Evcil hayvanların karşılaştığı bazı yaygın toksin kaynakları arasında bazı bitkiler,[1] insan ilaçları ve kozmetikler,[2] temizlik ürünleri[2] ve hatta bazı yiyecekler yer almaktadır.[3]
Tehlikeli yiyecekler[değiştir
Köpeklerin en sık karşılaştığı kazalardan birisi zehirlenmedir. Özellikle yaz aylarında bahçe ve kırlara götürülen köpekler, buralardaki zehirli bitkileri tüketerek zehirlenebilirler. Köpeklerin zehirlenmesinde kimyasal maddelerin de önemli bir yeri vardır. Evlerde kullanılan temizlik malzemeleri, bu kimyasal maddeler arasına en tehlikeli olanlardandır. Yine köpeklerde fare zehiri ile zehirlenme de oldukça sık görülür. Ancak bu zehirlenme yalnızca fare zehrinin direkt olarak alınması ile gerçekleşmez. Aynı zamanda zehirlenerek ölmüş bir farenin köpek tarafından yenmesi de zehirlenmeye neden olabilmektedir. Bunların yanı sıra köpeklerde zehirlenme vakaları en çok bozuk ya da kendileri için zehirli olan besinleri tükettikleri için gerçekleşmektedir. Peki, köpekler için zehirli besinler hangileridir? Köpeklerde besin zehirlenmesi belirtileri nelerdir?
Köpekler İçin Zehirli Besinler
Köpekler, obur hayvanlardır ve karşılaştıkları hemen her türlü yiyeceği koklar ve yemeye çalışırlar. Ancak bazı besinler hasta olmalarına ve hatta ölmelerine dahi neden olabilmektedir. Köpek dostlarımız bu yiyecekleri genellikle dışarıda yapılan yürüyüşler sırasında bulur ve tüketirler. Ancak besin zehirlenmelerinin önemli bir kısmı da evde buldukları ya da sahiplerinin verdiği yiyeceklerden kaynaklanmaktadır. Unutulmamalıdır ki, köpeklerin sindirim sistemi insanlarınkinden oldukça farklıdır. Bu nedenle bizim rahatlıkla tükettiğimiz besinler köpeklere ciddi anlamda zarar verebilmektedir. Köpekler için zehirli yiyecekler ise şöyle sıralanabilir:
Soğan ve Sarımsak: İnsan sağlığına çok faydalı olan bu iki besin, köpekler için bir o kadar zararlı olabilir. Çünkü soğan ve sarımsak, köpeklerin kanlarında bulunan alyuvarlara zarar verebilmektedir.
Çikolata: Köpekler için zehirli yiyeceklerden birisi de çikolatadır. Çikolatanın kekin, bisküvinin ya da bir başka yiyeceğin için de olması fark etmez. Çikolata her durumda köpekler için zehirli bir yiyecektir. Çünkü içerisinde teobromin adı verilen toksik bir madde barındırır. Köpeklerde çikolata zehirlenmesi kusma, nöbet ve ishal gibi belirtilere neden olur. Ancak aşırı tüketilmesi durumunda ölüme dahi neden olabilmektedir.
Süt Ürünleri: Hemen her türlü süt ürünü köpekler için zararlıdır. Çünkü süt ürünleri laktoz barındırır ve özellikle yetişkin köpekler laktozu sindiremezler. Bu nedenle ciddi sindirim problemleri ile karşılaşabilirler.
Üzüm ve Kuru Üzüm: Üzüm ve üzüm kurusu köpekler için toksik besinlerdendir. Böbrek yetmezliği başta olmak üzere karaciğer hasarı gibi hastalıklara yol açabilecek kadar tehlikelidirler. Bu nedenle köpeğinizin üzüm yediğini gördüyseniz ya da üzüm yediğinden şüpheleniyorsanız vakit kaybetmeden tıbbi destek almalısınız.
İlginizi çekebilir: Köpek Ödülleri
Köpeklerde besin zehirlenmesi aynı zamanda şeker, sakız, koçanlı mısır, mantar, şeftali, erik, hurma, maya ve tuz gibi besinler nedeniyle de meydana gelebilmektedir.
Köpeklerde Besin Zehirlenmesi Belirtileri
Köpeklerde besin zehirlenmesinin zamanında tespit edilebilmesi için zehirlenme belirtilerini bilmek oldukça önemlidir. Böylece kısa sürede harekete geçerek gıda zehirlenmesi yaşayan köpeğe müdahale edilebilir. Bu anlamda köpeğinizde aşağıdaki belirtileri görürseniz derhal bir veteriner hekime başvurmanız gerekmektedir.
Kusma: Köpeklerde gıda zehirlenmesi durumunda ortaya çıkan önemli belirtilerden birisi kusmadır. Köpeklerin kusması sahipleri için çok tedirgin edicidir. Kusma, yalnızca zehirlenme nedeniyle değil; mama değişimi ve bağırsak iltihabı gibi nedenlerle de görülebilir. Ancak kusma ciddiye alınması gereken bir durumdur ve hızlı bir şekilde ortadan kalkmazsa bir veterinere danışmak gerekir.
İshal: İshal, en yaygın gıda zehirlenmesi belirtisidir. Köpeklerde ishal her zaman acil bir durum olduğu anlamına gelmez. Ancak bir şeylerin yolunda gitmediğinin göstergesidir. Çünkü bir köpek ishal problemi yaşıyorsa sindirim sisteminde farklı bir şeyler gerçekleşiyordur. Bunun nedeni büyük bir olasılık ile bozulmuş gıdalarda yer alan bakterilerdir.
Aşırı Salya Üretimi : Köpeklerde aşırı salya üretimi, veteriner hekimlerin yakından ilgilendikleri belirtilerden birisidir. Bu belirti, özellikle gıda zehirlenmesinin teşhis edilmesi aşamasında yardımcı olan önemli ipuçlarından birisidir.
Halsizlik, Uyuşukluk: Bir köpek; sürekli uyuyor, motivasyon eksikliği yaşıyor ve halsiz görünüyorsa zehirlenmiş olabilir.
Titreme: Köpeklerde besin zehirlenmesinin bir başka belirtisi de titremedir. Eğer böyle bir belirti ile karşılaşırsanız bir an önce veteriner hekime başvurmalısınız.
Ateş:Köpeklerde ateş; alerjik reaksiyonlar, metabolik hastalıklar, bağışıklık sistemi sorunları ve enfeksiyondan kaynaklanabilir. Ancak gıda zehirlenmesi durumunda da vücut ısısında artış gerçekleşmesi yaygın olarak görülen bir durumdur.
Karın Ağrısı: Bir köpek karın bölgesine dokunulduğunda inleme benzeri sesler çıkarıyorsa zehirlenmiş olma ihtimali oldukça yüksektir.
Bunların yanı sıra köpeklerde besin zehirlenmesi belirtileri arasında yürürken tökezleme ve baş dönmesi gibi durumlar da yer almaktadır.
Köpeğiniz Zehirlendiğinde Yapacağınız İlk Yardım
Evcil dostunuzun zehirlendiğinden şüphe ediyorsanız tavsiye edilen, mümkün olduğu kadar kısa süre içerisinde bir veteriner hekime götürmenizdir. Fakat şüpheli bir şey yerken gördüyseniz daha olayın başında kusmasını sağlayarak ilk yardımda bulunabilirsiniz. Bunun için uygulanabilecek farklı birkaç yöntem mevcuttur. Köpeğinizin kusarak, tükettiği zehirli yiyeceği çıkarması için ona tuz ile karıştırılmış bir kaşık tuzlu su içirebilirsiniz. Bu işlemi mevcutsa bir şırınga yardımı ile gerçekleştirebilirsiniz. Ancak telaş ve aceleden suyu çok hızlı verip akciğerlerine kaçmasına sebep olmamalısınız.
Bunların yanı sıra evcil dostunuzun zehirli maddeyi dışkı yolu ile atması için aktif kömür ya da yağlı süt de kullanabilirsiniz. Ancak en doğrusu tüm bu işlemlerden önce köpeğinizi bir veterinere götürmenizdir. Böylece daha kötü reaksiyonların oluşmasının önüne geçebilirsiniz. Yine veterinere gitmek için yoldayken arayıp haber vermeniz, veteriner hekimin hazırlanmasını ve çok daha hızlı müdahale de bulunmasına katkı sağlar.
Köpeklerde besin zehirlenmesi genellikle çöp kutularında ya da yürüyüşler sırasında yerde buldukları bozuk yiyecekleri yedikleri için gerçekleşir. Bunun önüne geçmek için evinizdeki çöp kutusunu köpeğinizin ulaşabileceği yerlerde bulundurmamalısınız. Böylece bozulmuş yiyeceklere maruz kalmayacaktır. Yine yürüyüşe çıktığınızda sokakta bulunan herhangi bir şeyi tüketmediğinden emin olmalısınız. Çünkü köpekler bozulmuş gıdalara karşı çok ilgilidirler ve bunları tüketmeden önce fazla düşünmezler. Bu nedenle evcil dostunuz için sizin düşünmeniz büyük önem taşır.
İlginizi çekebilir: Köpek Maması
Evde tükettiğiniz ve sizin için faydalı pek çok besin köpeğiniz için zehirlidir. Bu zehirli besinlere yukarıda kısaca değinmiştik. Özellikle sarımsak, soğan ve üzüm gibi gıdaları köpeğinizin ulaşamayacağı bir yerde saklamalısınız. Bu yiyeceklerden az miktarda tüketmesi belki ciddi bir soruna neden olmaz. Ancak büyük miktarda tüketirse ciddi sağlık sorunları ile karşılaşabilir.
Son olarak köpeğinizin herhangi bir neden ile zehirlendiğinden şüpheleniyorsanız belirtiler daha ortaya çıkmadan bir veteriner hekime götürmenizde fayda vardır. Ayrıca yaptığınız şey yanlış olsa da veteriner hekime doğru bilgiler vermeniz, evcil dostunuzun hayatı için kurtarıcı bir durumdur. Bu nedenle veteriner hekime her şeyi doğru olarak aktarmanız gerekir.
Yavru Köpeklerde Uyuz konulu yazımız da ilginizi çekebilir.
Bunu beğen:
BeğenYükleniyor...
Köpeklerde zehirlenme belirtileri görüldüğü ilk anda, uzman veteriner kontrolünden geçirilmesi gerekir. Aksi halde köpeğiniz hayatını kaybeder.
Köpeklerde en sık görülen sağlık sorunlarından biri zehirlenmedir. Her yıl onlarca sevimli dostumuz bu sebepten hayatını kaybediyor. Bu noktada köpek sahiplerine düşen sorumluluk ise köpeğin zehirlendiğini zamanında fark etmek ve doğru şekilde müdahale etmektir. Bu müdahalenin ardından vakit kaybetmeden bir veteriner hekime götürmeniz, köpeğinizin sağlığı açısından çok önemlidir.
Köpeklerde Zehirlenme
Genel olarak köpekler kaza sonucunda zehirleniyor. Bu nedenle zehirlenmenin zamanında fark edilip doğru şekilde ilk müdahalesi yapılmalıdır. Daha sonra köpeğiniz zaman kaybetmeden veteriner hekime götürülmelidir. Aksi takdirde bu gibi zehirlenme durumları ölümle sonuçlanabilir. Dolayısıyla köpek sahibi olarak zehirlenmiş bir köpeğe nasıl müdahale edilmesi gerektiği konusunda bilgi sahibi olmanız, sevimli dostunuzun adına hayati derecede önem taşıyor.
Köpeklerde Zehirlenme Belirtileri
Köpek zehirlenmesi durumunda nasıl müdahale yapılacağını bilmekten önce sevimli dostlarımızın zehirlendiğini nasıl anlayabilmemiz gerekir. İlk olarak dikkat edilmesi gereken nokta, köpeğinizin zehirlenmiş olduğunu tespit edebiliyor olmanızdır. Ancak köpeklerde zehirlenme, etkisini saniyeler içerisinde göstermediği için aşağıda bahsettiğim belirtileri öğrenmekte fayda var:
🐕İshal
🐕Kusma
🐕Ağızdan aşırı salya akıntısı
🐕Aşırı Heyecan
🐕Titreme
🐕Vücut deliklerinden (ağız, burun, anüs) kan gelmesi
🐕Depresyon
🐕Uyuşukluk
🐕Ağızda yaralar çıkması
🐕Ağızda Köpürme
Kasılma
🐕Aşırı morarma
🐕Felç
🐕Nöbetler
🐕Ayaklarda dengesizlik, kasılmalar
🐕Anormal davranışlar sergilemesi
🐕Koma
🐕Solunum problemleri
Bunun dışında zehrin türüne bağlı olarak, köpeklerde zehirlenmenin erken belirtileri ve semptomları büyük ölçüde değişir ve bu birkaç kategoride ayrılır;
Yutularak zehirlerin neden olduğu semptomlar şunlardır: kusma, ishal, ajitasyon ve kalp sorunları.
Solunan toksinler köpeklerde solunum güçlüğü veya bilinç kaybına neden olabilir.
Köpeğinizin cildi zehirli bir maddeyle temas ederse, belirtiler arasında tahriş ve ağrı olur.
‼️‼️Önemli Not: Zehirlenme semptomlarının ortaya çıkması, genellikle birkaç gün sürer. Bu süreçte çok iyi bir gözlemci olmanız ve ilk müdahaleyi doğru zamanda yapmanız gerekir.
Köpek Zehirlenmesinde İlk Müdahale Nasıl Yapılır?
Köpeğinizin zehirlenmesi durumunda ilk olarak köpeğinizin zehirlenmesine neden olan maddeyi tespit etmektir. Bu köpeğinize hangi yollardan müdahale yapmanız gerektiği hakkında size yardımcı olur. Genel olarak köpekler zehirlendiğinde tıpkı insanlar gibi kusturulma işlemi yapılması gerekir. Örneğin, köpeğinizin asitli bir maddeden kaynaklı zehirlenmesi durumunda yapılması gereken, en kısa sürede kusturulmasıdır.
Asitli maddeler köpeğinizin nefes almasını engeller ve yemek borusunda kalıcı hasarlar bırakır. Bu nedenle köpeğiniz kimyasal maddelerden kaynaklı zehirlendiyse ilk müdahale kesinlikle kusturma yöntemi olmalıdır. Sevimli dostlarınıza kusturma işlemini yaparken tercih edilen en doğru ve etkili yöntem şırınga yoluyla tuzlu su içirmektir. Bu şekilde köpeğinizin canını yakmadan rahat bir şekilde kusmasını sağlayabilirsiniz. Kusturma işleminin önemi ise zehrin mideye karışmadan en hızlı şekilde vücuttan atılabilmesidir.
Köpeklerde Zehirlenmeye Neden Olan Maddeler
Eviniz veya bahçeniz, köpeğiniz için potansiyel olarak zehirli eşyalarla doludur. Bu nedenle, köpeğinize her zaman göz kulak olmak ve zararlı maddeleri sevimli dostlarınızın ağzının erişemeyeceği bir yerde tutmak önemlidir. Köpekler için zehirli olan en yaygın ev maddelerinden bazıları şunlardır;
1- Sitriknin: Çoğunlukla fare zehri olarak kullanılır. Eğer köpeğiniz Sitriknin adında kimyasal maddeden kaynaklı zehirlendiyse belirtilerinin ortaya çıkma süresi 2 saattir. Bu belirtiler, ajitasyon, aşırı uyarılma ve korkudur. Daha sonra birer dakikalık kasılmalar meydana gelerek köpeğiniz nefes alamaz. Sevimli dostlarınızın sinir sistemini etkileyen bu tip zehirlenmeler uzmanlar tarafından epilepsi veya sara şeklinde değerlendirilebilir.
2- Fosfor: Bu kimyasal madde, yemlerin içinde, havai fişeklerde, kibrit ve kibrit kutularında bulunur. Fosfor maddesinden kaynaklı zehirlenen köpeğinin nefesi sarımsak kokar. Daha sonra kusma ve ishal belirtileri ortaya çıkar. Eğer köpeğiniz bu tarz maddeden kaynaklı zehirlendiyse müdahale için hemen uzman bir doktora götürülmelidir.
3- Şok: Bu tarz vakalarda köpeğinizin vücudunda gerekli kanın tüm bölgeye ulaşmaması durumunda ortaya çıkar. Normal bir kan dolaşımında, kalp yeteri kadar kanı pompalaması gerekir. Aksi halde bu durum köpeğinizde şok oluşumuna neden olur ve bunun sonucu ölümle sonuçlanır.
Öncelikle şu sorulara yanıt arayın; nefes alabiliyor mu, kalbi atıyor mu? Daha sonra şu yollara başvurun;
a)Solunum yoksa suni teneffüs uygulayın.
b)Nabız yoksa kalp masajı yapın.
c) Bilinci yerinde değilse, solunum yollarının açık olmasına dikkat edin ve köpeğinizin dilini dışarıya çıkartarak, kafasını vücuttan daha aşağıda tutun.
4- İlaçlar: İnsanlar için faydalı ve hayat kurtarıcı olabilecek ilaçlar, sevimli dostlarımızda tam tersi etkiye sahip olabilir. Bu nedenle köpeğinizin zehirlenmesine neden olan en yaygın ve zararlı ilaçları sizler için sıraladık;
a) Mide ve bağırsak ülserlerine veya böbrek yetmezliği için kullanılan ilaçlar,
b) Köpeğinizin kan akışını yükselterek kusmasına yol açabilecek antidepresanlar,
c)Bir tüberküloz ilaçları,
5-Çikolata: Her ne kadar çikolata insanlar için zararlı olmasa da köpeğinizin zehirlenmesine yol açabilir. Çikolataların içerisinde metilksantin denilen maddeler bulunur ve köpeğiniz çikolatadan bir parça aldığında kusmasına ve daha büyük miktarlarda aldığında ölümüne neden olabilir. Ölümle sonuçlanabilecek çikolata miktarı, çikolatanın türüne ve köpeğin boyutuna bağlıdır. Daha küçük ırklar için, sadece küçük parça çikolata ölümcül olabilirken, daha büyük bir köpek daha az miktarda yese de hayatta kalabilir.
Unutmayın!
Yukarıda bahsettiğim durumlar köpeğinizin başına geldiği takdirde, köpeğinizi veterinere ne kadar erken ulaştırırsanız köpeğinizin kurtulma şansı bir o kadar yüksektir.
Köpek Zehirlenmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Köpeğin Zehirlenmesi Ne Kadar Sürer?
Köpek zehirlendiğinde belirtiler yaklaşık bir sat içerisinde kendini gösterir.
Zehirlenen Köpeğe Ne İyi Gelir?
Zehirlenen köpeğe kusturma işlemi yapmak iyi gelir.
Zehirlenen Köpeğe Çiğ Yumurta Verilir mi?
Bir hayvansever tarafından uygulanan bu yöntem, zehirlenen köpeğe 2 adet çiğ yumurta ve bol miktarda suyun içirilmesi gerektiğini ve böylelikle köpeğin kurtarılabileceği belirtildi.
kaynağı değiştir]
Çikolatanın içindeki kakao, kafein ve teofilin ile birlikte metilksantin alkaloidleri grubuna ait olan kimyasal bir uyarıcı olan teobromin içermektedir.[4] Köpekler, teobromini etkili bir şekilde metabolize edemezler. Çikolata yerse, teobromin günlerce kan dolaşımında kalabilmektedir ve köpekler hızlı kalp atışı, şiddetli ishal, epileptik nöbetler, kalp krizleri, iç kanama ve nihayetinde ölüm yaşayabilmektedir.[5] Bir ons (oz) sütlü çikolata 44 - 55 miligram (mg) teobromin içermektedir ve fırıncı çikolatası 393 mg teobromin içermektedir.[6] Köpeklerin %50'si için öldürücü doz vücut ağırlığının kilogramı (kg) başına 100 – 200 mg'dır. Ancak bazı köpekler kg başına 20 mg kadar az yuttuktan sonra toksikoz belirtileri göstermektedir.[6] Özellikle daha küçük bir köpeğin dahil olduğu yanlışlıkla çikolata alımı durumunda, derhal bir veteriner hekime başvurun; genellikle yuttuktan sonraki iki saat içinde kusturulması tavsiye edilmektedir. Tedavi protokolü ayrıca intravenöz sıvı tedavisini ve/veya aktif kömür uygulamasını içermektedir.[6] Büyük ırklar çikolata zehirlenmesine daha az duyarlıdır ancak yine de dört ons çikolata yedikten sonra ölebilmektedirler.[7]
