Koyun Kaç Kg Yem Yer

BAŞARILI BiR KOYUNCULUK

Uygun Irk Seçimi

Her bölge, yöre ya da işletme için kullanılan ırklar aynı olmaz. Bu durum, koyunların içinde yaşadıkları iklim, otlatma koşulları ve yetiştiricilerin koyunlardan istediklerine göre değişecektir. Koyun ırkları arasında, duyarlılık, otlatma alışkanlıkları, sürü koyunculuğuna uygunluk gibi özellikler açısından ayrımlar vardır. Burada temel nokta, koyun türünün genelde doğaya bağımlılığının yüksek düzeyde olması, buna koşut olarak farklı bölge ve/veya yörelerin varlığı nedeniyle çok sayıda koyun ırkının olmasıdır. Bu nedenle bir ırk seçimi yapılırken, bölgenin koşullarına uyum göstermesi yanında verimlilik düzeyinin sürdürülmesine de özen gösterilmelidir. Uygun ırk seçimi, başarılı bir koyunculuğun ilk adımıdır.

Melezlemede Amacın Tanımlanması

Koyun yetiştiricisi, yetiştirdiği saf ırkın verim düzeyini yeterli görmüyorsa, melezlemeden yararlanacaksa, amacını iyi tanımlamadır. Sütü artırmayı amaçlıyorsa, olası ölçüde en sütçü koyunları anaç olarak seçmeli ve onları sütçü tiplerin koçları ile çiftleştirmelidir. Sütçü tiplerin koçlarından elde edilen melez dişiler, sütçü sürünün temeli olacaktır. Erkek melez kuzuların iyileri ise damızlık olarak kullanılabilir. Besi kuzusu üretimi amaçlanıyorsa, yerli ırkların özellikle sütçü anaçları seçilmeli ve bunlara etçi tiplerin koçları verilmelidir.  Süt ve etin birlikte ele alınması durumunda ise, hem süt, hem de büyüme hızı yeterli olacak damızlık tipler kullanılabilirler..    

Sürü Büyüklüğü ve Koyunculuğa Başlangıç Zamanı

Mer'a olarak kullanılacak arazinin miktarı ve özellikleri, yetiştiricinin koyunculuğa ayırabileceği sermaye, çobanlık yapabilecek insanların sayısı, yeteneği ve bilgi durumu, elde edilecek ürünlerin fiyatları ve pazarlama olanakları gibi etmenler sürü büyüklüğünü etkiler. Koyunculuğa başlangıç zamanı da başarıyı belirler. Bu, koyunculuğa ilk defa başlayacaklar ve deneyimi yetersiz olanlar için özellikle önemlidir. Koyunculuğa, küçük bir sürüyle başlamak ve deneyim artıkça büyütmek en doğru yoldur. Yazın son aylarında, kuzular sütten kesildikten sonra ve koç katımından önce koyunculuğa başlamak en uygun zaman olarak kabul edilebilir. Yılın bu mevsiminde uygun fiyatlarla seçme koyun almak olanaklı olabilir. Ayrıca kuzulama mevsimine değin, deneyim kazanmak ve işe alışmak için yeter zaman kazanılmış olacaktır. 

Nitelikli Damızlık Alımı

Koyun yetiştiriciliğinde başarılı olmanın koşullarından birisi, yüksek verim nitelikli damızlıklarla başlangıç sürüsünü kurmaktır. Bu nedenle damızlıklar alınırken, çevre sürülerde en iyilerini aramak, masraftan kaçınmamak gerekir. Bu durum özellikle koçların seçiminde önem kazanır. Bir koyun kendi kalıtsal yeteneklerini birkaç kuzuya aktarırken, bir koç aşım yöntemine göre değişmekle birlikte en az 30-40 baş kuzuya özelliklerini aktarabilir.

Verim Denetimi ve Kayıt Tutma

Bir koyun sürüsünde yüksek düzeyde verim almak ve bu verimleri her kuşakta ya da her yıl artırabilmek için öncelikle sürüdeki koyunları iyi tanımak zorunludur. Bu nedenle çok basit de olsa verim denetimleri yapılmalı ve kayıt tutulmalıdır.

Kuzu verimi denetimi için; ikiz doğanlar işaretlenmelidir. Sürü düzeyinde, doğumda kuzu sayısı ile sütten kesimdeki kuzu sayısı, kuzu verimi ölçütü olarak dikkate alınmalıdır.

Büyüme hızı denetimi için; iri doğan ve hızla gelişen kuzular belirlenebilir. Bu amaçla, üçüncü ya da dördüncü ay canlı ağırlıkları temel alınabilir.

Süt verim denetimi için; günlük ortalama süt verimi, sağımdaki en yüksek süt verimi ya da yıllık süt verimleri temel alınabilir.

Koyunların yıllık süt verimini bulmak için şöyle bir yol izlenebilir: Kuzuların sütten kesildiği gün koyunların sabah ve akşam sütleri ölçülür ve kayıt edilir. İkinci denetim sağımı ise, yine sabah ve akşam olmak üzere iki ay sonra yapılır. İki denetim gününde elde edilen süt miktarının ortalaması alınır. Elde edilen miktar, o koyunun sağıldığı gün ile çarpılır. Çarpım sonucu ortaya çıkan miktar, o koyunun yıllık sağılan süt verimini verir.    

İsabetli Damızlık Seçimi

Koyun yetiştiriciliğinde verim denetimlerine dayalı bir damızlık seçimi (seleksiyon) başarının sürdürülmesi için gereklidir. Sürüde verim artışı, bu şekilde olanaklıdır. Aksi durumda sürüde verimsiz koyunlar alıkonacak ve verimlilik düşecektir.   

Bilgili ayıklama hastalık ve yaşlılık gibi nedenlerle koyunların bir bölümünün sürüden uzaklaştırılması işlemine ayıklama denir. Sürüde seçimle birlikte, her yıl ayıklama yapılmalıdır. Kuzu, koyun ve koçların ayıklanmasında göz önüne alınan noktalar:

• Topallık, ayak bozukluğu, alt ya da üst çenenin kısa olması gibi kalıtsal kusurlara sahip olan kuzular ile zayıf doğan ve hızlı gelişmeyen kuzular damızlık dışı bırakılır.  

• Bir yıl kısır kalmış koyunlar, canlı ağırlığı yüksek ise bunlara bir yıl daha üreme şansı verilebilir. Bununla birlikte, iki yıl üst üste kısır kalan koyunlar damızlıktan çıkartılır.  

• Doğum yaptığı halde kuzularına iyi bakmayan, kuzuları zayıf doğan ve hızlı gelişmeyen  koyunlar sürüden çıkartılır.   

• Çabuk kuruya çıkan ve/ya da süt verimleri düşük olan koyunlar ayıklanır.  

• Çabuk hastalanan ve düşük yapan koyunlar damızlıkta tutulmaz.  

• Yaşlanan koyunlar sürüden ayıklanır. Bu yaş sınırı ırka göre değişmekle birlikte 6-8 yaş olarak kabul edilir. Dişlerin de dökülmüş olması ayıklama nedenidir. 

KOYUNLARIN BESLENMESİ

Koyun, hem otun her kalitede olanını, hem de hububat ve gıda sektörünün yan ürünlerini değerlendirebilen bir hayvandır. Koyunlar hayat boyu hep aynı şekilde yemlenmez. Gebe iken başka bakım ister, süt verirken başka bakım ister. İklime göre, ırka göre ve mevsime göre, yemleme farklı olur.

Kaba Yem Yetmez!

Koyunlar, selülozu fazla olan yemleri kolayca yerler. Kuru otlar ve saman kaba yemdir. Silo yemleri ve yeşil yemler de kaba yemdir. Koyunlar bunları yiyerek de verim verir. Fakat, kaba yemlerde bazı maddeler azdır veya hiç yoktur. Her türlü besin bulunmadığından verim düşüktür.

İşte koyunların verimini artırıcı bu yemlere yoğun yem diyoruz. Verimleri fazla olan koyunlara mutlaka yoğun yem vermelidir. Bunlar tahıl kırmalarıdır ve küspelerdir.

Koyun Beslemesinde Önemli Dönemler

Koyunların hayatında çeşitli dönemler vardır. Bir dönemde verimsiz olurlar. Yani, yavru verimi yoktur, süt verimi yoktur. Bir dönem gebelik dönemidir. İyi bakım ve beslenme ister. Sonra süt dönemi gelir. Bu da ayrı bakım ve beslenme ister. 

1. Koç katımında besleme 

2. Gebelikte besleme  

3. Süt veriminde besleme  

4. Verimsiz dönemde besleme  

1- Koç Katımında Besleme

Koyunlar koça verildikleri dönemde gayet sağlıklı ve vücut ağırlıkları bakımından uygun olmalıdırlar. Şayet koyunun koç alma isteğini kamçılamak istiyorsak ve bu koç alan koyunun döl tutması, tuttuğu dölü yaşatması ve hatta ikiz döle sahipse bunlardan birinin yetersiz beslenmeden dolayı erken ölümünü istemiyorsak bu dönemde ek bir yemleme yapmalıyız.

Koç katımı yurdumuzun çeşitli yörelerinde yılın değişik aylarında yapılmaktadır. Bu dönemde koyunlar genelde meradadırlar ve koç katımı için yetersiz bir beslenme söz konusudur. Koç katmaya başlamadan 2 hafta öncesinden başlayarak ve koç katım süresincede 4 hafta kadar devam ettirerek bir ek yemleme yapmakta fayda vardır. Bu ek yemlemede elimizde kaliteli kuru yonca varsa 500 gramdan başlayıp 1,5 kg’a kadar çıkarak verebiliriz. Bu yoksa fabrika yemi veya arpa yulaf karışımı 400 gramdan başlayıp 700-800 grama kadar çıkarak yedirebiliriz.   

2- Gebelikte Besleme  

Bu dönemi de kendi arasında ikiye ayırmak gereklidir. Koyun koç aldıktan sonra, gebeliğinin ilk üç ayında karnındaki yavru gayet küçüktür. Araya beslemede ek bir yük getirmez. Bu üç aylık dönemde, şayet mera şartları yeterliyse ek bir yeme ihtiyaç yoktur. Sadece ot durumu çok kısıtlıysa bir miktar meraya çıkmadan önce 250 gr kadar ek yem verilebilir.  

Gebeliğin ikinci ve en kritik dönemi son 45 gündür. Bu dönemde yavru birden gelişmiş ve annenin her yediğine ortak olmaya başlamıştır. İlk dönemin hemen hemen 7 katı büyüklüğe erişen yavrunun ihtiyaçları ve dolayısıyla da annenin ihtiyaçları artmıştır. İşte bu dönemde verilecek ek yem; yavru için sağlıklı ve iri doğum, anne içinde süt verim dönemine hazırlıklı olarak girmek demektir. Tabi bunların hepside yetiştirici için artı değerlerdir. Ek yemlemede 300 gramdan başlayarak doğuma kadar 800 grama çıkılmasında fayda vardır. Bu arada mera yeterli değilse ek ot vermekte bile fayda vardır.              

3- Süt Veriminde Besleme  

Süt veriminde kaba yem çok önemlidir. Hatta şunu diyebiliriz sütün verim ve kalitesini kaba yemin kalitesi belirler. Tabii ki sadece otla yapılan beslemede son derece yetersiz kalır. Bu arada yemliklerinin bir tarafında kaya tuzu parçası ve değişik mineralleri ihtiva eden yalama taşları bulundurmakta fayda vardır. İkiz kuzular sık emerler, memeyi iyice boşaltırlar. Böylece süt salgısı artar. Onun için, ikiz kuzulu koyunlar tekizlerden daha çok süt verirler. Bu dönemde şayet imkanımız varsa ikiz ve tekiz yavrulu olanları ayrı bölmelerde barındırmada fayda vardır.  Gebeliğin son döneminde ulaşmış olduğumuz besleme düzeyini koruyarak tek kuzulu koyunlara 700 g civarında dane yem karmasına, ikiz kuzulu koyunlarda da 1 kg’lık dane yem karmasına bir ay kadar devam etmeliyiz.   

4- Verimsiz Dönemde Besleme  

Öncelikle verimsiz dönem olarak tabir ettiğimiz dönemleri iyi bilmeliyiz. Bu dönemler süt veriminden çıkıp koça verilmesine 2 hafta kalana kadar olan zaman ve koça verildikten gebeliğin son 45 gününe kadar olan dönemdir. Bu dönemlerde hayvanları yaşayabilecekleri ve mevcut durumlarından geriye götürmeyecek kadar beslemek söz konusudur. Bunu da şayet merada karnı doyuyorsa otlatarak, mera çok yetersiz ise varsa elimizde 500 g kadar çayır otu vererek, o yoksa 300 g kadar kuru yonca otu, onu da temin etmemiz mümkün değilse 200 gr kadar dane yem takviyesi ile geçiştirmemiz mümkündür. Anız otlatması da beslenmede yeterli olur.  

Koçların Aşırı Beslenmesi Gerekli Midir?

Koçların aşım dönemi kısa sürer. Koç katımı döneminde sürüye katılan koçun iyi aşım yapabilmesi, o koçun çok iyi beslenmesine bağlıdır. Şunu asla unutmayalım ki aşırı besleme, iyi bir besleme değildir. Aşırı besleme, koçların yağlanmasına neden olur, aşım kabiliyetini azaltır ve sperma (döl) kalitesini düşürür. Yetersiz besleme de koçların döl verimlerini olumsuz yönde etkiler. 

İyi Bir Beslenme için Ne Gereklidir?

Damızlık koçların en çok ihtiyaç duydukları besin maddeleri protein, enerji ve mineral maddelerdir. Bu besin maddeleri verilen yemlerde yeterli miktarda sağlanmalıdır.  

Koçlara İyi Kalitede Kaba Yem Verilmelidir!

Kaba yem olarak çayır otu, kuru yonca otu, pancar yaprağı, çayır veya mısır silajı ve saman verilebilir. Bunlar yeteri kadar sağlanamıyorsa saman verilebilir. Hayvanların yeteri kadar doyması ve şişme gibi problemlerinin ortaya çıkmaması için, kaba yem mutlaka verilmelidir. Kaba yem olarak iyi kaliteli merada otlatma da yeterli olur. Hayvan pancarı ve şeker pancarı, koçlar tarafından sevilerek tüketilmesine rağmen, böbrek taşlarının oluşmasına sebep olduğundan tercih edilmemelidir. Koçlara kaba yeme ilave olarak kesif yem vermeliyiz. Özellikle aşım zamanında dane yem kırması olarak yulaf verilmesini öneririz. 

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapmak isteyenlerin kuracağı işletmelerin masraflarının büyük bir bölümü yem konusunda olmaktadır. Bu alanda faaliyet göstermek isteyenlerin maliyet hesaplaması yapması gerekmektedir. 1 koyunun günlük masraflarının ne kadar olduğu bilinmez ve yıllık maliyet hesabı yapılmazsa işletmenin kar elde etmesi pek de mümkün olmayacaktır. Maliyeti düşürmek isteyenler koyun yemlerini kendileri de hazırlayabilir. Bu konuda bilgi alınabilecek pek çok hayvan forumları bulunmaktadır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği karlı bir iştir. Ancak yetiştiricilik konusunda fizibilite raporlarının hazırlanması gerekmektedir. Sizler için maliyet hesaplaması yapacağız.

Küçükbaş Hayvan Yetiştiriciliği

Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapmak herkesin harcı değildir. Bu konuda bilgi ve tecrübenizin olması gerekmektedir. Hayvancılık yapacak olanların sektöre ilk olarak küçükbaş hayvancılık alanından başlamaları gerektiği söylenmektedir. Çünkü bu sektör büyükbaş hayvancılığa göre yatırım konusunda daha az maliyetli olmaktadır. Bu işten kar elde etmek isteyenlerin en az 100 baş hayvanla işe başlaması gerekmektedir. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği yapmak için pek çok sebep bulunmaktadır. Hayvanlar kasaplık faaliyetlerinde kullanılabileceği gibi, süt ve yapağı konusunda da kullanılabilmektedir. Ayrıca koyun gübresi bahçe ve sera faaliyetlerinde kullanılmakta ve yüksek verim elde edildiği bilinmektedir.

Küçükbaş hayvancılık nasıl yapılır isimli içeriğimizden konu ile ilgili detaylı bilgi alabilirsiniz.

Yetiştiricilik yapmak için alan seçiminde bulunduktan sonra hayvan ırklarının seçimine de dikkat etmek gerekmektedir. Bazı hayvanlar kombine ırk olduğu gibi bazılarından yüksek et verimi edilmektedir. Bazıları ise süt verimi almak için kullanılabilmektedir. Yetiştiricilik yapılacak olan ağılın fiziki şartlarının ise bulunulan bölgeye göre belirlenmesi gerekmektedir. Yani aslında işe başlamadan evvel tüm detayların düşünülmesi gerekmektedir. İşletmeden kar sağlamanın yanı sıra, ilk olarak işletme giderlerinin hesap edilmesi gerekmektedir. Gider kalemlerini en büyüğü ise yem maliyetleri olmaktadır. 

Küçükbaş Hayvan Yemi

Küçükbaş hayvanların beslenmesi verimli olmaları açısından en çok dikkat edilmesi gereken konudur. Hayvanlar gerekli olan enerjiyi, vitamin ve proteini bu yemlerden alırlar. Bu amaçla hayvanlar için oluşturulmuş ve hayvanların fizyolojik dönemleri dikkate alınarak hazırlanmış olan pek çok yem çeşidi bulunmaktadır. Kuzu büyütme yemi, kuzu besi yemi, toklu besi yemi, koyun süt yemi ve keçi süt yemi olmak üzere pek çok yem çeşidi piyasada mevcuttur. Hayvanların bu yemleri yedikten sonra sindirebilmeleri için suya da kolayca ulaşabilmeleri gerekmektedir. Yem konusunda diğer önemli olan husus ise hayvanların günlük yem miktarlarının iyi ayarlanmasıdır.

Tarım Kredi Kooperatifi büyükbaş küçükbaş Yem Fiyatlarını inceleyebilirsiniz. Kurum tarafından küçükbaş hayvan yemleri piyasa fiyatının altında satılmaktadır. Küçükbaş hayvan ırk seçiminin yukarıda çok önemli olduğundan bahsettik. Ancak dikkat edilen tek nokta bu değildir. Çünkü kaliteli ırkların uygun bakım şartları sağlanmadığında yüksek verim elde etmek adeta bir hayal olabilir. Bu sebeple yem çeşidine dikkat etmek gerekiyor. Fiyatları yüksek olan yemler kaliteli anlamına gelmemektedir. Bildiğiniz ve güvendiğiniz yemleri almanız ve bu yemlerin hayvanlar üzerindeki verimliliklerini test etmeniz gerekmektedir.

1 Koyunun Günlük Masrafı

Yem giderleri hayvancılığın en önemli maliyet kalemidir. Küçükbaş hayvancılık yapacak olanların yaylım adı verilen konuya önem göstermesi gerekmektedir. Meradan elde edilecek olan otlar sayesinde yem giderlerinden de bir nebze olsun kurtulunmuş olacaktır. Ayrıca küçükbaş hayvancılıkta işin ehli olan bir çobana da sahip olmak gerekmektedir. Ağıllar meraların olduğu bölgelere kurulmalı ve mera yönetimine özen gösterilmelidir. Bakanlık tarafından yapılan açıklamalar hep bu yönde olmaktadır.

Yaylıma çıkan hayvanların daha verimli olduğu söylenmektedir. Çıkmayacak olanlar için ise ağılların iyi havalandırılması gerekiyor. Yayılmayan hayvanlarda bazı sağlık problemlerinin oluşabileceği söylenmektedir. Kuzu ve koyunlara kendi yapacağınız kesif yemler sayesinde maliyetleri düşürmeniz mümkün olacaktır. Ayrıca kaba yem de çiftçilerimiz tarafında üretilebilir. Oluşturulan fazla yemlerin ise uygun alanlarda depolanması gerekmektedir. Koyun yetiştiriciliği yapmak bu anlamda karlı işlerden bir tanesi olacaktır. 1 ineğin günlük yediği yem miktarı ile bir günde 5- 6 adet koyun beslenebilir. 

Hesaplama yaparken kaba ve kesif yemlerin ayrı ayrı düşünülmesi gerekmektedir. Kaba yem olarak yonca ve fiğ kullanılabileceği gibi kaba yem olarak ise buğday ve arpa kullanılabilecektir. Kesif yemin 1 ton fiyatı 1400 TL olsun. Yoncanın ton fiyatını ise  1000 TL olarak düşünelim. 70 kilogramlık bir koyunun yiyebileceği kaba yem miktarının 1050 gr, kesif yem miktarını ise 490 gr olarak hesaplayalım. Toplamda bir hayvanın günlük olarak yiyebileceği yem miktarı 1540 gr olacaktır. 

Fiyat hesaplaması yaptığımızda bir koyunun günlük yiyeceği yem tutarı 1,7 TL olacaktır. Bir hayvan bir ayda 46 kilogram yem tüketecektir. 1,7*30′ dan aylık yem tüketimi 51 TL olacaktır. Yıllık olarak ise bu miktar 612 TL olacaktır. İşletmenin 100 koyunluk bir işletme olduğunu farz edersek yılda 100*612 = 61 bin 200 TL yem giderimiz olacaktır. Bunun yanı sıra koyunlar yine iklim koşullarına bağlı olmak üzere günde 3 litre su tüketimi yapabilmektedir.

Tabi bu yem miktarları hayvan cinslerine göre değişiklik gösterebilir. Kombine ırk olarak kullanılan Romanov koyununun günde 1 kilogram ot yemesi ve 500 gr yemle takviye edilmesi gerekmektedir. Hazır alınan yemler 50 kilogramlık çuvallarda satılmakta ve  fiyatları ortalama 70 TL olmaktadır. Yani bir çuval yem 1 koyuna 100 gün yetebilir. Yemin kilogramı 1,4 TL’ ye gelmektedir. Yani hayvanların günlük tüketecekleri yem tutarı 0,7 kuruş olmaktadır. Ayda ise 21 TL yem yerler. 21*12′ den 252 TL yem masrafı olacaktır. Tabi bu hesabın doğru olabilmesi için o bahsettiğimiz 1 kilogramlık yem için uygun büyüklükte meranın olması ve hayvanların otlatılması gerekmektedir. 1 dekar alan 10 koyunun otlaması için uygun olmaktadır. 

Koyun Yemi Nasıl Hazırlanır?

Maliyetlerin düşürülmesi için hayvanları merada otlattıktan sonra kalan yem ihtiyaçları için siz de yem hazırlayabilirsiniz. Bu hazırlık işlemi için doğal ve kendi ürettiğiniz ürünleri kullanmanız durumundan maliyetten ciddi oranlarda kar sağlayabilirsiniz. Kullanılacak malzemeler, ayçiçeği küspesi, soya küspesi, arpa, mermer tozu, vitamin ve katkı mineraller, pamuk tohumu küspesi ve tuz olacaktır. Tabi bu ürünlerin katılması da belirlenen oranlara göre olacaktır.

Küçükbaş mı büyükbaş mı karlıdır diye merak edenler içeriğimizden yaptığımız örnek hesaplamaları inceleyebilirler.

Tabi verilecek olan bu yemlerin de hayvanların bulundukları dönemlere uygun olarak verilmelidir. Örneğin besiye alınacak bir konuya hemen besi yemi vermek doğru değildir. Hayvanların sindirim sistemleri hassastır. Bu dönemde kuzu büyütme yemine besi yemi karıştırılarak verilmelidir. Hayvan yeme alıştırıldıktan sonra büyütme amaçlı verilen yem kesilir. Yine besiye alınacak olan hayvanları ele alırsak besiye alınma dönemlerinde hayvanlar sütten kesilmektedir. İki yemin hayvana verilmesi sindirim sisteminde çeşitli sıkıntılara sebep olacağından, besiye başlanılan tarihten 15 gün sonraya kadar bu yemler verilebilir.

Erkek kuzuların beslenmesi de farklıdır. Erkek kuzuların et yapma özellikleri dişi kuzulara göre daha fazla olmaktadır. Besiye çekilme durumu erkek hayvanlarda daha yüksek oranlarda olmaktadır. Bu amaçla besiye çekilecek olan koyunların erkek olmasına özen göstermek gerekecektir. Küçükbaş hayvanların bakımında en çok merak edilen konulardan bir tanesi hayvanlara ot mu yoksa saman mı verilmesi gerektiğidir. Küçükbaş hayvan besiciliği konusunda hayvanların otlaması için uygun mera alanlarının olması gerektiğinden söz ettik. Bu nedenle cevabımız elbette ki ot olacaktır. Otta bulunan protein ve vitamin miktarı samana göre daha zengin olmaktadır. 

Masrafları karşılamak için koyun kredisi alabilir, hem canlı hayvan alımı, hem de ağı ve gerekli ekipmanları alabilirsiniz. Yem giderlerinden muaf olmak isteyenler bahsettiğimiz malzemeleri kullanarak yem üretimi yapabilirler. Hayvanlara verilecek olan yem miktarlarının iyi ayarlanması gerekmektedir.

Çok yem yemek ciddi sağlık problemlerine sebep olabilir. Zaten uzmanlar tarafından önerilen konu mera alanlarının yeterli olması halinde ek bir yeme gerek olmadığı yönündedir.

İçindekiler:

1. Küçükbaş hayvan ne kadar yem yer?
2. Toklu yemi ne kadar verilir?
3. Kuzu kaç kilo yem yer?
4. Kuzu gelişimi için ne yapılmalı?
5. Düdüklüde kaz ne kadar sürede pişer?
6. Haşlama et ne kadar sürede pişer?

Küçükbaş hayvan ne kadar yem yer?

Koyunlara yüzde 7 oranında kesif yem, yüzde 15 oranında ise kaba yem verildiğini farz edelim. 70 kilogram ağırlığında olan bir koyun 490 gr kesif yem yerken, 1050 gram da kaba yem yiyecektir. Yani bir koyun toplamda 1 kilo 540 gr yem yiyecektir. Yani günlük yem maliyeti 1,7 TL olmaktadır.

Toklu yemi ne kadar verilir?

TOKLU BESİ YEMİ KULLANIM ŞEKLİ Besiye alınan tokluların beslenmesinde kullanılır. Aşım dönemindeki koçlara ve tekelere 500 gr. verilmelidir. Toklu besi yemi ilk defa kullanılıyorsa, 1 haftalık geçiş döneminden sonra günde 2-3 öğün olmak üzere günün aynı saatlerinde verilmelidir.

Kuzu kaç kilo yem yer?

Mera çok iyi değilse, günde 2-4 kilo silo yemi yedirilir (mısır, pancar yaprağı, çayır otu silajı gibi). Ayrıca, günde 500-600 gram da kesif yem verilir. Bu besi sonunda, kuzular 40-50 kilo canlı ağırlığa ulaşırlar.

Kuzu gelişimi için ne yapılmalı?

Süt kuzusu besisinde kuzuların gelişmesi daha çok anaların süt verimine bağlıdır. Bunun için anaç koyunlar 16 haftalık besi süresince fazla süt verebilmeleri için çok iyi beslenmelidirler. Ayrıca bu kuzulara 2. Haftadan itibaren bol miktarda kaliteli kesif yem ve yonca ve çayır otu verilmelidir.

Düdüklüde kaz ne kadar sürede pişer?

Düdüklü tencere içerisine kaz eti, üzerine 1.

Haşlama et ne kadar sürede pişer?

Ortalama et haşlama süresi etin gramajına ve türüne bağlı olarak 30 dakikayla 1,5 saat arasında değişiyor. Eğer kemiksiz küçük bir etiniz ya da kuşbaşı etiniz varsa bu süre 30 dakika kadar olacaktır. Daha fazla haşlarsanız etiniz sertleşebilir.

Ülkemizde süregelen işsizlik sıkıntıları neticesi ile vatandaşımız girişimci olmak adına çalışmalar yapıyor. Özellikle devlet tarafından başlatılan genç çiftçi projesişeklinde projeler ile tersine göç hareketleri hızlandırılıyor. Tarım ve hayvancılık sektöründe çalışan kişilerin yaş ortalaması 50′ nin üzerinde. Gençler iş bulma hayali ile büyük şehirlere gitseler de ülkenin kalkınması için hayvancılık faaliyetlerine de ihtiyaç var. Üstelik bu işle uğraşan kişiler sürekli olarak yüzlerinin güldüğünü ifade ediyorlar. Hayvancılık faaliyetlerine başlayabilmek için öncelikle bu konuda bilgi sahibi olunması gerekiyor. Aslına bakılırsa tıpkı bir dükkan açmak gibi çiftlik kurmak da maliyet gerektiren işlerden bir  tanesi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Koyun Para Kazandırır mı?

Bu işe yapılan bir yatırım söz konusu olduğundan dolayı yetiştiricimiz de emeğinin karşılığı almak istiyor. Yapılan yatırımın boşa gitmemesi adına çeşitli çalışmalar yapılıyor. İşe yeni başlayacak ve küçükbaş hayvancılık konusunda bilgisi olmayanlar koyun yetiştiriciliğinin para kazandırıp kazandırmadığını merak ediyor. Koyun yetiştiriciliği kazanç elde edilebilecek iş kollarından bir tanesidir. Çünkü hayvanların etinden, sütünden, yapağısından ve hatta gübresinden bile kazanç elde edilmektedir.

Her oyun kuralına göre oynanmalı. Hayvancılığın da bir kuralı var. Kurallara göre oynandığında kar elde etmenizin önünde herhangi bir engeliniz yok demektedir. Ancak kazanç sağlayabilmek için gelir ve gider dengesinin iyi hesaplanması gerekmektedir. Bir hayvan işletmesinin konu ne olursa olsun en büyük gider kalemini yem giderleri oluşturacaktır. Yem giderleri yetiştiricilerimizin belini bükmektedir. Devlet bu konuda çeşitli çalışmalar yapmakta veyem bitkisi desteğivermektedir. Yem bitkisi ekenlere, ektikleri bitkiye göre değişmek kaydı ile dekar başına desteklemeödemesi yapılmaktadır. Bu desteklerden yararlanarak yem giderlerini en aza indirebilirsiniz. Ayrıca yem bitkisi desteği alanlara mazot ve gübre desteği de veriliyor.

Koyun Yetiştiriciliği Fizibilite Raporu

Koyun yetiştiriciliği işine başlamadan evvel gerekli araştırmaların yapılması gerekiyor. Bu da ancak bir fizibilite raporu hazırlamakla mümkün olmaktadır. Ülkemizde kırmızı et açığı vardır. Yurt dışından et alınmasının önüne geçmek amacı ile devlet tarafından verilen hibe ve teşviklerden yararlanabilirsiniz. Bu destekler sayesinde yaptığınız yatırım daha kısa sürede size dönecektir. Koyun yetiştiriciliği için öncelikle uygun olan bölgenin tercih edilmesi gerekiyor. Daha sonra yetiştirmek istediğiniz ırka karar vermelisiniz. Küçükbaş hayvancılık mera gerektirmektedir. Bu sebeple hayvan sayınız kadar büyüklükte bir meraya ihtiyacınız olacaktır. Yatırım yapmadan evvel planınızı iyi yaparsanız işletmenizin kar elde etmesi de mümkün olacaktır.

Kar elde edilmesini sağlayan en önemli hususlardan bir tanesi de et üretimi olmaktadır. Et koyunculuğu ve kasaplık faaliyetleri oldukça kar elde etmenizi sağlayacaktır. Bunun yanı sıra hayvanların sütünden, yapağı ve gübresinden de yararlanabilirsiniz. Besicilik konusunda ise ihtiyacınız olacak şeyler kesif ve kaba yemlerdir. Hayvanların gerekli olan besin maddelerini alması ancak doğru beslenme ile mümkündür. Fizibilite raporunda bulunması gereken konulardan bir tanesi de pazara yakınlıktır. Ürettiğiniz ürünleri satmak ve müşterilere ulaşmak için işletmeniz ile merkeze uzaklığın çok fazla olmaması gerekir. Bunun yanı sıra toptancılar ile de anlaşabilirsiniz.

Küçükbaş hayvancılığın meraya dayalı olduğunu söyledik. Mera hesaplaması hayvan sayısı ile doğru orantılı olmaktadır. 1 dekar mera 10 koyunun otlatılması için yeterli olmaktadır. Ayrıca ağıl kurulumu ve işletme için gerekli ekipman alımları da maliyet unsurlarından bazılarını oluşturmaktadır. Ağılların tipi iklime göre değişiklik göstermektedir. Genişlik ise hayvan sayısından fazla olmalıdır. Çünkü işletmenizi zamanla büyütebileceğinizi unutmamanız gerekiyor. Ağılı kuracağınız yerin iklim yapısının küçükbaş hayvancılık faaliyetleri için elverişli olup olmadığına karar verdikten sonra hayvanlarınızı alarak faaliyete başlayabilirsiniz.

Koyunun Beslenmesi

İşletme giderlerinin büyük çoğunluğunu yem giderleri oluşturacaktır. Özellikle meralardan bu ihtiyacı karşılayabileceğiniz gibi dışardan yemek almak istemiyorsanız da işletmenizin içerisinde yem rasyonları hazırlamanız gerekecektir. Koyunların beslenmesinin yüzde 90′ ı kaba yemlerden oluşmaktadır. Hayvanların gebelik ve sağmal dönemlerinde ise kaba yemin yanı sıra kesif yemin de takviyesi yapılmalıdır. Kaba yem ihtiyacı meralardan ve çayırlardan karşılanabilir. Meralardaki ot büyüklüğü 10 cm geldiğinde hayvanların otlatılması mümkündür. Özellikle bazı durumlarda meralarda bulunan otların içeriğindeki mineral seviyeleri azalmaktadır. Bu sebeple hayvanlara ilave kesif yem vermek gerekecektir.

130 kg kuru ot + 20 kg kesif yem ve 400 kg silaj karması bir hayvan için bir kış boyunca yeterli olacaktır. Hayvanların beslenme dönemleri 4’e ayrılmaktdır. Her dönemde aynı oranda yem verilmez.

• Kuru Dönem : Bu dönemde hayvanlar oldukça verimsizdir. 16 hafta sürer ve hayvana sadece kaba yem verilebilir. Fiğ, silaj gibi maddelerden bu yem ihtiyacı karşılanabilir. Pancar, havuç, şalgam, turp, lahana gibi bitkiler de hayvanlara yem olarak verilebilir. Yem olarak saman ve pancar posası da kullanılabilir. Kaba yem için rasyon oluşturmak gerekiyor ise baklagil otlarından hazırlanan bir rasyon hayvanlara verilebilir. Şayet mera yetmiyorsa tahıl karması, kuru ot gibi maddelerle de yem ihtiyacı karşılanabilir.
• Aşım Dönemi : Bu dönem koç atım dönemi anlamına gelir. Döl verimi almak amacı ile bu dönemde hayvanların kesif yemle beslenmesi gerekmektedir. Ek olarak hayvanlara kesif yem, arpa, buğday ve mısır verilebilir. 500 gr’dan 1,5 kg’a kadar da yonca verilmesi hayvanların ihtiyaçlarının karşılanması için yeterli olmaktadır. Aşım dönemlerinde koçlara da aynı uygulama yapılır ise döl verimi sağlanmış olur.

• Gebelik Dönemi : Gebelik dönemi iki aşamadan oluşmaktadır. İlk dönem gebeliğin 100 günü anlamına gelir. Doğuma kadar olan döneme ise 2. dönem adı verilir. İlk dönemde yavrular yavaş yavaş geliştiğinden dolayı hayvanların kuru dönemdeki gibi beslenmesi kafidir. İyi mera otunun yanı sıra yemlik pancar ya da silaj da kullanılabilir. 2. dönemde yavru hızlı büyüdüğünden ve süt oluşumu sağlandığından dolayı hayvanlara ilave gıda verilmesi gerekiyor. Arpa, mısır ve yulaf karıştırılarak doğuma kadar verilmesi uygundur.
• Sağmal Dönem : Gebelik döneminden de yüksek yem miktarına ihtiyaç vardır. Kaba yemlere ek olarak kesif yemlerin de verilmesi gerekmektedir.

Meraya çıktılarında ise erkek hayvanlara 1 kg kuru otun yanı sıra 400 gram da kesif yem vermek gerekecektir. Dişi kuzulara ise 250 gram kesif yemin yanı sıra 700 gram kuru ot vermek yeterli olmaktadır. Yem fiyatlarını inceleyerek Tarım Kredi Kooperatifleri’nden uygun fiyatlara yem alabilirsiniz.

1 Koyun Günde Kaç Kilogram Yem Yer?

Aşağıdaki tabloda 1 koyunun dönemlerine göre ne kadar yem yediği görülmektedir. Hayvanların verimsiz olduğu kuru dönemlerde 1,5 kilogram kuru ot yedirmek yeterli olurken hayvanların en verimli oldukları sağmal dönemde bu yem miktarı artış göstermektedir.

Erkek hayvanların da dişilere göre daha çok yem tükettiği unutulmamalıdır.

1 Koyunun Yıllık Yem Maliyeti

Koyunların beslenmesinde kullanılan iki tür yem var. Bunlar kaba ve kesif yemler. Kesif yemler arpa ve buğday gibi maddeler olurken, kaba yemler ise fiğ, yonca gibi maddeler olmaktadır. Ayrıca fabrikalarda satılan endüstriyel yemlere de kesif yem adı verilmektedir.

• 1 ton fabrika yeminin fiyatı : 1400 TL 
• 1 ton yoncanın fiyatı ise : 1000 TL olacaktır.

Ancak bu yemlerin karma halinde hayvanlara verilmesi gerekir.

Koyunlara yüzde 7 oranında kesif yem, yüzde 15 oranında ise kaba yem verildiğini farz edelim. 70 kilogram ağırlığında olan bir koyun 490 gr kesif yem yerken, 1050 gram da kaba yem yiyecektir. Yani bir koyun toplamda 1 kilo 540 gr yem yiyecektir. Yani günlük yem maliyeti 1,7 TL olmaktadır. Aylık 52 TL, yıllık ise 620 TL yem maliyeti olacaktır. 10 koyun için bu tutar 6,200 bin TL’ ye tekabül edecektir. Görüldüğü gibi yeme verilen paranın haddi hesabı yoktur.

10 Koyun 10 Yılda Kaç Koyun Olur?

Koyunlar 2 yaşına geldiklerinde yavrularlar. Gebelik süreleri genel olarak 5 hafta sürmektedir. Koyunların doğurganlık özelliği fazla olan cinsleri olsa da (Romanov koyunları gibi 5,6 kuzu) ya da tohumlama yöntemleri ile hayvanların bir yılda iki kez doğum yapmaları sağlansa da normal şartlarda yılda 1 kez doğum yapmaları en ideal olanıdır. 1 Koyun 10 Yılda144 sayısına ulaşır. 10 yılda her koyunun yılda 1 yavru yaptığını düşünürsek işletmedeki toplam hayvan sayısı 1440 olmuş olur. Tabi her hayvan dişi olursa 🙂 Ancak bu sayı hayvanların tek yavru yapmaları durumunda geçerli olmaktadır. Şayet yavru sayısı artarsa sürüdeki hayvan sayısı da artış gösterecektir. Canlı hayvan alımları için Ziraat Bankası tarafından uygun faiz oranları ile verilen hayvan kredilerinden yararlanabilirsiniz.

Uygun bakım koşulları sağlandığında hayvanlarda döl verimi elde edilmesi de mümkün olmaktadır. İşletmenizin hijyen kuralları, hayvanların beslenmesi, sağlık durumlara gibi hususlara dikkat etmeniz gerekiyor. Görüldüğü gibi işletmede en önemli gider kalemini yem masrafları oluşturuyor. Ancak hazırlayacağınız yem rasyonları ile işletme maliyetlerini düşürebilirsiniz.

Bir Okuyucumuzun Koyun Kar Hesaplamasına Göre

1 koyun normal şartlarda yılda 1 doğum yapması ideal ise 1 koyun yılda 620 tl yem yerse 100 koyun 62.000t TL + elektrik, su, ilac, veteriner, traktör mazot, bakıcı, bekçi, işletme masrafları aylık en az 5.000 TL. ve buna göre  yıllık 60. 000 TL.’dir.
Bu kapsamda toplam gider 122 bin TL.
100 etlik koyun 100 kuzu verse 1 kuzu ortalama 20 kg. X 50 TL=1.000 TL. 100 kuzu=100 bin TL.
Bu işin kârı ise eksi 22 bin TL.’dir.

2023 Koyun Getiri Hesaplaması

• 1 torba besi yemi 355 TL
• 1 ton saman 4000 TL

100 koyun dan hesaplayalım:

1 koyun günlük 500gr. Yem 1kg.saman yer o halde

100 koyun günlük 50kg yem 100kg saman yer

1 ayda 1500kg yem 3000kg yani 3 ton yem yer.

4 ayda 6 ton yem 12 ton saman yer gelelim maliyete

6 ton yem=42.600 TL

12 ton saman=48.000 TL eder.

100 kuzudan 50 tanesi erkek olsa tanesi 4000 TL den ne yapar.

50 erkek kuzu × 4000tl =200.000 TL yapar

100.000 TL masrafı çık sana 100.000 TL para artı 50 adet dişi kuzu kaldı

Aha 60.000 de çobana ver aylık 10.000 den altı aylığına sana yine 40.000 artı 50 kuzu kaldı.