Kocaların Eşlerine Karşı Görevleri
Evlilikte Eşlerin Birbirlerine Karşı Sorumlulukları ve Hakları
Yazar Hakkında
Merhaba ben Av. Ceren Sümer CİLLİ, bilgilendirme amaçlı hukuki makaleler paylaştığımız blog sayfama hoşgeldiniz.
Kategoriler
İnsanlar hayatlarını birleştirecekleri, iyi ve kötü günde yan yana kalacakları, hastalık ve sağlık gözetmeden birbirlerine destek olacakları gibi karşılıklı sözler vererek dünya evine girerler. Dünya hayatının zorluklarına, ya da kişilerin anlaşamamalarına bağlı olarak ayrılmak zorunda kalabilirler. Bu durumda her iki taraf da birbirine saygı göstererek, konuyu en kısa ve sorunsuz yönden sonlandırmalıdır. Yaşanacak tartışma ve anlaşmazlıklar, kişileri daha fazla yıpratacağından dolayı uzak durulması gereken en önemli husustur. Her evlilikte olduğu gibi farklı kişiliğe sahip iki insanın aynı evde yaşaması konusu, tek taraflı olarak gerginlik yaratabilir. Alışkanlıkların ve kültürlerin farklı olduğun düşünürse, uyumun yakalanması uzun zaman alabilir. Bu zamanı geçirirken, saygı ve sevgi gibi temel özellikleri unutmamak ve karşılıklı olarak uygulamak gerekir.
Evlilik ve Sorumluluklar
Evlilik bir hayatı paylaşmak, can yoldaşı olmak ve birbirini anlamaktır. Özünde merhamet barındıran her insan, evliliğiyle ilgili doğru olanı yapmayı seçer.Tarafların birbirlerine olan ve yerine getirilmesi gerekli olan yükümlülükleri vardır. Her bireyin kanun ve toplum önünde ayrı ayrı haklarının olduğunu düşünürsek, bu haklara saygının gereğini yerine getirmemiz gerekir. Eşlerin evine ve eşine karşı olan sorumluluklarını yükümlülük olarak görebiliriz. Erkek ve kadın tarafı olarak ayrılan, ama temelde ortak paydada toplanan bir paylaşımdan bahsetmemiz yanlış olmaz. Çalışan ve emek harcayan her iki üye de ilk sorumluluğunu yerine getirmiş olur. Para kazanmak, hayatı idame ettirebilmek için ilk zorunluluktur.
Eşler,çoğunluklar maddi zorluklar ve anlaşmazlıklar yüzünden ayrılma aşamasına gelirler. Bu sebeptendir ki, her aile kuruluşunda maddi tatmin sağlanmış olmalıdır. Bu sorumluluğu her iki taraf da üstlenebileceği gibi, erkek ya da kadın tek başına üstlenebilir. Karar ne olursa olsun, eşin sorumluluğu üstlenen tarafa manevi destek olması şarttır. Evliliklerde iş bölümü ve bu karara saygı esastır. Eşler, gösterilen çaba karşısında birbirlerine borçlu hissetmemelidir.Yapılanlar, karşılıklı sorumluluk dahilinde gerekli olduğu için, yerine getirilmesi esastır.
Eşler Arası Uyum ve Paylaşım
Ev işleri, tamamlanması gereken görevler arasında önemli yere sahiptir. Temizlik,bulaşık, yemek yapma, çocukla ilgilenme, ütü gibi eylemler evlilikte angarya gibi görülmektedir. Taraflar birbirine her konuda yardım etmeyi prensip haline getirirlerse evlilikleri mutlu ve huzurlu bir şekilde devam eder. Eğer eşlerden biri, görev ve sorumluluklarından birini yerine getirmezse, diğeri onu tamamlamalıdır. Her ihmal, bilerek ve isteyerek yapılmayabilir.
Yapılan yanlış telafi edilebilir durumdaysa saygı gösterilir. Düzeltilmesi beklenerek zaman verilir.Bu zamanda mutlaka eşlerin birbiriyle konuyu konuşması, hataları biriktirmeden çözerek devam etmesi gerekmektedir. Unutulmamalıdır ki, biriktirilen her sorun,ileride anlık patlama ve sinir harbine sebep olacaktır. Görev paylaşımı kavramını, evliliklerinde uygulamayı tercih eden çiftler mutlak mutluluğa bir adım daha yakındır. Kişilerin birbirine olan güveni, evliliğin temelini oluşturmaktadır. Güveni de karşılıklı sevgi ve saygı bir arada tutar.Basamaklardan bir yada birkaçı sekteye uğrarsa, evlilik zemini zedelenmeye başlar. Yavaş yavaş sorunlar ortaya çıkartılır, konuşulmadan çözümsüz kapatılan yanlışlar mutsuz evliliklerin kaynağını oluşturur.
Evliliğin Getirdiği Hukuki Sorumluluk
Devletimiz,temeli hukuk ilkelerine dayanan bir cumhuriyettir. Evlilikte eşlerin hak ve yükümlülükleri nelerdir? Sorusuna yanıt olarak, medeni kanun kapsamında eşler, birbirlerine karşı bazı haklara sahiptir. Evlilik başlangıcından sonuna kadar geçen sürede taraflar maddi ve manevi olarak birbirlerine garanti verirler. Bu hak, medeni kanunla birlikte resmi nikah aşamasında garanti altına alınmıştır. Evlilikleri boyunca kazandıkları ortak bir şekilde mal varlıklarına dahil edilir. Yapılan çocuk ya da çocuklar ortak bakıma dahil edilir. Evlilikte eşlerin birbirlerine karşı sorumlulukları hukuki ve sosyal olarak ikiye ayrılabiliriz.
Sorumlulukları ve bakım şartları eşlere geçer, ihtiyaçlarını karşılamak üzere süreç başlamış olur. Eşler birbirinden, mal varlıklarından ve çocuklarından sorumludur. Bu sorumluluklardan her ne sebeple olursa olsun, evlilik müessesi devam ettikçe,vazgeçemezler. Evlilikte maddi olarak kişiler bağımsız bir şekilde sorumludurlar.Mahkeme kararı olmaksızın, eşlerin birbiri hakkında hak mahrumiyetine gitmeleri sonucu taraflar dava yolunu tercih etmelidir. Mahkeme kararının gereğini yapmakla yükümlüdürler. Aile içerisinde alınacak kararlarda taraflar özgürdür;fakat eşlerin birbirinden rıza alması esastır.
Boşanma Kararında Yol Haritası
Herhangi bir sebepten dolayı eşler evliliklerinde çözümsüz kalabilir, çıkmaza düşerlerse, uzman bir hukuk danışmanından yardım almalıdır.Hak mahrumiyetine uğramamak ve anlaşmaya varmak için ilgili danışman, tarafları bir araya getirerek uzlaştırmaya çalışır. Çözümsüzlük durumunda, bağlı bulundukları mahkemelere başvurarak, ilgili aile üyesinin eksik ve sorunlu olan davranışlarını somut belge ve şahitlerle kanıtlamak durumundadır. Evliliğin sonlandırılması öncesi mahkeme, tarafları ortak paydada toplamak için hukukun tüm gerekliliklerini yerine getirir. Yine de çözüm bulunamıyorsa boşanma akdine geçilir. Bulunduğunuz bölgeye boşanma avukatına başvurabilirsiniz. Örneğin Adana boşanma avukatı veya İstanbul boşanma avukatı olarak arayabilirsiniz.
Taraflar, birbirinden boşanma konusunda razı olursa, mal paylaşımı, çocuk velayeti durumu, nafaka beyanı, maddi ve manevi tazminatlar, hukuk çerçevesinde, mahkemece belirlenerek ilgili mahkeme tarafından eşlere pay edilir. Süreç ile ilgili ayrıntılı bilgi edinmek,evliliğinizle ilgili sorunları hukuki yoldan çözebilmek için hukuk danışmanınıza mutlaka ulaşın. Sorunları çözebilmek için öncelikle eşinizle irtibatta kalın;gerekirse psikolojik danışmanlık alarak yardım talebinde bulunun. Boşanmak son tercih olacağını hiçbir zaman unutmayınız. Sonuç alınamaması durumunda çare mutlaka bir hukuk danışmanından boşanma süreci ile ilgili destek almak olacaktır.
İlgili Makaleler;
Av. Ceren Sümer CİLLİ 2017
İslami evlilikte karı koca hakları! Evlilikte eşlerin hakları ve görevleri
İslami evlilik hayatında eşlerin birbirine karşı görev ve sorumlulukları günümüzde en çok konuşulan konular arasında yerini almaktadır. Kadının kocası üzerindeki hakları ile erkeğin eşi üzerindeki görev ve vazifelerini sahih kaynaklardan araştırmaya çalıştık. İslami evlilikte karı koca hakkı nedir? Evlilikte eşler birbirlerine nasıl davranmalı? Evlilikte kadın ve erkek hakları...
“Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de onun (varlığının ve kudretinin) delillerindendir. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için elbette ibretler vardır.” (Rum, 30/21) ayet-i kerimesine baktığımızda, evliliğin Müslüman bir kimsenin hayatını şekillendirmesinde ne denli etkili olduğunu anlayabiliriz. Toplum içerisinde ahlaki bozulmalarla beraber işlenen bin bir türlü zina, pislik ve haramlara karşı bizlere kalkan oluşturan evlilik hayatı ile ilgili pek çok hadis-i şerif ve ayet-i kerime vardır.
Evliliğin sadece fiziksel bir ihtiyaç olmadığını aynı zamanda ahiretimiz için bizler için kurtarıcı olabileceğini bilip bu şuurla hareket etmeli, dolayısıyla da kadın ve erkeklerin bu doğrultuda güzel ahlaklı kimseleri seçmesi gerekir. İmtihan olarak geldiğimiz şu dünyada bizlere rehberlik edecek olan eşlerin birbirlerine karşı bazı hak ve vazifelerinin olduğu unutulmamalıdır. İslami evlilikte kadının kocası üzerindeki hakları ile erkeğin kadını üzerindeki sorumluluklarını sizlere derlemeye çalıştık.
"Erkeklerin kadınlar üzerinde hakları olduğu gibi, kadınların da erkekler üzerinde hakları vardır. Erkeklerin kadınlar üzerinde hakları bir derece daha fazladır." (Bakara, 2/228)
İSLAMİ EVLİLİKTE KADININ KOCASI ÜZERİNDEKİ HAKLARI NELER?
İlk önce okuyup sonra da hayatımıza uyarlamamız gereken Kuran-ı Kerim, bizlere rehberlik eden son ilahi kitaptır. Erkeklerin kadınlar üzerindeki ilişkilerinin iyilik ve güzellik temeli üzerine kurulu olmaları gerektiği emredilmektedir. (Nisa, 4/19). Ayet-i kerimeden anlaşılacağı gibi evlilikteki meselelerin iyilik, güzellik, istişare ve karşılıklı anlayışa göre yürütülmesi gerektiğine vurgu yapılmaktadır. Bu konuyla ilgili Peygamber Efendimiz (SAV), “Sizin en hayırlınız ailesine en hayırlı olanınızdır. Ben aileme karşı sizin en hayırlınızım.” (İbn Mace, Nikah, 50) buyurmaktadır.
KADINLARIN EŞLERİ ÜZERİNDEKİ HAKLARI:
-Erkek, hanımının sırlarını ulu orta yerde başkalarına karşı açığa vurmamalıdır.
HADİS-İ ŞERİF: “Şüphesiz ki Kıyamet günü, Allah’ın en çok ehemmiyet vereceği emanet, kadın-koca arasındaki emanettir. Kadınla koca birbiriyle içli dışlı olduktan sonra, erkeğin, hanımının sırlarını etrafa yayması o gün en büyük ihanettir.” (Müslim, Nikah, 123, 124; Ebu Davud, Edeb, 32)
-Erkek, ne olursa olsun hanımını dövmemeli ve incitici söz söylemekten kaçınmalıdır.
HADİS-İ ŞERİF: “Yediğinizden yedirin. Giydiğinizden giydirin. Sakın onları dövmeyin ve onlara incitici söz söylemeyin.” (Ebu Davud, Nikah, 41)
Karı koca hakları
HADİS-İ ŞERİF: “Kadın kaburga kemiğinden yaratılmıştır. Hep seni hoşnut edecek şekilde davranamaz. Eğer ondan faydalanmak istersen bu hâliyle de faydalanabilirsin. Şayet doğrultayım dersen kırarsın. Kadının kırılması da boşanmasıdır.” Müslim, Radâ` 59
-Sorunsuz geçen bir evlilik olmayacağı için yaşanan ufak tefek problemlere karşı alttan alması bilinmelidir. Daima iyimser ve yumuşak huylu olunmalıdır.
AYET-İ KERİME: “Kadınlarla iyi geçinin.” (Nisâ sûresi, 19)
-Kusursuz ve hatasız insan yoktur, hoşgörülü olunmalıdır.
Ebû Hüreyre(r.a) rivayetine göre Efendimiz (SAV) şöyle buyurdu: “Bir kimse karısına kin beslemesin. Onun bir huyunu beğenmezse, bir başka huyunu beğenir.” (Müslim, Radâ` 61)
-Evlenen kadının haftada 1 kez anne-babasını ziyaret etme hakkı vardır, erkek istemese bile buna engel olma hakkı yoktur.
-Kadın eşinin yakınlarını istemezse, kocası eşini müstakil evde oturtmak mecburiyetindedir.
-Evlendikten sonraki 1 yılda hiç cinsel ilişkiye giremeyen erkekten kadının ayrılma hakkı vardır.
ERKEKLERİN EŞLERİ ÜZERİNDEKİ HAKLARI:
Evlilikte eşlerin görevleri
-Kadın, erkekten izin almadığı sürece evine misafir kabul etmemelidir.
HADİS-İ ŞERİF: "Kocası yanında iken onun iznini almadan bir kadının nafile oruç tutması helal olmaz. Kadın, kocasının izni olmadıkça, evine hiç kimsenin girmesine izin veremez." (Buhârî, Nikâh 86; Müslim, Zekât 84)
-Kadın, erkeğin bazı fiziksel ihtiyaçlarına karşılık vermelidir.
HADİS-İ ŞERİF: "Kişi karısını yatağa çağırdığı zaman (bir özrü olmadan) kadın gelmekten kaçınır, kocası da bu sebeple ona kırgın olarak gecelerse, melekler sabaha kadar o kadına lanet ederler." (Buharî, Nikâh 85; Müslim, Nikâh 120)
-Ev içerisinde herhangi bir anlaşmazlık yaşandığında kadın haklı olsa bile alttan almalıdır.
İslami evlilik hayatı
HADİS-İ ŞERİF: "Size cennetlik kadınları tanıtayım mı? Onlar bir hata ettikleri veya kocaları tarafından bir haksızlığa uğratıldıkları zaman kocalarına karşı: 'Seni hoşnut etmedikçe uyumayacağım.' diyebilen kocalarına düşkün kadınlardır." (Tefsir-i Kurtubi, III/124)
-Erkeğin eşi üzerindeki haklarından birisi de evde hanımıyla şakalaşmak, eğlenmek ve onu eğlendirmektir.
-Erkeğin eşini cinsel anlamda tatmin etmesi gerekir.
HADİS-İ ŞERİF: “Bir erkek karısını yatağına çağırır da karısı gelmez ve erkek ona dargın olarak gecelerse, melekler o kadına sabaha kadar lânet ederler.'' Buhârî, Bed’u’l-halk 7; Müslim, Nikâh 122. Ayrıca bk. Ebû Dâvûd, Nikâh 40.
İLİŞKİLİ HABER
İnsan nasıl yaratıldı? Hz. Adem ile eşi Hz. Havva cennetten neden kovuldu?
İLİŞKİLİ HABER
Televizyon izlemek günah mı? Romantik film ve diziler göz zinasına girer mi?Toplumu meydana getiren öğelerin başında “aile” gelmektedir.
İslam’da aile, dini bir müessese olduğu kadar aynı zamanda sosyal bir müessesedir. Bu nedenle insanların evlenip yuva kurması ayet ve hadislerle teşvik edilmiş.Çünkü aile, hem kişinin huzur bulduğu bir ortam, hem neslin devamı için bir vesile, hem de kişiyi dinen günah sayılan kötülüklerden alıkoyan bir vasıtadır. Karı-kocanın birbirlerine karşı görev ve sorumluluklarının sınırlarını kesin çizgilerle belirlemek zordur.
Elbette bir takım alanlarda bazı eksiklikler görülebilir. Ancak bu konuda eşlere düşen görev, birbirlerini her yönüyle tanıyıp anlamalı, kadın ve erkeğin sınırlarını bilmeli.
Kur’an-ı Kerim: “... Erkeklerin kadınlar üzerindeki hakları gibi, kadınların da erkekler üzerinde belli hakları vardır. Ancak erkekler bu haklarda kadınlara göre bir derece üstünlüğe sahiptirler. Allah azizdir, hâkimdir (Bakara/228) ölçüsünü getiriyor.
Yüce Yaratan, en kıymetli varlık olarak insanı yarattı. İnsan olmaları hasebiyle erkek ve kadın arasında herhangi bir fark koymadı. Allah’ın Resulü: “Muhakkak kadınlar, erkeklerin bir parçasından başka bir şey değildir” (Tirmizi) diyerek kadın-erkek arasındaki ayrımcılığı ortadan kaldırmıştır.
İnsanlık, erkekle başladı ama kadınla devam ediyor. Müslümanlıkta kadın sultandır. Dinimiz kadına çok değer vermiş, erkeğe de çok mesuliyet yüklemiştir. İslamiyet’te kadın ev içinde ve dışında çalışmak, para kazanmak zorunda değildir. Evli ise erkeği, evli değilse babası, babası da yoksa en yakın akrabası çalışıp onun her ihtiyacını karşılamaya mecburdur. Kendisine bakacak hiç kimsesi bulunmayan kadına, devletin yardım sandığı bakar.
Atalarımız: “Yuvayı dişi kuş yapar” demişler. Bundan maksat, yalnızca evin maddî bakımdan dirlik düzenini sağlamak değil. Aynı zamanda ailenin moral değerlerini canlı tutan, ailede huzurun ve neşenin temel direği konumunda olan kadındır. Kadın ve erkek neslin devamını sağlamaları açısından her biri insan olarak aynı ve birbirinin tamamlayıcısıdır.
İnsanlar içerisinde en saygı duyulacak kişilerin “anneler” olduğunu Cihan Peygamberimizin meşhur hadisi: “Cennet annelerin ayakları altındadır” diyerek kadının lâyık olduğu en yüksek mertebeyi vermiştir. Allah’ın Resulü başka bir hadisinde: “Dünya nimetlerinin en hayırlısı, iyi bir kadındır. Ona baktığında kendini ferahlatır, kendisine kızdığında seni kollamaya çalışır” (Müslim)buyurarak kadına verilen değeri ortaya koymuştur.
Bu bilgiler ışığında kadının kocasına karşı olan sorumluluklarını şimdi maddeler halinde sıralayabiliriz.
√ Hangi şartlarda olursa olsun bir kadın önce “iffetini ve namusunu” korumalı.
√ Kocasına karşı saygılı davranabilmek için, kadınlık sanatını bilmeli.
√ Kocası onun koruyucusu olduğundan, onunla inatlaşıp tahrik etmemeli.
√ Eşinin sırlarını ve zaaflarını ifşa etmemeli.
√ İsraftan ve gereksiz harcamalardan kaçmalı.
√ Her kadın, kocasının sevdiklerini ve kızdıklarını bilmeli ve ona göre davranmalı.
√ Kanaatkâr olmalı ve olanla yetinmeyi bilmeli.
√ Tertipli ve düzenli olmalı.
√ Kocasına danışmadan kendi başına hiçbir iş yapmamalı.
√ Eşine karşı güler yüzlü ve tatlı dilli olmalı.
√ Kocasına karşı bakımlı ve güzel giyimli olmalı.
√ Kıskançlıkta ölçüyü kaçırmamalı.
√ İsteklerini emrederek değil, yumuşak bir üslupla istemeli.
√ Kocasının istemediği yerlere gitmemeli.
√ Kocasının rızası olmadan nafile ibadet yapamaz, hükmünü bilmeli.
√ Dışarı çıkarken güzel kokular sürmemeli.
√ Tesettür ile kendini muhafaza etmeli.
√ Evini huzurlu bir yuva haline getirebilmek için elinden gelen gayreti göstermeli.
√ Kocasına güvenmeli ve ondan habersiz hiç bir iş yapmamalı.
√ Eşini düzeltme ve istediği gibi yapma girişiminde olmamalı.
√ Kocasını anlamalı ve dertlerine ortak olmalı.
√ Kocası kızınca susmalı, sakinleştiği zaman savunmasını yapmalı.
√ Kocasının sevdiği yemekleri yapmalı.
√ Sürekli isteyen ve tüketen konumunda olmamalı.
√ Eşine danışmadan harcama yapmamalı.
√ Kocasına karşı içtenli ve açık sözlü olmalı.
√ Sürekli tebessümlü ve güler yüzlü olmaya gayret etmeli.
√ Bütün olumsuzluklar karşısında sabırlı ve tahammüllü olmaya kendini zorlamalı.
√ Mutlu olmak isteyen kadın, önce kocasını mutlu etmeli.
Mustafa K. Topaloğlu