Teknoloji
Meyve Nedir? TDK'ya Göre Meyva mı, Meyve mi Olarak Yazılır?
Türkçe kelimelerin yazımıyla ilgili oluşturulmuş birçok kaynak bulunur. Bu kaynakların hepsi, Türk Dil Kurumu'nun güncel veri tabanına göre düzenlenir. Kurum, yılında Atatürk tarafından açılmıştır. Daha sonra, yılında Atatürk, Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu'na bağlanmıştır. Kurumun en önemli amaçlarından biri Türk dilinin gelişmesi ve zenginleşmesidir. Bu nedenle, dil üzerinde çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Aynı zamanda dilin farklı alanlarda gelişmesi ve bu alanlarda öğretim dili olarak kullanılmasında rol oynayan önemli merkezlerden biridir. Peki meyve nedir? Türk Dil Kurumu'na göre meyva mı, meyve mi olarak yazılır? İşte detaylar
Türkçe kelimeler, birçok kişi tarafından yanlış yazılır. Bu kadar çok yanlışın yapılmasının en büyük nedeni bilgi kirliliğidir. Yazımında hata yapılan kelimelerin başında yabancı kökenli sözcükler gelir. Türkçe içerisinde pek çok dilden geçmiş kelime bulunur. Bu kelimeler, dilin özelliklerine uyum sağlayamazlar ve yazım hatalarına sebep olurlar. Ayrıca farklı şekillerde oluşturulmuş birleşik kelimelerin yazımında da sık sık hata yapılır. Kelimelerin günlük hayatta kullanılması da oldukça önemlidir. Günlük konuşmada yer alan kelimelerde yazım hatalarına nadiren rastlanır. Sözcüklerin gerçek anlamlarının bilinmesi de yazım hatalarını önlemeye yardımcı olur. Anlamı bilinmeyen sözcükler, anlatım bozukluklarına da yol açar. Kelimelerin doğru yazımları ile ilgili Türk Dil Kurumu sözlük ve online çevrim içi yazım kılavuzu oluşturmuştur. Bu kılavuzlarda sadece kelimelerin doğru yazımları bulunmaz. Aynı zamanda anlamları, yapıları, kökenleri hakkında da birçok bilgi bulunabilir. Meyve sözcüğünün anlamı ve doğru yazımı ile ilgili merak edilenleri sizler için derledik
Yorumlar ve Emojiler Aşağıda
Kelimelerin en doğru yazımını öğrenmek için bakılması gereken kaynak Türk Dil Kurumu sözlüğüdür. Meyve kelimesinin doğru yazımını öğrenmek için TDK sözlüğünü dayanak gösteren kaynaklara itibar edilmelidir.
Meyve Nasıl Yazılır?
Kelimenin doğru yazımının "meyve" mi yoksa "meyva" mı olduğu konusunda ikilem yaşanabilir. Çünkü özellikle eski kaynaklarda "meyva" olarak da kullanılmış olabilir.
Bu kelime dilimize Farsçadan geçmiş ve zaman içinde Türkçe dil kurallarına göre değişim göstermiştir. Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre doğru yazımı "meyve" şeklindedir.
TDK'ya Göre Meyva Kelimesinin Doğru Yazılışı Nedir?
Kelimenin doğru yazımı "meyve", yanlış yazımı ise "meyva"dır.
Örnek kullanımlar:
- Pazarda çeşit çeşit mevsim meyveleri sıralanmıştı.
- Her ün aynı saatte meyve yemeyi alışkanlık haline getirmiştik.
Sözcüklerin yanlış kullanılmasından kaynaklanan anlatım bozuklarını şu başlıklar altında inceleyebiliriz:
1. Birbiriyle Karıştırılan Sözcüklerin Kullanımı
2. Bir Sözcüğün Yerine Yanlış Anlam Verecek Şekilde Başka Bir Sözcük Kullanılması
3. Deyim ve Atasözü Yanlışları
4. Sözcüğün Yapısındaki Yanlışlık
1. Birbiriyle Karıştırılan Sözcüklerin Kullanımı
Seslerinin benzerliği ya da anlamlarının yakınlığı nedeniyle sözcükler karıştırılabilir. Bu tür yanlışlar sesçe birbirine yakın sözcüklerin karıştırılmasından kaynaklanır.
Örnekler:
Ayrıca bakınız ⇒Yanlış Yazılan/Kullanılan/Söylenen Sözcükler
cümlesindeki çekimser sözcüğü yanlış anlamda kullanılmıştır. Bu sözcük görüş bildirmekten çekinmek anlamındadır. Oysa cümlede verilmek istenen anlam ürkek, sıkılgandır. Öyleyse bu cümlede çekingen sözcüğü kullanılmalıdır.
cümlesinde “kuraklık” sözcüğü yanlış kullanılmıştır; çünkü bu sözcük “toprak için nemi olmayan, çorak” anlamında kullanılır. Cümlede ise topraktan değil, gölden söz edilmiş. Öyleyse göllerde suyun çekilmesi söz konusu olabilir. Bu da “kuruma” sözcüğü ile anlatılabilir. Bu durumda cümlenin doğru şekli şöyle olacaktır: “Türkiye’de birçok göl kuruma tehlikesi yaşıyor.”
Diğer Örnekler
2. Bir Sözcüğün Yerine Yanlış Anlam Verecek Şekilde Başka Bir Sözcük Kullanılması
Örnekler:
cümlesindeki neden olmak eylemi daima olumsuz anlamlar verecek biçimde kullanılır. Oysa işin kısa sürede bitirilmesi olumlu bir durumdur. Öyleyse neden oldu sözü bu cümlede yanlış kullanılmıştır. Cümlenin doğru şekli: Bana yardım ederek, işi kısa sürede bitirmemi sağladı.
olumlu tepki olamaz, olumlu karşılama olur. Aynı zamanda petrol ucuzlar, fiyat ucuzlamaz. Cümlenin doğru şekli şöyle olacaktır: Petrol fiyatlarının düşmesini halk olumlu karşıladı.
Ücret bir emek karşılığında ödenen bedeldir. Bu cümlede ise bir emekten bahsedilemez, çünkü kastedilen şey taştır. Burada taşa biçilen değerden yani fiyattan bahsedilebilir. Taşın ücreti olmaz, fiyatı olur.
Ölüm bir şans olarak değerlendirilemez. Burada şans sözcüğünün yerine ihtimal/ olasılık sözcükleri getirilebilir.
Çok şişmanlamak istenen bir durum değildir. Bununla birlikte sağlamak sözcüğü olumlu durumlar için kullanılır. Bu cümlede sağlamak yerine neden oldu veya yol açtı sözleri kullanılabilir.
3. Deyim ve Atasözü Yanlışları
Deyimler ve atasözleri kalıplaşmış ve halk diline, kültürüne yerleşmiş kelime gruplarıdır. Bu yüzden deyimlerdeki, atasözlerindeki kelimeler kesinlikle değiştirilemez.
Cümledeki anlama uygun doğru deyimin veya atasözünün kullanılmaması da anlatım bozukluğuna neden olur. Kullanılan deyim veya atasözü cümleye de uygun olmalıdır.
Kulak kabartmak deyimi, belli etmemeye çabalayarak dinlemek anlamındadır. Bu cümlede kullanılabilecek doğru deyim, kulak kesilmek olmalıdır.
Ayak bağı olmak deyimi, bir yere gidilmesine veya bir işin yapılmasına engel olmak anlamındadır. Deyimin anlamı yanlış açıklanmış.
Elinden geleni ardına koymamak deyimi, yapabileceği bütün kötülükleri yapmak anlamındadır. Cümlenin anlamına uygun olmayan bir deyim kullanılmıştır. Bu cümlede kullanılabilecek doğru deyim, elinden geleni yapmak olmalıdır.
Üzerine/üstüne alınmak deyimi; bir davranışın, sözün kendisine karşı olduğunu sanarak incinmek, kırılmak anlamındadır. Yukarıdaki cümlede yanlış bir deyim kullanılmıştır.
Bu cümlede yanlış deyim kullanılması anlatım bozukluğuna neden olmuştur. Saçını süpürge etmek deyimi, (kadın) birileri için çok özveride bulunarak çalışmak, hizmet etmek anlamındadır. Bu cümlede küplere binmek deyimi kullanılabilirdi.
4. Sözcüğün Yapısındaki Yanlışlık
Bir sözcük dil bilgisi kurallarına aykırı türetilirse anlatım bozukluğu doğar. Sözcüklere yanlış ekler ya da sözcükler eklenerek bu tür yanlışlar yapılır.
Örnekler:
KONU İLE İLGİLİ SORULAR
SORU-1
Aşağıdaki cümlelerden hangisinde anlatım bozukluğu ?
A) Oylamada oy çoğunluğu sağlanamadığı için seçimi kaybettik.
B) Bu madde mikropların öldürülmesinde çok etkendir, deniyordu.
C) Markete on metreye yaklaşık bir mesafede bir tanıdığa rastlamıştım.
D) Kısa bir süre için evden uzaklaşmak zorunda olduğunu hissediyordu.
E) Yurt dışında uzun yıllar süren eğitiminden sonra Türkiyeye döndü.
SORU-2
I. Bu kuruluşa yıllarca emek verdi.
II. Anlatıyorum; ama beni hesaba almıyor.
III. Kadın öfkeden ve acıdan çıldırıp saçını süpürge etmiş.
IV. Okulun yapımında bizim de emeğimiz geçti.
V. O sanatçı da iki ay sonra sabun köpüğü gibi söndü.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisinde yanlış deyim kullanılmasından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu vardır?
A) I B) II C) III D) IV E) V
ANLATIM BOZUKLUKLARI
Anlatım bozukluklarının nedenlerini şu başlıklar altında inceleyebiliriz:
Ayrıca bakınız: