Lenfosit düüklüü ve yükseklii pek çok nedenden dolay sebebiyet verebilir. Lenfositler,antikor üreterek insan vücudunu rahatszlklara kar koruyabilir. Peki lenfosit nedir? Salkl bir lenfosit says kaç aralnda olmaldr? LYM Lenfosit düüklüü ve yükseklii ne anlama geliyor? LYM yani lenfosit hakknda tüm merak edilenleri Acbadem Maslak Hastanesi Hematoloji Uzman Prof. Dr. Mustafa Çetiner anlatt.
Öncelikle LYM nedir? LYM (Lenfosit), kemik iliinde üretilen kan hücrelerinden olup baklk sisteminin temel hücreleridir. Vücudumuzu bakteri, virüs ve dier birçok toksik maddeye kar savunurlar. Kemik iliimiz sürekli olarak lenfositleri üretir. Bu hücrelerin bir bölümü dolam sistemine bir bölümü ise lenfatik sisteme geçerek lenf bezlerine yerleirler. Lenfatik sistem dediimiz yap dalak, lenf bezlerinden oluan ve vücut savunmasnda ilk aksiyon alan öncü karakollar gibidir. Dudakta uçuk çkar çene alt ve boyun lenf bezleri büyür, aknt olur kask lenf bezleri büyür. Bu büyüme normaldir ve lenf bezlerinin savunma refleksini gösterir.
Lenfositlerin bir ksm ise kemik iliinde kalr ve Covid sürecinde çok konutuumuz antikorlarn yapmn salarlar. Antikorlar baklk sistemimizin en güçlü silahlardr. Baz lenfositler ise timüs adn verdiimiz organa giderler. Timus baklk sisteminin üniversitesi gibidir. Buradan mezun lenfositler ise T lenfositler adn alrlar. T ve B lenfositler baklk sisteminin kurmay subaylar gibidir. Dier baklk sistemi hücreleri ise daha çok cephede savaan askerlere benzerler. Geçirdiimiz enfeksiyonlar tanyan, istihbarat toplayan, hatrlayan, onlar hedef alp güdümlü füzeler gibi antikorlarn yollayan hep T ve B lenfositlerdir.
Küçük farkllklar göstermekle beraber lenfositlerin normal aral /mm3 ile / mm3 arasnda deiir. Bu deerlendirme yaplrken her zaman lenfositlerin mutlak deerlerine bakmal ama asla yüzde (%) deerlere bakarak deerlendirilmemelidir.
Lenfosit yüksekliine ‘lenfositozis’ denir kemik iliinin lenfositleri ar üretmesi sonucu oluur. Bu durum baz hastalklarn iareti olabilir. Bunlar;
Ancak unutulmamaldr ki, bu deerlendirme mutlaka bir hekim tarafndan yaplmaldr ve klinik bulgular bir bütün olarak deerlendirilmelidir.
Lenfosit yüksekliine lenfopeni denir. Lenfopeni; kemik iliinin yeterince lenfosit yapamamasndan, yaplan lenfositlerin hzla yok olmasndan veya bata dalak olmak üzere kendi organlarnca yok edilmesinden kaynaklanabilir.
lginç bir biçimde kimi enfeksiyonlar bazen lenfositoz bazen de lenfopeni yapabilir. Kimi viral enfeksiyonlarda lenfosit saylar hafifçe düer. BU durumun pek önemi yoktur ancak lenfosit says belirgin düerse tahmin edilebilecei gibi baklk sistemi zafiyete urar ve enfeksiyonlara yatknlk ortaya çkar.
Aada saydm nedenler lenfopeni nedeni olabilir.
Lenfosit düüklüü ve yüksekliinin tedavisi nedir?
Temel olarak lenfosit düüklüü ve yüksekliine neden olan durumlarn tespiti ve tedavisi gereklidir.
Lenfosit düüklüünde baklk yant düük olduundan kolay enfeksiyon geliim riski vardr. Lenfosit düüklüünün belirtileri, neden olduu enfeksiyon bulgular yannda altta yatan hastala ait bulgulardr. Lenfosit yüksekliinin bulgular ise çou kez altta yatan hastaln bulgularndan oluur.
İnsan kanında iki çeşit kan hücresi bulunur. Bunlardan biri kanımıza da kırmızı rengini veren kırmızı kan hücreleridir. Diğeri ise beyaz kan hücreleridir. Kırmızı kan hücreleri sayıca beyaz kan hücrelerinden daha fazladır. Kırmızı kan hücrelerinin asli görevi vücudumuza oksijen taşımaktır.
İnsan bedeninde her civarındaki kırmızı kan hücresine karşılık bir tane beyaz kan hücresi bulunur. Beyaz kan hücrelerinin görevi sağlığımızı hastalıklara karşı savunmaktır. Bağışıklık sistemimizin yapıtaşlarından biri olan beyaz kan hücreleri vücudumuzda görülen bakteri, virüs ya da antijenlere karşı mücadele verirler, alerjik reaksiyonlarımızı düzenlerler. Bağışıklık sisteminizin zayıflaması, vücudunuzdaki beyaz kan hücrelerinin azalmış olması anlamına gelir. Beyaz kan hücrelerimizin 10’da arasındaki kısmı ise LYM yani lenfositlerden oluşur.
İnsan vücudunda bulunması gereken normal lenfosit sayısı yaşa göre değişkenlik gösterir. Yapılan testlerde ölçüm birimi mikrolitre olarak kullanılır. Yetişkin bir insanda mikrolitre başına arasında beyaz kan hücresi vardır. Yetişkinler için normal beyaz kan hücresi aralığı toplam kan hacminin yüzde 1’i kadar olmalıdır. mikrolitre alt sınırı belirlerken beyaz kan hücreleri için üst seviye mikrolitrenin üstüdür.
Şimdi gelelim kandaki LYM değeri ne olmalıdır sorusunun yanıtına… Lenfosit değerlerinde bazı değişkenler bulunur. Irk, cinsiyet, alışkanlıklar bu değer üzerinde etkilidir. Yetişkin ve sağlıklı bir insanda her bir mikrolitre kanda mikrolitre arası LYM yani lenfosit değeri hücresi olmalıdır. Sağlıklı çocuklarda ise bir mikrolitre kandabu değer – gibi biraz daha yüksek olabilir. arasında lenfosit bulunmalıdır.
Yetişkinlerde lenfosit düşüklüğünden bahsedebilmek mikrolitrenin altında bir değer ölçülmelidir. Çocuklarda ’in altındaki değer lenfosit düşüklüğü olarak adlandırılır.
Yetişkin bir bireyde ölçüm sonucunun mikrolitreden fazla lenfosit ölçümü lenfosit yüksekliği anlamına gelir. Çocuklarda ise mikrolitre üzerindeki bir değer yüksek lenfosit miktarına işaret eder. Hem yetişkinlerde hem de çocuklarda bahsettiğimiz bu değerlerin daha yüksek ya da daha düşük olması bir sağlık sorununa işaret eder.
Yüksek lenfosit ölçüm sonucu bazı rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Olası rahatsızlıkları şöyle sıralayabiliriz:
Lenfositopeni Lenfopeni adı verilen düşük lenfosit ölçümüne neden olan olası rahatsızlıklar ise şöyle sıralanabilir:
Kan değerlerinizin ölçülmesinin ardından ortaya çıkan yüksek ya da düşük lenfosit değerlerinize rağmen hiçbir yakınmanız olmayabilir. Bu durum ağırlıklı olarak sorununuzun bir enfeksiyondan ya da olağandışı bir etkilenmeden kaynaklandığını ortaya koyar ve kısa bir süre sonra da değeşrleriniz normale döner.
Lenfosit miktarınızın uzun süreler boyunca çok yüksek ya da çok düşük seviyelerde kalırsa bu durum ağırlıklı olarak altta yatan bir sağlık durumuna işaret edebilir.
Vücudumuzda lenfositlerin oluştuğu yer kemiklerimizde yer alan iliklerimizdir. B hücreleri, T hücreleri ve katil hücreler olarak adlandırılan üç tür lenfosit bulunur. B hücrelerinin görevi antikor üretmektir. Bu antikorlar vücudumuza giren virüs, bakteri ve benzeri antijenlere karşı mücadele verirler, bir hastalık geçirdikten sonra ona bağışıklık kazanmamızı B hücreleri sağlar. .
T hücreleri ise ilikte üretilen B hücrelerinin, göğüs boşluğunda bulunan timüs adlı organa lenf bezine giderek burada gelişmeleri olgunlaşmaları ile oluşurlar. T hücrelerinin görevi, vücudumuzdaki patojenlere karşı bağışıklık sistemimizde yer alan hücreleri durumdan haberdar etmektir.
Son lenfosit türü olan katil hücreler virüsler ya da tümörler tarafından etkilenmiş olan hastalıklı hücreyi hedef alırlar. Hastalıklı hücreleri öldürürken sağlıklı hücrelere zarar vermezler. Vücudumuzdaki lenfositlerin yüzde 80’ini T hücreleri, yüzde 10’unu B hücreleri ve kalan yüzde 10’unu ise katil hücreler oluşturur.
Bu arada bazı etkenler de lenfosit değerlerinizin bir rahatsızlığa bağlı olmadan gereğinden yüksek ve düşük çıkmasına neden olabilir. Kan testinizin değerlerini etkileyecek durumları şöyle sıralayabiliriz:
Bu durumlardan birini yaşıyorsanız kan testi öncesinde doktorunuzu bilgilendirmelisiniz.
Kandaki lenfosit miktarını ölçmek için farklı kan testleri tercih edilebilir:
Tam kan sayımı testi ile kandaki kırmızı hücreler, beyaz hücreler, hemoglobin, trombositler (kanı pıhtılaştıran hücreler) ve hemotokrit (kırmızı hücrelerin plazmaya oranı) ölçülür. Tam kan sayımına gitmeden önce aç olmanız gerekmez.
Kandaki lenfosit miktarını ölçmekte kullanılan bir diğer yöntem olan akış sitometrisi daha detaylı bir testtir. Bu testte kandaki lenfositlerin çeşitleri, ortak bir kökten gelip gelmediği (kan kanserleri gibi) ve birbirinden farklı lenfositlerin miktarı miktarları ölçülebilir.
*Bu içeriğin geliştirilmesinde Tıbbi Direktörlük katkı sağlamıştır.
*Web sitemizdeki bilgiler kişileri tanı ve tedaviye yönlendirme amacı taşımaz. Tanı ve tedaviye yönelik tüm işlemlerinizi doktorunuza danışmadan uygulamayınız. İçeriklerde Acıbadem Sağlık Grubu'nun tedavi edici sağlık hizmetlerine yönelik bilgiler yer almamaktadır.