kaynağı değiştir]
...Bir de demiri indirdik ki, onda büyük bir güç ve insanlar için yararlar vardır... (Hadid Suresi: 25)
Dünya'nın ilk evrimsel aşamalarında gerçekleşen ağır metallerindış uzaydanDünya üzerine çökmesi ve yığılması, Dünya'da oluşması mümkün olmayan bu elementlere Dünya'nın sahip olduğu bilgisi ile Hadid Suresi'nin 25. ayeti arasında bağlantı kurulur.
Bazıları, ilgili ayette geçen, bundan başka birçok ayette de geçen ve "indirmek" anlamına gelen "enzelna" kelimesinin, gerçek anlamı olan indirmek dışında "bahşetmek", "yaratmak", "ikram etmek" gibi anlamları olduğunu da söylerler.[24]
Rabbin, bal arısına şöyle ilham etti: "Dağlardan, ağaçlardan ve insanların yaptıkları çardaklardan (kovanlardan) kendine evler edin. Sonra meyvelerin hepsinden ye ve Rabbinin sana kolaylaştırdığı (yaylım) yollarına gir." Onların karınlarından çeşitli renklerde bir şerbet (bal) çıkar. Onda insanlar için şifa vardır. Şüphesiz bunda düşünen bir toplum için bir ibret vardır. (Nahl Suresi: 68-69)[31][32]
Bal arısı, Kur'an'da ismi geçen hayvanlardan biridir. Kur'an'da adı geçen diğer hayvan türlerinden biraz farklı olarak ele alındığı düşünülmektedir. Çünkü bazı İslam araştırmacılarına göre, surede geçen bal arısının doğadaki işlevinden (kovanlar ve bal üretimi) ve insanlara olan yararlarından üstü açık bir şekilde bahsedilmesi, onun bu suredeki ve dolayısıyla pek çok sureye nazaran güçlü önemini göstermektedir.[33][34]
İslam tefsir geleneğine göre, suredeki arıya yapması ilham edilen ve "evler / yuvalar" olarak belirtilen şeyler, bal arılarının ağaç kovukları gibi uygun doğal mekânlarda veya insanların özel olarak hazırladığı kovanlarda kendi ürünleriyle oluşturdukları petekler ve her petekte bulunan altıgen şeklindeki gözcüklerdir.[35]
69. ayetin başında gelen "meyvelerin hepsinden ye" ve "(yaylım) yollarına gir" deyimleriyle de arıların, balın ham maddesi olan nektar maddesini ve çiçek tozunu (polen) toplayarak bunları hem kendi tüketimleri için, hem de bal ve balmumu yapmak için değerlendirdiklerinin belirtildiği söylenir. Ayrıca tozlaşma olayından bahsedildiği de eklenmektedir.[35]
Arıların karnından çıkan, çeşitli renklerde olduğu belirtilen ve şerbet olarak anılmış olan maddenin de bal olduğu konusunda hemen hemen tüm araştırmacılar hemfikirdir.[36]
Kimi araştırmacılar, suredeki bu durumu Kur'an'ın mucizelerinden biri olarak görmekte ve iddia etmektedirler. Konuyla ilgili belirtilen görüşlere göre, surede bal arısının işlevleri anlatıldığı sırada Arapçadaki dişilik takısı kullanılmış ve Kur'an, bu takıyla birlikte balı yapanların dişi bal arıları olduğunu belirtmiştir.[37] Bu durumun, bugün bilinen şekliyle bal üreten arılar, yani işçi arılar olarak adlandırılan ve tamamının dişilerden oluştuğu arı grubunu ifade ettiği belirtilmektedir.[34][37]
Ayrıca ilgili ayette geçen "Rabbinin sana kolaylaştırdığı (yaylım) yollarına gir" ifadesi; 1940'larda tespit edilen, arıların genellikle güneşin konumundan yararlanarak yönlerini ayarlamalarına, ayrıca rüzgârın yönü, dünyanın manyetik alanı gibi başka imkânlardan da yararlanmalarına, kovan üzerinde daire veya 8 çizerek birbirlerine yol tarif ettiklerine, ya da "arıların dansına" dayandırılmaktadır.[35][38]