Astım tedavisinde kullanılan ilaçların çoğu solunum yolu ile alınırlar. Bu sayede çok düşük dozlarda etki edeceği yerde (akciğerler) istenilen etkisi hızlı şekilde sağlanmaya çalışılır. Çok düşük dozlarda ve akciğerlerimizde etki sağlarken kan dolaşımına karışmadığı için yan etkiler de uygun dozlarda verildiğinde görülmez. Solunum yoluyla alınan bu ilaçlar ölçülü doz inhaler (ÖDİ) ve kuru toz inhaler (KTİ) şeklinde geliştirilmiş cihazlar ile kullanılmaktadır.
Özel olarak tasarlanmış bu cihazların kullanımı için hastalara eğitim verilmelidir. Bu eğitimler düzenli olarak tekrarlanmalıdır. Astım kontrolünün sağlanmasının önündeki en büyük engellerden biri ilaç kullanım tekniklerindeki yanlışlıklara bağlıdır.
Çocuklarda ölçülü doz inhaler ilaçlar için aracı cihaz kullanılmalıdır. Aracı cihaz kullanılmadığı durumlarda ilaçlardan beklenen etki oluşmaz. Ağız içerisine yapışarak hem akciğerlere ulaşmaz hem de yan etkileri görülür. Ses kısıklığı ve mantar oluşumu en sık görülen lokal yan etkilerdir
Bu cihazların içerisinde ilaçla beraber itici gazlarda bulunur. Çocuklarda çok sık kullanılmaktadır. Kortikosteroidler (kortizon) ve bronş genişletici ilaçlar (ß2 agonist) bu cihazlar içerisinde kullanılmaktadır.
Özellikle çocuklarda aracı cihaz kullanımı gereklidir. Aracı cihaz seçimi çocuğun yaşına uygun olarak seçilmelidir. Kullanım aşamaları ise;
Bu cihazlar içerisinde sadece kuru toz şeklinde ilaçlar bulunur. Cihazın kullanılması tamamen hastanın performansına bağlıdır. Aracı cihaz kullanılması gerekmez. Büyük çocuklarda hekimin performansı gözlemleyip onaylaması ile kullanılabilir. İyi bir eforla cihazdan ilacın çekilmesi gerekir. Lokal yan etkileri daha azdır. Bu ilaçlar kapsül şeklinde olabilir. Cihaza yerleştirildikten sonra patlatılarak akciğerlere çekilir. Bazı ilaçlarda böyle bir işleme gerek olmadan direkt derin nefes alınarak kullanılır. Son yıllarda bir çok farklı mekanizma içeren ilaçlar kullanıma sunulmuştur. Ancak temel olarak kullanımları birbirine benzemektedir.
Hasta bu manevraları hekimin önünde yapar. Yanlış uygulama varsa düzeltilmesi gerekir
Unutmayın!
Astım ilaçları nebülizer cihazlar aracılığıyla da verilebilir. Bu yöntem daha çok uyum sorunu gözlenen durumlarda tercih edilir. Acil ve yoğun bakım servislerinde kullanılır. Bilinci yerinde olmayan hastalarda kullanılması gerekir. Uyum sorunu olmayan hastalarda diğer aracı cihazlara göre üstünlüğü yoktur. Oysa halk arasında nebülizatörler lehine yanlış bir algı hakimdir. Bu cihazlar ile verilen ilaç dozunun daha yüksek olduğu, bu işlemin daha uzun sürdüğü, daha pahalı ve elektrik ihtiyacı olduğu için kullanımı tercih edilmemelidir.
Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar üç ana gruba ayrılabilir: rahatlatıcılar, önleyiciler ve acil tedavi ilaçları.
Astım tedavisinde kullanılan ilaçlar üç ana gruba ayrılabilir: rahatlatıcılar, önleyiciler ve acil tedavi ilaçları (yedek).
Astımda önleyici ve rahatlatıcı ilaçları, inhaler kullanarak solunum yoluyla almak en etkili tedavi yaklaşımıdır. İnhaler, ilacı hızla hava yolu boyunca dağıtarak belirtilerin hemen yok olmasını sağlar.
ASTIMDA BAŞLICA İLAÇ TİPLERİ |
|
SOLUNUM YOLUYLA ALINAN BAŞLICA ASTIM İLACI TİPLERİ | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Astım ilaçlarının çoğu solunum yoluyla alınır. Bunlar atak başlayınca belirtileri gideren rahatlatıcılar ya da astımı kontrol altında tutmak amacıyla sürekli kullanılan önleyiciler olabilir.
† Tiotropium 12-24 saat etkili olabilir.
|
Akut astım atağında uygulanan acil tedavi başlıca iki temele dayanır: yüksek dozda rahatlatıcı ilaç (genellikle nebülizatör aracılığıyla) ve yüksek dozda bir iltihap giderici (antienşamatuar) ilaç (steroid iğneleri ya da tabletleri). Bazı hastalar bir nebülizatörle ve/veya steroid tabletleriyle kendi acil tedavilerini başlatabilirler, ama daha önce şiddetli atak geçirmemiş hastaların çoğunun derhal doktora ya da en yakın acil servise başvurmaları gerekir. Gecikme çok tehlikeli olabilir ve tedbirli olmak daha sonra üzülmekten iyidir. Akut ataklarda nebülizatörle kullanılan ilaçlar salbutamol, terbutalin ya da ipratropyumdur. Bazen ipratropyum ve salbutamolün tek bir ilaçta birleştirildiği kombine ürün kullanılır. Nebülizatörü ancak doktorunuzun değerlendirmesinden sonra alın. Aletin kendisi genellikle basit bir hava kompresörüdür; basınçlı havayı sıvı ilaç çözeltisi içinden fokurdatarak geçirip buhar haline getirir ve bir maske ya da ağızlık yardımıyla solunum yoluna ulaşmasını sağlar. Türkiye'de SSK hastalara nebülizatör, hatta gerektiğinde oksijen kompresörü veriyor. Bununla birlikte akut astımda geniş hazneli inhaler (aşağıya bakınız) kullanarak yüksek dozda bronş genişletici uygulanmasının nebülizatörle uygulama kadar etkili olduğunu gösteren kanıtlar giderek artıyor. Bu özellikle çocuklarda daha basit ve ucuz bir yöntem olarak dikkat çekiyor. Bazen ağır astımlı hastalara düzenli olarak nebülizatörle ilaç kullanmaları öneriliyor, ama bunun için diğer yollardan uygulanan yüksek dozda tedavinin yeterli olmaması gerekir. Nebülizatörler önleyici inhale ilaçların yerine geçebilecek bir seçenek değildir. | Nebülizatör genellikle basit bir hava kompresörüdür; basınçlı havayı sıvı ilaç çözeltisi içinden fokurdatarak geçirip buhar haline getirir ve bir maske ya da ağızlık yardımıyla solunum yoluna ulaşmasını sağlar. |
İLAÇ UYGULAMA GEREÇLERİ
Hastaların çoğunda basit ölçülü doz inhalerleri etkili bir biçimde kullanmak mümkün olmaz. İnhaler kullanma tekniğinin kötü olması ilacın çoğunun inhalerin üstünden havaya kaçmasına yol açar.
O zaman hasta inhalerin "işe yaramadığı" sonucuna varır, oysa aslında sorun gerektiği gibi kullanılmamasındadır. Eğer bu kişilerden biriyseniz, nefes alma ile tüpe basmanın aynı anda gerçekleşmesini gerektiren ölçülü doz inhaler (sprey) yerine, soluk alarak ilacı akciğerlerinize kendinizin çektiği gereçlerden birini kullanabilirsiniz.
Yalnızca sizin soluk almanızla çalışan gereçlerden en yaygın kullanılanı hazneli inhalerdir; bu geniş hacimli plastik balonlar inhalerden çıkan ilacı hastanın gerektiği anda soluyabileceği bir ara hazne işlevi görür. Bu hazneler kırılgan plastikten yapılmaktadır ve eldeki kanıtlar çok miktarda statik elektrikle yüklü olduğu için ilacın hazne duvarlarında asılı kaldığını ve akciğere giden ilaç miktarının azalabildiğini gösteriyor. En iyisi haznenin haftada bir yıkanması ve kendi başına kurumaya bırakılmasıdır. Ayrıca haznenin HiFi elektronik alet satan bazı mağazalarda bulunan statik elektriği önleyici bezlerle silinmesi de bu sorunu gidermeye yardım edebilir.
Soluk almayla çalışan çeşitli gereçler vardır. Bunların her birinin farklı özellikleri vardır; bu da her kişi için daha uygun bir seçenek yaratma olanağı verir. Genellikle her hastanın kendini çok rahat hissedebileceği bir gereç bulmak mümkündür.
Hastalara kendilerine uygun gereçlerin verilmesi son derece önemlidir; hasta gereci benimserse, doğru zamanda, etkili bir biçimde kullanma olasılığı artacaktır. Geniş hazneli inhalerler dışında kalan soluk almayla çalışan diğer gereçler daha pahalıdır, ama doğru kullanılan "pahalı" bir gereç uzun dönemde hastanın yanlış kullandığı "ucuz" gereçten daha ucuza gelebilir.
CFC içeren inhalerlerin kullanımdan kaldırılması
Ölçülü doz inhalerlerde ilacın çıkmasına yardım eden itici gaz olarak CFC (kloroşorokarbon) kullanılmaktadır. CFC'nin ozon tabakası üzerindeki etkileri nedeniyle Montreal Protokolü'nde CFC içeren spreylerin mümkün olduğunca çabuk kullanımdan kaldırılması gerektiği açıklandı. Bazı ilaç şirketleri ozon tabakasını etkilemeyen başka bir itici gazın kullanıldığı inhalerler üretmeye başladılar.
Bunlar eski inhalerlere benzemekle birlikte tatları eski standart inhalerlerden biraz daha belirgindir.
Ancak, inhalerlerdeki ilaçlar aynıdır ve astım tedaviniz açısından eskilerinden hiçbir farkları yoktur. İnhaler kullananlarınız birkaç yıl içinde bunlara geçmeye başlayabilirsiniz.
Rahatlatıcı ilaçlarda CFC içerme-yenlerin etkisi eski inhalerlerle aynıdır, ama kortikosteroid inhalerlerde CFC içeren ve içermeyenlerin dozu farklı olabilir.
ÖNEMLİ NOKTALAR |
|
Bu yazı 299668 kere okundu.
İNHALER STEROİD
Budezonid:
PULMİCORT® İNH 50-200 mcg/doz Doz:Çocuk:2x50-200 ( max:400), yet:2x200-400 (max:1600).
PULMİCORT® TURBOHALER İNH 100-200-400 mcg/doz Doz:Çocuk:2x50-200 ( max:400), yet:2x200-400 (max:1600).
İNFLACORT® İNH: 50-200 mcg/200 doz Doz:Çoc:2x50-200 (max:400), yet:2x200-400 (max:1600).
İNFLACORT® 200-400mcg İNH KAPSÜL Doz:çoc:2x100-200 (max:400), yet:2x200-400 (max:1600).
PULMİCORT® TURBO HALER 100-200-400 mcg/ 100-200 doz.
PULMİCORT ® NEBUL 0.25-0.5 mg/ml (2 ml ampul ambalaj).
BUDİAİR® JET İNHALER 200mcg- 200 doz Doz:Çocuk:2x50-200 ( max:400), yet:2x200-400 (max:1600)
GİONA EASYHALER 100-200-400 mcg/doz Doz:Çocuk:2x50-200 ( max:400), yet:2x200-400 (max:1600).
Flutikazon:FLİXOTİDE ® İNHALER 50-125 mcg/120 doz Doz:çoc: 2x50-100, yet: 2x100-1000.
FLİXOTİDE ® DISCUS 100-250 mcg/60 doz Doz:çoc:2x50-100, yet:2x100-500.
FLİXOTİDE ® NEBUL 0.5-2mg 10 nebul Doz:çoc: 2x50-100, yet: 2x100-1000).
** Kortikosteroid içeren diskus kullandıktan sonra ağız su ile çalkalanmalı ve gargara yapılmalıdır
Düşük doz (ug) | Orta doz(ug | Yüksek doz(ug) | |
Bu esonid | 200-400 ug | 400-800 ug | >800 ug |
Flutikazon | 125-250 ug | 250-500 ug | >5 0 ug |
Alerjik astım ilaçları isimleri hakkında detaylı bilgilendiriyoruz. Alerjik astım ilaçları listesi ve kuru toz inhaler ilaç isimleri işte detaylar.
Alerjik astım ilaçları isimleri listelenirken ilaçlar iki ayrı kategoride değerlendirilir. Astım ilaçlarının bir kısmı sürekli kullanılmayan rahatlatıcı astım ilaçlarıdır. Bu ilaçlar ani rahatsızlık hissedilmesi halinde hasta tarafından sağlık amacı ile kullanılmaktadır.
Alerjik astım ilaçlarının diğer bir grubu ise sürekli kullanılması gereken koruyucu ilaçlardır. Koruyucu astım ilaçları ise sürekli kullanılması doktor tarafından tavsiye edilen ve reçetelendirilen ilaçlardır.
Alerjik astım ilaçlarının kullanılması sürecinde mutlaka doktor reçetesi ile ilaç alınması gerekir. Düzenli astım ilacı kullanımı koruyucu astım ilaçları için geçerlidir. Rahatlatıcı astım ilaçları ise rahatsızlık anında kullanılır.
Alerjik astım ilaçları listesi aşağıda yer alan ilaç isimlerinden oluşmaktadır. Alerjik nitelikli astım ilaçları reçeteli olarak satılmaktadır. Alerjik astım kişinin bazı mikrobik ajanlara karşı solunum yolları tarafından tepki verilmesi ve solunum yollarında iltihap oluşması durumudur. Alerjik astım ilaçları listesi;
Astım ilaçları koruyucu ve rahatlatıcı ilaçlardan oluşmaktadır. Koruyucu astım ilaçları düzenli kullanılması gereken ilaçlardır. Bilinen koruyucu astım ilaçları listesi;
Astım ilaçlarının diğer bir grubu da rahatlatıcı ilaçlardır. Rahatlatıcı astım ilaçları grubunda yer alan astım ilaçları listesi;
Kuru toz inhaler ilaç isimleri astım tedavisinde kullanılan ilaç seçenekleri arasında araştırılan isimlerdir. Kuru toz inhaler ilaçlar için cihaz içerisine ilaç eklenir ve cihaz kullanıma uygun bir hale getirilir. Daha sonra ise ağıza ilaç üflenmesi yolu ile ilaç vücuda alınır.
Kuru toz inhaler ilaçların kullanım şekli yukarıdaki gibidir. Astım rahatsızlığının tedavisinde kullanılan kuru toz inhaler ilaç isimleri;
Oruçluyken Astım İlacı Kullanılır Mı
Eczaneler Kaçta Kapanıyor – Cumartesi Haftasonu Çalışma Saatleri