taahhüt etmez.

Çevirmenler Meslek Birliği’nin (ÇEVBİR – http://cevbir.net/) çalışmalarıyla oluşturulmuş olan Tip Sözleşme ise çevirmen telifi için şu hesaplama biçimini tavsiye eder:

Baskı adedi (en az 2000 adet) X kitabın KDV’siz satış fiyatı / çevirmen telifi (%6 ila %12 olarak düşünülebilir)

Tip Sözleşme’nin bir diğer önemi, çeviri ücretinin telif ücretine dönüştürülerek kitabın sonraki basımları için de aynı bedelin çevirmene ödenmesini şart koşmasıdır.

Çeviri alanında meslek sahibi olmak isteyen kişilerin akademik alanda çalışma yapabileceği ve ön lisans ya da lisans olarak tamamlayabileceği birden fazla bölüm vardır. Bunlardan Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik ön lisans bölümü olarak ön plana çıkarken Mütercim Tercümanlık veya Çeviribilim lisans düzeyinde eğitim olanağı sunar. Ayrıca İngiliz Dili ve Edebiyatı ya da Amerikan Dili ve Edebiyatı gibi bölümleri bitirerek de başta kitap çevirmenliği olmak üzere farklı alanlarda çeviriler yapabilirsiniz. Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik bölümü, daha kısa sürede tamamlandığı ve pratik ağırlıklı olduğu için hem iş hayatına daha erken atılmanızı hem de bolca çeviri uygulaması yapmanızı sağlayarak sizi mesleğe hazırlar. Yazımızda Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik bölümünü ve maaşlarını inceleyeceğiz. İşte uygulamalı İngilizce çevirmenlik ve maaşları…

Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik Nedir?

Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik, çeviri edinimi ve dil edinimini bir arada sunan, 2 yıllık bir program olarak Meslek Yüksekokullarında ya da fakültelerde eğitim sağlayan bir bölümdür. Bu bölümü iki yılın sonunda tamamlayan adaylar; çevirmenlik, çeviri proje yöneticiliği, editörlük, yaratıcı çevirmenlik gibi alanlarda çalışabilir. Aslında bu bölüm Mütercim Tercümanlık bölümünün kısaltılmış ve uygulaması yoğun olan versiyonu diyebiliriz. Çünkü Uygulamalı çevirmenlik bölümünde ilk sene kuram dersleri yer alsa da ikinci sene yoğun bir çeviri uygulaması yapıldığı görülür. Mütercim tercümanlık ya da Çeviribilim bölümlerinde ise kuram dersleri dört senenin içine yayılmıştır ve uygulama dersleri özellikle son iki senede ağırlıklıdır. Uygulamalı çevirmenlik bölümünde okurken üniversitelerin 4 senelik Mütercim Tercümanlık, Dilbilim, Çeviribilim ve Dil Edebiyat bölümlerine geçiş yapabilirsiniz. Bunun için Dikey Geçiş Sınavı’na girmeniz gereklidir. Böyle bir durumda önceden aldığınız derslerin geçtiğiniz bölümle denkliğini sağlayarak sonrasında kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.

Uygulamalı İngilizce Çevirmenler Hangi Alanlarda Çalışır?

Uygulamalı İngilizce çevirmen, bir tercümanın çalışabileceği her alanda çalışabilir. Uygulamalı çevirmen; bir büroda tam zamanlı ya da uzaktan, bir hastanede tam zamanlı, bir mahkemede Yeminli tercüman ya da bir yayınevinde kitap çevirmeni olarak çalışabilir. Fakat Yeminli tercüman olmak istediğinde her tercümanın yapmak zorunda olduğu gibi gerekli belgeler ile noterliklere başvurmalıdır. Onay alması durumunda ise Yeminli tercüman olarak çalışmaya başlayabilir. Bunun dışında mahkemelere Bilirkişi tercüman olarak da başvurup kabul alması durumunda çalışabilir. Ayrıca kendi alanında kısıtlı kalmak durumunda değildir. Dijital Pazarlama, İçerik Yöneticiliği, İnsan Kaynakları gibi alanlarda da kendini geliştirerek uluslararası firmalarda çalışabilir. İthalat İhracat ve Dış Ticaret de Uygulamalı İngilizce tercümanların tercih ettiği bir diğer sektördür. Uygulamalı çevirmen, yazılı alanın yanı sıra Sözlü Tercüman olarak da anlaşmalar sağlayabilir.

Uygulamalı İngilizce ve Çevirmenlik Maaşları

Uygulamalı İngilizce çevirmenlerin çalışma alanları, diğer tercümanlar ile benzerlik gösterdiğinden maaşları da çalıştıkları alana ve yaptıkları işe göre değişir. Örneğin freelance çalışan bir tercüman çeviri yaptığı kadar ve iş yükü kadar ödeme alır. Bir veya birden fazla büro ile anlaşabilir ya da bireylere doğrudan çeviri hizmeti sağlayabilir. Aynı şekilde sözlü tercüman olarak çalışırsa da günlük ya da saatlik fiyatlandırma yapabilir. Bu noktada uzaktan çalışmalarında sigorta ya da fatura kesme sorumluluklarını da kendi üzerine alır. Ancak firmalarda tam zamanlı çalışabilir ve düzenli maaş da alabilir. Böyle bir durumda ise maaşı; tecrübe, bildiği diğer diller ve iş unvanına göre farklılaşır. Dublaj çevirmenliği yaptığında ise çevirdiği videoların dakikalarına göre ücretlendirme ile çalışır. Yeminli tercüman olarak çalışan uygulamalı tercümanlar, işlerinin getirdiği sorumluluk nedeniyle daha fazla ücret talep ettiğinden maaşları da yükselir. Fakat başta belirtildiği üzere bir tercüman diğer meslek grupları gibi sabit bir gelir üzerinden değil, yarattığı iş hacmine göre kazanır.

Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik Bölümü Hangi Üniversitelerde Vardır?

Öncelikle Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik bölümü, iki sene olsa da genellikle 1 yıllık da hazırlık programı bulunur. Fakat hazırlık programını dil yeterlilik sınavına girerek atlayabilirsiniz. Bazı okulların hazırlık programları yurt dışı imkanı da sunmaktadır. Böyle bir fırsat için özellikle burslu vakıf üniversitelerini gözden geçirin. Uygulamalı çevirmenlik bölümlerine kabul almak için Temel Yeterlilik Sınavı’nda 150 puan barajını aşmak bir gerekliliktir. 1. öğretim ve 2. öğretim seçenekleri vardır. Vakıf üniversitelerinde ise burslu ve burssuz gibi seçeneklere göre tercih yapabilirsiniz. Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik bulunan bazı üniversiteler ve puanları şu şekildedir;

Üniversite                                                           Yıl       Tür   Katsayı  Taban Yerleşen

İngilizce tercümanlar, birbirinden çeşitli iş alanlarında çalışarak her sektörde yer almayı başarabilen ve geniş ölçekli iş imkanına sahip olan kişilerdir. Her tercüman; alanı, tecrübesi, dil çifti ve çalıştığı yere göre kazanç elde eder. Meslek dalınız tercümanlıksa birden fazla kategorideki iş alanını göz önünde bulundurabilirsiniz. Stajyer İngilizce tercüman, yeminli İngilizce tercüman ve sözlü-yazılı tercüman gibi birçok kategori vardır. Bu çeşitlilik bazen meslek tanımının genişlemesi, çoğu zaman da iş fırsatlarının artması ile sonuçlanır. Eğer İngilizce tercümansanız yönelebileceğiniz birçok alan ve iş türü mevcuttur. İşte İngilizce tercüman maaşları hakkında bilgiler…

İngilizce Tercümanlar Hangi Alanlarda Çalışır?

Bir tercümanın hangi dilde hizmet verirse versin çalışabileceği alanlar neredeyse sınırsızdır. Öncelikle serbest çevirmenlik yaparak tamamen işinin kendi patronu olabilir. Birden fazla çeviri bürosu ile anlaşarak işler alabilir, kendi iş ağındaki kişilerle ortak projeler yürütebilir. Bunun dışında hastaneler, devlet kurumları, bankalar, spor federasyonları, medya kuruluşları gibi büyük çaplı iş alanlarında tam zamanlı olarak çalışabilir. Bir ya da birden fazla yayınevi ile anlaşarak roman, şiir, öykü çevirisi yapabilir. Simultane çalışıyorlarsa konferans çevirmenliği alanında iş imkanı yaratır. İngilizce tercümanlar, daha önceden deneyimleri varsa çeviri editörlüğü işini de üstlenebilirler. Çünkü bir çevirmen, çevirisindeki noksan ya da hatalı kısımları görmese de ikinci bir çevirmen bu metne yeni bir bakış açısı getirebilir. Çeviri editörlüğünün yanı sıra çeviri projelerinde proje yöneticisi görevi alabilirler. Bu noktada o dilde tercüman olmanın getirdiği meslek yetkinliğinin ötesinde proje planlama yeteneklerine de sahip olmaları beklenir.

Serbest Çalışan İngilizce Tercüman Maaşları

İngilizce Türkçe tercüman olan kişiler arasında tamamen serbest çalışan (freelance) ya da kendi mesleğinin yanında İngilizce serbest tercüman olan çok fazla kişi vardır. Serbest tercümanlığın en büyük avantajı, kişinin kendi kriterlerini belirleyerek bu kriterlere uygun olduğunu düşündüğü şirketlerle çalışmasıdır. Örneğin tercüman, çeviri yaptığı dilde 1000 karakter ya da sözcük başına kendi ücretini belirleyebilir. Bürolarla iletişime geçtiğinde bu fiyat teklifini sunar, anlaşamazsa diğer bürolarla şansını deneyebilir. Bunun yanı sıra gelen projeleri kendi iş yoğunluğuna ya da ilgi alanlarına göre üstlenerek her daim sevdiği içeriklerle istediği zaman meşgul olur. İngilizce tercüman, istediğinde kitap çevirisi için yayınevleri ile iletişime geçerken isterse yabancı bir spor dergisinin genel yayın yönetmenine ulaşabilir. Serbest çevirmenler, iş şartlarını kendileri belirledikleri için maaşları da değişkenlik gösterir. Serbest çevirmenliğin bir diğer avantajı ise istediğin yerde çeviri yapma olanağıdır.

Yeminli İngilizce Tercüman Maaşları

Yeminli tercümanlar, işleri gereği daha resmi belgeler üzerinde çeviri yaparlar. Çünkü yeminli tercüman, çeviriyi mühürleyerek hiçbir hata olmadığını ve her türlü başvuru, kayıt ve hususi işlemde kullanılabileceğini beyan eder. Bunun neticesinde de daha fazla sorumluluğun altına girer. Yeminli İngilizce tercümanlar, ikamet ettikleri noterlere bağlıdırlar ve noterlerin adı altında belgeleri mühürlerler. Vize işlemleri, kira sözleşmeleri, transkript belgeleri gibi birçok resmi evrak dış ülkelerden isteniyorsa yeminli tercüman tarafından onaylanmalıdır. Ayrıca yeminli İngilizce tercüman olmak için çevirmenlerin karşılamak durumunda olduğu bazı nitelikler vardır. Bu nedenle dil çiftlerinin her birinde yeminli tercümanların maaşları daha yüksektir.

Stajyer İngilizce Tercümanların Maaşları

İngilizce Mütercim Tercümanlık, İngiliz Dili ve Edebiyatı ya da Uygulamalı İngilizce Çevirmenlik lisans bölümlerinde okuyan kişiler zorunlu ya da gönüllü olarak bu alanda staj yapar. İngilizce tercümanlık stajı yapmak isteyen kişiler deneyimli tercümanların çalıştığı yerlere başvuruda bulunabilir. Örneğin bir derginin yazı işleri bölümünde, bir fabrikanın dış pazarlama alanında ya da bir yayınevi, çeviri bürosunda stajyer İngilizce tercüman olarak çalışabilirler. Bu yerlerin genellikle bireysel maaş prensipleri olsa da ortalama bir stajyer maaşı asgari ücretin 1/3’ü civarında seyreder. Bu ücret bazen sadece yemek ücreti, yol ücreti olarak karşılanır.

Okeanos Uluslararası Çeviri ve Tercüme Bürosu’nun zorunlu ya da gönüllü staj olanaklarından faydalanmak istiyorsanız şirketimizin Okeanos Kariyer sayfasını ziyaret ederek güncel İngilizce tercüman stajyer ilanlarına göz atabilirsiniz. Başvurularınız için ise, [email protected] adresine özgeçmişinizi ve staj yapmak istediğiniz departmanı göndererek insan kaynakları ile iletişime geçebilirsiniz. Okeanos tercüme, stajyerlerine çevirinin teknolojideki yerini, çeviri sektörünün inceliklerini ve uygulamalı birden çok çeviri örneğini göstererek deneyimli çevirmenlerin mentörlüğünde eğitim olanağı tanıyor.

Mütercim Tercüman, bir dilden başka bir dile bilgi aktarımını gerçekleştirir. Tercümanlar genellikle sözlü veya işaret dili yoluyla çeviriler yaparken, mütercimler ise yazılı metinleri çevirirler.

Mütercim ve tercüman arasında hangi dilde metinlerin çevrildiği farkı olsa da, sorumluluklar aynıdır.

Bunlar, kaynak dil kavramlarını hedef dil kavramlarına dönüştürmek, cümleleri doğru ve net bir şekilde iletmek, teslim tarihine uygun bir şekilde hazırlamak, hukuki, teknik, bilimsel ve kültürel ifadeler araştırmak, uzmanlık kavramlarını anlamak ve doğru şekilde tercüme etmek için konunun uzmanlarına danışmak ve çevrilmiş içeriğin orijinal anlamını iletmesini sağlamak gibi görevleri içerir.

Mütercim Tercüman olmak için ilgili bölümlerden mezun olmak gerekir, bunlar Mütercim Tercümanlık, Alman Dili ve Edebiyatı, Amerikan Kültürü ve Edebiyatı gibi bölümlerdir. Bunlar 4 yıllık bölümlerdir.

2023 Tercüman / Çevirmen maaşları ne kadar oldu? Tercüman / Çevirmen ayda kaç para kazanıyor?

Adalet Bakanlığı ve Kamuda çalışan Mütercim Tercüman 2023 ocak ayı güncel zamlı maaşı ortalama 12.000 TL civarındadır.

İngilizce bilen tercümanların maaşı en yüksek 45,000 TL’ye kadar çıkabiliyorken Japonca bilen tercüman maaşlarıysa 80,000 TL’ye kadar yükselebiliyor. Çünkü Japoncayı iyi bileni bulmak daha zor.

Not: Tüm maaşlar 2023 asgari ücret zammıyla birlikte, yani asgari ücret 8.500 TL olduktan sonra tekrar araşıtırılıp revize edilerek yüzde 55’lik asgari ücret zammına göre güncellenmiştir.

2023 yılı için en güncel Tercüman / Çevirmen maaşlarını paylaştık. Diğer sitelerin yaptığı gibi işin üç kağıtçılığına kaçarak Tercüman / Çevirmen nedir, Tercüman / Çevirmen nasıl olunur, Tercüman / Çevirmen olma şartları ve Tercüman / Çevirmen görevleri gibi gereksiz bilgilerle sayfayı doldurup vaktinizi çalmak istemedik. Üç kuruş fazla para kazanmak uğruna prensiplerimizden vazgeçmiyoruz ve direkt olarak sizlere Tercüman / Çevirmen maaşlarını sunuyoruz.

Dilerseniz aşağıdaki butona basarak aklınıza gelebilecek tüm mesleklerin 2023 güncel maaş bilgilerini öğrenebilirsiniz.

Diğer tüm mesleklerin maaşını görmek için tıklayınız