Miras Taksimi Hesaplama

Türk hukukunda kanunlar ile düzenleme bulan miras hukuku ile islamda Kuran’-ı Kerim ışığında düzenleme bulduğu kabul edilen miras hukuku birbirinden oldukça farklıdır. İslamda miras paylaşımı ve payları Türk hukukunda olduğu gibi mirasçıların yakınlığına ve sayısına göre değişkenli gösterecek olup her bir olay için ayrıca hesaplanması gerekmektedir. İslam hukukunda temel terimler kısmen benzerlik gösterse de bazı farklı terimler de kullanılmaktadır. Bir kimsenin diğerine mirasçı olması halinde varis, kişilerin birbirine karşılıklı mirasçı olması halinde tevarüs, miras bırakan kişi için de muris kelimeleri kullanılmaktadır.

İslam’da Miras Paylaşımı

İslam’da Miras Paylaşımı Hesaplama

İslam’da Miras Paylaşımı Hesaplama

Çocuklar İle Anne Ve Babanın Mirası:

İslam hukukuna göre miras paylaşımında erkeklerin payı kadınların payının iki katıdır. Ancak bu evlatların miras paylaşımında geçerlidir. Örneğin; babanın ölümü halinde tek mirasçılar kız ve erkek evlat ise ve tereke 600.000 TL değerinde ise bu halde erkek çocuk mirastan 400.000 TL, kız çocuk 200.000 TL kadar bir pay alabilecektir.

Eğer çocukların tamamı kız ise ve kız çocuk sayısı ikiden fazla ise bu halde kız çocuklarının miras payı terekenin üçte ikisi kadar olacaktır.

Ancak sadece tek bir kız çocuğu var ise bu halde de kız çocuğunun miras payı terekenin yarısı olacaktır.
Mirasçılar arasında miras bırakanın annesi ve babası ile birlikte çocukları da bulunuyor ise anne ve babanın her biri terekeden 1/6 oranında miras payı alırlar.

Ancak miras bırakanın çocuğu yok ise anne ve babanın miras payı terekenin üçte biridir.
Ayrıca miras bırakanın kardeşlerinin hayatta olması durumunda annenin miras payının 1/6 olacağı da düzenleme bulmuştur.

Karı Ve Kocanın Mirası:

• Ölen kadın eşin çocukları yok ise mirasçı eş terekeden ½ oranında pay alacaktır. Ancak ölen kadın eşin çocuğunun bulunması halinde miras payı ¼ olacak şekilde düzenlenmiştir.
• Erkek eşin ölmesi halinde ise sağ kalan kadın eş terekeden ölen eşin çocuğu yoksa ¼ oranında pay alır. Fakat ölen erkek eşin çocuğu var ise bu halde mirasçı kadın eşin miras payı terekenin 1/8i kadar olacaktır.
• Kardeşlerin Mirası: Kardeşlerin mirasçılığı ana bir kardeş ve ana-baba veya baba bir kız kardeş olmak üzere 2 başlıkta incelenmektedir.
• Ana bir kardeşlerin mirası: Ölen bir erkek ya da kadına erkek mirasçısı bulunmadan mirasçı olunuyor ise kardeşin miras payı terekenin 1/6 sı kadardır. Ancak kardeşler birden fazla ise bu halde terekenin 1/3 ünü kendi aralarında eşit olarak paylaşırlar.
• Ana-Baba veya baba bir kız kardeş: Eğer ölen kardeşin alt soyu bulunmuyor ve sadece bir kız kardeşi bulunuyor ise o zaman terekenin yarısı kız kardeşinin olacaktır. Ancak ölen kız kardeş ve mirasçı erkek kardeş ise, erkek kardeş terekenin tamamı üzerinde hak sahibi olur.

Ayrıca belirtmek gerekir ki İslam Hukukunda şu anda Türk Hukukunda bulunan evlat edinme müessesesi bulunmamaktadır. İslam hukukuna göre bir kişi evlat edinemeyecek sadece kendisinin manevi evladı olabilecektir. Ancak manevi evlat ile evlat edinen arasında herhangi bir hukuki bağ o dönem kurallarına göre kurulamamaktadır. Evlatlık olarak nitelendirilebilecek manevi evlat ile evlat edinen arasında bir hısımlık kurulmadığı için mirasçılık da söz konusu olamamaktadır. Kısaca izah edileceği üzere bir kimsenin ölümü halinde, ölümü öncesinde manevi evlatlık ilişkisi kurduğu kişi miras bırakanın terekesi üzerinde hak iddia edemeyecek, herhangi bir pay alamayacaktır.

Miras ortaklığı ve mirasın paylaşımı, miras paylaşımı davası kapsamında karşımıza çıkan terimlerdir. Paylaşımdan önce miras üzerinde bir ortaklık söz konusudur. Bu ortaklığa miras ortaklığı denir. Miras ortaklığı mirasın geçmesiyle birlikte başlar ve mirasın paylaşılmasına kadar devam eder. Miras ortaklığı terekedeki bütün hak ve borçları kapsar. Yani mirasçılar sadece haklara değil, aynı zamanda borçlara da ortaktır, dolayısıyla borçlardan da sorumludur.

Mirasçılar terekeye elbirliğiyle sahiptir, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler, borçlardan da birlikte sorumludurlar.  Miras paylaşımı ve kardeşler arası uyuşmazlık çıktığı takdirde taraflar mahkemeye başvurarak mirasın paylaştırılmasını talep edebilirler. Aynı şekilde miras paylaşımında anlaşmazlık çıktığı takdirde bu yola başvurulur. Mahkeme dava süresince miras hakkının korunması için gerekli tedbirleri alacaktır.

Elbirliği mülkiyeti, birden fazla kişinin malların veya hakların tamamına sahip olması durumudur. Elbirliği mülkiyetinde ortakların belirlenmiş payları olmayıp her birinin hakkı, ortaklığa giren malların tamamına yaygındır. Mülkiyet ortakların tamamına aittir. Ortakların tek başlarına tasarruf yetkileri yoktur. Yönetim ve tasarruf işlemleri için ortakların oybirliğiyle karar vermeleri gerekmektedir. Ortaklığın devri mümkün değildir. Ancak ortaklığın tasfiyesi sonucu ortaya çıkacak payların devri söz konusu olabilir.

Mirasçıların tereke borçlarından sorumlu olduklarını belirtmiştik. Bu sorumluluk müteselsil sorumluluktur. Mirasçılar tereke borçlarından dolayı paylaşmadan sonra da bütün mal varlıklarıyla müteselsilen sorumludurlar.Paylaşmanın gerçekleştiği tarihin veya daha sonra yerine getirilecek borçlarda muacceliyet tarihinin üzerinden beş yıl geçmekle teselsül sona erer.

Mirasçıların terekeye elbirliği ile sahip olduklarını belirtmiştik. Elbirliği mülkiyeti bazı sorunlara neden olabilmektedir. Bu nedenle mirasçılar sulh hakiminden tereke üzerindeki elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesini isteyebilirler. Hakimin belirlediği süre içinde haklı bir itirazda bulunulmadığı ya da paylaşım davası açılmadığı takdirde elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verilir.

Mirasın Paylaşımı

Mirasın nasıl paylaşılacağı mirasçılar tarafından serbestçe kararlaştırılır. Mirasbırakanın paylaşmanın nasıl yapılacağı ve payların nasıl oluşturulacağı hakkında koyduğu kurallar mirasçılar için bağlayıcıdır. Aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi veya payların oluşturulması ve fiilen alınması mirasçıları bağlar.

Paylaşma sözleşmesi yazılı şekle tabidir, aksi takdirde geçerli olmaz. Mirasçılar paylaşmada terekenin bütün malları üzerinde eşit haklara sahiptirler. Mirasçılardan her biri, tereke borçlarının paylaşmadan önce ödenmesini isteyebilir.

Paylar mirasçılar tarafından mirasçı sayısınca oluşturulur. Anlaşmazlık halinde paylar mirasçılardan birinin talebi üzerine sulh hukuk mahkemesi tarafından oluşturulur. Payların özgülenmesi, yani mirasçılara tahsisi de mirasçıların anlaşmasıyla olur, anlaşmazlık halinde kura çekilir. Asıl olan paylaştırmanın aynen yapılmasıdır, bunun mümkün olmaması durumunda satış yoluyla paylaştırma yoluna gidilecektir.

Mirasın paylaşımında mirasçıların ortak bir karara varamamaları ya da anlaşamamaları durumunda mirasçılar mirasın paylaşılmasını mahkemeden de isteyebilirler. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla paylaştırılmasına karar verilmesini sulh mahkemesinden isteyebilir. Mirasçılardan birinin istemi üzerine hakim, terekenin tamamını ve terekedeki malların her birini göz önünde tutarak, olanak varsa taşınmazlardan her birinin tamamının bir mirasçıya verilmesi suretiyle paylaştırmayı yapar. Mirasçılara verilen taşınmazların değerleri arasındaki fark para ödenmesi yoluyla giderilerek miras payları arasında denkleştirme sağlanır.

Açılmış mirasta bir mirasçının payını devralmış veya haczettirmiş olan ya da elinde mirasçıya karşı alınmış borç ödemeden aciz belgesi bulunan alacaklı da sulh hakiminden bu mirasçının yerine paylaşmaya katılmak üzere bir kayyım atanmasını isteyebilir.

Miras davaları çok çeşitliliğe sahip olup genel olarak bu konudaki dava çeşitlerini saymak gerekirse; miras ortaklığı ve mirasın paylaşılması, muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil davası, tenkis davası, denkleştirme davası, vasiyetnamenin şeklen iptali, miras sözleşmesinin ortadan kaldırılması davası, miras paylaşım sözleşmesinin iptali istemi olarak başlanabilir. Miras ortaklığı TMK m.624 uyarınca mirasçılar kanun ya da bir sözleşme zorunluluğu dahilinde bu ortaklığı sürdürmeye yükümlü olmadığı müddetçe her zaman mirasın paylaştırılmasını istemeleri sonucunda bitirilebilir. Miras ortaklığı ve mirasın paylaşımı, Miras hukuku soruları olan okuyucuların sitemizin iletişim kısmından bizlere ulaşabilirler.