Mitomani Nedir Nasıl Tedavi Edilir

Yalan söyleme hastalığı olarak bilinen ve psikoloji bilim dalında mitomani olarak adlandırılan bu hastalık ilk olarak yılında Alman Dr Delbrueck tarafından tanımlanmıştır. Yalan söylemeye ve abartmaya hastalık derecesinde eğilimli olmak ya da patolojik yalan olarak bilinmektedir. Bu hastalığa sahip olan kişilere ise mitoman denir.

Yalan söylemek toplum tarafından kabul görülmeyen bir davranış olarak adlandırılsa da toplumumuzun büyük bir kesimi bu davranışa bazı nedenlerden ötürü başvurmaktadır. Yalan söylemek bilerek ve isteyerek yapılan bir davranıştır. Çoğunlukla sonucundan kaçınılan durumlarda yalana başvurulmaktadır. Her ne kadar yalan söylemenin doğru bir davranış olmadığı çocukluk döneminden itibaren vurgulansa da bazı nedenlerden dolayı her insan yalan söyleyebilir. Siz de yakın çevrenize bazı yalanlar söylemiş ya da bu yalanlara maruz kalmış olabilirsiniz.

Peki bu yalanları bir gözden geçirelim, sürekli arka arkasına yalan söyleme eğilimi var mı ve kişi bu yalanlara kendi de inanıyor mu? Yoksa kişi içinde bulunduğu durumu idare edebilmek için bazı zamanlarda yalan söyleme eğiliminde mi bulunuyor? Burada bahsi geçen iki durum arasında önemli bir ayrım vardır. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, normal insanların günde en az kez yalan söyleme eğilimi olduğu yönündedir. Beyaz yalan olarak adlandırılan sıradan söylenilen yalanlar, karşıdaki kişiye zarar vermemek, onu üzmemek, sıkıntıya düşürmemek, bir cezayı önlemek ve yalan söylenen kişinin çeşitli sebepten ötürü kırılmasını önlemek için hatta durumu idare edebilmek için söylenen, sonucu zararsız ve kabul edilebilir nitelikte yalanlardır. Bu sıradan yalanlar herhangi bir sağlık ve sosyal problemlere neden olmaz.

Patolojik yalan ise, kişinin psikolojik olarak içinde bulunan söyleme isteğini gidermesi, sıkça tekrarlaması ve bu davranışın ardından rahatlama olmasıdır. Çoğu zaman yalan söylemek o kişinin yaşamının bir parçası haline gelir. Bu yalanların sonucunda ise kişi kendini ya kurban ya da kahraman ilan eder.

Mitomani Belirtileri:

• Yalan söyleyen kişi dikkat çekmek ve toplumda odak noktası olmak ister.
• Yalan söylediğinin farkında değildir. Büyüsel bir düşünce tarzı vardır. Düşüncelerinin gerçekliğine inanırlar.
• Yalanlarıyla kendini ya kahraman ya da kurban rolüne büründürür.
• Sık tekrarlanan bu yalanlar arasında bir tutarlılık monash.pw bu yalanlar kişiden kişiye değişerek konsept değişikliği de gözlenebilir.
• Kendi hayal gücüyle ürettiği yalanlara inanmasıyla beraber gerçeklik algısında kopukluk gözlenir.
• Kaygı düzeylerinin yüksek olduğu zamanlarda daha çok yalan söylerler.
• Söylediği yalanlarda herhangi bir amaç gütmeden sadece psikolojik olarak içinden gelen yalan söyleme isteğinin davranışa dökülmesiyle beraber rahatlama görülür.
• Sürekli olarak eski yalanlarını desteklemek amacıyla yeni yalanlar üretirler.
• Normal bireyler yalan söylediklerinden dolayı suçluluk ve utanç duygusu hissederler fakat mitomanlarda bu durum söz konusu değildir.
• Yalan söyledikleri sırada yüz kızarması, göz kaçırma gibi belirtiler gözlenmez. Aniden gelen sorulara karşı hızlı ve tatmin edici cevaplar verebilirler.
• Mitoman kişiler hasta olduklarının farkında değildir bu yüzden tedavi olmayı kabul etmezler. Yakın çevresinin rahatsızlık duymasından ötürü psikolojik destek almaya teşvik edilirler.
• Genel olarak bu hastalık ergenlik döneminde başlar, tedavi edilmezse yetişkinlik dönemine kadar devam edebilir.

Mitomaninin Sebepleri Nelerdir:

Mitomaninin sebepleri çoğunlukla çocukluk ve ergenlik dönemine dayanmaktadır. Çocukken aile bireyleri tarafından yeterince onaylanma ya da ilgi alamamış ve ebeveynlerinin yalan söyleme davranışına sıkça maruz kalmış kişilerde bu hastalığın görülme durumu vardır. Temelinde düşük benlik saygısı ve kendine güvensizlik vardır.

Bunların yanı sıra bazı hastalıkların bulguları olarak da ortaya çıkabilir.

• Kişilik Bozuklukları (Borderline Kişilik Bozukluğu, Antisosyal Kişilik Bozukluğu, Narsistik Kişilik Bozukluğu),
• Çocukluk döneminde istismara uğramış olması,
• Dürtü Kontrol Bozuklukları,
• Takıntı Bozuklukları.

Mitomanik Kişilere Nasıl Davranılabilir:

• Çoğunlukla mitomani rahatsızlığı olan kişiler durumun farkında değmonash.pwninin psikolojik bir alt yapısı olduğu göz önünde bulundurularak fark edilen yalanlara karşı suçlayıcı ve kızgınlık içeren bir tavırla yaklaşmak kişiyi olumsuz etkiler.
• İkili ilişkilerde iletişim halindeyken bu durumun zor bir süreç olduğu kabul edilerek sabırla yaklaşmak aradaki güven bağının oluşmasına yardımcı olur.
• İletişim sırasında yalan söylediğini fark ettiğiniz zaman konuşmayı sonlandırarak, bu şekilde devam ederse kendisiyle konuşmayacağınızı belirtebilirsiniz. Negatif pekiştireç yöntemiyle kişiyi doğru söyleme davranışına yönlendirebilirsiniz.
• Özellikle mitomanik kişilerin yakın çevresinin suçlayıcı bir tavır takınmaması, kişiyi dışlamaması ve yalan söylediğini göz ardı etmemesi gerekir.
• Yakın çevresinin profesyonel bir destek alması konusunda teşvik etmesi gereklidir.

Tedavi:

Mitomani tedavisinde hastalar belirtileri kendileri fark etmezler. Sıklıkla yakın çevrelerinin gözlemleri ve yönlendirmesi sonucu destek almayı kabul ederler. Tedavinin ilerleyebilmesi için kişinin yardıma ihtiyacı olduğuna inanması ve değişim için istekli olması önemlidir. Bu hastalığın teşhisini psikiyatrist koyar ve tedavi sürecinde psikologlar da psikiyatristlerle birlikte görev almaktadır. Psikoterapi bu hastalığın tedavisinde oldukça önemlidir. Ayrıca hastanın yanı sıra yakın çevresinin de psikolojik açıdan bilgilendirilmesinin tedavi sürecine olumlu etkisi vardır. Mitomanik durumun tedavisinde psikolojik olarak altta yatan herhangi bir kişilik bozukluğu, duygu durum bozukluğu, depresyon ya da anksiyete gibi ruhsal bulguların varlığı tespit edilirse psikoterapinin yanında ilaç desteği de uygulanabilir.

Psikolog Funda Buharalı.

‘’Mitomani ne demek?’’  Sorusunun psikiyatride karşılığı patolojik yalan, yalan söyleme alışkanlığıdır. Bu hastalığa sahip kişilere mitoman denir. Bu hastalık ilk olarak yılında Alman monash.pweck tarafından tanımlanmıştır. Yalan söylemeye ve abartmaya hastalık derecesinde eğilimli olmak ya da patolojik yalan olarak bilinmektedir. Mitomani kelimesi ise Yunanca bir kelime olan ve efsane anlamına gelen &#;muthos&#; ile Latince bir kelime olan ve delilik anlamına gelen &#;mania&#; sözcüklerinden oluşmuştur. Mitomani halk arasında durduk yere yalan söyleme hastalığı, sürekli yalan söyleme hastalığı ya da gereksiz yere yalan söyleme hastalığı olarak da bilinir.

Gerçek yalan, kötü niyetli ve aldatıcı olmaktadır. Yalan söyleyen belli bir amaç doğrultusunda söyler ve çıkarı vardır. Patolojik yalan ise yalan söyleme alışkanlığıdır. Mitomanide kişinin çıkarı kendisini daha değerli hissetmektir. Mitomanide yalan söyleme davranışı kişinin psikolojik olarak ihtiyaç duyduğu ilgiyi sağlayarak kişinin rahatlamasını sağlar. Klinikte özellikle, antisosyal kişilik bozukluğu olan, bipolar duygudurum bozukluğu olan veya depresyon, anksiyete gibi çeşitli psikolojik rahatsızlıklara sahip hastalarda mitomanik yalan söyleme davranışı görülebilir. Genel toplumda görülme oranı kişide 1 dir. Erkeklerde ve kadınlarda eşit oranda görülür.

Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Belirtileri Nelerdir?

Mitomani belirtileri şu şekildedir;

• Mitomanik yalanın ayırt edici özelliği kişi kendisini utanç verici,cezalandırılacağı bir durumdan kurtarmak veya bir durumun gizliliği için yalan söylemez. Mevcut ortamda herhangi bir şekilde yalan söylemeyi gerektirecek bir şey olmamasına rağmen ısrarla yalan söylemeyi sürdürür.
• Mitomanik yalanlarda; ifadeler oldukça derinlikli, inandırıcı, detaylı ve abartılıdır. Bundan dolayı mitomanik kişiler karşısındaki kişiye yalanını çok rahat şekilde inandırabilir.
• Mitomanlar genelde söylediği yalanlarda kendilerini çok mağdur ya da çok haklı olarak anlatırlar. Bunun sonucunda ise övgü ya da acıma duyguları ile ilgiyi üstlerine çekerler.
• Mitomani davranışını uzun süre sergileyen kişiler, söyledikleri yalanları gerçekmiş gibi algılamaya başlar. Mitomanlar çoğu zaman kendi söyledikleri yalanlara inanırlar. Bu sebeple aksine ısrarla karşı çıkarlar.
• Mitomanlar üstün sözel yeteneğe sahiptirler.
• Mitomanlar yalanları ile ilgili gelen sorulara hızlı bir şekilde cevap verebilirler. Yalanı çok hızlı kurgulayabilirler.
• Sosyal olarak yalnızlaştıkları için kendilerini keşfedilmemiş yetenek olarak görebilirler.
• Mitomanlar çoğu zaman hasta olduklarını kabul etmezler.

 Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Neden Olur?

Mitomani sebebi ayrı bir psikiyatrik rahatsızlık olarak kabul edilmediğinden kesin olarak bilinmemektedir. Ancak diğer psikolojik rahatsızlıkların bulgusu olduğu düşünülmektedir. Bunlar;

Mitomanihastaları üzerinde yapılan gözlemlere göre bazılarında epilepsi veya EEG bozuklukları, kafa travması ve aile içinde psikiyatrik hastaların olduğu gözlenmiştir.

Mitomaninin genetik olup olmadığı oldukça merak edilen bir konudur. Bir çeşit dürtü kontrol bozukluğu olarak bilinen mitomani genetik değildir. Ancak başka bir hastalığın semptomu olarak görülmekteyse asıl psikiyatrik rahatsızlığa bakmak gereklidir.

Mitomaninin kökeninde düşük öz benlik saygısı ve kendine güvensizlik yatar. Bu eksiklikleri olan kişi yalan söyleyerek bu boşluğu doldurmaya çalışır. Mitomanların düzensiz aile yaşamlarının olduğu tespit edilmiştir. Mitomani hastalarında sahte benlik duygusu, gerçek benliği sahte benlikten korumak için idealizm, mükemmellik ve görkem yaratma mekanizmalarını kullanır. Bu sebeple yalana ihtiyaç duyarlar.

Son dönemde yapılan çalışmalara göre, kronik olarak yalan söyleyen kişilerde yalan söyleme davranışını sergilemeye yatkınlık ve davranışı göstermede kolaylık geliştiğini göstermiştir. Bu anlamda sık yalan söyleyen kişilerin mitomaniye yatkınlık oluşturduğu söylenebilir.

 Mitomani Hastasına Nasıl Davranılmalıdır?

Sürekli yalan söyleyen mitomani hastalarına nasıl davranılmalı diye düşünüyorsanız yardımcı olabilecek birkaç öneri şu şekildedir;

• Mitomanlar yaşadıkları şeyin hastalık olduğunun ya da yalan söylediğinin farkında değillerdir. Bu sebeple eğer siz bunun patolojik yalan olduğunun farkındaysanız kişiyi yalan söylediğinde suçlayıcı bir tavır sergilemekten ve öfkelendirmekten kaçınmalısınız.
• Mitomanlarlaikili ilişki kurmak gerçekten zorludur. Öncellikle bunu fark edip sabırlı davranmalısınız. Aranızdaki güven ilişkisi oluşması hem hastalığının ilerlememesi için hem de sizin sakinliğinizi koruyabilmeniz için oldukça önemlidir.
• Mitomani hastalığına sahip biriyle yakın ilişki içindeyseniz kendinizi korumak adına yapabileceğiniz en doğru şey durumu kişisel algılamamak, karşınızdaki kişinin size kasıtlı olarak böyle davranmadığını fark etmektir.
• Karşınızdaki kişinin yalan söylediğini fark ettiğinizde bunu belirtebilir bu davranışın kendi hayatınızdaki olumsuz deneyiminden bahsedebilirsiniz. Negatif pekiştireç yöntemi ile karşınızdaki kişiyi doğru söylemeye yönlendirebilirsiniz.
• En önemlisi çevrenizdeki mitomani tedavi konusunda bilgilendirmek ve uygun psikolog izmir ile görüşmesine yardımcı olmaktır.

Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Tanısı Nasıl Konulur?

Mitomani tanısı konulması oldukça güç bir psikolojik rahatsızlıktır. Kişi sürekli olarak yalan söylediği için ve bunu oldukça inandırıcı yaptığı için psikolog görüşmesinde hastanın öyküsünden şüphe edilebilir. Tanı konulurken öncelik kişinin yalanının patolojik olup olmadığını ayırt etmektir.

Mitomani bazen diğer kişilik bozuklukları ile karıştırılabilir. Ancak kişilik bozukluklarından ayrılan yanı mitomanlar yalandan kazanç elde etmeyi ummazlar. Kişilik bozukluklarıgenellikle çocukluk çağında, mitomani ise ergenlikte başlar. Mitomanlarda intihar eğilimi gözlenmez. Bir arada(komorbid) olma durumu söz konusu olsa da her mitomana kişilik bozukluğu hastasıdır diyemeyiz.

Tanıda önemli olan bir diğer husus ise, kişinin yakın çevresi ve ailesinden alınan hastalık öyküsüdür. Kişi kendisinin hasta olduğunu kabul etmediği için önemli olan yakın çevresindeki kişilerin ne anlattığı olabilmektedir. Tüm bu değerlendirmelerden alınan verilerle birlikte, ek psikolojik sorunların varlığı açısından hasta psikolog tarafından sorgulanır. Gerekli görüldüğü takdirde ek tetkiklere başvurulabilir. Sonuçta elde edilen bilgiler doğrultusunda mitomani ile varsa diğer hastalıklar teşhis edilerek gerekli tedavi planlanır.

Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Nasıl Tedavi Edilir?

Mitomani tedavisi için en önemli etken kişinin bu durumu kabul etmesidir. Kişi tedavi olmaya etrafındaki insanlar tarafından zorlanırsa terapi süreci boyunca iş birliği yapma olasılığı düşecektir.

Kişilik bozukluğu, duygudurum bozukluğu, depresyon veya anksiyete gibi farklı bir ruhsal rahatsızlık tespit edilirse, buna yönelik antidepresan, sakinleştirici, antipsikotik ilaçlar gibi çeşitli ilaç tedavileri reçete edilir. Bunun yanında mitomanik kişilerin tedavisinde psikoterapi oldukça önemli bir yer tutar. Kesinlikle bu tedavi süresinde kişinin yakın çevresindekilerinde destek alması gerekir, kişi tedavi sürecine kadar farkında olmadan diğer kişileri yıpratmış olabilir. Bu doğrultuda, hasta yakınlarına mitomani ile nasıl mücadele etmeleri gerektiği konusunda bilgilendirme yapılarak, psikolojik destek verilebilir.

Mitomani (Yalan Söyleme Hastalığı) Tedavi Edilmezse Ne Olur?

 Mitomani, yani patolojik yalan söyleme hastalığının nedeni ise gerçek dışı bir değerlendirme ve kurgulama sürecine sahip olmasıdır. Tedavisi oldukça önemli olan bu hastalık, tedavi edilmediği zaman çeşitli psikolojik hastalıklara neden olabilmektedir. Örneğin; mitomani hastalığı tedavi edilmediğinde ileri derecede kişilik bozukluğuna daha da kötüsü şizofreniye dönebilmektedir. Dolayısıyla hastanın tedavi konusunda ikna edilmesi ve en kısa süre içerisinde tedaviye başlaması büyük önem arz etmektedir.

Eğer yukarıda söz edilen mitomani belirtilerine sahip olduğunuzu düşünüyorsanız ya da çevrenizde mitoman olduğundan şüphelendiğiniz biri var ise daha detaylı bilgi almak ve izmir psikolog ile görüşme yapmak için buraya tıklayarak bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Halk arasında yalan söyleme hastalığı olarak bilinen mitomani hastalığı aslında psikolojik bir hastalıktır. Hastaların, dikkat çekmek ve toplumda yer edine bilmek amacı ile söylemiş olduğu yalanlar ve sonrasında bu yalanlara kendisinin de inanması olayıdır. Yalan söyleme hastalığına yakalanan hastalara mitoman adı verilmektedir. Peki, Yalan söyleme hastalığı nedir? Mitomani belirtileri nelerdir? Mitomani neden olur? Mitomani kimlerde görülür? Mitomani tedavisi nasıl yapılır?

Mitomani Nedir?

Günümüzde oldukça sık karşılaşılan bir psikolojik rahatsızlık olan Mitomani hastalığı toplumda bilinen adıyla ‘yalan söyleme hastalığı’, kişinin sürekli olarak herhangi bir çıkar gözetmeksizin yalan söylemesidir. Mitomani hastalığına yakalanmış kişilere mitoman ismi verilir. Ortada hiçbir durum yokken birden bire yalan söyleme ihtiyacı duyan kişi ya da kişiler, hastalığın ilerlemesi ile birlikte söylediği tüm yalanlara artık kendisinin de inanmasına sebep olur. İleri düzeylere taşınan mitomani hastalığı, hastanın elinde olmadan gerçekleşen ve yalan söylediğini kendisi bile fark etmeyen daha ilerisi ise söylediği yalana kendisinin de inandığı bir davranış bozukluğu hastalığıdır.

Mitomani hastası olan yani yalan söyleyen kişiler genellikle bu yaptıklarının hastalık derecesinde olduğunu düşünmezler ve bu sebepten dolayı tedavi ihtiyacı duymazlar. Ancak yalan söyleyen kişi kendisinde bir sorun olduğunu düşünmediği için hasta, yakınları tarafından mutlaka tedaviye ikna edilmelidir.

Mitomani Hastalığına Yol Açan Sebepler Nelerdir?

Mitomani hastalığının birçok sebebi olsa da asıl sebep kişinin çocukluğunda duyduğu ve şahit olduğu yalanlardır. Kişiler çocukluk süreçleri boyunca sürekli olarak ebeveynlerini izler ve onları doğrularıyla, yanlışlarıyla onları kamera gibi kendisine empoze eder ve kendine rol model olarak alırlar. Bundan kaynaklı olarak çocukların anne ve babalarının yalan söylemelerine şahit olması o çocukların ileriki yaşlarda yalan söylemesine ve yalan söylemeyi daha da ileriye taşıyarak yalan söyleme hastalığına yakalanmasına sebep olabiliyor. Bunların dışındaki mitomani hastalığının başlıca sebepleri ise aşağıdaki gibidir; 

• Doğru söylediğine inanılmaması
• Kişilik bozukluğu
• Onaylanma ihtiyacı
• Aşağılık kompleksi
• Çocukluk döneminde maruz kalınan istismarlar

Mitomani Hastalığı Nasıl Anlaşılır?

Kişinin ya da çocuğun yalan söylemesinden şüpheleniyorsanız onu mutlaka gözlem altına almanız gerekmektedir. Gözlem altına aldığınız kişi aşağıdaki belirtileri gösteriyor ise mitomani hastasıdır.

• Yalan söylemekten haz duymak
• Yalan söylemekte ısrarcı olmak
• Yalanlarından dolayı pişmanlık duymamak
• Mitoman olan kişinin yalanlarının ortaya çıkması esnasında aşırı derecede agresif ve alıngan tavırlar sergilemek
• Söylediği yalanlara kendisinin de inanması durumu
• Yalanlar arasında kurgusal bütünlük bulunmaması
• Yalan söylerken herhangi bir kazanç elde etmeksizin yalan söylemeye devam etmesi

Mitomani Kimlerde Görülür?

Mitomani gençlerde daha çok görülüyor

Halk arasında sıklıkla görülmesine rağmen, bilimsel olarak incelenen vakalar üzerinden yapılan araştırmaya göre yalan söyleme davranışının başlama yaşı 16, farkına varılma yaşının ise 22’dir.  Yine patolojik yalan üzerine yapılan aynı araştırmada cinsiyet oranlarının ise eşit olduğu yalnız sözel IQ’su yüksek olan kişilerde sayısal IQ ‘ya oranla çok daha fazla yalan söyleme hastalığı yani Mitomani görüldüğü paylaşıldı.

Mitomani Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?

Mitomani hastasının tedavisi aile ve doktor olarak iki ayrı bölüm olarak ele alınmalıdır. Bunlar;

Mitomani Hastasının Ailesinin ve Yakınlarının Yapması Gerekenler;

Yalan söyleyen kişiler kendilerinde bir sorun olduğunu düşünmediğinden dolayı tedavi olmayı istemezler. Bu sebeple kişilerin hastalığını çoğunlukla yakınları ortaya çıkarır. Unutulmamalıdır ki bu durum kişinin kendisinde bitmesi gerekir, bu sebeple öncelikle hasta mitomani hastası olduğuna ikna edilmelidir. Yalnız bu durum, hastaya karşı sinirli ve kırıcı bir tavırla kesinlikle söylenmemeli ve ardından tedavi için hasta ikna edilmelidir.

Mitomani Hastalığında Doktorun Yapması Gerekenler;

Psikoterapi seçilebilecek en doğru tedavi yöntemidir. Tedaviye başlarken psikiyatristler öncelikle hastayı detaylı olarak tanımak ister, neden yalan söylediğini anlamak isterler. Psikiyatrist ve hasta konuşmalarından sonra dürtünün hasta için anlamının araştırılması, empati ile yaklaşılması, başa çıkma yollarına yönlendirilmesi ve anksiyeteli hastalar için de gevşeme teknikleri uygulanabilir.

Farmakoterapotik seçenekler yani ilaç tedavisi seçenekleri patolojik yalancıların bir alt kümesinde yalan söyleme dürtüsünü azaltma ya da yalan söyleme dürtüsüne ilişkin kompülsiyonları azaltmak için yardımcı olabilir.

Bu tedavilerin haricinde merkezi sinir sistemi anormallikleri üzerine yapılacak olan araştırmalar da farklı terapi amaçlı müdahalelerin gelişmesini sağlayabilir.

Doğru bir şekilde gerçekleştirilen yöntemle hasta daha ilk seansta oldukça iyileşme gösterebilir. Tedavinin doğru ve sağlıklı bir şekilde yapılması halinde, hastalığın yeniden tekrarlaması çok düşük bir olasılıktır ancak tekrarlama durumunda ise hasta bunun daha kolay olarak farkına varacak ve kendisi tedavi olmayı isteyecektir.