LDL kolesterolü halk arasında kötü kolesterol olarak tanımlanmaktadır. Düşük yoğunluklu lipoprotein olarak da adlandırılan LDL kolesterolünü; özellikle herkesin 20 sonrasında periyodik aralıklar ile ölçtürmesi gerekmektedir.
LDL kolesterolü karaciğerde üretilen bir tür protein olmakla birlikte kan yolu ile taşınmaktadır. Bazı kişilerde damar duvarına yapışmakta ve plak denilen katmanlar oluşturmaktadır. Böylece damar sertliği ve damar tıkanıklığı gibi problemler açığa çıkabilmektedir. Kalp sağlığını önemli derecede etkileyen LDL kolesterolünün fazlalığı için risk faktörleri şu şekilde sıralanabilmektedir;
Paketlenmiş ürünlerin fazla tüketimi, hayvansal gıdalar ile oluşturulan beslenme düzeni LDL kolesterolünü arttıran en önemli faktörlerdendir.
Günümüzde toplumun büyük bir bölümünde görülen LDL kolesterolü yüksekliği önemli bir sağlık problemidir. Özellikle kalp ve damar sağlığında ciddi hasarlar bırakan bu durum damar tıkanıklığı, böbrek yetmezliği gibi problemlerin yanı sıra kalp krizi ve felç gibi hayati problemlere de neden olmaktadır. LDL kolesterolünün yüksek olması durumunda;
LDL kolesterolü kişinin total sağlık durumunu önemli derecede etkileyen faktörler arasındadır. Bu nedenle her yetişkinin periyodik olarak kan tahlili yaptırması önerilmektedir. Böylece kolesterol yüksekliği önceden tespit edilip tedaviye başlanmakta ve neden olacağı hastalıkların önüne geçilebilecektir. Kan tahlili ile teşhis edilmekte ve tahlil sonuçlarının nitelikli bir şekilde değerlendirilebilmesi için öncesinde 12 saat herhangi bir besin tüketilmemesi gerekmektedir.
Her hastada farklı LDL kolesterolü değerleri normal sayılmaktadır. Hastanın yaşı, genetik faktörleri, kalp ya da şeker hastalığının olup olmaması da değerlendirmeye dahil edilerek tedavi planlaması gerçekleştirilmektedir.
Yapılan tetkikler sonucunda LDL kolesterol değeri yüksek olan hastaların öncelikle yaşam tarzlarında bazı değişiklikler uygulamaları gerekmektedir. Alkol ya da sigara kullanıyorsa bu alışkanlıklardan uzaklaşılmalı, Akdeniz usulü beslenme düzenine geçilmelidir. Bununla birlikte egzersiz programlarının da aksatılmaması gerekmektedir. Sağlıklı bir beslenme programı ile LDL kolesterolü seviyesi düşürülebilmekle birlikte risk grubunda olan bazı hastalara ilaçla tedavi yöntemi de uygulanabilmektedir.
Yüksek kolesterolün tedavi edilebilmesi için ilk adım sağlıklı bir beslenme düzeni oluşturmaktır. Bu nedenle öğünlerde yağ, karbonhidrat ve protein dengesinin nitelikli bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Ayrıca;
Yapılan araştırmalar sonucunda yüksek kolesterolün meme kanserini tetiklediği, testosteron seviyesini düşürdüğü ve Alzheimer gibi nörolojik hastalıklara yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır.
Açılımı, "low density lipoprotein" olan LDL kolesterol nedir diyenler, bunun kötü kolesterol olduğunu bilmelidir. LDL kolesterol düşüklüğü nedir diye merak edenler için bu, sanılanın aksine kötü bir durum değildir. Hayati açıdan tehlikeli olan ise yüksekliğidir. LDL kolesterol yüksekliği neden olur diye düşünüyorsanız, birçok nedeni olabilir. LDL kaç olmalı diye bir araştırma yaparak olması gereken seviyeler öğrenilebilir. LDL kolesterol yüksekliği belirtileri ile ilgili detaylar yazımızda…
LDL Kolesterol Nedir?
Ülkemizde sıkça görülen sağlık sorunlarından biri, LDL kolesterol yüksekliğidir. Yüksek kolesterol, kendi başına bir hastalık değildir. Fakat, kalp ve damar sağlığını tehdit eden bir risk faktörüdür. Aynı zamanda, diğer hastalıkların oluşmasına neden olabilir. LDL, kötü kolesteroldür ve yüksek olması iyi değildir. Arter duvarında birikintilerin oluşumunu teşvik eden LDL kolesteroldür. Bunlar, yavaş yavaş birikerek arterlerin elastikiyetinin azalmasına ve çaplarının küçülmesine neden olur. Bunun sonucunda kişi, enfarktüs, inme veya arterit geçirme tehlikesi ile karşı karşıya kalır. LDL kolesterol seviyelerini düşürmek için sağlıklı beslenmek ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak durmak çok mühimdir.
LDL Kolesterol Değerleri Kaç Olmalıdır?
Proteinlere bağlı lipitlerden oluşan lipoproteinler, bir molekül kümesidir. Kolesterolün kanda taşınmasına yardımcı olurlar. LDL'de düşük, IDL'de orta ve HDL'de yüksek yoğunluklu lipoproteinler vardır. LDL kolesterol aynı zamanda, "kötü kolesterol" olarak bilinir. Arterlerin duvarlarında bulunan ateromatöz birikintilerini meydana getirir. Böylece, damarlar yavaş yavaş tıkanır ve önlem alınmadığı takdirde büyük problemler oluşur. Yağlı cisimciklerin birikmesi nedeniyle olan Aterom, kalp krizi veya inme gibi kardiyovasküler hastalıkların meydana gelmesinde önemli bir faktördür. HDL kolesterol seviyelerinin yükselmesi, LDL kolesterolü kontrol altına almayı sağlar. LDL değerlerinin ne durumda olduğunu öğrenmek için bir sağlık kuruluşunda kan tahlili yaptırılması gerekir. LDL kolesterol seviyesi cinsiyete göre değişir. Aşağıda, yetişkin bir kadın ve erkeğin sahip olması gereken LDL kolesterol seviyeleri verilmiştir.
Erkeklerde 2.84 ila 4.13 mmol / l, yani 1.10 ila 1.60 g / l arasında olmalıdır.
Kadınlarda ise ideal değerler 2.58 ila 3.87 mmol / l, yani 1.00 ila 1.50 g / l arasındadır.
LDL Kolesterol Yüksekliği Nedir ve Belirtileri Nelerdir?
LDL kolesterol seviyesinin yüksek değerlerde olması, önemli bir kardiyovasküler risk faktörüdür. Bunun nedeni, arterlerin duvarlarındaki plakların oluşumundan sorumlu olmalarıdır. Buna bağlı olarak, ateroskleroz oluşur, damar tıkanıklığı meydana gelir ve diğer kardiyovasküler hastalık riski artar. Aşağıda, LDL kolesterol yüksekliği belirtileri verilmiştir. Bunların bilinmesi, zamanında tedavi olma açısından önemlidir.
Sürekli yorgun olma hali
Göğüs ve üst karın boşluğunda ağrılar
El, ayak ve bacaklarda uyuşmalar
Geç iyileşen yaralar
Deride meydana gelen lekeler ve solgunluk
Göz altlarında oluşan yağ bezeleri
Vücudun çeşitli yerlerindeki morluklar
LDL Kolesterol Düşüklüğü Nedenleri Nelerdir?
LDL kolesterol seviyesinin 0.9 g / L'den düşük olması, pek sık rastlanan bir durum değildir. LDL kolesterolünün düşüklüğü söz konusu ise bu, hipokolesterolemi belirtisi olabilir. Aynı zamanda, genetik yatkınlık, yetersiz beslenme, malabsorpsiyon sendromu, ilerlemiş kanser veya major depresyon nedenleri arasında yer alır.
Yüksek LDL Kolesterol Nasıl Düşürülür?
LDL kolesterol değerlerini düşürmek için öncelikle, sağlıklı beslenmek ve diyet yapmak gerekir. Vücudun yağ alımını en aza indirmek gerekir. Peynir, yağlı et, doymamış yağlar ve yumurta fazla tüketilmemelidir. Ek olarak, bir doktora başvurulmalı ve kandaki kolesterol seviyesini düşüren ilaçlar alınmalıdır. Diyet yaparken şu kurallara uymak faydalıdır. Yağsız et veya balık yemek, kızarmış yiyeceklerden uzak durmak, bol sebze ve meyve tüketmek, yemeklerde zeytinyağı kullanmak ve yağsız besinleri tercih etmek büyük oranda fayda sağlar. Düzenli spor yapmak da aynı şekilde, kolesterol yüksekliği için çok yararlıdır.
Kolesterol, hücre yapısının inşa edilmesinde kullanılan, hormon ve enerji üretimine katkıda bulunan, balmumuna benzer bir yağdır. Vücudumuz, ihtiyaç duyduğu miktarda kolesterol üretebilmektedir, aynı zamanda tükettiğimiz gıdalardan da kolesterol alırız.
Kolesterol fazlası (yüksek kolesterol), kolesterolün yapısı nedeniyle bir süre sonra damarlarda birikmeye ve plakalar oluşturmaya başlar.
Yüksek kolesterol tek başına bir hastalık değildir ancak, damarları etkilemesi nedeniyle başta kalp ve damar hastalıkları olmak üzere hayati tehlike taşıyan diğer hastalıklara yol açabilir.
Basitçe özetlemek gerekirse, iyi (HDL) ve kötü (LDL) olarak 2 ana kolesterol tipi bulunmaktadır.
İyi kolesterol, kötü kolesterol seviyesinin düşürülmesine ve damarlardaki plak tabakalarının temizlenmesine yardımcı olurken, kötü kolesterol damar tıkanıklığına, kalp hastalıklarına ve kan dolaşımı sorunlarına yol açar.
Yüksek kolesterolü, sağlık açısından bu kadar tehlikeli yapan şey genellikle kötü kolesterolü yüksek olan kişilerde herhangi bir belirti görülmemesidir.
Yani, uzun yıllar yüksek kolesterol seviyeleriyle yaşasanız dahi damar veya kalple ilgili bir sorun yaşanmadıkça kolesterol seviyenizin normalden yüksek olduğunu fark etmeyebilirsiniz. Eğer bu dönemde kolesterol ölçümü yaptırmadıysanız kolesterol damarlarda birikmeye başlamış olabilir.
Yüksek kolesterol sizi hasta yapmaz, günlük yaşantınızı etkilemez, belirtisi yok denebilecek kadar azdır ve genellikle rutin kontroller sırasında yapılan testlerle belirlenebilmektedir.
Nadir olmakla birlikte yüksek kolesterolü bulunan bazı kişilerde, cilt tabakasında biriken kolesterol göz çevresiyle el ve ayaklarda kabarıklıklara yol açabilir. Bu kabarıklıklar yağ bezesine benzer şekillerde görülebilir.
Kolesterolün yüksek olup olmadığını bilmemek maalesef yol açabileceği hastalıkları önlemez. Uzun süre yüksek kolesterolü bulunan kişilerin karşılaşabileceği en büyük tehlikelerden biri damar tıkanıklığıdır.
Kolesterolün damar duvarına yapışmasıyla başlayan süreç, zaman içinde damarın elastikiyetini kaybederek sertleşmesi ve kan akışı için kullanılan yolun daralmasıyla devam eder.
Bu plaklar damarları çatlatabilir ve çatlaklarda kan pıhtılaşması oluşabilir. Pıhtılaşma, zaten kolesterol birikimi nedeniyle daralan damarı iyice daraltabilir ve kan akışını durma noktasına getirebilir.
Tüm bunların sonucunda da inme ve kalp krizi gibi hayati tehlike yaratan sağlık sorunları görülebilir.
Kolesterol vücudumuz tarafından (karaciğer) üretilebildiği için gıdalardan aldığımız kolesterol genel olarak kolesterol fazlası olarak kabul edilebilir.
Omega 3 ve omega 6 gibi esansiyel yağ asitleri içeren gıdalar (badem, keten tohumu, balık, fındık…) sağlıklı yağ ve iyi kolesterol kaynakları arasında gösterilirken, doymuş yağ oranı yüksek gıdalar (margarin, tereyağ, yağlı peynir, tam yağlı süt…), trans yağ içeren gıdalar (kızarmış patates, krakerler, kızartma yemekler, hazır kurabiye, fast-food…) yüksek kolesterol tetikleyicileri arasındadır.
Fiziksel olarak aktif olmamak, spordan uzak durmak ve aşırı kilolu olmak yüksek kolesterolün diğer nedenleri arasında sayılmaktadır. Tabii her fazla kilosu bulunan insanın kolesterol seviyesi yüksek olacak diye bir genelleme yapmak doğru olmaz ancak, fazla kilosu bulunanların çoğunda yüksek kolesterol görülmektedir.
Yaş aldıkça kolesterol seviyesi de artmaya başlar. Bu nedenle uzmanlar, 20 yaşından sonra her 5 senede bir, 40 yaşından sonra her 1-2 senede bir kolesterol ölçümü yaptırılmasını öneriyor.
Eğer yüksek kolesterolünüz varsa ve bunu beslenme ile kontrol altında tutmaya çalışıyorsanız, hangi yaşta olduğunuza bağlı olmadan, her yıl kolesterol ölçümü yaptırmanız gerekiyor. Kolesterol ilacı kullanıyorsanız doktorunuz büyük ihtimalle her 6 ayda bir kolesterol ölçümü isteyecektir.
Düzenli olarak egzersiz yapmanıza ve ideal kilonuzda olmanıza rağmen kolesterolünüz yüksek çıktıysa bunun nedeni aile bireylerinizden birinin kolesterolünün yüksek olması olabilir.
Yüksek kolesterol genetikle yakından ilgilidir ve kalıtımsal olarak diğer aile bireylerine miras kalabilir.
Son olarak, hipotiroid, şeker hastalığı, böbrek ve karaciğer hastalıkları gibi bazı hastalıkların kolesterolü yükselttiği bilinmektedir.
Kolesterol testi aç karnına yapılan bir kan testidir. Bu test sonucunda LDL (iyi) ve (HDL) kolesterol seviyelerinin yanı sıra diğer trigliseritlerin seviyeleri de ölçülebilmektedir. Tam kolesterol testi öncesi kişinin genellikle 9-12 saat hiç bir şey yememesi gerekir.
Kanda bulunan tüm yağların ölçüldüğü bu test dışında direkt olarak LDL kolesterol seviyesini ölçen bir test daha bulunmaktadır. Bu test tok karnına yapılabilmektedir.
Doktorların ilk olarak uyguladıkları test ise “basit kolesterol testi”dir. Basit kolesterol testinde kötü kolesterol ölçülebilmektedir. Bu test için özel bir beslenme koşulu yoktur ve yemek sonrasında yapılabilmektedir.
Yapılan kan testi ile düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL kolesterol) ve yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL kolesterol) seviyeleri ölçüldükten sonra sonuçlara göre kolesterolünüzün yüksek olup olmadığı belirlenir. Aşağıda verilen oranlar Maryland Üniversitesi tarafından verilen normal ve yüksek kolesterol oranlarıdır.
200 mg/dL arzu edilen kolesterol seviyesi, 200-239 mg/dL sınır seviyesi ve 240 mg/dL yüksek kolesterol olarak kabul edilmektedir. Kolesterolünüzün ne kadar yüksek çıktığı, sadece beslenmenin düzenlenmesi veya ilaçla tedavi seçeneği gibi doktorun uygulayacağı tedavi yöntemini de yakından ilgilendirmektedir.
Yüksek kolesterolü düşürmek için hayat tarzında ve beslenme alışkanlıklarında yapılacak değişimler etkili olabilmektedir.
Bazı durumlarda yukarıdaki önerileri yerine getirseniz bile kalıtsal nedenlerle kolesterolünüz yüksek çıkabilir. Bu durumda doktorunuz kolesterol ilacı kullanmanızı önerebilir.
Kolesterol testi yaptırmadan, kolesterolünüzün yüksek olup olmadığını öğrenmeniz pek mümkün değil.
Yüksek kolesterolü kontrol altına almamak ise damar tıkanıklığı, damar sertleşmesi ve bunlara bağlı olarak kalp hastalıkları ve inme riskini yükseltiyor.
Bazı durumlarda yüksek kolesterol beslenmeyle düşürülebilirken, aşırı yüksek kolesterol için ilaç tedavisi uygulanabiliyor.
Yüksek kolesterol şüpheniz varsa en güvenli yok vakit kaybetmeden bir kolesterol testi yaptırmanız.
KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.
1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları
Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:
Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:
İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.
2. Kişisel Verilerin Aktarılması
Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.
3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi
Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;
Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız
Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;
Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.
5. Veri Güvenliği
Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.
6. Şikayet ve İletişim
Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;
Kanun kapsamındaki taleplerinizi, https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.