Korunma Iğnesinin Yan Etkileri
Doğum Kontrolü- İğneler
Üreme çağında ve cinsel yönden aktif olan her kadının en büyük korkularından birisi de istemeden gebe kalmaktır. Böyle bir durumda ya bebeği doğurmak zorunda kalacak ya da kürtaj olacaktır. Her iki olasılık da plansız gebe kalan kadın için ciddi psikolojik travma yaratır. Öte yandan pekçok kadın gebelikten korunma yöntemleri hakkında yeterince bilgiye sahip değildir. Pekçok kadın hangi yöntemi seçeceğine karar veremez. Etraftan duyduğu yalan yanlış bilgiler nedeni ile kendisine uygun olan yöntemleri dahi kullanamaz. Hap almayı sevmediği ya da unutkan olduğu için doğum kontrol hapı kullanmayan yüzbinlerce kadın vardır. Spirali eşi ilişki esnasında rahatsız olur diye istemeyen kadınların sayısı zannedilenden çok daha fazladır. Değişik nedenler ile kendine uygun ve kolay doğum kontrol yöntemi bulamayanlar için etkli ve bir o kadar da kolay olan bir yöntem uzun etkili iğnelerdir. Bunlardan en çok kullanılanı da 3 aylık iğne olarak bilinen depo-provera’dır.
Depo-provera nasıl bir yöntemdir ?
Depo-provera medroksiprogesteron asetat içeren bir preparattır. İçerdiği madde sadece progesteron içeren doğum kontrol hapları olan minipill’ler ile aynıdır. Overlerde yumurta hücresi gelişimi ve yumurtlamayı engeller. Ortada yumurta olmayınca gebelik de olmaz. Koruyuculuğu %99 civarındadır. 13 haftada bir kas içine yapılan enjeksiyon şeklinde uygulanır. Endometrium yapısını ve tüplerin hareket kabiliyetini de değiştirdiğinden yumrtlama meydana gelip döllenme olsa bile bu gebelik ürünü rahime yerleşemez. Uzun etkili bir yöntem olduğundan kişi gebe kalma stresi yaşamaz. Hergün hap almayı hatırlama sorunu olmadığından pekçok kadın bu yöntemi denemek istemektedir. Enjeksiyona son verildiğinde en geç 18 ay içinde gebelik elde edilebilir. Uygulanması özel bir teknik ya da beceri gerektirmez. Cerrahi bir müdahale ile takılmaz.
Yan etkileri nelerdir ?
Depo-provera özellikle kullanımın ilk yılında ciddi derecede kanama bozukluğu yapabilir. Bu bozukluklar arasında en sık ara kanamalar ve lekelenmeler görülür. Uzun süreli adet görmeme ortaya çıkabilir. Tek bir enjeksiyondan sonra 12 ay adet görmeyen vakalar mevcuttur, ya da tam tersi şekilde 3 ay süreyle sürekli kanaması olan hastalar da vardır. Sürekli kanama durumunda kanamayı kesmek için dışarıdan hormon verilmesi hatta bazen kürtaj yapilması gerekli olabilir. Bazı vakalarda arda arda birden fazla kez kürtaj gerekli olabilmektedir. 35 yaşın altında olan kadınlarda depo-provera kullanımına bağlı hafif kemik erimesi saptanabilir. Yine uzun süre kullanımda meme kanseri görülme sıklığında hafif bir artış bildiren yayınlar olmasına rağmen bu konu hala daha tam olarak açıklığa kavuşturulamamıştır. Diğer yan etkiler arasında başağrısı, hafif kilo artışı, anksiyete, mide ağrısı ve karın krampları, başdönmesi ile cinsel istek kaybı sayılabilir. Tüplerin hareketini yavaşlattığı için gebelik olduğunda bunun dış gebelik olma olasılığı yüksektir.
Yapılan çalışmalarda ilk kez depo-provera kullanan kadınların %50’sinin yan etkiler nedeni ile kullanımı bıraktığı ve başka bir yöntemi tercih ettiği, buna gerekçe olarak da en çok yakındıkları yan etkinin kanama bozukluğu olduğu saptanmıştır.
Kontraendikasyonları
Gebe olduğundan şüphe duyulan kadınlar aksi ispatlanana kadar depo-provera kullanmamalıdırlar. Yine özgeçmişinde meme kanseri bulunanlar, inme geçirenler, damar hastalığı olanlar, karaciğer hastalığı bulunanların kullanması önerilmez. Tanı konmamış anormal vajinal kanaması olan kadınlarda da bu kanamanın sebebi açıklığa kavuşturulana kadar enjeksiyonlar ertelenmelidir. Kullanımda yakın takip gerekiren durumlar ise:
- Daha önce çekilen meme filmide patoloji varlığı
- Fibrokistik meme hastalığı
- Meme başından kanlı akıntı
- Böbrek hastalığı
- Hipertansiyon
- Migren
- Astım
- Epilepsi (sara hastalığı)
- Diabet
- Ailede diabet öyküsü
- Depresyon ya da depresyon öyküsü
Ne zaman yapılmalı
Eğer depo-provera’nın sizin için uygun bir yöntem olduğunu düşünüyorsanız ve jinekoloğunuz da bu yöntemi size öneriyor ise bundan sonraki aşama adet döneminin hangi zamanında yapılması gerektiğini öğrenmektir. İlk kez yapılacak olan depo-provera adet kanamasının ilk 5 günü içinde yapılmalıdır. Eğer doğum sonrası uygulamaya başlanacaksa ve anne emzirmeyi düşünmüyorsa doğumdan sonraki ilk 5 gün içinde yapılabilir. Emziren annelerde ise doğum takiben 6 hafta sonra ilk enjeksiyon yapılabilir. Daha sonraki tekrarlar etkili bir koruma sağlamak için her 13 haftada bir yapılmalıdır.
Depo-proveranın sadece başka yöntem kullanamayan kişilerce kullanılması, gebelikten korunmada ilk tercih olarak düşünülmemesi önerilmektedir.
Doğum kontrol iğneleri %100 gebelikten koruyor mu?
DOĞUM KONTROL İĞNELERİ NASIL KULLANILIR?
Doğum kontrol iğnelerinin aylık ve 3 aylık olarak iki farklı seçeneği bulunmaktadır. Genellikle 3 ayda 1 kez yapılan depo formları kullanılmaktadır. Bu iğneler, adet dönemi başlangıcından itibaren ilk 5 gün içinde uygulanmaktadır. 3 aylık doğum kontrol iğneleri, saf progesteron içeriği ile gebelik oluşumunu üç ay süreyle engellemektedir.
DOĞUM KONTROL İĞNELERİ %100 KORUMA SAĞLAR MI?
Bu iğneler genellikle günlük doğum kontrol hapı almayı unutanlar ve uzun süre koruma sağlamayı isteyenler için uygundur. Her iki iğne de kalça, omuz ya da uyluk alanında kas içine uygulanmakla birlikte, etki süresi boyunca %99 oranda koruma sağlamaktadır. Oldukça güvenilir yöntemlerdir.
DOĞUM KONTROL İĞNELERİNİN OLUMLU YÖNLERİ NELERDİR?
Doğum kontrol iğneleri, gebeliği engellemede %99 oranında başarı sağlamaktadır. Bununla birlikte sağladığı kullanım kolaylığı, iğneleri pek çok kadının tercihi yapmıştır. Adet dönemi öncesi gerginliği azaltması, dış gebeliği ve rahim ve tüplerde iltihap oluşmasını engellemesi, doğum kontrol iğnelerinin sağladığı diğer avantajlardır. Günlük hap yutma gereksinimini ortadan kaldırması en büyük avantajıdır.
Doğum kontrol iğneleri kimler için uygun değildir?
Doğum kontrol iğnelerinin kullanılması, halihazırda gebe olanlar ve gebe olma olasılığı bulunanlar için uygun değildir. Bunun yanında daha önce meme kanseri tedavisi görenler ve şeker hastası olan kadınlar için doğum kontrol iğneleri önerilmemektedir. Ayrıca bazı kadınlarda östrojen hormonu alımı sakıncalı olabileceği için, östrojenli iğneler kullanılmadan önce mutlaka gerekli tahliller yapılmalıdır.
DOĞUM KONTROL İĞNELERİNİN YAN ETKİLERİ VAR MIDIR?
Doğum kontrol iğneleri kullanan kadınların en çok karşılaştığı sorun adet düzensizlikleridir. Bu düzensizlikler kendini ara kanama, kesinti ve aşırı kanama şeklinde gösterebilir. Bununla birlikte mide bulantısı, ciltte yağlanmanın artması ve sivilcelenme gibi etkiler, doğum kontrol iğnesi kullanan kadınların karşılaştığı diğer olumsuzluklardır.
İĞNELER BIRAKILDIKTAN NE KADAR SONRA HAMİLE KALINABİLİR?
Doğum kontrol iğneleri bırakıldıktan sonra gebe kalma durumu kadınlarda farklılık göstermektedir. Bazı kadınlar iğneyi bıraktıktan birkaç gün sonra hamile kalabilirken, bazılarında ise bu süreç 3 ila 6 ayı bulabilmektedir. İğneler bırakıldıktan ilk bir yıl sonraki süreçte gebe kalma oranının %80 olduğu söylenebilir.
#Doğum Kontrol İğneleri#Doğum Kontrol İğnesi 0 Korur Mu#Doğum Kontrol İğnesi Nedir
LinkedinFlipboardLinki KopyalaYazı Tipi
