Öncelikle şu bilgiyi verelim doğada yetişen mantarlar kesinlikle tüketmemelidir. Doğada yetişen mantarlar kolaylıkla birbirlerine karıştırılabilir ve oldukça tehlikelidir. Mantar zehirlenmeleri ölümcül etkilere sahiptir. Bu nedenle yenilebilen mantarlar sadece çok güvenilir yerlerden alınmalıdır.
Cincile mantarı, cm uzunluğundaki sap kısmı ve şapkası ile tanınır. Menekşe renginde olan bu mantarın şapkası, olgunlaştıkça kahverengiye döner. Selenyum, D vitamini ve lif bakımından zengindir. Yenilebilir bir mantar olan cincilenin plakaları birbirine birleşiktir. Eti gri ve mavi renklere sahiptir. En belirgin özelliği ise koparıldığında yanık lastiğe benzer bir koku salmasıdır.
Not: Cincile mantarı alerjik reaksiyonlara sebep olabilir. Bu nedenle risklidir. Bir uzmana danışmadan kesinlikle tüketilmemelidir.
Köknar ve iğne yapraklı ormanlarda bulunan cincile mantarı, İlkbahar mevsiminin sonlarında görülmeye başlar. Ortası biraz çökük olan bu mantar, Haziran ayında yetişir. Bazı yörelerde Ekim ayına kadar bulmak mümkündür. Çürükçül bir mantar olduğu için, otların ve çürümüş yaprakların arasında kümeler halinde görülebilir. Küçük yapısıyla, zor fark edilir. Ülkemizde en çok Bolu ve Karaman'da cincile mantarı yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Bu mantar böcekleri ve sinekleri kendine çekmediği için, kolayca temizlenebilir. Topraktan sökülen veya satın alınan mantarın sap kısmı, şişkin olan tabandan kesilir. Şapkası ise fırça ile temizlenebilir. Temizlenen mantarlar fırında kurutulduktan sonra kavanozda veya buzlukta saklanabilir. Buzlukta saklanacaksa, küçük parçalara bölünmesi ve tuzlu suda haşlanması önerilir. Haşlanan mantarların suyu süzüldükten sonra, buzlukta 1 yıla kadar muhafaza edebilirsiniz.
Aromatik kokusu ve lezzetiyle mutfakta geniş bir kullanımı vardır. Tadı keskin olduğu için birkaç dakika haşlanması gerekir. Salçalı yemek olarak sunulabilir. Tereyağı ile sotelendiğinde makarna soslarına eklenebilir veya doğrudan mangalda pişirilerek tüketilebilir. Bazı yörelerde çorbası da yapılır.
Bolu mutfağında genelde kuşbaşı etle birlikte börek, pide gibi hamur işi tariflerde kullanılır. Kastamonu mutfağındaüçürdüm pilavının ana malzemesidir.
Önemli Not: Cincile mantarı çiğ bir şekilde tüketilirse, zehirlenmelere yol açabilir. Kronik hastalığı olanların, hamilelerin, emziren annelerin ve alerjik bünyeye sahip olan kişilerin, cincile mantarı yemeden önce mutlaka doktora danışması gerekir. Ayrıca doğada bulunan mantarlar, zehirli olabileceği için bilinçsizce tüketilmemelidir.
Şunlara da göz atın;
Bitki Bakımı
Günümüzde hala ilaç yapımında mantarlardan faydalanılmaktadır. Fakat mantarlar yüksek kimyasal içeriklerinden dolayı dikkatli kullanılması gerekir. Yenilebilen mantar grubunda yer alan mantar türlerinde birisi de cincile mantarıdır.
Cincile Mantarı Nedir?
Cincile mantarı yaklaşık olarak 5 ile 10 santimetre uzunluğunda sap kısmına sahip olmaktadır. mavi veya mor cincile mantarı olarak doğada yer almaktadır. Menekşe rengine sahip olan mantarın şapka bölümü mantarın olgunlaşması ile birlikte kahverengiye döner.
A, K, D ve B vitaminleri açısından zengin olan cincile mantarı oldukça lezzetli olması sebebiyle sofralarda yerini almaktadır. Bunlar dışında çinko, bakır, demir, fosfat ve potasyum mineralleri bakımından da zengindir ve antioksidan içermektedir. Keskin ve kuvvetli bir aromaya sahip olan cincile mantarı sert bir aromaya sahiptir. Bu nedenle bazı kişiler tarafından sevilmemektedir.
Cincile Mantarı Nerede Yetişir?
Ülkemizde Bolu ve Karaman illerinde cincile mantarı yetiştiriciliği yapılmaktadır. Yenilebilir bir mantar türü olmasına rağmen bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar gösterebilir.
Cincile mantarı birbirine yakın sıralar oluşturarak saireler halinde yetiştirilmektedir. Nisan, Mayıs ve Haziran aylarının başında yetişen cincile mantarı bazı durumlarda ekim ayına kadar da yetiştirilebilmektedir.
Cincile Mantarı Nerede Bulunur?
Cincile mantarı ülkemizde Anadolu'nun her bölgesinde yetişebilmektedir. Özellikle köknar ormanlarında, iğne yaprakların oluşturduğu doğal örtü üzerinde cincile mantarı yetişmektedir. Bunlar dışında bazı çayırlarda, yaprak ve gübre aralarında da doğal olarak kendiliğinden yetişmektedir. Küçük boyutlara sahip olması sebebiyle iyi kamufile olan b mantarlar zor bulunmaktadır.
Cincile Mantarı Yenir Mi? Zehirli Mi?
Günümüzde mantar çeşitleri pek çok türe ayrılmaktadır. Bazı mantarların tüketilmesi oldukça yararlı olurken bazı mantarlar da zehirli olma olasılığı bulunmaktadır. Cincile mantarı mantar çeşitleri arasında çok sık tüketilen bir türdür.
Cincile mantarı zehirli değildir. Tüketilmesinde sakınca olmayan cincile mantarı bazı kişilerde alerjik reaksiyonlar gösterebilir. Kişilerde karın ağrısı, ishal, şişlik veya baş ağrısı oluşması durumunda mutlaka bir doktora başvurulması gerekir. Hamilelik döneminde, emzirme döneminde veya kronik hastalığı olan kişilerde tüketilmeden önce de mutlaka doktora danışılması önerilmektedir.
Cincile Mantarı Faydaları
Cincile mantarının insan sağlığına pek çok yönden faydası bulunmaktadır. Cincile mantarının faydaları şunlardır:
- İçerdiği selenyum minerali sayesinde kanser hücrelerinin çoğalmasını önlemektedir.
- Yüksek miktarda D vitamini içermektedir. Bu da hücrelerin fonksiyonlarını düzenlemesinde, kemik ve diş sağlığında olumlu etki yaratır.
- Yüksek oranda lif içermektedir. Bu da kan şekerinin aniden yükselmesini engeller ve insülin salınımını düzenler.
- Uzun süre tokluk hissi verir ve zayıflamaya yardımcı olur.
- C vitamini, lif, sodyum ve potasyum sayesinde kan basıncını düzenler.
Cincile Mantarı Nasıl Yetiştirilir? Cincile Mantarı Yetiştiriciliği
Cincile mantarı ilkbahar mevsimi sonlarında yetiştirilir. Taze olanların orta kısmı biraz çökük olur ve bazı yörelerde Ekim ayına kadar yetiştiriciliği sürebilir. Çayırlarda, otların arasında ve çürümüş yaprak yığınları arasında büyüyen cincile mantarı kümeler halinde yetiştirilir.
Cincile mantarı küçük bir yapıya sahiptir. Bu nedenle bulunması da zordur. Cincile mantarları toplanır iken gövdelerinden bükülerek kopartılması gerekmektedir.
Cincile Mantarı Özellikleri
Cincile mantarları şapka kısmı kahverengi, gri ve eflatun renklerine sahiptir. Yenilebilir bir mantar çeşidi olan cincile mantarı plakaları birbirine birleşiktir. Kenarlarında dalgalanmalar olan cincile mantarının sapının şapkaya doğru uzanan kısmı beyaz pudramsı yapıdadır. Eti gri ve mavi renklere sahiptir. Cincile mantarının en belirgin özelliği ise koparıldığında yanık lastik kokusu salmasıdır.
Bitkisel besinler arasnda sala faydalar ile ön plana çkan mantarlar, neredeyse et ile e deer protein içerii ve bünyesindeki dier aminoasitler nedeniyle oldukça besleyici bir gdadr. Ya ve karbonhidrat içerii düük olan mantar, proteinin yan sra lif, vitamin ve mineral açsndan oldukça zengindir.
Antioksidan ve antienflamatuar özelliklerinden dolay çok eskiden beri tbbi amaçl kullanlan besin, özellikle eski Çin’de geleneksel ilaçlarn yapmnda sklkla kullanlrd.
Halen ilaç yapmnda antibiyotik özelliklerinden faydalanlan mantarlar, yüksek kimyasal içeriklerinden dolay dikkatli kullanlmas gereken besinler arasnda yer alr. Yenilebilir mantarlar grubunda yer alan cincile mantar, sala faydalarnn yan sra kendine özgü lezzetiyle de sofralarda yerini alr.
stiridye Mantar Nasl Temizlenir, Piirilir?
stiridye Mantarnn Az Bilinen 10 Faydas
Kendine özgü sert aromas ile mutfaklara farkl bir lezzet getiren cincile mantar etli yapsndan dolay çeitli yemeklerin yapmnda yaygn olarak kullanlr. Keskin kokusundan kurtulmak için yemee koymadan önce birkaç dakika halanmas gerekir. Halandktan sonra suyu dökülerek salçal yemei ya da tereya ile sotesi yaplan cincile mantar makarna soslar ve salatalarn içine eklenebilir.
Frnda içine kaar eklenerek piirilebilen cincile mantarnn mangalda zgaras da mükemmel bir lezzete sahiptir. Bunlara ek olarak cincile mantar çorbas ve cincile mantar börei de yaplabilir. Baz yörelerde cincile mantar ile baz otlar kartrlarak gözlemesi yaplr.
Beeni ile tüketilen cincile mantar yemei için detaylara geçelim:
Malzemeler:
Hazrlan:
Mantar Çeitleri: Yenilebilir ve Zehirli Mantar simleri, Fotorafl Anlatm
Cincile mantar ile hangi yemekler hazrlanabilir?
Protein Deposu Çam Mantarnn 5 Faydas
Evlek Mantar: Nerede Yetiir? Ne Zaman Çkar?
Çntar Mantar: 12 Faydas, Zehirli Midir? Nasl Temizlenir?
Kuzugöbei Mantar – Acilen Tanmanz Gereken 5 ifal Özellii
Ay Mantar (Porçini) Yenir Mi, Nasl Piirilir? Faydalar ve Özellikleri