Malatya Emlak Piyasası

Konut satışları yüzde 60 düşerken, vatandaşlar 450 lira verip ehliyet alamadıkları için kurslardaki dosyalarını dahi alamıyor.

'1 MİLYAR TL' KAYIP VAR

Malatya Ticaret Borsası Başkanı Gürsel Özbey Malatya ekonomisinin temel direği olan kayısıdan elde edilen gelirden don sebebiyle 1 milyar TL'lik bir  kayıp yaşandığını belirtti.

Bu durumdan bütün sektörlerin etkilendiğini belirten  Özbey "Bayram öncesi bayram şekerinden tutun da berberinden ayakkabı boyacısına kadar her türlü faaliyet etkilendi. Malatya ölçekli bir ilde kayısıdan gerçekleşen 1 milyar TL'lik kayıp büyük ölçüde hissediliyor. Vatandaş siftahsız dükkanını kapatıyor. Yakında borç sıkıntıları da yaşanabilir" diye konuştu.

Yetkililere kayısı üreticilerine destek verilmesi gerektiğini aktardıklarını belirten Özbey kayısıya alternatif ürünler için de acilen çalışma yapılması gerektiğini belirtti. Özbey şöyle konuştu:

"Kayısı üreticilerine destek verilmesi gerektiğini söyledik. Arazinin durumuna göre destek verilebilir. Maalesef henüz yardım göremedik. Sadece üreticimizin tarım kredisinde Ziraat Bankası'na borçları ertelendi. 350-400 milyon dolar ihracat geliri kaybı, geri kalan da iç piyasada kaybı var. Malatya, bölgesinde ihracatta birinci sırada olan bir il. Üreticiye alternatif ürün çalışması yapılması gerekiyor. Kayısı olmasa farklı bir ürün olsa vatandaş onu satardı sıkıntıya girmezdi. Kuru erik, badem gibi ürünler hakkında çalışma yapılabilirdi ama bu Tarım Bakanlığı'nın yapması gereken bir çalışma."

100 KİŞİ EMLAK BÜROSUNU KAPATTI

Şehrin ekonomisinde yaşanan sıkıntı emlak sektöründe de kendini gösteriyor. Geçtiğimiz yıla göre konut satışlarının bu mevsimde yüzde 60 gerilediğini belirten Malatya Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası Başkanı Ali Özgül "Emlak sektörüne büyük darbe vuruldu. 2014 yılında 100 kişi emlak bürosunu kapattı. Herkes artık 2015'i bekliyor. Kayısıda normale dönüş olsa da 2015 genel seçimler beklenecek. Geçen yıla kıyaslarsak ev fiyatlarında yüzde 15 düşüş oldu. Malatya'da son yıllarda ev fiyatları yükselen bir yerdi. TOKİ'nin Malatya'ya konut projelerinin de hizmete girmesi de düşüşte etkili oldu" dedi.

EHLİYET İÇİN 450 TL ÖDENEMİYOR

Mart ayının başında Malatya’da yaşanan zirai “don” olayının sürücü kurslarını bile zora soktu. Ehliyet almak için tüm prosedürlerini tamamlayan adaylar 450 TL ücreti ödeyemediği için ehliyetlerini alamıyor. Bu durumun sürücü kurslarında dosya yığılmasına yol açtığını vurgulayan Emin Sürücü Kursu Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Emin Kaffar “Bu yıl kayısıyı donun vurmasıyla yılda 160 bin tonlar civarında olan kuru kayısı rekoltesinin 10 bin tona düşmesi Malatya ekonomisini direk etkiledi. sokağa inip esnafa 200 lira para bozduramıyorsunuz. Sürücü kursları çok ciddi bir ekonomik sıkıntı içerisinde. Geçtiğimiz yılların bu aylarında elimizde dosya kalmazken bu yıl sadece yüzde 10’luk bir dosya talebi oldu” diye konuştu.

300’ün üzerinde dosyanın kurslarda kaldığına vurgu yapan Kaffar "Birçok kişi parasını ödemiş, sınavları geçmiş ama dosyasını alamıyor. Çünkü ehliyet almak için verecek 450 lirası yok" dedi. 20'nin üzerinde sürücü kursunun sıkıntı çektiğini dile getiren Kaffar, yaklaşık 1000 kişinin istihdam edildiği sektörün bu yıl çok kötü darbe yediğini ve gerekli destekler sağlanmaz ise kayıplarının çok olacağını söyledi.

Hürriyet/Barış Balcı

Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde 6 Şubat’ta meydana gelen 7.7 ve 7.6 büyüklüğündeki iki depremden sonra binlerce bina yıkılırken ayakta kalan binaların çoğunluğu ağır hasar alarak içinde yaşanılamaz hale geldi.

Hatay’ın Defne ve Samandağ ilçelerinde geçen hafta meydana gelen 6.4 ve 5.8 büyüklüğündeki depremlerden sonra ise bir önceki depremlerde yıkılmayan binalar da yıkıldı.

Depremde binaların yıkılmasıyla beraber afet bölgesindeki bazı illerde satılık konutların kiralık ve satılık ücretlerinde değişiklik yapıldığı fark edildi.

Fiyat değişikliği yapan binalardan biri olan Malatya Life Rezidans’ın, 15 Şubat’ta 4 milyon 600 bin lira olan daire ücretinin 5 milyon liraya yükseltildiği görüldü.

“KRİZİ FIRSATA ÇEVİRMEK İSTİYORLAR”

Konuyla ilgili görüşlerine başvurduğumuz Malatya Emlakçılar Odası Başkanı Ali Özgül, rezidans tarzı yeni yapıların eskisi kadar rağbet görmediğini söyledi. Özgül, sözlerine şöyle devam etti:

“Yeni yerleşim yeri olan Fahri Kayahan, Barguzu ve Yakınca mahalleleri ister istemez depremden zarar gördüğü için insanlar artık o binalara artık rağbet etmiyor. Şu an rağbet gören yerler TOKİ. Cennet, Fırat mahalleleri ve Gelincik Tepesi etrafında yapılan TOKİ’lere bir akım var. Bazı fırsatçılar, krizi fırsata çevirmek istiyorlar. Geçmişte kiralar 1200-1300 lirayken bugün 6-8 binlerden bahsediliyor. Bu konuya devletin yetkililerinin mutlaka müdahale etmeleri gerekiyor...”

“BAKANLIĞIN EL ATMASI LAZIM”

Öte yandan, yurttaşların depremden korktukları için güvenli yerler aradıklarını, ancak fırsatçıların bu durumu suistimal ettiğinin altını çizen Özgül şu ifadeleri kullandı:

“Bu durumu fırsata çevirmek isteyen bazı ev sahipleri var. Bunların önüne geçilmesi için devletin idarecileri, özellikle Ticaret Bakanlığı’nın el atması lazım. Bu kadar artışın olmaması gerekir. 1 ay önce bin 500 liralık konut için şu an 7-9 bin lira kira isteyen var. Vatandaş da tutmaya çalışıyor. Ne yapsınlar; dışarıda kalacağıma evi kiralarım diyor.”

“Ayrıca insanlar TOKİ’deki dairesinin satıp başka şehre gitmeye çalışıyor. 700-800 bin liralık daireye şu an 3-4 milyon istenmektedir. Bu konuya acilen bir çözüm bulunması gerekiyor. Özellikle Ticaret Bakanlığı’nın bu işe el atması gerekiyor. Ayrıca şunu belirtmek istiyorum, ilimizde veyahut deprem bölgesindeki ilan sitelerinde eski konutların ilanlarının kaldırılması gerekiyor. Yani satılık ve kiralık ilanlarının şu an verilmemesi gerekiyor...”

“İLAN ALMIYORUZ”

Gün içerisinde 10-15 kişinin şikayette bulunmak için kendisini aradığını söyleyen Özgül, “Tespit ettiklerimizi Ticaret Bakanlığı’na bildiriyoruz. Fakat bazıları da ilan açmadan gizli bir şekilde kiraya vermeye çalışıyor. Bu kişilerin tespitini yapamıyoruz. Emlakçı arkadaşlarımızla şöyle bir karar aldık; şu aşamada, Malatya’da satılık ve kiralık konut ilanı almayacağız. Saha çalışması bittikten ve hasar tespiti yapıldıktan sonra ilanlarını vermeye çalışacaklar” dedi.

Bakanlıktan henüz talepleriyle ilgili dönüş almadıklarını ifade eden Özgül, yurttaşların bu kargaşada bir an önce evini satıp başka kentlere gitmeye çalıştıklarını belirtti.

Özgül, sözlerini şöyle noktaladı:

“Malatya emlakçıları, piyasa değerinden fazla olan konutu satmak veya kiralamak isteyen vatandaşların ilanlarını kesinlikle almamakta. Deprem bölgesi ve dışındaki emlakçıların da aynı hassasiyetle çalışmaları gerekiyor. Fiyatların artırılmaması gerekiyor.”

“EV SAYISI ÇOK AZ”

Sağlam binalar çok az olduğu için kiraların arttığını söyleyen CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Fiyatlarda artış var ama insanlar sağlam binalara dahi girmiyor. Fiyatlar birkaç gün sonra belli olur. Şu anda komisyonlar çalışıyor. Buna bir sınırlandırma getirilmesi lazım. Zaten ev sayısı çok az. Kiralık evlere de ciddi şekilde düzenleme yapmak lazım. Yani kimsenin inisiyatifine bırakılmaması lazım. Özellikle deprem döneminde bu konteyner kentler hızlı kurulabilirse söz konusu fiyat artışının önüne geçilebilir” dedi.

“FİYATLARIMIZ DEĞİŞMEDİ...”

Malatya’da 0,69 faiz ile eksper fiyatı 3 milyon liraya kadar olan konutlara 2 milyon lira kredi verdiklerini dile getiren Malatya Park Life yetkilisi ise, “Biz o kredilere uyması için 2 hafta boyunca fiyatlarımızı biraz geriye çektik. Normal fiyatlarımız zaten bunlardı. Fiyatlarımız değişmedi” dedi.

Bahse konu olan dairenin fiyatının önceden de 5 milyon lira olduğunu ifade eden yetkili, “Devletin açıkladığı kredilere uygun olsun diye fiyatları 2 haftalığına geri çektik ve daha sonra normal fiyatına getirdik. Bunun haricinde ise 6’ncı kata kadar fiyatlarımızı biraz uygun tutuyoruz. 6’ncı kattan sonra biraz yüksek tutuyoruz çünkü önümüzde alışveriş merkezi var. Alışveriş merkezinin üstünde olanlar daha yüksek fiyatlı. Fiyatların değişiklik göstermesinin sebebi bu” dedi.

Dolar, avro ve altındaki yükselişler, Türkiye’nin içerisinde bulunduğu siyasi durum, konut kredilerinin yüksek olması ve kayısının para etmemesi Malatya’daki emlak piyasasını durgunlaşmasına sebep oldu. Malatya’daki inşaat, konut ve emlak piyasası hakkında değerlendirmede bulunan Bera İnşaat Şirketi Genel Müdürü Engin Oskaloğlu BUSABAH gazetesine konuştu. 3 yıldır aktif olarak inşaat sektörü içresinde olduğunu belirten Oskaloğlu Malatyalıların artık kendilerini tanıdıklarını ifade etti.

“MERAKTAN BAKAN İNSAN SAYISI ÇOK FAZLA”

Oskaloğlu, sözlerine şöyle devam etti: “Bizim müşteri kitlemizin çoğunluğu bizi tanıyan ve daha önce alışverişimiz olan kişiler. Talepler yoğun ama piyasa şartlarından dolayı sadece meraktan bakan insan sayısı çok fazla. Ama satış olarak inşaat sektörü piyasasında genel bir durgunluk var.”

“MALATYA KONUT PİYASASI KAYISIYA ENDEKSLİ”

Kayısının inşaat sektörünü etkilediğini belirten Oskaloğlu, “Malatya’da inşaat sektöründeki durgunluk fazlasıyla inşaat yapılmasından kaynaklanıyor. Bunun dışında konut kredilerindeki faiz oranlarının yükselmesi. Ayrıca şu anda gündemde seçimlerin olması, kayısının para etmemesi gibi birçok neden inşaat sektörünün durgun olmasına sebep oldu. Özellikle Malatya konut piyasası kayısıya endeksli gidiyor. Bizim inşaat yaptığımız bölge itibariyle de insanlar kayısısını veya yetiştirdiği ürünleri satıp ev alıyor. Kayısı gereken değerde gitmediği için inşaat sektörü ister istemez etkilendi” dedi.

“İNSANLARDA İSTİKRAR ŞÜPHESİ VAR”

“Bizim değişik tarihlerde aşağı yukarı Malatya’nın değişik semtlerinde inşaatlarımız oldu. Şu anda ise Sancaktar bölgesinde, Sanayi bölgesinde ve Çöşnük bölgesinde inşaatımız var. Şehirde büyüyen vatandaşlarımız Fahri Kayahan bölgesinde ve merkeze yakın yerlerden ev istiyor. Bağı bahçesi olan insanlar da Doğu Garajı’na yakın olan, Sancaktar bölgesini tercih ediyorlar” diyen Oskaloğlu, sözlerine şöyle sürdürdü:

“Malatya’da emlak gerektiği değerde değil. Çevre illere baktığınız zaman en düşük değer Malatya’dadır. Maliyete çok yakın rakamlarda satışlar oluyor. Bunun nedeni sektörü bilen veya bilmeyen herkesin bu işi yapması. Bunun için de net maliyet hesabı çıkartamıyorlar. Bundan dolayı kar ediyormuş gibi gözüküp maliyetinden zararına satışlar oluyor. 2013 yılında inşaat sektörü biraz durgun geçti. Şu anda da insanlarda bir istikrar şüphesi olduğu için insanlar ellerindeki parayı kullanmak istemiyorlar bu yüzden de piyasa durgun. Bu durgunlukta mevsimin de etkisi var. Bunu daha net görmek için baharı beklemek gerekiyor.”

“KONUT FİYATLARI 145 İLE 160 BİN ARASINDA”

İnşaat sektörünün Malatya için karlı olmadığını belirten Oskaloğlu, “Bizde konut fiyatları 145 bin lira ile 160 bin lira arasında. Bunlar çok düşük fiyatlar. Yaptığımız konutlar olması gereken değerde değil. Emlak piyasasına baktığınızda konut fiyatlarındaki üst rakam 300 bin lira civarında. Ama bugün baktığınız zaman Elazığ, Antep, Urfa olsun konut fiyatları milyon liraya kadar gidiyor. Ama maalesef burada o değerde daire mi yok, arsa mı yok onu bilemiyorum ama fiyatlar oldukça düşük. Bu sektör Malatya için karlı değil” dedi.

“GENELDE 4+1 TERCİH EDİLİYOR”

Malatya’da daha çok metrekaresi büyük olan evlerin tercih edildiğini dile getiren Oskaloğlu, sözlerini şöyle tamamladı:

“Yaptığımız konutları, içinde kendimiz yaşayacakmışız gibi hazırlarız. Biz kendi beğenmediğimizi başkasına satmıyoruz. Bu yüzden başarılıyız. Şu anda Malatya’da büyük evlere, özellikle 200 metrekare ve üstü evlere daha çok rağbet var. Genelde 4+1 tercih ediliyor. İmkânları daha iyi olan, sosyal alanı olan, çocukların daha çok oynayıp koşabileceği alanı olan, otoparkı olan binalar Malatya’da tercih ediliyor. Gelen müşterilerimiz evin görüntüsüne bakıyorlar. Sağlam olmayan bina yok, çünkü devlet bu işleri sıkı kontrol ediyor. Ama benim müşterilere tavsiyem, işçiliğe dikkat etmeleri. Bunu ise bakarak ve gezerek anlayacaklar. Bir yere baktıklarında mutlaka alternatif yerlere de baksınlar. Bütün piyasayı gezsinler. Yan yana olup da fiyat farkı olan binalar olabilir. Bunda da kullanılan malzemeye bakmaları gerekiyor.”

Konut satışları Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 31,6 oranında azaldı. Satış rakamları Ocak ayına göre bir miktar artış gösterse de henüz düşüş trendinin sona erdiğini söylemek için erken.Faizlerin yükselmeye başlamasıyla azalma eğilimi gösteren konut satışları bu yılın ilk aylarında dibe vurdu. Ocak ve Şubat aylarındaki ipotekli sıfır konut satışları oldukça düşük seviyelere gerilerken satışların büyük kısmını ikinci el konut satışları oluşturdu.Aşı tedariğinde yaşanan sıkıntılar ve vaka sayılarının hızlı artışıyla birlikte yeni kısıtlama tedbirlerinin yürürlüğe sokulması ekonomik faaliyetlerin canlanmasının önünde bir engel teşkil ediyor. Faizlerin geldiği seviyelere rağmen enflasyonun maliyet kaynaklı olarak yükselmeye devam etmesi nedeniylekonut fiyatlarında düşüş gözlenmiyor.Resmi enflasyon rakamlarına göre Mart ayında üretici fiyat endeksi bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 31,2 oranında artış gösterdi. Konut satışları dramatik şekilde düşüş gösterse de ev fiyatları ulaştığı seviyeleri koruyor. Malatya’da satılık daire fiyatlarıgeçen sene yüzde 30,8düzeyindeartış kaydetti.Bununlabirliktebu yılın Ocak ve Şubat aylarında Malatya genelinde satılan konut sayısı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 25,4 oranında azalarak bin 210 adede geriledi. İpotekli konut satışlarında ise düşüş yüzde 75,2’yi buldu.

Malatya ve ilçelerinde ev fiyatları

Malatya’da konut fiyatlarındaki artış oranı 2020’de yüzde 31,2 ile ülke ortalamasınınbir miktar üzerinde seyretti. Geçen yıl Yeşilyurt ilçesinde toplam 7 bin 387 konut satılırken Battalgazi’de bu rakam 4 bin 872 adet olarak gerçekleşti. Ancak bu satışların büyük kısmının ikinci el konut piyasasında gerçekleştiğini göz ardı etmemek gerekiyor. Bu yılın Mart ayı itibarıyla Malatya satılık daire fiyatlarını Flatfy tarafından açıklanan sektör raporundan faydalanarak derledik. 3+1 apartman daireleri için Malatya genelinde 2021 Mart ayı ortalama satış fiyatı 271.000 TL seviyesinde gerçekleşti. Malatya’nın merkez ilçelerinden Battalgazi’de 3+1 daire Mart ayı ortalama satış fiyatı 259.500 TL olurken Yeşilyurt’ta 3+1 dairelerin ortalama satış fiyatı 273.500 TL düzeyinde oluştu. Malatya’nın Darende ilçesi, 3+1 daireler için 234.000 TL olan ortalama satış fiyatı ile komşu ilçesi Akçadağ’ın 178.500 TL’lik rakamının üzerinde yer aldı. Doğanşehir ilçesinde 3+1 daire Mart ayı ortalama satış fiyatı 212.500 TL şeklinde gerçekleşti.

Yüksek faiz ortamında ipotekli yeni konut satışları ciddi oranda düşerken ikinci el konut satışları ise önemli ölçüde artış kaydetti. Salgın şartları devam ettiği müddetçe bu durumun değişmesi zor görünüyor. Aşılama çalışmalarında hızlanma sağlanması ve salgının kontrol altına alınması mümkün olabilirse ekonomik faaliyetlerde hızlı bir toparlanma ile birlikte konut piyasasında da canlanma görebiliriz. Diğer durumda hükümet tarafından geçen seneuygulananlara benzer ekstra önlemler alınmaması hâlinde inşaat sektörünü zor bir süreç bekliyor.

Salgın döneminde konut tercihleri

Pandemi sürecinde konut satın alma arayışında olanlar için ailelerine daha güvenli ve sağlıklı bir yaşam ortamı sağlayabilmek öncelikli bir konu hâline geldi.Konut tercihlerinde de salgının getirdiği bazı değişimler söz konusu. Koronavirüs salgınının ortaya çıkmasından çok önce, şehirlerin kentsel dokusu önceki salgınlar tarafından şekillendirilmişti. Nitekim, küresel salgınlar üzerine yapılan araştırmalar, günümüz şehir yaşamının ve mimarisinin geçmişteki kitlesel salgın dönemlerinden sonraşekillendiğini ortaya koydu.

Yüksek binalar, mümkün olduğu kadar çok insanı verimli şekilde organize etmek üzere tasarlanmışlardır. Çok katlı binalarda asansörlerin, asansör düğmelerinin, kapı kollarının ve ortak alan yüzeylerinin birçok insanın temasına maruz kalması kaçınılmaz. Pandemi koşullarında fiziksel mesafe ve kişisel hijyenin çok fazla önem kazanması, gayrimenkul tercihlerinin müstakil konutlara kaymasına neden oldu. Lüks tasarımlı villalar ve bahçeli müstakil evler, hane halkının diğer insanlarla temasını azaltırken bir yandan da ev yaşamını daha konforlu ve eğlenceli hâlegetirebiliyor. Sosyal izolasyonu mümkün kılan gayrimenkul seçenekleri, rutin ve kalabalık kent yaşamından iyi bir kaçış imkânı sunuyor. Aynı şekilde virüs ve bulaşıcı hastalıklardan mümkün olduğunca kaçınmak isteyenlerin bir numaralı tercihi müstakil konutlar oluyor. Bunun sonucu olarak küçük yerleşim yerleri, kasabalar ve daha az insanın yaşadığı bölgelerde konumlanan güvenlikli villa seçenekleri büyükrağbet görmeye başladı.

Salgın döneminde evden çalışma kadar uzaktan öğrenme de hayatımızda önemli bir yer edindi.Uzaktan eğitimin zorunluluk nedeniyle yaygın hale gelmesi sonucu, dikkat dağınıklığını azaltmak için evlerde birden fazla belirlenmiş çalışma alanına sahip olmak artıkgereklilik hâline geldi. İster ofis ortamına dönüştürülmüş bir oda, isterse daha geniş bir alanda uzaktan öğrenme köşesi olsun, evdeki her birey için belirli çalışma alanı ihtiyacı ortaya çıktı. Pek çok insan,verimli bir çalışma zamanı elde etmek için izole olabildikleri özel bir alana sahip olmanın gerekli olduğunu düşünüyor. Apartman dairesi, müstakil ev veya çeşitli tiplerdeki lüks konut talepleri de buna göre değişiklik göstermeye başladı. Yeni tasarlanan konutlarda ev-ofis için ayrı bir oda bulunmasa bile, çeşitli bölmelerle ayrılmış alanların varlığı, çok yönlü bir kullanım imkânı sağlıyor.

Kısıtlamalar ve sokağa çıkma yasakları ile birlikte, evlerdeki mutfakların önemi de arttı. Çalışan nüfusun daha önce pek de fırsat bulamadığı evde yemek yapma aktiviteleri, birçok insan için yeni bir hobi haline geldi ve bu da mutfak organizasyonuna ve tasarımına olan ilginin canlanmasını sağladı. Yemek pişirme sıklığı, yiyecekleri organize etme ve depolama konusunda yeni ihtiyaçlar doğurdu. Mutfağın verimliliğini en üst düzeye çıkaran tasarımlar daha fazla ilgi görmeye başladı. Gıdaya olan talep arttıkça, kiler gibi depolama alanları gereklilikhâline geldi. Akıllı mutfak tasarımlarıoldukça popülerleşirken mutfakta ses ya da herhangi bir komut ile etkinleştirilen cihaz teknolojilerine daha sık rastlanıyor. Bu teknolojileraydınlatmalar, beyaz eşyalar, küçük ev aletleri, ses ve görüntü sistemlerini kontrol edebiliyorlar. Bu özellikler, insanlara zamandan ve paradan tasarruf sağlayabildiği gibi verimli enerji kullanımını da mümkün kılıyor. Bu sayede yeşil enerji konsepti evlerimize kadar giriyor.

Kiralık ya da satılık ev ararken çeşitli emlak ilan sitelerini gezerek aradığınız özelliklerde ve bütçenize uygun bir seçenek bulmaya çalıştığınızdabu web sitelerinin sayısı pek de az olmadığından bu iş hayli zaman alan yorucu bir süreç hâlini alabiliyor. https://tr.flatfy.com adresi üzerinden hizmet veren Flatfy, emlak ilan platformlarında ve yerel emlak ofislerinin web sayfalarında paylaşılan ilanları tek bir yerde toplayarak istediğiniz kriterlere göre arama yapılabilmenize olanak sağlıyor. Flatfy ile aradığınız evi bulmak çok daha kolay bir şekilde bulabilirsiniz.