Bize can yoldaşı olan sevgili köpekler dışarıda geçirdikleri vakit sonrasında çeşitli hastalıkları evlerimize taşıyabilmektedirler. Bunlardan birsi de pirelerdir. Pirelerden uzak durulmasını sağlayan ürünlerden yararlanabilmektedir. Bu ürünlerin köpeklerinize zararı olmadığı gibi başka zararlı hastalıklara ve sizleri korumakta olduğunu göreceksiniz. Peki köpeklerde pire insana geçer mi; ne yazık ki cevabımız evet. Bu yüzden sizin ve köpeğiniz sağlığı için pireden korunacak önlemleri almanız gerekmektedir.
Köpek sahiplerinin dikkatine! köpeklerde pire insansa geçer mi; kesinlikle geçer. Bunun için alınması gereken önlemler bulunmaktadır. Böylece hem köpeğinizin sağlığını hem de kendi sağlığınızı koruyabilirsiniz.
Köpeklerinizden size bulaşan pireler pek tabii evinize de bulaşabilir. Bunun için köpeklerinizi gezdirdiğiniz yerlere dikkat etmeli ve pire için önlem olan ilaçlardan kullanmalısınız.
Patilendim.com ailesindeki yavrularınızda böyle bir problemle karşılaşmazsınız. Çünkü sizlerin sağlıklı ve uzun ömürlü mutluluklar yaşamanızda aracılık yapmaktayız.
Can dostumuz köpeklerimiz bizler gibi temiz havaya çıkmak isterler. Peki bu temiz havada eğlenceli vakitler her zaman güzel geçer mi? bazen evet bazen hayır. Çünkü can dostlarımız dost canlısı olduklarından her canlıyla temas kurmak isterler bu da pirelenmelerine yol açabilir.
Köpeklerde pire insana geçer mi diye sorulduğunda alınan cevap evet olunca bu konuda daha tedbirli olunması gerekmektedir. Köpeklerimizin pirelerden korunması için ilk önce veteriner hekimlerimize gitmememiz gerekir. Evde yapılabilecekler ise şu şekildedir:
patilendim.com adresinde yer alan yavrularımız sizlerin bakımında çok daha sağlıklı gülüşlere ulaşmak için ilanlarda sizi beklemektedirler.
Köpek severler köpeklerde pire insana geçer mi diye sorduklarında bir de evlerine pirenin bulaşıp bulaşmadığını merak ederler. Sevgili köpek dostları ne yazık ki pireler evinize de sizlere de bulaşır. Temizliğini yapmanız için ise size şu püf noktaları yol gösterici olacaktır:
Köpeklerinize bulaşmaması için tedbirler alarak da pirelerden uzak kalmayı başarabilirsiniz. Bunun için veteriner hekiminizin uygun gördüğü ürünleri köpeğinizde kullanabilirsiniz.
patilendim.com adresinden köpeklerinizin temiz, piresiniz ve aşılarının olduğundan emin olabilirsiniz. Ayrıca köpekleriniz hakkında daha fazla bilgiye ulaşmak için Whatsapp destek hattından bizlere ulaşma imkânınız 7/24 geçerlidir.
Temizlik her şeyden önce sağlığımız için önemlidir. Evimizde bizimle yaşayan köpek dostlarımızın da temiz bir ortamda olmaları onların sağlığı için oldukça büyük önem taşır.
Evimize köpeğimiz yoluyla bulaşmış olan pirelerden kurtulmak için öncelikle köpeğimizin tedavi edilmesi gerekir. Sonraki aşma ise evimizin dezenfeksiyon edilmesidir. Evimizde pireden doğal yollarla şu yöntemlerle kurtulabiliriz:
Köpeklerde pire insana geçer mi sorunuzun önüne geçmek için en kurtarıcı çözüm ense damlasıdır. Ense damlası damlatıldıktan yarım saat 45 dakika sonra etkisini göstermektedir. Etki süresi ise 1 buçuk ay kadardır.
patilendim.com adresinden ulaştığınız yavrularınızın daha önce hangi ense damlasını kullandığını whatsapp destek hattı üzerinden öğrenebilirsiniz.
Köpeklerde pire problemi ile karşılaşıldığında mutlaka ilaç kullanılması gerekir. Ancak ilaç kullanırken evcil dostunuzun genel sağlığına zarar vermemeye özen göstermelisiniz. Köpek piresi için kullanılan özel ilaçlar bulunmaktadır. Doğal malzemeler ile de köpeklerin pireden arınması mümkün olsa da kalıcı bir çözüm için ilaç tavsiye edilmektedir.
Köpeklerde pire problemi ile karşılaşıldığı takdirde tedavi için veterinere danışılması önerilir. Veteriner tarafından önerilecek olan ilaç alınarak temizlik yapılabilir. Piyasada satışı gerçekleştirilen birçok köpek pire ilacı olsa da en güvenilir olana ulaşmak ve kesin sonuç almak için uzman görüşü ile hareket edilmesi önerilir. Köpek piresi sık karşılaşılan sorunlar arasında bulunur.
İçindekiler
Köpeklerde pire olmasının nedenleriarasında pire olan hayvanlar ile temasa geçilmesi yer alır. En sık karşılaşılan nedenlerden birisi hali hazırda piresi olan bir hayvan ile temas edilmesidir. Bunun yanı sıra bulunulan ortam, hijyen ve bunlara benzer durumlar da köpeklerde pire olup olmamasını etkiler.
İnsandan hayvana geçebileceği gibi hayvandan da insana geçebilen pireler bulunur. Bu sebep ile insanların kendilerini temiz tutması ve üzerlerinde pire var ise köpek dostlarına yaklaşmamaları öneridir. Aynı şekilde pire ya da bit olduğu bilinen farklı bir canlı türünün de köpeğe yaklaştırılmaması gerekmektedir.
Köpekler için pire temizliği yapılmasının yöntemleri vardır. Köpeğin canını yakmadan en doğru yöntemler ile pire temizliği yapılmalıdır. Doğal malzemeler kullanılarak gerçekleştirilen temizlik yöntemleri olmasına karşın ilaç en kesin çözümü sunmaktadır. Bu sebep ile de tıbbi ürünlerin tercih edilmesi önerilir. Alınacak olan tek bir ilaç ile kalınmamalı aynı zamanda damla sprey ve şampuan gibi pire temizleyici ürünler ile de süreç desteklenmelidir.
Pire temizliğinden verimli bir sonuç almak isteyen herkes mutlaka çok yönlü temizlik anlayışıyla hareket etmelidir. Sadece ilacın kullanılması ilk başta yeterli gibi görünse de çoğu zaman yeterli olmamaktadır. Bu sorun ile karşılaşmamak ve pirenin yeniden ortaya çıkmasını önlemek için hem alanın hem de köpeğin temizliğine önem vermek gerekir.
Köpeklerde pire tedavisi için önerilen ilaçlar vardır. Köpek piresini temizlemek için kullanılan ilaçların mutlaka önerilen şekilde uygulanması gerekir. Köpek piresi doğru yöntemler uygulanmadığı müddetçe hayvanın üzerinde kalmaya, yerleşmeye ve yayılmaya devam edecektir. Bu sorunların önüne geçebilmek için çok yönlü bir temizlik anlayışı benimsenmelidir. Çok yönlü temizlik anlayışını hem köpeğin temizlenmesi hem alınan hem de kişinin kendini temizlemesi önem taşır.
Pirenin nereden ve nasıl ulaşıldığı biliniyor ise o alanın da temizlenmesi ve mümkün olduğu müddetçe köpeğin o alana ve canlıya yeniden yaklaşması önlenmelidir. İlaç kullanılmadan yapılan pire tedavileri olsa da bu yöntemler uzun sürmekte ve net sonuçlar elde edilememektedir. Kısa süre içerisinde etki etmesi isteniyor ise pire ilaçları kullanılmalı ve destekleyeceği pire temizlik ürünlerinin de sürece dahil edilmesi önerilmektedir.
Köpeklerde pire tedavisinin süresi değişebilmektedir. Köpeklerde pire tedavisinin süresini etkileyen en önemli unsur, köpeğin tüyleri ve kullanılan tedavi yöntemidir. Tüm sıkılığı ve uzunluğu çok ise bu durumda köpeğin tıraş edilmesi gerekebilir. Tıraş edildiği takdirde tedavinin uygulanma seviyesi artacak ve elde edilen sonuç daha verimli olacaktır.
Çoğu pire ilacı tek günde etki etmez ve destekleyici ürünler ile yaklaşık 1 ila 2 hafta arasında kullanılmasını tavsiye edilir. Ve tedavisi sonlandıktan sonra sirke ve buna benzer doğal malzemeler ile temizlik aşamasının devam etmesi de önemlidir. Pirenin yinelenmesi ve vücut üzerinde kalmadığının anlaşılmasına kadar temizliğe ve tedaviye devam edilmelidir.
Köpekler için pireye karşı önlem alınması gerekir. Köpek sahiplerinin canlı dostlarının başına zarar gelmemesini ve pire ve bit gibi bulaşıcı unsurlarıyla karşılaşmamaları için önlem almaları zorunludur. Bu önlemler şu şekilde sıralanabilir:
Köpeklerde pire olmasını önleyebilecek tavsiyelerdir. Ancak tüm tavsiyelerin %100 bir koruma imkanı bulunmamaktadır. Bütün bu önlemlere rağmen köpeklerde yine de pire sorunu ortaya çıkabilir.
Köpekten insana pire geçmesi görülen durumlar arasındadır. Köpeğin üzerinden sıçrayarak eve ve aynı zamanda insanın üzerine sıçrayan ve yayılan pire türleri bulunmaktadır. Bunun önüne geçebilmek için hem köpeğin korunması hem alanın hem de kişinin kendini koruması gerekir.
Köpekten insana pire geçmemesi için köpeğin pireye karşı korunması ve gerekli önlemlerin alınması önem taşır. Pire ile mücadele etmek için özellikle ormanlık alanlarda yapılan aktivitelere ve oyunlara da dikkat etmek gerekir. Bu tarz aktivitelerin ardından köpeklerin mutlaka kontrol edilmesi ve pire bulaşıp bulaşılmadığının önceden anlaşılması önerilir.
Köpekte pire olduğunu anlamak için köpeğin hareketlerini incelemek gerekir. Köpeklerde ortaya çıkan pire belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
En sık görülen köpek piresi belirtileridir. Bu belirtiler görüldüğü andan itibaren tedavi için harekete geçilmesi önem taşır. Pire tedavisi geciktirildiğinde pireler konakçı haline gelecektir.
EVCİL HAYVANLARIMIZ
Konuyu Hazırlayan: Bio.İpek Niksarlı
Üniversitemizin bulunduğu kampus ortamında çeşitli hayvanlar bulunmaktadır. Özellikle de sahipsiz yada lojman çevrelerinde özel olarak beslenen kedi ve köpekler yaşantımızın içinde yer almaktadır.
Hijyenik şartların yeterli düzeyde sağlanamadığı durumlarda sağlığımız açısından sorunlar yaşayabiliriz. Bu hayvanların sağlığını tehdit eden unsurlar olan pireler, keneler ve bağırsak kurtları insanlara da geçebilmektedir.
Kedi, köpek gibi evcil hayvanların barsaklarında gelişen bazı solucan tiplerinin dişileri, yumurtalarını bu hayvanların dışkısına bırakırlar. Dışkı ile dışarı atılan yumurtalar etrafa yayılırken; aynı zamanda hayvanların tüyleri arasına da girerler. Bunlar hayvanlarla temasta bulunun insanlara çeşitli yollardan bulaşarak enfeksiyona neden olur.
Genel olarak parazitler tek hücreliler ( protozoanlar ) ve çok hücreliler (metazoalar) olarak iki grupta incelenebilir. Kedi ve köpek gibi evcil hayvanlardan insanlara geçen iç parazitler aşağıdaki şemada gösterilmektedir.
1) Protozoonlar (Tek hücreli) · Sporozoalar (Sporlular) *Toxoplazma gondii
|
Toxoplazma gondii |
Kamçılılar *Leishmania donovani *Leishmania tropica | Leishmania |
Leishmania tropica |
2) Metazoalar (Çok hücreliler) Plathelminthes (Yassı solucanlar) **Sestodlar (Şeritler) *Echinococcus granulosus (kist hidatik )
| Plathelminthes
| Echinococcus granulosus |
Nemahelminthes (Yuvarlak solucanlar) *Ancylostoma caninum *Toxocara canis
| Ancylostoma caninum | Toxocara canis |
Yukarıdaki belirtildiği üzere Toxoplasma gondii ve Leishmania adı verilen iki önemli parazit tek hücreliler grubunda yer alır.
(Toxoplasma gondii) (Leishmania)
Toxoplasma gondii kedi barsağında mevcut olup dışkısı ile bulaştırıcı olduğu saptanmıştır. Bu yolla alınan parazit insanda hastalık yapabilir. Kedinin dışkısı ile atılan ookist formdaki parazitlerin ağız yolu ile alınması sonucunda barsaklarda kistler açılır. Trofozoid forma dönüşerek epitel hücrelerinde çoğalırlar. Bu hücreleri eriterek , kan ve lenf dolaşımına geçerek tüm vücuda yayılırlar. Başta beyin ve retina olmak üzere karaciğer, akciğer ve dalakda yerleşerek kistik forma dönerler.
Gebelik sırasında bu durumu yaşayan anneden fetusa transplasental yolla geçebilir. Toxoplasma gondii’ ye karşı çok duyarlı olan fetusda anomalilere sebebiyet verir. Düşüğe ya da ölü doğuma neden olabilir. Bu durumun önlenmesi için gebelikten önce testlerin yapılması gerekir.
Çocuklarda bağışıkık sistemi yetersiz olduğu için daha ağır enfeksiyonlara yol açabilir. Beyin ve göz iltihabı yapabilir.
Diğer bir parazit türü olan Leishmania köpekler aracılığı ile bulaşabilir. Bu grubun alt türü olan Leishmania donovani kalaazar (visseral leishmaniazis) hastalığının etkenidir. Diğer bir alt türü olana Leishmania tropica ise şark çıbanı etkenidir. Bu parazitler için köpekler rezervuar görevi yapar. Flebotomlar(kene ve pire) ise vektör yani taşıyıcılardır.
Tablo:1 - Leishmania'nın yaşam döngüsü
Leishmania donovani insan vücuduna girişinden 2 yada 8 ay sonra etkisini gösterebilir. Dalağın büyümesine neden olur.
Leishmania tropica flebotomların ısırdığı yerden deri üzerine lokalize olarak kalır. Cilt hastalığı şeklinde belirti verir. Derinin retiküloendotelial hücrelerinde ve lenfoit dokularında yerleşerek hastalık nedeni oluşturur.
Parazitlerin ikinci grubu olan çok hücreliler yassı solucanları içine alır.
Yassı solucan (Plathelminthes) grubundaki sestodların (şeritler) bir türü olan Echinococcus granulosus köpeklerde bulunur. Köpek dışkısı ile atılan yumurtaların ağızdan alınması ile insana bulaşabilir. Yumurtalar barsaklarda açılarak larvalar açığa çıkar. Kan dolaşımı ile çeşitli organlara geçerek hastalık yapar. Bu parazit türü kist hidatik denilen hastalığa neden olur. En sık karaciğer, ikinci sıklıkta akciğer olmak üzere beyine de yerleşebilir. Tedavide ilaç uygulaması yapılır. En etkin yöntem ise cerrahi müdahale ile kistin parçalanmadan çıkartılmasıdır.
Tablo: 2 - Kist Hidatik (Echinococcus granulosus) yaşam döngüsü
Yuvarlak solucan (Nemahelminthes) grubunda incelenen Ancylostoma caninum türü köpek veya kedi barsak parazitidir. Hayvan dışkısı ile kirlenmiş toprakta bulunur. Özellikle de çocukların toprağa çıplak ayakla basması durumunda parazit larvalarının deri yolu ile alınması mümkündür. Bu duruma kutanöz larva migrans denir. Larvalar deri altında dolaşır ve şişliklere neden olur. Vücuda giriş yerinde şiddetli kaşıntı ve değişik derecelerde anemi olabilir.
Tablo:3 - Ancylostoma caninum'un yaşam döngüsü
Yuvarlak solucanların bir diğer türü olan Toxocara canis köpek ve daha az sıklıkla kedilerde askariazis etkenidir.Bu hayvanların dışkısı ile toprağa bulaşan yumurtalar insanlar tarafından ağız yolu ile alınır. Bu durum özelliklede çocukların kirli toprakla temas ettikten sonra ya da insanların hayvanların dışkısını temizledikten sonra ellerini yıkamayı ihmal etmesi sonucunda bulaşabilir. Sindirim sistemimizde yumurtalardan çıkan larvalar erişkin hale geçemezler. İnsanda viseral larva migrans ya da toxocariasis adı verilen hastalığı yapar. Karaciğer, akciğer, beyin ve göz gibi organ tutulumları görülür.
Tablo:4 - Toxocara canis'in yaşam döngüsü
KENELER VE PİRELER
Dış parazitler hayvanın üzerinde ya da derisinin içinde yaşar. Bazılarını görebilirsiniz bazılarını ise göremezsiniz. Keneler ve pireler bu grupta yer alır. Keneler küçük, kanatsız ve normalde dışarıda yaşayan böceklerdir. Her köpek için ciddi tehlike oluştururlar. Keneler insanlardan ve hayvanlardan kan emebilir. Ayrıca viral ve bakteriyel hastalıkların taşıyıcısı olabilirler.
(Kene)
Pireler kan ile beslenen asalak böceklerdir. Çıplak gözle görülebilen kahverengimsi kırmızı böceklerdir. Köpekler ve köpek sahibi olan aileler pirelerden etkilenebilir. Deride kaşıntı ve alerjiye neden olmalarının yanı sıra hastalıkta taşıyabilirler.
ÖNLEMLER
Dikkat edilmesi gereken en önemli nokta bu sorunlar ile karşılaşmadan önce hayatımızın içinde olan bu dostlarımızın yaşantısına daha yakından ilgi göstererek gerekli tedbirleri almaktır.
Parazit taşıma ihtimali olan ev hayvanları ilaçlanmalı, temizliklerine dikkat edilmeli ve vaktinde aşıları yaptırılmalıdır. Bazı durumlarda dış ortamların ve evlerinde ilaçlanması gerekebilir.
Hayvan dışkıları ile kontamine olmuş toprağa konan sivrisinek ve hamam böcekleri taşıyıcı olabilecekleri için bunlarla da mücadele önemlidir.
Ev hayvanları doğada sahipleri tarafından dolaştırılırken dışkılama olduğu durumda bunun ortamda bırakılmaması, eldiven giyilerek toplanması uygundur.
Hayvanlarla dostluğumuz sırasında kendi sağlığımızı da korumaya özen gösterelim.
Kaynaklar
Hacettepe Mikrobiyoloji Ders Notları: Uzm. Dr. Alper TÜNGER-Uzm. Dr. Ahmet BASKAN
Tusem Mikrobiyoloji: Uzm. Dr. Bahri TEKER
Enfeksiyon Hastalıkları: Dr. Behiç ONUL
Tıbbi Mikrobiyoloji: Ernest JAWETZ, Joseph L. MENICK, Edward A. ADELBERG
www.evcilcanlilar.com.tr/parazit.htm
Web sayfasının dizaynı ve resimlendirilmesi Aytuna Devrim Canbul tarafından yapılmıştır.