Kolanjiografi Mr
Safra Yolu Kanseri
Safra yolu kanserleri, karaciğer içindeki veya dışındaki safra yollarının epitelinden kaynaklanırlar. Küçük safra yollarından çıkan ve hilustan uzakta, karaciğer içinde gelişen safra yolu kanserlerine “periferik kolanjiokarsinom = periferik CC“ adı verilir ve genelde kolanjiokarsinom olarak bu tümörler anılırlar. Daha büyük safra yollarından çıkan ve bu nedenle de hilusa yakın lokalizasyonda bulunan safra yolu kanserlerine “santral kolanjiokarsinom” denilmekte olup, bifurkasyon çevresinden kaynaklanan ekstrahepatik safra yolu tümörleri, Klatskin tümörü olarak adlandırılırlar.
Kolanjiokarsinomlar sıklık açısından yaşlarında zirve yapar. Ama safra kesesi kanserlerinden farklı olarak yaşlarında da görülmektedir. Böyle genç yaşlarda görülen kolanjiokarsinomlar da hemen her zaman ülseratif kolitle beraberdir. Erkeklerde, kadınlardan biraz daha sık (3 / 2) görülmektedirler.
Primer sklerozan kolanjit (PSK), koledok kisti ve intrahepatik kolelitiazis (hepatolitiazis), kolanjiokarsinomun en bilinen nedenleridir.
Klatskin tümörleri, lokalizasyonuna göre Bismuth tarafından sınıflandırılmış olup, bu sınıflandırmadaki tümör tipine göre, tedavi planlanmaktadır.
Bismuth sınıflandırması:
Tip I : Tümör, Ductus hepaticus communiste olup, bifurkasyona uzaktır.
Tip II : Tümör, Ductus hepaticus communiste olup, bifurkasyonu da invaze etmiştir.
Tip III : Ductus hepaticus communis ve bifurkasyonu tutan tümör, sağ veya sol hepatik kanalı invaze etmiştir ama segment kanalları sebesttir. Sağ hepatik kanal infiltre ise Tip III a ve sol hepatik kanal infiltre ise Tip III b olarak nitelendirilir.
Tip IV : Bifurkasyonu da içine alan tümör, hem sağ, hem de sol hepatik kanalları ve onlara açılan segmenter safra kanallarını invaze
Tablo 1 : Perihiler kolanjiokarsinomların Bismuth sınıflandırması
Hastalar ilerleyici bir sarılıkla ve kaşıntı ile hekime başvururlar. Mekanik iktere özgü olarak idrar rengi koyulaşmıştır ve dışkı renksizdir (akolik dışkı).
Tanı konulduğunda perihiler ve distal safra yolu kanserlerinde Total Bilirubin % 10 mg/ dl üzerinde bulunur. Belirgin yükselme Alkalen Fozfatazda da görülür. Biliyer obstrüksiyon devam ettiği sürece CA yüksektir. Alfa-fetoprotein normaldir.
Ultrasonografi (US) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi gelenekselleşmiş görüntüleme yöntemlerinin yanında, son yıllarda uygulama alanına yaygın olarak girmiş olan renkli Duplex sonografi ve manyetik rezonans-kolanjiografi (MR-CP), kolanjiokarsinom tanısında ve rezektabilite kararının verilmesinde önemli ilerlemeler sağlamışlardır.
Kolanjiokarsinomların küratif tedavisi, sadece komple bir rezeksiyonla mümkündür.
Bismuth Tip I tümörlerde lokal rezeksiyon uygulanır;
Bifurkasyon da tümör içindeyse (Tip II), rezeksiyon sağ ve sol hepatik kanalların ilgili distal bölümünü de içerir. Preoperatif değerlendirmelerde Tip III saptanmışsa, yani sağ (Tip IIIa) veya sol (Tip IIIb) hepatik kanal invazyonu saptanmış ise tümörün lokal rezeksiyonu sağ veya sol hepatektomi ile sağlanır. Her iki hepatik kanal invaze ise (Tip IV), tümör irrezektabl kabul edilmelidir. İrrezektabl veya metastatik tümörlerde, palyatif işlemler (stent, drenaj) uygulanmalıdır. Distal koledok tümörlerinde düodenopankreatektomi (Whipple ameliyatı) en iyi ve yeterli seçenektir.
İnoperabilite kararı birçok kez ameliyat sırasında kararlaştırılabildiği için, küratif olmayan bir rezeksiyonla, intrahepatik biliodijestif anastomoz yapılabilir.
5 yıllık sürvi genelde % , uzman merkezlerde % civarındadır. Ama tümör rezeksiyonuna rağmen geride tümör dokusu kalırsa, 1 yıllık sürvi % 50, 5 yıllık sürvi % 0’dır.
MR Kolanjiografi Nedir? Özellikleri Nelerdir?
MR Kolanjiografi işleminin ne olduğu, nasıl çekildiği, işlem esnasında karşılaşılan komplikasyonlar, görüntüleme yönteminin özellikleri ve işleme nasıl hazırlanılması gerektiği hakkında detaylı anlatım.
MR Kolanjiografi nedir?
Manyetik Rezonans Kolanjiopankreatografi (MRCP) safra, pankreas, safra kesesi, safra yolları ve pankreas kanallarının anatomisi hakkında detaylı incelemesi yapılmasını sağlayan non-invaziv görüntüleme yöntemidir.
Safra ve pankreas yollarında oluşabilecek taş, tıkanıklık, darlık, tümör basıları ve safra çamuru durumların tanısının konulmasında büyük rol oynar. MR Kolonjiografi sadece girişimsel yani tanı konulması için kullanılan bir yöntemdir. Safra ve pankreas yollarında herhangi bir sağlık problemi teşhis edildiği zaman ERCP yöntemi ile tedavi süreci başlatılır.
ERCP ve MRCP
Endoskopik Retrograd Kolanjiopankreatografi (ERCP) safra ve pankreas yollarında karşılaşılan problemlerin tedavisinde kullanılır. MRCP işlemi ile ERCP işleminin sık sık karıştırılması nedeni ise ERCP yöntemi sayesinde hastalıkların teşhisi konulabilmektedir. ERCP yöntemi non-invaziv bir işlem olmadığı için genellikle teşhis için MRCP yöntemi tercih edilmektedir.
MRCP nasıl çekilir?
Hastanın sakinleşmesi ve rahatlaması için sakinleştirici hastanın özelliklerine göre kullanılmaktadır. Kolanjiografi işlemi için kontrast madde kullanılması veya kullanılmaması ise hekim istemine bağlıdımonash.pw yolu üzerinden organların daha iyi görüntülenebilmesi için kontrast madde uygulanmaktadır. Kontrast madde ile birlikte Kolanjiografi işlemi başlatılmaktadır. Hekim veya yetkili personel tarafından verilen talimatlara uyumanız istenmektedir. Hastanın talimatlara uyması ile birlikte görüntüler elde edilmektedir.
MRCP komplikasyonları nelerdir?
MRCP işleminde komplikasyon ile karşılaşılma olasılığı oldukça düşüktür. Görüntüleme işlemine girmeden önce alerjik reaksiyonlarınız bulunması durumunda hekiminize bilgi aktarmalısınız. Görüntüleme yöntemlerine girmeden önce kalp pili, yapay eklemler, kulak implantları, insülin pompaları, metal nesneler ve elektronik cihazlarınız hakkında teknisyene bilgi vermelisiniz. Bunun haricinde;
- kontrast maddeden dolayı alerjik reaksiyonlar veya böbrek sorunlarında sağlık problemleri ile karşılaşabilirsiniz. Görüntüleme işlemi esnasında sağlık durumunuz açısından olumsuz durumlar fark ettiğiniz takdirde görevli kişiye bilgi aktarmalısınız.
- kontrast madde kullanılmadığı durumda herhangi bir komplikasyon ile karşılaşılması olasılığı oldukça düşüktür.
Kolanjiografi özellikleri nelerdir?
Safra ve pankreas yollarının görüntülenme yönteminde radyasyona maruz kalmazsınız. Görüntüleme yöntemi oldukça ucuz ve non-invaziv bir işlemdir. İşlemin kontrast madde kullanılmadan yapılması ihtimali bulunmaktadır. Görüntüleme işleminin kısa süre içerisinde uygulanması ve sonuçlanması hasta açısından oldukça kolay bir işlemdir. Bu sebeple hekiminiz incelemek için kolanjiografi istediği zaman endişelenmenize gerek yoktur.
Kolanjiografi işlemine nasıl hazırlanılmalıdır?
Hekiminiz kolanjiografi için uygun randevu gününe karar verdiği gün saat boyunca aç kalmalısınız. Herhangi bir şekilde yiyecek ve içecek tüketilmemesi gerekir. Düzenli olarak kullandığınız ilaçlar için hekiminiz ile özel olarak konuşmalısınız.
Görüntüleme işlemi ise yaklaşık 2, dakika içerisinde sonlandırılmaktadır. İşlem esnasında ek çekimlere gerek duyulması halinde dakika içerisinde işleminiz tamamlanacaktır.
Safra yolları hastalıkları, ciddi sorunlara neden olan hastalıklar olup dikkat edilmeyip zamanından tedavi edilmediğinde ölüme yol açabilen hastalıklara dönüşebilmektedir. Tıp dünyasını tedavi yöntemleri konusunda yaptıkları çalışmalar ve tıp dünyasına sunulan görüntüleme sistemleri sayesinde pankreas ve safra yolları hastalıkları hakkında en net bilgilere çok kolay bir şekilde ulaşmak mümkün hale gelmektedir.
MR Kolanjiyografi (MRCP), pankreas kanalları ve safra yolları ile ilgili en ayrıntılı bilgileri veren bir sistemdir. Daha önceleri kullanılan ERCP gibi girişimsel işlemlere göre çok daha net bilgiler vermesi, tıp dünyasında bu Manyetik rezonans kolanjiyografi (MRCP)’in kullanılmasını arttırmıştır.
Ayrıntılı bilgi vermenin yanında uygun tedavi yönteminin belirlenmesi alanında da son derece aktif ve doğru bilgilere ulaşmayı sağlayan yöntem, erken tanı ve teşhis koyma konusunda da beklenenden daha hızlı sonuç veren bir görüntüleme yöntemidir.
MR Kolanjiyografi (MRCP) hangi hastalıklara kullanılır?
Safra yolları hastalıklarının nedenleri birden fazladır ve her hastalığın kendine özel bir tedavi yöntemi vardır. Erken dönemde tanı konulan bazı safra yolları ve pankreas kanalları hastalıklarında ilaçlı tedavilere de yer verilebilmektedir.Ancak ileri evrede olan bazı hastalıklarda cerrahi operasyon da gerekli görülebilmektedir. Tüm bunlara karar vermek için öncelikle hastadan MR Kolanjiyografi (MRCP) istenir. MRCP, hastalık hakkında en ayrıntılı bilgiyi uzman doktora sunarak uygun tedavi yönteminin belirlenmesine yardımcı olur.
Safra kanalı tıkayıcı hastalıkları (taş, tıkayıcı sarılıklar), tekrarlayan pankreatitler, safra yolu iltihabı (kolanjit), safra yolunu ilgilendiren tümörler gibi hastalıklarda diğer MR yöntemleriyle birlikte kullanılan MRCP, daha kesin sonuçlara ulaşmayı önemli oranda başarmaktadır.
Bu da erken dönemde hastalığın tedavi edilmesini ve yaşam kalitesinden ödün verilmeden yenden sağlıklı günlere geri dönülmesinde başarılı sonuçlara imza atılmasına yardımcı olmaktadır.
MR Kolanjiografi kimler çektirebilir?
Manyetik rezonans görüntüleme (MR) işlemlerinden bazıları uzun sürebilmektedir. Özellikle kanserli hastalarda çekim yapılırken bu sürenin daha uzun olduğu söylenebilir. Ancak MR Kolanjiografi, 10 dakika kadar kısa sürebilen bir işlemdir.Bu nedenle çocuklar, yaşlılar, böbrek yetmezliği olan hastalar, gebe kadınlar ve emziren kadınlar da kolaylıkla çekime girebilmektedir. MR Kolanjiografinin diğer MR yöntemlerinden ayıran bir diğer özelliği de kontrast madde kullanımına gerek bırakmamasıdır. Bu da yine özellikle ilaçlı MR çektirmede zorluk yaşayanların MR Kolanjiografi çektirmelerinde herhangi bir sorununun yaşanmamasını sağlamaktadır.
MR Kolanjiografi nasıl çekilir?
MR çekiminden önce hastaların bilmeleri gereken bazı önemli detaylar vardır. MR Kolanjiografi çektirirken de dikkat edilmesi gereken konular, diğer emar çekimleri ile aşağı yukarı aynıdır. Çekime girmeden son 8 saat önce hastanın bir şey yiyip içmemesi, daha kaliteli görüntü alınması açısından önemlidir.Kapalı emar sistemleri ile görüntüleme alınacaksa, çekim esnasında radyoloğun verdiği talimatlara uymak daha net sonuçların alınmasına yardımcı olmaktadır. Ancak günümüz modern tıp teknolojisinin gelişmiş olması sayesinde açık MR sistemleri ile de MR Kolanjiografi çekimi yapılabilmektedir. Kapalı MR göre daha konforlu ve çekim süresi daha kısa olması, tıp dünyasında son yıllarda daha fazla tercih edilen bir yöntem olmasını etkilemektedir.
Safra kesesi taşında MR Kolanjiografi
Safra kesesi taşı, ciddi rahatsızlıklara neden olan ve yaşam kalitesini son derece düşüren bir hastalıktır. Elbette öldürücü özelliği diğer kanser türlerine göre daha düşüktür fakat bu, tedavide beklenebileceği anlamına gelmemelidir.Safra kesesi taşında MR Kolanjiografi
Çünkü safra taşları, hem yaşam kalitesinin düşmesine hem de ilerleyen zamanlarda tümör oluşumuna neden olmaktadır. Safra kesesi taşı ve iltihabında öncelikle uygulanması gereken yöntem ultrasondur (USG). Fakat kilolu olan hastalarda ultrason ile sonuç elde edebilmek mümkün olsa da görüntüleme sonuçlarının net olmaması durumu meydana gelmektedir. Bu nedenle fazla kilolu olan hastalar için MR Kolanjiyografi (MRCP) yöntemi ile çekim gerçekleştirilmektedir.MRCP ERCP farkı
Bazı MR yöntemlerinde kontrast madde (boyalı ilaç) kullanılması gerekir. Çekim yapılacak bölgeden daha iyi görüntü alabilmek, tanı koymak, teşhis etmek ve uygun tedavi yönteminin sağlıklı şekilde planlanması için bu gereklidir.Ancak MRCP’de buna gerek duyulmamaktadır. Hastanın sadece çekime girmeden 8 saat öncesinde aç kalması yeterli görülmektedir ancak tedavi yöntemi değildir. ERCP ise daha önceleri tanı koymak için kullanılan bir yöntemdi. Modern tıp dünyasına sunulan gelişmiş cihazlar sayesinde artık ERCP de çok fazla kullanılan bir yöntem değil.
Bunun yerine endoskopi ile yapılan safra yolları taşları ve darlıklarının tedavisinde kullanılan MRCP kullanılmaktadır.
MRCP sonucu ne zaman çıkar?
Kanserli hastalıkların ve bazı diğer hastalıkların tedavisinde önemli bir yere sahip olan Manyetik Rezonans (MR), hastalıkların önüne geçmek ve yaşam kalitesini yükseltmek adına önemli bir görüntüleme yöntemidir.MRCP sonucu ne zaman çıkar sorusu hastalar tarafından en sık sorulan sorulardan biri olsa da sonuçların ne zaman çıkacağı, hastanın durumuna ve radyoloji uzmanlarının çalışma yoğunluğuna bağlı olarak değişmektedir.
Devlet hastanelerinde çekilen MRCP sonuçları biraz daha uzun süreye sarkabilmektedir. Ancak özel hastanelerde ve görüntüleme merkezlerinde işlem yapılması durumunda gün içerisinde sonuç alınabilmektedir.
Bazı safra kesesi taşı bulunan hastalarda acil tanı konulması ve tedaviye başlanması gerektiği için özel görüntüleme merkezlerinden destek almak çok daha sağlıklıdır. Biyorad olarak bu alanda hizmetlerimizi en iyi şekilde sunarak hastalara yardımcı olmaktayız.
Açık Emar
Kapalı MR cihazları, birçok hastanın korkulu rüyasıdır. Çünkü tünele benzeyen bir yapıya sahip olması özellikle de kapalı alan korkusu olan kişilerde görüntünün net alınamamasına neden olmaktadır. Bununla birlikte fazla kilolu olan hastalar, kendi başına radyoloji uzmanının söylediklerini yerine getiremeyen kişiler kapalı MR sistemlerinden yararlanma konusunda zorluk çekebilmektedir.Açık MR ise tüm bu sorunların ortadan kalkmasına yardımcı oluyor. Son yıllarda özel hastanelerde ve görüntüleme merkezlerinde daha sık kullanılmaya başlanan açık emar, hem avantajları hem de sunduğu sonuçları ile doktorların daha kısa sürede tanı koymalarına yardımcı olan bir yöntemdir.