Md Ml Mw Deprem Nedir

md ml mw deprem nedir

Magnitüd ve Şiddet arasındaki fark nedir?

Magnitüd depremin kaynağında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü; şiddet ise depremin yapılar ve insanlar üzerindeki etkilerinin bir ölçüsüdür.

Örnek verecek olursak Türkiye’de 7 Richter büyüklüğünde bir deprem mercalli şiddet cetveli’nde 9’a,hatta 10’a karşılık gelirken, Japonya’da aynı büyüklükte bir deprem mercalli cetveli’nde 8’e karşılık gelebilir.

Depremin Magnitüdü Nedir?

Deprem büyüklüğü(magnitüdü) aletsel büyüklüktür. yani, yer hareketinin sismograf ve akselografarla alınan kayıtlarına ve site araştırması denilen, faylanma yapısının ve kırık uzunluklarının yerinde incelenmesi sonucu tanımlanan, deprem hareketinin mesul olduğu yerdeki dalga hareketlerinin sayısal ifadesidir.Depremin Magnitüdü, belli bir zaman diliminde kaydedilen sismogram üzerindeki deprem dalgalarının genliğinin logaritması olarak tanımlanır. (Richter-ML, mb, MS, MW)

Depremin büyüklüğü ise kırılan yüzeyin büyüklüğünü, ve dolayisiyla ortaya çikan enerjinin düzeyini belirten bir ölçüdür. Gerçekte, depremin büyüklüğü sadece kırılan yüzeyin alanı ile oranlı değildir.

Büyüklüğü etkileyen iki etmen daha vardır: atim ve berklik (rijidite). Atim, kırılan yüzeyin iki tarafında kalan kayaçların birbirlerine göre bağlı olarak ne kadar yer değiştirdiğini belirtir. Depremle oluşan yerkabuğu dalgalanmaları yayıldığı yöne bağlı olarak çok farklı değişimlere uğrayabilir. Depremi farklı yönlerden ve farklı uzaklıklardan izleyebilmiş birçok simometre ölçümünün ortalaması alınarak daha güvenli bir sonuç elde edilir.

Süreye Bagli Büyüklük (Md)

Daha büyük bir depremin, sismometre üzerinde daha uzun bir süre için salınımlara yolaçacağı ilkesinden hareket edilir. Depremin, sismometre üzerinde ne kadar uzun süreli bir titreşim oluşturduğu ölçülür ve deprem merkezinin uzaklığı ile ölçeklenir. Bu yöntem küçük (M<5.0) ve yakin (Uzaklik<300 km) depremeler için kullanılır.

Yerel (Lokal) Büyüklük (Ml)

Bu yöntem 1935’da Richter tarafından depremleri ölçmek için önerilen ilk yöntemdir. Bu yöntem de görece küçük (büyüklüğü 6.0’dan az) ve yakin (uzaklığı 700 km’den az) depremeler için kullanılır. Dogru değerlerin bulunması için sismometrelerin çok iyi kalibre edilmiş olması esastır.

Yüzey Dalgasi Büyüklügü (Ms)

Bu yöntem ilk iki yöntemin yetersiz kaldığı büyük depremleri (M>6.0) ölçmek için geliştirilmiştir. Diğer yöntemlerin aksine bu yöntemin güvenilirliği uzak mesafeden yapılan ölçümlerde daha da artar.

Cisim Dalgasi Büyüklügü (Mb)

Yer kabuğunun içinde yayılan dalgalardır. Sismometreler bu dalga türünü de kaydedebilir.

Moment Büyüklügü (Mw)

Bu büyüklük türü, diğerlerine göre en güvenilir olanıdır. Uygulamada, sadece belli bir büyüklüğün üzerindeki depremler için (M>4.0) Moment Büyüklüğü hesaplanabilir. Deprem sırasında açığa çıkan enerjinin bir ölçüsü olarak tanımlanmaktadır. Enerjinin doğrudan doğruya ölçülmesi olanağı olmadığından, Amerika Birleşik Devletleri’nden Prof. C.Richter tarafından 1930 yıllarında bulunan bir yöntemle depremlerin aletsel bir ölçüsü olan “Magnitüd” tanımlanmıştır.

Prof.Richter, episantrdan 100 km. uzaklıkta ve sert zemine yerleştirilmiş özel bir sismografla (2800 büyütmeli, özel periyodu 0.8 saniye ve %80 sönümü olan bir Wood-Anderson torsiyon Sismografı ile) kaydedilmiş zemin hareketinin mikron cinsinden (1 mikron 1/1000 mm) ölçülen maksimum genliğinin 10 tabanına göre logaritmasını bir depremin “magnitüdü” olarak tanımlamıştır.

Bugüne dek olan depremler istatistik olarak incelendiğinde kaydedilen en büyük magnitüd değerinin 8.9 olduğu görülmektedir(31 Ocak 1906 Colombiya-Ekvator ve 2 Mart 1933 Sanriku-Japonya depremleri). Genel olarak, cisim dalgalarından hesaplanan magnitüdler (m), ile yüzey dalgalarından hesaplanan mağnitüdler de (M) ile gösterilmektedir. Her iki magnitüd değerini birbirine dönüştürecek bazı bağıntılar mevcuttur.

Depremin Büyüklüğü ve Şiddeti Nasıl Ölçülür?

Richter Ölçeği bir alet değildir; depremin magnitüdünü tanımlayan matematiksel bir formüldür. ML (Richter Ölçeği), dalga genliğinin logaritması olarak tanımlanır. Diğer tüm ölçekler Richter ölçeği temel alınarak geliştirilmiştir. Depremin büyüklüğünü belirlemek amacı ile güncel olarak ML dışında dört yolla magnitüd hesaplanmaktadır:

P ve S Dalgalarından ( body-wave magnitude ( m_b ) )
m_b = log₁₀ (A/T ) + Q( D,h )

Burada A tanecik titreşimlerinin (ground motion) genliği (micron); Tperyot (saniye); Q( D,h ) düzeltme faktörü, episantır ile kayıtçı arasındaki uzaklığın ( D -derece ) ve odak derinliğinin ( h-kilometre ) fonksiyonu.

Yüzey Dalgalarından ( surface-wave magnitude ( M_S ))
M_S= log₁₀ (A/T) + 1.66 log₁₀ ( D ) + 3.30

Sismik Momentten ( moment magnitude ( MW ) )
MW = 2/3 log10 ( M_O) – 10.7 ( M_O: Sismik Moment )
Deprem Dalgalarının kayıt süresine bağlı büyüklük

Deprem Nedir ve Depremden Nasıl Korunuruz?

Depremin Oluş Nedenleri ve Türleri Nelerdir?
Deprem Türleri Nelerdir? Türkiye’de Hangi Depremler Görülür?
Deprem Parametreleri Nelerdir? Odak Noktası, Dış Merkez, Odak Derinliği, Öncü Deprem, Tsunami
Dalga Türleri Nelerdir? P ve S Dalgası – İlk Deprem Ölçüm Cihazları Nelerdir?
Deprem Hakkında Bazı İnanışlar Nelerdir?
Depremin Büyüklüğü ve Şiddeti Nasıl Ölçülür?
Depremin Şiddeti Nedir? Şiddet Cetveli – Mercalli Cetveli (MM)
Tarihteki Büyük Depremler Şiddetleri ve Can Kayıpları
Tarihte İstanbul Depremleri – Tarihteki Türkiye’de Olan Büyük Depremler
Deprem Öncesi Alınacak Önlemler Nelerdir?
Deprem Sırasında Alınacak Önlemler Nelerdir?
Deprem Sonrası Alınacak Önlemler Nelerdir?

Kaynak: Deprem Nedir ve Nasıl Korunuruz? Journal of Yasar University, Coşkun İŞÇİ

Kategoriler Deprem

kaynağı değiştir]

Deprem büyüklük ölçeği teorik olarak yukarıya doğru sınırsız olsa da, bilim insanlarına göre, bir jeolojik levhanın jeolojikenerji potansiyelinin 9,5 büyüklüğünü geçemeyeceği düşünülür. Açıklama olarak şu nokta öne sürülür: Her jeolojik levhada, zaman geçtikçe farklı derecelerde ve zamanlarda tektonik hareket ile jeolojik enerji potansiyeli artmaktadır. Bu artış, levhalar rahat ve serbest şekilde hareket edemediklerinden, itici, çekici vb. kuvvetlerin levhalarda jeolojik enerji olarak saklanmasından, bir başka deyişle, potansiyel enerji birikmesinden doğar. Deprem, jeolojik potansiyel enerjinin levhalarda daha fazla saklanamaması sonucu oluşur; böylece, levhanın en zayıf noktasından ani hareketle jeolojik enerji potansiyeli doğal yoldan azalır. Buna göre, dünyadaki mevcut jeolojik levhaların hiçbiri 9,5 üzeri büyüklükte deprem oluşturacak jeolojik enerji potansiyeline sahip değildir.

Richter ve Mercalli Deprem Büyüklük/Şiddet Ölçeği
Richter'e göre büyüklük	Mercalli'ye göre şiddet	Hissetme ve Etkiler	Enerji		Oluşma sıklığı
Richter'e göre büyüklük	Mercalli'ye göre şiddet	Hissetme ve Etkiler	Ton TNT güç eşitliği	Joule enerji eşitliği	Oluşma sıklığı
0 ile 1,9	I	Sadece özel sismik aletler sayesinde ölçülür.	0,001–0,7	(4..4000) $\cdot$ 10⁶	günde yaklaşık 8.000 kez
2 ile 2,9	II	Hareket etmeyen insanlar tarafından hissedilebilir. Serbest asılı lamba vb. cisimler hafif sallanabilir.	1–22	(4..90) $\cdot$ 10⁹	günde yaklaşık 1.000 kez
3 ile 3,9	III	Az sayıda insan tarafından hissedilebilir. Hafif sarsıntılar bir pencere önünden geçen bir kamyonu andırır. Yan yana duran cam bardaklar hafif titreyebilir.	30–700	(0,1..3) $\cdot$ 10¹²	yılda 49.000 kez
4 ile 4,9	IV ile V	Çoğu sayıda insan hisseder. Serbest asılı lamba vb. cisimler görülecek şekilde sallanmaya başlar. Bardak, tabak vb. takırdamaya başlar. Park vaziyetinde arabalar hafif sallanır. Çok hafif zararlar meydana gelebilir.	(1–22) $\cdot$ 10³ (ufak çaplı Atom bombası)	(4..90) $\cdot$ 10¹²	yılda 6.200 kez
5 ile 5,9	VI	Korku ve paniğe neden olabilir. Birçok insan aniden ev ve kapalı mekânları terk eder. Kötü inşa edilmiş binalarda büyük hasarlar meydana gelebilir. Duvarlarda çatlamalar olabilir. Yaralanmalar meydana gelebilir	(30–700) $\cdot$ 10³ (orta çaplı Atom bombası)	(0,1..3) $\cdot$ 10¹⁵	yılda 800 kez
6 ile 6,9	VII ile IX	Korku ve paniğe neden olma olasılığı vardır. Hareket vaziyetindeki araba içinde hissedilebilir. 160 km içindeki binalarda hasarlar oluşturabilir ve çökmeler meydana gelebilir. Yaralanmalar ve ölümler olabilir. Sahil bölgelerinde tsunami olabilir.	(1–22) $\cdot$ 10⁶ (büyük çaplı Atom bombası)	(4..90) $\cdot$ 10¹⁵	yılda 120 kez
7 ile 7,9	X ile XI	Korku ve paniğe neden olma olasılığı yüksektir. Daha geniş alanlarda ağır tahribata neden olur. Binalarda hafif, orta, ağır derecelerde hasar oluşma ihtimali yüksektir, çökmeler meydana gelebilir. Toprakta yarıklar oluşur. Ölümler ve yaralanmalar olur. Sahil bölgelerinde büyük tahribat gücü taşıyan tsunami olabilir.	(30–700) $\cdot$ 10⁶ (Gök taşı 100–200 m)	(0,1..3) $\cdot$ 10¹⁸	yılda 18 kez
8 ile 8,9	XII	Yüzlerce kilometrelik alanda büyük tahribata yol açar. Binalarda ağır hasara ve çökmelere yol açma ihtimali oldukça yüksektir. Büyük sayılarda yaralanmalar ve ölümler meydana gelebilir. Geniş sahil bölgelerinde 40 metreye yaklaşan tsunami olasılığı vardır.	(1–22) $\cdot$ 10⁹ (Gök taşı 250–700 m)	(4..90) $\cdot$ 10¹⁸	yılda 1 kez
9,0 ve üstü	-	Binlerce kilometrelik alanda yıkıcıdır. Tektonik levhalarda kaymalar, kırılmalar meydana gelir. Sahil şeritleri deniz seviyesi altına batabilir veya çıkabilir. Çok büyük sayılarda yaralanmalar ve ölümler meydana gelebilir.	-	-	20 yılda 1

Depremin enerji potansiyelinin hesaplanması[değiştir kaynağı değiştir]

Bu ölçek, 1935 senesinde Charles Francis Richter ve Beno Gutenberg tarafından Kaliforniya Teknik Enstitüsünde (California Institute of Technology) tasarlanıp ilk olarak M_L-ölçeği (yerel magnitüdİngilizce: Magnitude Local) olarak isimlendirilmiştir.

Amerikan Sismoloji Derneği Bülteninde (Bulletin of the Seismological Society of America) "Bir aletsel deprem büyüklük ve sarsıntı oranı ölçeği" isimli (An instrumental Earthquake Magnitude Scale) bilimsel yayında, Charles Francis Richter'in ilk defa K. Wadati'nin 1931'de yayımladığı, "bir aletsel deprem ölçeği" fikrini Kaliforniya'da meydana gelen depremlerde uyguladığı belirtilmiştir.