Faktöriyel Tanım: n sayma sayısı olmak üzere, birden n'ye olan doğal sayıların çarpımına n faktöriyel denir n! şeklinde gösterilir. n! = 1 . 2 . 3 . 4 ... (n - 1) . n ile gösterilir.
Aşağıdaki sayıların değerlerini bulalım.
4! = 4 . 3 . 2 . 1 = 24
5! = 5 . 4 . 3 . 2 . 1 = 120
1! = 1
0! = 1
6! = 6 . 5 . 4 . 3 . 2 . 1 = 720
Not: n! sayısını kendinden küçük olan faktöriyeller cinsinden de yazabiliriz. Faktöriyel konusunun en önemli özelliği bu özellik olup sorularda sık sık kullanmak durumundayuz.
n! = n . (n - 1)! = n . (n - 1) . (n - 2)! = ...
Örneğin; 5! = 5 . 4! = 5 . 4 . 3! = 5 . 4. 3 . 2! gibi yazılabilir.
Örnek: 1 . 2. 3 . 4 . ... . 10 . 11 . 12 . ... . 120 çarpımı ile oluşan 120! sayısının açılımında kaç tane rakam kullanılmıştır?
Çözüm: 1 den 9 a kadar toplam 9 rakam vardır.10 dan 99 a kadar 90 tane sayı, dolayısıyla 90 . 2 = 180 tane rakam vardır. 100 den 120 ye kadar 21 tane sayı olup 21 . 3 = 63 tane rakam vardır. O halde toplam 9 + 180 + 63 = 252 tane rakam kullanılmıştır.
Kim Ne Yapmalı:
Matematiğim pek de iyi değil diyenler :
Konu Anlatımında aşağıdaki tablodan 1. satırı işle (K–O). Sonra Konu testlerinden zorluk derecesi Kolay olan testlerden çöz. İyi hissedersen Orta testlere geç. Yapamadığın sorular için videolarını seyret. Sonra bir de mutlaka sen çöz. Testi istersen yazıcıdan basabilirsin. Bunları yaparsan öğrenmemen imkansız.
Matematiğim ortalama veya iyidir diyenler :
Konu Anlatımında aşağıdaki tablodan 2. satırı işle (K–O-Z). Sonra Konu testlerinden zorluk derecesi Orta olan testlerden çöz. İyi hissedersen Zor testlere geç. Yapamadığın sorular için videolarını seyret. Sonra bir de mutlaka sen çöz. Testi istersen yazıcıdan basabilirsin. Bunları yaparsan öğrenmemen imkansız.
KONU ANLATIMI
Soru Seviyesi :K = KolayO = OrtaZ = Zor
Konu | Alt Başlık | Soru Sayısı | Zorluk Derecesi | Test | Çözüm | |
1 | Sayılar | Faktöriyel | 28 | K–O | Tıkla | Tıkla |
2 | Sayılar | Faktöriyel | 32 | K-O–Z | Tıkla | Tıkla |
KONU İLE İLGİLİ TESTLER
Faktöriyel konu anlatımı videosunda faktöriyel nedir tanımı, faktöriyelin özellikleri ve örnek soru çözümleri bulunmaktadır.
Örnek: Bir okulun, okul aile birliğinde bulunan velilerin meslek dağılımı Tablo 1’ de verilmiştir. Veliler, aralarından bir başkan, bir yardımcı ve bir sekreter olmak üzere üç temsilci seçeceklerdir. Başkanın bir öğretmen ve yardımcının bir muhasebeci olmasına karar verdiklerine göre velilerin bu üç temsilciyi kaç farklı şekilde seçebileceklerini bulalım.
Çözüm: Okul aile birliğinde 5 + 3 + 6 + 3 + 2 + 10 = 29 veli vardır. Bunlardan ikisi başkan ve yardımcı olarak seçileceğinden sekreter, geriye kalan 27 kişi arasından seçilecektir.
Bir grup çocuk yanda verilen fotoğraftaki gibi yan yana durarak fotoğraf çektireceklerdir. Çekilebilecek farklı fotoğraf sayısını çarpma prensibini kullanarak bulmayı biliyoruz. Sizce fotoğrafı çekilecek çocuk sayısının çok fazla olması durumunda gösterim kolaylığı sağlayacak başka bir yöntem olabilir mi?
Örnek: A = {1}, B = {1, 2}, C = {1, 2, 3} ve D = {1, 2, 3, 4} kümeleri veriliyor. A kümesinin elemanları ile bir basamaklı, B kümesinin elemanları ile iki basamaklı, C kümesinin elemanları ile üç basamaklı ve D kümesinin elemanları ile dört basamaklı, rakamları farklı sayılar oluşturulacaktır. Bu şartlar altında her bir küme ile kaç farklı sayı oluşturulabileceğini bulalım.
Aõaódaki tabloda her bir kümenin elemanlarnn tümü kullanlarak oluõturulacak rakamlar farkl olan saylarn basamaklarna gelebilecek rakamlarn saylar gËsterilmiõtir. Bu saylarn ¿arpm ( ¿arpma yËntemine gËre ) oluõturulabilecek farkl saylarn saysn verir. En son satrda ise n tane elemann olmas durumunda bu elemanlarn farkl sralanõlarnn says bulunmuõtur.
Örnek
i K A L E M u LelimesindeLi Iarýerin en fa[la bir Le[ Lullanlmas Loöuluyla anlaml ya da anlams[ 5 Iarýi LaÀ Lelime oluöturulabileceôini
bulalm.
i 13. ôekil u de gËsterildiói gibi 1. harf i¿in 5, 2. harf i¿in 4, 3. harf i¿in 3, 4.
harf i¿in 2 ve 1. harf i¿in 1 harf kullanlabilir. Buna gËre i K A - E M u kelimesindeki
harúer ile oluõturulabilecek 5 harúi kelime says,
5 . 4 . 3 . 2 . 1 = 120 olur.
Ayrca 5 . 4 . 3 . 2 . 1 iõlemi 5 ! olarak da ifade edilebilir.