Mide Bozmaya Ne Iyi Gelir

Şu anda internet ortamında mide üşütmesi ile ilgili mevcut bilgilere baktım. Hepsi bir facia.. Mide üşütmesi diye bize mide ve bağırsaklardaki iltihaplanmayı anlatıyorlar. Tıpta biz bunun adına gastroenterit diyoruz. Gastroenterit; Karın ağrısı bulantı kusma ishal zaman zaman kramp tarzında ağrılar ve ateşte seyreden bir durum..
Gastroenterit neden olur? Yediğimiz bayatlamış ve içinde mikrop Üremiş tavuk,balık,et, sulu tencere yemekleriyle olabileceği gibi kişide mevcut virüs bakteri ve parazitlerle de olabilir. Herhangi bir gripal enfeksiyon,boğazda bakterilerle oluşmuş bademcik yani tonsilit geçirmekte olan kişi de bu gastroenterit olayı olabilir.. bağışıklık sistemi ve vücut direnci ile yakından ilgilidir. Mide barsak üşütmelerinde de kısmen bu olayı yaşayabiliriz. Ama bunu mide üşütmesi ile lütfen karıştırmayın. Gastroenterit dediğimiz olay 2-3 gün sürebileceği gibi 7-10 günde sürebilir. Bazen diyetle tedavisi mümkün olmaz, hekime giderek ilaç ilaç kullanmak zorunda kalabiliriz.Bazılarında yapılan diyetle de düzelme sağlanabilir..
Gelelim esas mide üşütmesine; genellikle 8- 12 saat sürebilir. Esas nedeni soğuk ortamda çıplak ayakla yerde dolaşmak, beton üzerine oturmak veya belden üşütmektir. Tablonun oluşması için 6-10 saat geçmesi yeterlidir. Mide yani epigastriyumda bir sertleşme, dolgunluk ve künt bir ağrı vardır.Baskı huzursuzluk, yemek isteği yoktur.. ağrılar kramp tarzında yani periyodik olarak gelip gitmez, sürekli olarak künt yanıyor gibi bir ağrı hissedilir. Mide tamamen hareketlerini kaybetmiş ve boşalamaz durumdadır. Tablo ilerler ve bir miktar sıvı içilirse dışardan ellediğin zaman “luk luk “diye ses duyulabilir.
Mide üşütmesinde Ateş, bulantı, kusma,veya İshal yoktur. Dolmuş olan ve boşalmayan mideyi boşaltmak için parmak salarak kusma olayını kişi kendi yaparak rahatlar. Karın sessiz mezar gibidir hiç bir hareket yoktur. Kişi eğer aşağıdan gaz çıkarabilse sorun bitecektir.. Bu olay tablonun bittiği anlamına da gelebilir. Gaz çıkarma ve bağırsak seslerinin duyulması iyileştiğini gösterir..Oysa gastroenteritlerde bağırsak sesleri vardır ve dışardan duyulabilir. aşağıdan boşalma yani ishal, gaz çıkarma bulantı ve kusma vardır..
Mide üşütmelerinin tedavisi nedir? Maalesef mide üşütmelerinde hiçbir ilacın etkisi olmaz.. mide şurubu,mide asitini azaltan mide koruyucu ilaçların içilmesi, mide hareketlerini başlatan metpamid veya motilium gibi ilaçların kullanılması büyük bir yarar sağlamaz, Ama içilmesinin de bir zararı olmaz. Bal şerbeti veya normal şerbet içilmesi,komposto,açık çay,kahve gibi içeceklerin de hiç bir yarari olmaz, patates püresi,muz yenilmesi, soğuk veya sıcak içilmesinin de bir anlamı yoktur.
Mide üşütmesinin tek tedavisi çoğunluğu sırtüstü istirahat ederek süreyi beklemek, ağızdan hiçbir şey yememek gerekir. Bağırsak hareketlerini duymak ve aşağıdan gaz çıkarmak tablonun bittiğini gösterir zaten şişkinlik de yavaş yavaş geçmiştir; yanma da azalmıştır. Az az dokunmayan gıdalardan yemeğe başlanabilir.

Modern tıbbın henüz hayatımıza girmediği eski çağlarda üreme dönemindeki genç kadınların bulantı ve kusmasının olması çoğu zaman yanlış alarm olsa da olası bir bebeğe işaret etmekte idi.

Müjdeli haber çoğunlukla adet gecikmesini takip eden günler içerisinde ortaya çıkan özellikle sabah bulantıları ve kusmaları ile birlikte gelirdi. Bu yazımızda keyifli bir dönemin keyifsiz br semptomlar bileşkesi olan gebelikte mide bulantısı ve kusmadan bahsedeceğiz.

Gebelikte Mide Bulantısı Nedir?

Bulantı ve kusma gebeliklerde özellikle ilk 3 ayda son derece sık görülen aslında beklenen doğal bir gebelik durumudur. Hatta adet gecikmesini takip eden dönemde hamile kalan kadın bulantı, koku hassasiyeti, tat değişikliği gibi semptomlar bütününü pozitif olarak algılar ki bu çoğunlukla doğru bir yaklaşımdır.

Kişiden kişiye farklılıklar gösterse de gebelik döneminde ortaya çıkan mide bulantıları, hamileliğin yaklaşık 6. Haftası itibariyle başlar. Gebeliğin başlangıç tarihinin son adet kanamasının ilk günü kabul edilmesi göz önüne alındığında mide bulantısı kişinin hamile olduğunu fark etmesini sağlayan ilk hamilelik belirtileri arasında yer alır.

Gebelikte mide bulantısı halk arasında “sabah hastalığı” olarak bilinse de günün herhangi bir saatinde de yaşanabilir.

Gebelik döneminde görülen mide bulantıları kadının yaşam kalitesini düşüren ve nadiren gebe kadının ve fetüsün sağlığını etkileyebilen önemli sorunlardan biridir. Sabah hastalığı olarak da adlandırılan bu durum çoğunlukla gebeliğin ilk 3ayında görülmektedir.Gebelikle günlük günlük yaşamı ciddi oranda etkileyen hafif semptomlar beslenme düzeni ve yaşam tarzını değiştirerek iyileştirebilmektedir. Gebelik döneminde kadınların sadece 4 ‘de 1’i bu bulantılardan etkilenmektedir.

Gebelikte mide bulantısı, hamileliğin 12-14 haftasına kadar devam eder. Bu dönemin ardından hızla farklılaşan yeni hormonal düzene kişinin vücudu alışır. Ancak gebelik boyunca ortaya çıkan yakınmaların neredeyse tamamı kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Ayrıca gebelik döneminde koku ve tat hassasiyeti değişir ve duyular daha da keskinleşir. Bu da daha önce severek tüketilen gıdalara karşıtolerans azalmasına ve bulantıya yol açar.

Gebelikte Bulantı Neden Olur?

En basit tabiri ile gebelikte bulantı ve kusmanın nedeni yükselmiş olan hamilelik hormonlarıdır.

Araştırmalar hamilelikte bulantı ve kusmaya neden olan tek bir neden bulunmadığını ancak kanda artan gebelik hormonlarının buna neden olabileceğini göstermiştir. Her ne kadar can sıkıcı olarak görünse de mide bulantısı hamilelik esnasında vücutta görülen değişimlerin bir sonucudur.

Özellikle hamileliğin ilk zamanlarında %80 oranında yaşanan bu durum, hamilelik hormonu olan Hcg’nin kanda artışı ile gerçekleşir. Gebeliğin 8. Haftasına kadar katlanarak pik yapan Hcg seviyesi ile paralel olarak artan bulantılar, hatta bazen kusmalar 8 ila 10 hafta arası en şiddetli düzeyini yaşar.

12. haftadan itibaren belirli bir platoya ulaşan ve stabil devam eden Hcg ile vücut artık bu hormona alışmıştır ve bulantılar oldukça azalır ve çoğunlukla geçer. Ayrıca konu ile ilgili yapılan bir araştırma yaşanan mide bulantısının anneyi özellikle erken dönemde embiryonun tüm dış etkenlere duyarlı olduğu dönemde zararlı besinlerden korumak amacı ile evrimleşen içgüdüsel bir davranış olduğunu iddia ediyor.Bu araştırmanın temeli ise anne adaylarının en çok zararlı yiyecekler karşısında mide bulantısı yaşamasına dayanıyor.

Bazan gebelikte bulantı kusma o kadar şiddetli olur ki gebe kadını ciddi anlamda etkileyebilir. Bu duruma “Hiperemesis Gravidorum” adı verilir çoğunlukla tıbbi tedavi ve gözlem gerektiren bir durumdur.

Hiperemesis Gravidorum: Gebeliğin ilk 3 ayında tüm gebelerin % 75-80 ‘inde ortaya çıkan bulantı semptomu bazen ileri seviyelerde olur ve bulantıya kusma da eklenir. Bulantı yaşayan gebelerin yaklaşık %1-2 ‘ si de kilo kaybı, elektrolit açığı, beslenememe gibi sorunların da görüldüğü şiddetli bulantı kusmalarla seyreden tabloya verilen isim "Hiperemesis Gravidorum" dur.

Nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte gebeliğe bağlı yükselen hormonların aşırı reaksiyon oluşturduğu ve duygusal faktörlerin de (istenmeyen gebelik, eşler arasındaki sorunlar, ailesel faktörler, gebe kadının psikolojik yapısı vs.) bu tabloyu desteklediği varsayılmaktadır.

Ayrıca çoğul gebelikler, mol gebelik (üzüm bebeği) idrar yolu enfeksiyonu, hipertroid, mide rahatsızlığı gibi durumlarda hiperemesis gravidoum riskini artırmaktadır.

Gebelikte Mide Bulantısı Ne Zaman Başlar?

Human Karyonik Gradotropin adı verilen (Hcg) hormonu hamile olmayan kadınların kanında olmayan bir protein yapısıdır. Menstrual siklusun ikinci yarısı kanda progesteron hormonu yükselir, uygun bir sperm ovumu döllemez ise yumurta hücresi rahimin iç tabakası ile birlikte adet kanaması olarak atılır.

Gebelik gerçekleşir ve döllenme olur ise fallop tüpünü kateden erken dönem embiryonel dokunun rahim iç zarında sinsityotrofoblast adı verilen hormonlar nedeniyle değişim göstern hücrelere tutunur ve an itibarı ile bu hücrelerden Hcg hormonu salılanmaya başlar. İşte Hcg ‘nin ilk salgılanması ve anne kanına geçmesi ile gebelik testi pozitif olur. İyisiyle kötüsüyle bebeğin yolculuğu başlar ve anne adayı tüm bu değişimlere adepte olma sürecine girer.

Adet döngüleri boyunca vücudun alışık olduğu düzenin farklılaşması vücudun tepki vermesine yol açar. Bu tepkilerden biri de mide bulantısıdır.

Başlangıçta sabah saatlerinde olan mide bulantısı, gebeliğin ilerlemesi ile birlikte günün tüm saatlerinde de hissedilebilir. 6. Hafta civarında başlayan mide bulantısı şikayetleri 8. Haftaya gelindiğinde çok daha şiddetli hale gelir. Bu sürenin sonunda vücut kısmen yeni hormonal düzeye alışsa da mide bulantıları bir süre daha devam eder.

Mide bulantılarının daha çok sabah olmasının nedeni kişinin sabahları aç olmasıdır. Genç yaştaki gebelerde ve çoğul gebeliklerde bulantı kusmanın etkileri daha fazladır. Kimi gebelerde bu şikayetler tüm hamilelikboyunca devam ederken çoğunlukla 14. Haftada oldukça azalır ve 16. Haftada tamamen geçer.

Gebelikte yaşanan mide bulantısının şiddeti de kişiden kişiye değişkenlikgösterir. Hatta bazı anne adaylarında hiç bulantı gözlenmez. Bu durum gebeliğin sağlıklı ilerleyip ilerlemediğinin göstergesi değildir.

Gebelikte Mide Bulantısı Ne Zaman Biter ?

Kişiden kişiye farklı şiddette olan gebelik dönemindeki mide bulantısı genel anlamda vücudun yeni hormonal düzeye alışması ile son bulur. Bu dönem çoğunlukla gebeliğin 14. Haftasına denk gelir. Ancak 14. Haftada mide bulantısı bıçak gibi kesilmez. Yavaş yavaş azalarak kaybolur. Kadında gebelik öncesinde var olan bir mide rahatlığı bu sürecin uzamasına neden olabilir.

16. haftadan sonra ısrarla kesilmeyen bulantılar ve kusmalar varsa gebe kadında başka bi tıbbi sorun mu var sorusu aklımıza getirilmelidir. Şiddetli gastrit ve reflüler, gebelikte ortaya çıkan safra kesesi ve safra yolları hastalıkları, tiroid hormonunun aşırı çalışmasından kaynaklı hipertroidi durumu, mozaik mol hiliform, idrr yolu enfeksiyonları en önemlilerindendir.

Hamilelikte Mide Bulantısına Ne İyi Gelir?

Gebelikte mide bulantısı artan gebelik hormonlarına anne vücudunun bir tepkisidir ve %75-80 hamilede ılımlı düzeyde görülür.

Çoğu kadında semptomlar ilk 3 ayın sonuna kadar azalır yada tamamen geçer. Erken tedavi ve diyet danışmanlığı ile gebelik ilerledikçe semptomlar azalmaktadır. Bazı kadınlarda yoğun mide bulantısı ve kusma durumu kilo kaybı nedeniyle klinik tedavi gerekebilmektedir. Bu tabloya hiper eversis gravidoum adı verilir.

Gebe kadınlarda altta yatan başka bir klinik neden olmadan ortaya çıkan bu şiddetli bulantı ve kusma tüm gebelerin yaklaşık 51-2 ‘sini etkiler. Kilosunun %5 ‘ini kaybeden, idrarda keton varlığı ile tanımlanan bu akut tablo çoğunlukla ilaç, sıvı replasmanı gibi tıbbi tedaviler gerekliliği doğurur.

HEG (Hipereveris Gravidoum) dışındaki gebelikte bulantısı olan kadınlarda bulantıları azaltacak bazı önlemler almak mümkündür. Bunları hem hem davranışsal hem beslenme olarak ele alabiliriz;

• Mide bulantısının arttığı dönemlerde hafif, baharatsız ve yağsız yiyecekler tüketilmelidir.
• Midede şişkinliğe neden olup bulantıyı arttıracak içeceklerden ve asitli içeceklerden uzak durulmalıdır.
• Günde 3 öğünyemek yerine öğün sayısı arttırılıp miktarları azaltılmalı.
• Proteini yüksek, yoğur gibi gıdalar tüm gün boyunca az az tüketilmeli .
• Sabah yataktan kalkmadan tuzlu kraker, galeta,beyaz leblebi bir miktar tüketilebilir.
• Sık sık ve küçük miktarlarda su içilebilir.
• Zencefil çayı mide bulantısını bastırmakta oldukça başarılıdır.
• Haşlanmış patates,makarna ve pirinçtüketilebilir.
• Rahatsızlık veren kokulardan ve yiyeceklerden uzak durulmalıdır.
• Midenin boş kalmasına izin verilmemelidir.
• Olabildiğnce stresten uzak durulmalıdır.
• Yorgunluk bulantıyı arttıracağından bu dönemde gebelere bolbol dinlenmeyi önerilir.
• Limon yemek koklamak.
• Diş fırçalamak yerine ağız gargarası kullanmak.
• Buz küpü emmek.
• Bulantı hissedildiğinde burundan efes alıp ağızdan vermek.
• Açık havada hafif tempolu yürümek.
• Akapunktur yöntemi ile bileğin iç kısımına uyarı yapan bulantı bileklikleri de bazı gebelerde işe yarayabilmektedir.
• Gebelikte bulantıyı azaltmak için Akapunktur uygulamasından da yararlanmak mümkündür.
• Tüm bu saydıklarııza ilave olarak gebeliği takip eden hekimin önerileri doğrultusunda B6 vitamini almak, tahıllar, meyveler ve sebzeler bakımından zenginbeslenmek gebelik dönemindeki mide bulantısı şikayetinin önlenmesine yardımcı olabilir.

Gebelikte Mide Bulantısının Olmaması Normal Midir?

Hamileliğin ilk belirtilerinden biri olarak kabul edilen mide bulantısı tüm gebelerin %75-80 nini etkileyen fizyolojik bir adaptasyon sürecidir. Bazı kadınlarda ılımlı seyreden bulantılar %1-2 oarnında hiperemezis graviderum denilen kilo kaybı ile karakterize bir tabloya yol açarken %25 kadar kadında da başlangıçtan itibaren hiç bulantı ve kusma görülmemektedir.

Gebelik döneminde anne adayının midesinin bulanması kadar hiç bulanmaması da normal kabul edilir. Bu durum anne adayının vücudun hızla değişen hormonal düzene kolay adapte olduğunu gösterir.

Gebelikte Bulantı Kusma Kimlerde Daha Çok Olur?

Hamilelikte bulantı kusmanın nedeni yükselmiş gebelik hormonlarıdır. Geçmeyen ve artan şiddetli bulantı ve kusma durumunda gebelik hormonlarını çok yükseltebilecek çoğul gebelik (ikiz, üçüz vs.),mol (üzüm gebeliği) yada gebelik dışı tıbbi durumlar (idrar yolu enfeksiyonu, hipertroidi, safra kesesi sorunları, böbrek taşı düşürülmesi vs.) da olabilir.

Bazı kadınlarda gebelikte bulantı kusma olasılığı diğerlerine göre daha yüksektir;

• Önceki gebelikte özellikle sabah bulantıları varsa,
• Hamilelik öncesi hassas bir mide varsa,
• Araba tutması, migren, belirli gıdalarda duyarlılık varsa,
• Doğum kontrol haplarına karşı hassasiyet varsa ve bulantıya yol açmışsa,
• İlk gebelik ise,
• Stresli bir yaşam varsa,
• Vücut kitle endeksi (BMI): 30 yada üzeri ise (obezite)

İkiz veya üçüz gebelik varsa bu kişilerde gebelikte bulantı kusma diğer hamilelere oranla daha sıklıkla görülmektedir.

Hiperemezis Graviderum Nedir, Bebek İçin Tehlikeli Midir?

Hamile kalan kadında kanda yükselmekte olan hcg hormonuna bir reaksiyon ve adaptasyon cevabı olan gebelik bulantıları tüm gebeliklerin % 80 ninde gözlemlenen fizyolojik kabul edilen bir semptomdur. Ancak % 1-2 gebede bu semptom şiddetli olur ve tabloya kusma periyotları eklenir. Hiperemezis Gravidorum (HEC) adı verilen bu klinik tablo çoğunlukla ilaç ve destek tedavisi gerektirir.

Gebenin beslenme düzenini bozacak şekilde çok yoğun bulantı hissi ile başlayan, ardından kusmaların gelmesi durumunda ve anne adayının genel durumunu bozmaya kilo kaybına yol açma (mevcut kilosunun %5 ‘ini kaybetme) ile karakterize HEG tablosunda hastanede belli bir süre yataklı tedaviye gerek duyulabilmektedir.

• Sıvı açığını kapatmak için damardan serumlar,
• Antiemetikler (bulantı önleyici ilaçlar),
• Antihistaminikler,
• Kortikosteroidler,
• B vitamini gibi destekler.

HEG tedavisinde başvuralan yöntemlerdir.

Serum ve ilaç tedavisi boyunca mümkünse ağızdan herhangi bir gıda yada su harici sıvı verilmemeli ve bulantı geçer geçmez ağzıdan beslenmeye geçilerek gebe kadın evinde takibe alınmalıdır.

HEG Evde Tedavisi Nasıl Olmalıdır?

HEG ‘u olan anne adayları sıvı alımı, idrar çıkışı (keten varlığı) ve kilo kaybı açısından gözlemlenmelidir.

• B6 vitamini içeren takviyeler,
• Doktorun uygun gördüğü antiemetikler,
• Zencefil çayları,
• Tuzlu ayran, soda, tuzlu krakerler tüketilmesine dikkat edilmelidir.

Burada önemli olan annenin genel vücut sağlığıdır. Vücuttaki suyun kaybı dehidratasyona neden olacak ve ciddi halsizliği, elektrolit ve mineral açığına yol açacaktır. Böyle durumlarda mutlaka doktorla iletişime geçilmeli, gerekirse sıvı takviyesi ve bulantı giderici ilaçlar damar yolu ile verilmelidir.

Anne adayları için mide bulantısı ve kusma rahatsızlık verici bir durumdur. Bazı hamileler bulantı ve kusmaların ve aynı zamanda yeterli beslenememenin bebeğe zarar vermesinden endişe duyarlar. Ancak nekadar şiddetli de olsa gebelikteki bulantı ve kusmalar bebeği kesinlikle etkilemez.

Gebelikte Bulantı, Kusmayı Önleyen İlaçlar Zararlı Mıdır?

Hamilelikte görülenbulantı ve kusmalar alınan tüm önlemlere rağmen azalmıyor ise doktor önerisi ile tıbbi tedaviye başvurmak gerekebilir. Mide bulantısını önleyen ilaçlar antiemetik ilaçlar olarak adlandırılır.

12. haftanın tamamlanması ile birlikte ılımlı gebelik bulantıları ve kusmalar çoğunlukla azalarak biter. 14 haftayı geçtiği halde bulantı ve kusmalar azalmıyor ve geçmiyor ise altta yatan diğer tıbbi sebepler araştırılmalı ve ona yönelik tedavi planlanmalıdır.

Gebelikte bulantı ve kusması olan anne adaylarına uygulanan tedavi;

• Antiemetikler,
• Mide ilaçları,
• B6 vitamin içeren takviyeler başlıklarında incelenebilir.

Alınan önlemlerle rahatlayamayan hamileler doktorlarının reçete ettiği ilaçları kullanabilirler. Çoğu antihistaminikler kapsamında olan bu antiemetiklerin kısa süreli kullanımlarında bebek üzerinde olumsuz etkisi bildirilmemiştir. Metpamid gibi ilaçların bulantı amacıyla uzun süre kullanımı annede bazı istemsiz kas kramlarına neden olabilmektedir.

Hamilelikte bulantı kusmanın kontrolünde ilaç kullanımı, anne adayı ancak yeterli sıvı alamıyorsa, beslenmiyorsa, aşırı kilo kaybı varsa önerilmektedir. Bu ilaçlar ağızdan alınan tabletler yada kalçadan vurulan iğneler şeklinde olabilir. Hala rahatlama olmazsa hastaneye yatırılarak damardan sıvı ve ilaç verilebilir.

Tüm hamilelerin % 75 ‘inde şiddeti kişiden kişiye değişen bulantı ve kusma paterni görülüyor olsada hangi hastanın yatarak tedavi görmesi gerektiği konusunda kriter yoktur. Fizik muayenede gebe kadından sıvı kaybı bulguları, idrar tetkikinde keton rastlanılması ve vücut ağırlığının %5 ‘ ini kaybetmiş olması kriter olarak kabul edilerbilir.

Gebelikte Bulantı Cinsiyet Belirtisi Midir ?

Bir kadının gebe kaldıktan sonra ilk sorusu sağlıklı mı? ise ikinci sorusu cinsiyeti ne? dir. Çağlar boyu hamilelerin bebeklerinin cinsiyeti kendi küçük sosyal gruplarında konu olmuş hatta bununla ilgili bilimsel olmayan, bir kısım batıl bazı çıkarımlara varılmştır.

Gebe kadının tatlı, ekşi düşkünlüğü, güzelleşip çirkinleşmesi, ipe bağlı alyans çevirme testi, kalp hızına göre cinsiyet tayini, çin takvimi, maya takvimi, karnın sivri yada yaygan duruşu gibi yöntemlerle topluluklarına yeni katılacak bireyin cinsiyetini önceden bilmeye çalışmışlar.

Bulantı ve kusmada bu magazinsel test sorularına tabi olmuş elbettekadının gebelikte bulantı kusmasının fazla olmasını kız bebeğe yorumlarken az yada hiç olmamasını erkeğe yorumlamışlar. Ancak anlamlı bilimsel herhangi bir çalışma bunu doğrulamamış. Sonuç olarak gebelikteki bulantı kusmanın gelecek olan bebeğin cinsiyeti ile ilişkisi yoktur.