Her araç kullanıcısının trafik kurallarını muhakkak bilmesi gerekiyor. Kurallara tamamıyla hâkim olmak ise trafiğe çıkıldığında bilinenleri pratiğe dökebilmek noktasında oldukça önemli. Ancak bu kurallardan biri olan trafikte geçiş üstünlüğü bazen kafa karıştırıcı olabiliyor. Aniden ortaya çıkan bir aracın siren sesleri, seyir halindeki sürücünün ‘‘Şimdi ne yapmam gerekiyor?’’ sorusuna yanıt aramasına yol açabiliyor. Yazının devamında Hedef Filo, sürücüler ve sürücü adayları için bu sorunun cevabını veriyor.
Trafikte geçiş üstünlüğü, yalnızca bir görev için trafikte bulunan belirli araçların sürücülerine tanınmış bir hak. Bu araçlar, diğer araçlardaki insanların can ve mal güvenliğini tehlikeye atmamak kaydıyla trafik kısıtlama ve yasaklarından muaf kabul ediliyor. Geçiş üstünlüğü ile geçiş hakkı, özellikle de yeni ehliyet alacak kişiler tarafından bazen birbiri ile karıştırılabiliyor. Oysa güvenli bir sürüş için bu kuralları doğru şekilde öğrenmek kritik önem taşıyor.
Geçiş hakkı, yayalar veya araçların o sırada yolda bulunan diğer yaya ve araçlara göre öncelikli geçiş hakkına sahip olmasına deniliyor. Her yaya veya araç trafik içindeki konumuna göre geçiş hakkına sahip olabilirken, geçiş üstünlüğüne sahip araçları bir tek Karayolları Genel Müdürlüğü belirleyebiliyor. Ve sadece belirlenmiş araçlar geçiş üstünlüğüne sahip olabiliyor.
Araç yolculuğu esnasında trafik uyarı levhaları, trafik polisleri ve ışıklı uyarı işaretleri ne yapılacağına dair bilgilendirici oluyor. Fakat bunlardan hiçbirinin olmadığı kontrolsüz kavşaklarda da uyulması gereken bazı kurallar bulunuyor. Öncelikle, kavşağa yaklaşan sürücülerin kurallara uygun şekilde yavaşlamaları ve geçiş hakkını dikkate alarak hareket etmeleri gerekiyor. Peki, bu noktalarda geçiş hakkı kuralları nasıl uygulanıyor?
Sürücülerin;
Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı olduğu, işaretlerle belirlenmemiş kavşaklarda;
Geçiş üstünlüğü, belirli araçlara o an görevde olmaları şartıyla veriliyor. Bu araçların, acil bir durum olduğunu belirtecek şekilde ışıklı ve sesli uyarı işaretlerini kullanmaları gerekiyor. Uyarı işaretlerini fark eden diğer sürücülerin ise bu araçlara yol verme şartı bulunuyor.
Trafikte geçiş üstünlüğüne sahip olan araçların birbirleriyle karşılaşmaları halinde kendi içlerinde de bir öncelik sıralaması yapmaları gerekiyor. Bu araçlar, sayılı Karayolları Trafik Kanununun 71’inci maddesinde, öncelik sırasına göre şu şekilde belirtiliyor:
Hedef Filo olarak trafikte geçiş üstünlüğü konusuna sizler için değindik. Şirket araçlarınızla daima keyifli ve güvenli bir sürüş tecrübesi için haydi, siz de bizimle tanışın!
Bu yüzden bilgileri arada tazelemek gerekiyor. Onlarca araç ve yol tipinin oluşturduğu kombinasyonlara hakim olmak her babayiğidin harcı değil.
Bu kurallar hatırlansa dahi trafikte kurallara pek uyulmadığı gerçeği de var. Peki siz bu konuda ne kadar bilgiye sahipsiniz, test edip görmenin tam zamanı!
A. 1 - 2 - 3
B. 2 - 3 - 1
C. 3 - 2 - 1
D. 3 - 1 - 2
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A) İnen araç sürücüsünün çıkan araç sürücüsüne yol vermesi
B) Çıkan araç sürücüsünün inen araç sürücüsüne yol vermesi
C) İnen araç sürücüsünün çıkan araç sürücüsünü ikaz edip durdurması
D) İnen araç sürücüsünün aracın motorunu durdurup, vitesi boşa alması
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A) 2 numaralı aracın öncelikle geçmesi
B) 1 numaralı aracın, hızını artırarak kavşağa girmesi
C) 2 numaralı aracın 3 numaralı aracın geçmesini beklemesi
D) 3 numaralı aracın 2 numaralı aracı ikaz ederek durdurması
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A) At arabası
B) Otomobil
C) Motosiklet
D) Kamyonet
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A. 1 - 2- 3
B. 2 - 1 - 3
C. 3 - 1 - 2
D. 3 - 2 - 1
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A. 1
B. 2
C. Hızlı olan araç
D. Hızı az olan araç
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A. 1 - 2 - 3 - 4
B. 1 - 2 - 4 - 3
C. 2 - 1 - 4 - 3
D. 4 - 1 - 2 - 3
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A. 1 - 2 - 4 - 3
B. 2 - 1 - 3 - 4
C. 2 - 3 - 4 - 1
D. 3 - 1 - 2 - 4
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
A. 1 - 2 - 3
B. 1 - 3 - 2
C. 2 - 3 - 1
D. 3 - 1 - 2
Cevabı Görmek İçin Tıklayın
Emoji İle Tepki Ver
76
Belirli araçların görev sırasında tehlikeye sokulmaması adına Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından bazı araçlara trafikte geçiş üstünlüğü sağlanmıştır. Trafikte can ve mal kaybını engellemek için yapılan bu uygulama oldukça önemlidir ve bilinmesi gereken bir kuraldır. Geçiş üstünlüğü olan araçlar KGM tarafından belirlenmektedir. Geçiş üstünlüğü kurallarına uyulduğu sürece trafik asayişinin sağlanmasının yanı sıra; kaza, can ve mal kaybı gibi durumlar en aza indirgenmiş olur. Geçiş üstünlüğü kuralına uymayan sürücülere cezai işlem uygulanmaktadır. Bu konuya dikkat etmekle beraber kasko sigortası ve zorunlu trafik sigortası yaptırmak önemli bir güvence sağlar.
Geçiş üstünlüğü olmamasına rağmen çakar takan araçlara yasal işlem uygulanmaktadır. Yalnızca çakar lamba ve siren takılmasına izin verilen özel araçların trafikte geçiş önceliği vardır.
Kasko Fiyatını Öğren!
Sürücüler kavşağa yaklaşırken hızlarını azaltmalıdırlar. Geceleri ise selektör yaparak aracın gelişi haber verilmelidir. Özellikle kontrolsüz kavşaklarda ışık ya da trafik polisi bulunmadığı için trafik düzenini sağlamak adına sürücülerin geçiş üstünlüğü kuralına uyması zorunludur. Kavşak giriş ve çıkışlarında yaya ya da okul geçidi olması durumunda yayaların geçiş üstünlüğü vardır. Yaya geçidi görüldüğünde sürücülerin yayalara yol vermek için yavaşlaması gerekir. Kontrolsüz kavşağa yaklaşan araçlar, dikkatli bir şekilde yavaşlayarak geçiş önceliği olan sürücülere yol vermelidir. Kontrolsüz kavşakta geçiş hakkı sıralaması şu şekildedir:
Geçiş üstünlüğü olan yaya ve araçlara yol verilmemesi durumunda para cezası uygulanmaktadır. Geçiş üstünlüğü yayalara ait olan yerlerde geçiş hakkı vermemenin cezası yılı itibariyle TL’dir. Kavşaklarda yavaşlamamak ve geçiş önceliği kuralına uymama cezası ise TL olarak belirlenmiş olup, 20 trafik ceza puanı kesilir.
Karayolları Trafik Kanunu’na göre trafikte suç sayılan bir durumda uygulanan cezanın yönetmelikte belirtilen puan değeridir. 1 yıl içinde ceza puanına ulaşan araç sahiplerinin ehliyetlerine 2 ay süre ile el konulur. Bu süre sonrasında tekrar ceza puanına ulaşılırsa 4 aylık bir süre boyunca ehliyete el konulur. Sürücünün 1 yıl içinde 3 kez ceza puanını doldurması durumunda ise ehliyetine el konulur.
Trafikte geçiş üstünlüğüne sahip araç, ses ya da ışıkla diğer araçlara işaret verir. Geçiş üstünlüğüne sahip bir araçla karşılaşıldığında, üstünlüğü olan aracın güvenli ve hızlı bir şekilde geçebilmesi için bazı yöntemler bulunmaktadır:
Trafikte geçiş üstünlüğü sıralamasında, yaya geçitlerinin bulunduğu alanlar öncelikli gelmektedir. Fakat otoban gibi yollarda yaya geçiş üstünlüğü yoktur. Sürücüler, kavşak girişlerinde ve çıkışlarında, okul ve yaya geçitlerinin bulunduğu alanlarda yayalara yol vermek zorundadır. Yaya geçiş önceliği yeterince dikkate alınmayan bir kural olduğu için sıklıkla trafik kazaları yaşanmaktadır. Bu tarz felaketlerin önüne geçebilmek için hem sürücülerin hem de yayaların çok dikkatli olması gerekmektedir.
Yaya geçitlerinde her ne kadar geçiş üstünlüğü yayanın olsa da kurallara uymayan sürücülerin sebep olabileceği kazalardan korunmak adına karşıdan karşıya kontrollü bir şekilde geçilmelidir. Yayaların kendine ayrılan yollarda güvenliğinin sağlanabilmesi için sürücülerin geçiş üstünlüğü kurallarına uyması zorunludur fakat bazı durumlarda (yol koşulları ve aracın durumu) sürücü aracı durduramayabilir. Bu gibi durumlarda kazaları önlemek adına yayanın, geçmeden önce yolu kontrol ederek yaya geçidini kullanması gerekmektedir. Geçiş üstünlüğünü dikkate almayan sürücüler hakkında şikayette bulunulabilmektedir.
Sürücüler, trafik işareti yada levhalarıyla belirlenmiş kavşak giriş ve çıkışları ile yaya yada okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlamak zorundadır. Buralardan geçen yada geçmek üzere olan yayalara ilk geçiş hakkını vermelidir. Kontrolsüz Kavşaklarda İlk Geçiş Hakkı Kimin? dönel kavşaklarda geçiş hakkı kuralı, kontrolsüz kavşakta ilk geçiş hakkını kim kullanmalıdır, sağdan gelene yol verme kuralı ve kontrolsüz kavşakta karşılanan araçların geçiş hakkı sıralaması nasıl olmalıdır? Tüm bu soruların cevaplarına yazımızın içeriğinden ulaşabilirsiniz.
Görev süresince belirli araç sürücülerinin mal ve can güvenliğini tehlikeye atmamak kaydıyla trafik kısıtlama veya yasaklarına bağlı kalmamasına geçiş üstünlüğü denir. Yaralı veya acil hastaların taşınması ve bu hastaların ilk ve acil servisleri için kullanılan araçlar bulunmaktadır.
Araçların ilk geçiş hakkının olduğu işaretlerle belirlenen kavşak tipi olarak adlandırılan döner kavşaklarda Trafikte geçiş üstünlüğü kuralları şu şekildedir:
Geniş ve uzun araçlar, kavşağa yaklaşırken kavşağa girip çıkarken birden fazla şerit kullanabilir. Bu nedenle bu tür araçların manevra alanına kavşakta girilmemeli ve araçlar sollamaya çalışmamalıdır.
Kontrolsüz kavşaklarda sağdaki araçlara ilk geçiş hakkı verilmelidir. Motorsuz taşıt sürücüleri, LTT ve iş makineleri sürücüleri, motorlu araçlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır. Tali yoldan gelen araç sürücüleri anayoldaki araçlara ilk geçiş hakkını verirler.
Kontrolsüz Kavşakta Geçiş Hakkı Kurallarına İlişkin Kontrolsüz Kavşakta Karşılaşan Araçların Geçiş Hakkı Sıralaması aşağıdaki gibidir:
Kurallara uymayan sürücüler kusurlu sayılır.
sayılı Karayolları Trafik Kanununun maddesine göre sürücülerin, trafik işaret veya işaretleri ile belirlenen kavşak giriş ve çıkışlarında görevli bulunmayan yaya veya okul geçitlerine yaklaşırken yavaşlaması ve ilk geçiş hakkını yayalara vermesi zorunludur. Kontrolsüz kavşaklarda motorsuz araç sürücüleri ilk geçiş hakkını motorlu araçlara, motorlu araç sürücüleri ise sağdan gelen araçlara vermek zorundadır. Kavşağa gelen sürücüler, kavşağa giriş ve çıkışlarda kurallara uygun olarak karşıdan karşıya geçen yayalara geçiş hakkı vermekle yükümlüdür.
Kontrolsüz kavşaklarda ilk geçiş hakkı olan araçlar şu şekildedir:
Geçiş hakkı, trafik güvenliğini korumak veya trafik kazasına el koymak amacıyla olay veya kaza mahalline giden trafik hizmetlerine ait araçlara aittir.
Cadde üzerinden gelen araçların sokaktan gelen araçlara göre hiçbir avantajı yoktur. Özetlemek gerekirse, geçiş hakkı olan araçlar dışında kontrolsüz bir kavşakta ilk geçiş hakkı sağdan gelen araçtadır ama sağdan gelen araç sağa veya sola dönüş yapacak ise ilk geçiş hakkı soldan gelen aracındır.
Trafikte ve tüm yollarda araç kullanırken ambulansa veya itfaiyeye yol vermek zorunludur. Ancak öncelik her zaman ambulansınızdır. İtfaiye ve polisin karşılaştığı yollarda polis ve itfaiye durup ambulansa yol vermek zorunda kalıyor. Sonrasında polisin itfaiyeye yol vermesi ve ardından yoluna devam etmesi gerekiyor.
Kavşağa gelen sürücüler, kavşağa giriş ve çıkışlarda kurallara uygun olarak yaya geçidine geçiş hakkı vermek zorundadır. Yine kontrolsüz kavşaklarda motorsuz araç sürücüleri motorlu araçlara, motorlu araç sürücüleri ise sağdan gelen araçlara ilk geçiş hakkını vermek zorundadır.
Trafikte araç kullanan kişiler, kavşaktaki işaretlere uyacak şekilde dikkatli olmak, yavaşlama ve geçiş hakkı olan araçların önce geçmesine imkan sağlamalıdır. Karayolları trafik yönetmeliğine göre araçların Kara Yolları Trafik Yönetmeliğine göre, trafik işaret levhası, trafik zabıtası yada ışıklı işaret cihazları olmayan kavşaklarda Madde (Değişik: RG/11/) gereğince Kavşaklarda aşağıdaki kurallar uygulanır.
a) Kavşağa yaklaşan sürücüler kavşaktaki koşullara uymak için yavaşlamalı, dikkatli olmalı ve önce geçiş hakkı olan araçların geçmesine izin vermelidir.
b) Trafik polisi veya trafik levhaları veya ışıklı tabela cihazlarının bulunmadığı kavşaklarda:
c)Kavşak kollarının trafik yoğunluğu bakımından farklı oldukları işaretlerle belirlenmemiş ise;
d) Kavşağa gelen sürücüler, kavşak giriş ve çıkışlarından karşıdan karşıya geçen veya geçmek üzere olan yayalara kurallara uygun olarak geçiş hakkı vermek zorundadır.
e) Işıklı trafik levhaları izin verse bile, trafik akışı onları kavşakta durmaya zorlayacaksa veya trafiğin diğer istikametten geçişine engel olacaksa sürücülerin kavşağa girmesi yasaktır.
f) Yetkili bir kişi tarafından yönetilen kavşaklarda veya trafik ışıklarında, sürücüler kavşağı mümkün olan en kısa sürede geçmelidir. Sürücülerin gereksiz yere yavaşlaması, durması, araçtan inmesi, yolcu binip inmesi veya araçlarının motorlarını durdurması yasaktır.
g)Aksi yönde bir trafik levhası olmadıkça, tüm kavşaklarda taşıtlar, ray üzerinde hareket eden taşıtlara geçiş hakkı vermek zorundadır.
Dönel kavşaklarda geçiş üstünlüğü levhasının olmadığı yerlerde yol hakkı kavşağa ilk giren aracın hakkıdır.
İtfaiyeciler, acil durum müdahalesi gibi kırmızı işaretli araçlar da dahil olmak üzere döner kavşaklarda duramaz.
Anayol yada tali yolları fark etmeden, yaya geçişi olduğu yerde yol yayanındır. Bu tür geçişlerde araçlarda ise geçiş hakkı her zaman cadde üzerinde bulunan arabanındır.
Sokaktan ayrılan araç geçiş hakkını kullanmak için sokağın açılmasını beklemeli ve geçiş hakkı kendisine verilmeyene kadar beklemeli ve yol sakinken geçiş hakkını kullanmalıdır. Dur levhalarının olduğu her yerde yol karşı taraftadır.
Yayalara ilk geçiş hakkı tanımayan ve bu hükümlere uymayan sürücülere TL idari para cezası verilir.
Trafik Cezaları listesini inceleyebilirsiniz.
Kontrolsüz Kavşak Nasıl Olur?
Kontrolsüz kavşaklar, araçların birbirinin geçişine izin vermediği kavşaklardır. Geçiş hakkının kime ait olduğu yatay ve düşey işaretlerle belirlenmemiş yollar kontrolsüz kavşaklardır.
Sağdan Gelen Aracın Geçiş Üstünlüğü Var mı?
Bölünmüş yollardan gelen araçların geçiş hakkı, geçiş yolu ve karayolu üzerindeki araçların geçiş hakkı vardır. Motorlu araçlar sağdan gelen araçlara göre geçiş üstünlüğüne sahiptir. Motorsuz araçlar, motorlu araçlara geçiş üstünlüğü verme sorunu yaşıyor.
Sağdan Gelene Yol Verme Kuralı
Sağdan gelen araç geçiş hakkına sahiptir. Geçiş levhasını kullanan kanunda belirtilen araçlara tanınan haktır. Trafikte, caddelerde ve mahalle aralarında, kavşaklarda sağdan gelen araç önceliğe sahiptir.
Geçtiğiniz güzergahta herhangi bir uyarı veya işaret yoksa araçların birbirinin üzerinden geçme avantajı yoksa sağdan gelen araç avantajlıdır. Bu konu birçok mecrada tartışılsa da mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla aynı durumdaki araçlar için sağdan gelen araçtan söz edilebileceğinden söz edilebilir.
Geçiş Hakkı Neye göre belirlenir?
Dönen sürücüler, karşıdan gelen sürücülere kurallara uygun olarak yol verir. Tüm sürücüler geçiş hakkı olan kişiye geçiş hakkı verir.
Devlet Destekli
Devletdestekli Medya Grup adına yılında yaşanan ekonomik dalgalanma sonrası Devlet tarafından verilen destekler ve güncel fiyatlar hakkında içerikler hazırlamaktayım.
FacebookPinterestLinkedInInstagramYouTube