Kuşlarda kalsiyum yetersizliği nedeniyle bazen kasılma olmaması ya da kasılmaların hafif olması durumunda yumurta tıkanması problemi meydana gelmektedir. Bu durum özellikle sadece kuş yemiyle beslenen başka bir destek almayan kuşlarda görülmektedir. Yumurta tıkanması yaşayan kuşların vitamin desteği alması gerekmektedir. Kuşun ihtiyaç duyacağı vitamin miktarı veteriner hekim tarafından belirlenmelidir. Yumurta tıkanması durumunda oluşan baskı böbreklerde hasara yol açabilmektedir. Ayrıca yumurtanın çatlaması durumunda peritonit ve kloaka ya da üreme sistemi prolapsu da ortaya çıkabilecek sağlık sorunları arasında yer almaktadır. Eğer kuşunuzda yumurta sıkışması olduğunu düşünüyorsanız onu vakit kaybetmeden veteriner hekime götürmeniz gerekmektedir.
Yumurta sıkışması kuşlarda sık görülen bir problemdir. Bu durum kuşlarda hayati tehlikeye yol açabileceği için kuşların yakından gözlemlenmesi oldukça önemlidir. Yumurta sıkışması kanarya, saka, muhabbet kuşu ve sultan papağanı gibi küçük kuşlarda daha sık görülür. Kuşlarda yumurta sıkışmasının en yaygın nedeni kalsiyum ve diğer vitaminlerin yeterince alınmamasıdır. Ayrıca mevcutta bir hastalığı olan, egzersiz yapmayan, obez ya da ileri yaştaki kuşlarda da yumurta sıkışması sıklıkla görülür. Bazı çevresel faktörler de kuşlarda yumurta tıkanmasına yol açabilir. Yuva için yeterli malzeme olmaması, ortamın çok sıcak ya da çok soğuk olması, yeterince su ya da mama olmaması gibi durumlar yumurta tıkanmasına neden olan faktörlerden bazılarıdır.
Yumurta sıkışması belirtileri kuşlar arasında farklılık göstermektedir. Genellikle bu farklılık yumurta sıkışmasının altında yatan nedene bağlı olarak ortaya çıkar. Sıkışma durumunda görülen en yaygın belirtiler;
Yumurta sıkışması kuşlar için ölümcül bir durumdur. Bu nedenle yukarıdaki belirtilerden birini ya da birkaçını gösteren kuşun vakit kaybetmeden veterinere götürülmesi gerekmektedir.
Kalsiyum ve vitamin yetmezliği kuşlarda en sık görülen yumurta sıkışması nedenidir. Mineral ve vitamin yetersizliği için doğru takviyeler ile önlem alınabilir. Kuşların güvenle tüketebileceği takviyeleri incelemek için burayı tıklayabilirsiniz. Kalsiyum ve vitamin yetmezliğinin yanı sıra kuşlarda yumurta sıkışmasına yol açan faktörler çok sayıda faktör bulunmaktadır. Kuşlarda yumurta sıkışmasına neden olan tüm faktörler;
Yumurta sıkışması veteriner hekim tarafından fiziksel muayene ile kolayca teşhis edilebilen bir rahatsızlıktır. Muayenede kuşun gözleri, cildi, gagası, ayakları, kilosu, ibiği, burun delikleri, tüyleri ve göğsü gibi birçok yeri kontrol edilir. En etkili teşhis yöntemi röntgendir. Yumurtalar çok miktarda kalsiyum içerdiği için röntgende kolayca görüntülenebilmektedir.
Kuşlarda yumurta sıkışması acil müdahale gerektiren bir durumdur. Kuşun sıcağa alınması ve sıvı desteğinin sağlanması gerekmektedir. Kuşun vücut ısısı ölçüldükten sonra kuş 32 - 35 derecelik bir ortama alınır ve su verilir. Bazı durumlarda dehidrasyon ya da şok ihtimalini düşürmek için kemik içi katater ile sıvı verilmektedir.
Tedavi yöntemlerinden birisi de ilaç tedavisidir. Kuşa kalsiyum enjeksiyonu ile birlikte yumurtalamasına yardımcı olacak oksitosin, prostaglandin ya da arginin vasotosin ilaçlarının verilmesi gerekebilmektedir. Prostaglin enjeksiyon yerine jel formda da tercih edilebilir. Kuşta ağrı ve enfeksiyon ihtimalini elemek için antibiyotik ve steroid tedavisi de gerekebilir.
Kuşun yumurtlayamaması ve stres yaşaması durumunda ise ovosentez uygulanmaktadır. Bir şırınga ile yumurta içeriği alınır ve bu sayede yumurta daha küçük hale gelir. Küçülmüş yumurtanın çıkışını kolaylaştırmak için kayganlaştırıcı ilaç uygulanır ve bu şekilde yumurtanın çıkması sağlanır. Bu yöntemler işe yaramadığında yumurtanın ameliyatla alınması gerekmektedir.
Yumurta alındıktan sonra kuş kendi kafesinde iyileşmeye bırakılmalıdır. Özellikle ameliyat olan kuşların iyileşmek için dinlenmeye ihtiyacı vardır. Ameliyat sonrasında herhangi bir komplikasyon olup olmadığını anlamak için kuşun düzenli olarak gözlemlenmesi gerekmektedir. Bir komplikasyon olursa vakit kaybetmeden veteriner hekime haber verilmelidir.
Uzun yıllardır sağlık, teknoloji, tekstil, kozmetik, evcil hayvan sağlığı ve ürünleri ile ilgili içerik üreten Ayşegül Tunçay Bilcen, sosyal medya yönetimi ve dijital pazarlama alanında da uzmanlaşmıştır. İçerik üretimi ve evcil hayvan bakımı ile ilgili deneyimleriyle monash.pw blog sayfasında yılından beri blog içeriği yazmaktadır.
Kuşların Üremesi Nasıl Engellenir? Kuşlarda Üreme Davranışını Önlemek Genel bilgi Vahşi doğada dişi papağanlar, bir eşleri ve uygun bir yuvalama yeri olmadıkça yumurta bırakmazlar. Ancak esaret altında ki bazı papağanlar, bir eş olmamasına rağmen yumurta bırakacak ve hatta yumurtalarına yatıp
Muhabbet kuşları üreme zamanlarına girdiklerinde tamamının olmasa da çoğunlukla dişilerde cere renkleri kahverengi bir renk alır,erkeklerde ise mavi olan cere rengi daha da koyu ve pürüzsüz bir hal alır bu kızgın bir erkek ve dişinin ilk belirtileridir ancak bazı zamanlar dişilerde bu kahverengilik olmayabilir bu onun yumurtalamaya hazır olmadığını göstermez.
Dişi kuş üreme döneminde normalin iki katı kalamar kemiği tüketmeye başlar,yuvalık takılıysa sık sık yuvalığı keşfe çıkar girip çıkmala ve yuvalıkta geçirilen zaman artar.
Dişi kuş kemirgenleşir yuvalık tabanını kafes demirlerini kemirmeye başlar,erkek kuşlar gibi kafa sallar erkeğe kur yapar bir hal alır bazen erkeğin üzerine ayağını atmaya çalışır,sık kanat çırpar, enerjisi yüksektir.
Erkek kuş sürekli kur yapar kafes teline gagasını vurur dişiye yem kusar dişinin peşinden ayrılmaz ayrıca onda da kafa sallama hareketi gözlemlenir.
Dişinin sırtına her fırsatta ayağını atmaya çalışır.
Muhabbet kuşları bir kuluçkada on yumurta bile yapabilir ancak tümü çıkmayabilir,önemli olan yavrulardan kaç tanesinin çıktığından çok çiftlerin kaç tanesine bakabilecek olmasıdır.
Muhabbet kuşlarını yumurtlamaktan daha çok kuluçka süresi ve yavruların bakımları zorlar. Bir çift kuş ortalama yavruyu zorlanmadan yuvadan uçurabilirler ancak sürekli üst üste kuluçka yatırmak kuşları zorlayacak strese gireceklerdir bu eşlerden birinin ölümü ya da yumurtadan çıkan yavruların feci şekilde ölümleriyle son monash.pw önüne geçmek için başka çiftler varsa 5 yumurtadan fazlasını diğer kuşların altına kaydırmak yavru ve çiftlerin sağlığı açısından önemlidir.
Üst üste kuluçka da kuşlarda yıpranmaya neden olur çıkan yavruların çabuk hastalanmaları ,eşlerden birinin kaybı,sürekli kavgalar bunun göstergeleridir.
Her çifti düzenli aralıklarla en fazla üç kuluçka sonrasında dinlendirmek gerekir. Bakım ve beslenmeleri bu süreçte ayrı bir önem taşır bakımsız kalan kuşlarda sonuçları daha ölümcüldür.
Bir dişi senede kaç defa kuluçkaya yatabilir : Bu sorunun cevabı aynı zamanda muhabbet kuşlarınızın yaşıyla ve beslenmesiyle de ilgilidir. Muhabbet kuşları eğer yuvalıkları çıkarılmazsa bütün bir sene boyunca yavrulayabilirler. Bu kesinlikle yapılmamalıdır çünkü yuvalık çıkarılmazsa zaman ilerledikçe sorunlar baş göstermeye başlar. Eşler hiç durmadan üst üste kuluçka yattıkları için aşırı derecede zayıflar ve ölebilirler. Yorgun düştükleri için yavrulara olması gerektiği gibi bakamazlar. Yumurtadan çıkan yavrulardan bir kısmı ölür. Genç yaşlarında bir çift muhabbet kuşu bir senede hiç zorlanmadan defa kuluçkaya yatabilirler. İdeal olan ise çiftlerinizden senede ortalama defa yavru almaktır. Üreticiler için bu sayı olabiliyor. Unutulmaması gereken nokta çiftlerin kuluçkalardan sonra dinlendirilmesidir. Örneğin 8 aylık zaman diliminde üst üste 4 defa yavru alınan bir çift muhabbet kuşu en azından ay salmalarda dinlendirilmelidir. Kuşların yaşı ilerledikçe kuluçka sayıları azalır, kuluçka sırasında çıkan problemler de artar. Yavrular birbirini besleyebilir.
Anne ve babaların yavrularının tüylerini yolma olasılığı konusunda dikkatli olunmalıdımonash.pw dönemde fark edilirse ve yavruların tehlike altında olduğunu düşünmüyorsanız, yuva ortamını değiştirmek etkili olabilir. Yuva temizlenebilir ve talaş gibi yuva materyali derin/kalın şekilde eklenerek yavruların tüylerini yolan annenin dikkati başka yöne çekilebilir. Yuvanın kapağı şeffaf plastik veya cam ile değiştirilirse bunun da bazı yararları görülür. Yuva kapağından bakış, annenin bu yırtıcı duygularını bastırmasını sağlayacaktır. Yuvada; yavrularını kendine çekerek üzerlerine kapanacak, ısıtacak ve güven altına alacaktır. Dişi genellikle yavrularının güvenliği ile daha çok ilgilenecek, büyük olasılıkla daha az tüy yolacaktır. Bu yöntem kullanılırken ana ve babanın hala yavruların ihtiyaçlarını karşıladıklarından emin olmalısınız, küçük bir azınlık kuluçkayı bırakabilir, yuvaya girmeyebilir. Ancak her şeyi düşünürsek bu yöntem işe yarayacaktır. Yavrular gene de anne ve babası yönünden tehlike altında iseler onlardan ayırmalısınız, başka bir çifte evlatlık olarak verebilir ya da kendiniz besleyebilirsiniz.
Eğer yavrunun beslenmediğinden eminseniz, yeterli bir süre sonra (1 tam gün) ilk beslemesini siz yapmalısınız ancak öncelikle anabasına tüm fırsatlar verilmelidir. Mümkün olduğu kadar yumuşak şekilde tutmaya korkmamalısınız, anababası ve kardeşleri tarafından yuvada üzerlerine basılacaktır ve onlar çok esnektirler. Bir hazır tarifle çok ılık ve çok sulu bir karışım (sadece birkaç damla) yaparak elle besleyebilirsiniz ve gaga açıklığının kenarından ona verebilirsiniz. Herhangi şekilde hazır tarif yoksa bebek pirinç unu karışımı veya biraz sade yoğurt kullanabilirsiniz. Yedirmek için çok küçük bir şırınga ya da kibrit çöpünün ters ucu kullanılabilir. Yavru onu hissedecek ve emecektir. Birkaç saniye içinde kursağına gittiğini göreceksiniz. Tekrar anababasının yanına yerleştirin ve daha sonraki günlerde anababası tarafından beslenme işaretlerini gözlemleyin. Anababası tarafından beslenmesinden önce bu şekilde bir veya iki kez daha yapmanız gerekecektir. Bazı yeni ebeveynler, ilk başta tam anlamıyla besleyemezler ama birkaç gün içinde yapabilirler
Muhabbet kuşları strese girdiklerinde yavru ölümleri,eş öldürmeleri bu kavgalardan sonra meydana gelen sonlardandır.
Yavrularını öldürmelerinde bir çok sorun temel teşkil etmiş olabilir bunları sıralamak gerekirse ;
Erkeğin çiftleşme isteği ağır basmış olabilir bunu sonucunda dişiyle tekrar çiftleşebilmek için yavruyu öldürebilir
Yavrunun tüylenip yuvadan çıkması ile kafeste gezmesi tüneklerde dolaşması yemlikten yem yemesi anne ve babanın hoşuna gitmez ve mekanlarını korumak iç güdüleriyle yavrularını öldürebilirler
Yavruların deli edercesine yem istemeleri yuvalığa giren dişiyi sürekli taciz etmeleri ile annenin strese girmesiyle ölümler gerçekleşir
Ebeveynlerin yetersiz beslenmesi kendi hayatları için yavrulardan vazgeçip onları öldürmelerine neden olabilir.
Yapılması gerekenleri şöyle sıralabiliriz;
annenin ya da babanın yavrulara bir kaç kez vurduğunu fark ettiğiniz an yavruya zarar veren ebeveyni kafesten çıkarın
henüz yavru kendini besleyebilecek konumda değilse onu yaşıtları olan bir başka yuvaya sevk edin. (tüysüzse tüysüz yavruların olduğu yuvalığa,tüylüyse tüylü yavruların olduğu yuvalığa)
annenin altında çok fazla yavru varsa yavruları dağıtınız anne strese girmeden
iki ya da üç ağızdan sonra anne ve babayı dinlendirin
Muhabbet kuşu üretiminde sıkça karşılaşılan sorunlardan birisi de anne ya da babanın yavrularını dövmesidir. Bunun altında yatan nedenler çeşitlidir .
Muhabbet kuşları yuvalarında çok fazla rahatsız edilmek istenmez eğer çok fazla kafesle ilgileniyorsanız bundan vazgeçin.
Muhabbet kuşlarını aşırı üretmekten kaçının, iki yada daha fazla üst üste kuluçka geçirdilerse strese girmiş yorulmuş olabilirler bu yüzden kuşlarınızı dinlendirmelisiniz.
Erkek kuş özellikle tekrar çiftleşmek için yavrulara zarar vermek istiyor olabilir yavruları döven kuşu bir süreliğine de olsa kafesten uzaklaştırın
Annenin altında çok fazla yavru varsa yavruları diğer kuşların altına dağıtma imkanınız varsa dağıtın aşırı yavru besleme kuşta yorgunluk oluşturup strese sokabilir bunun sonucunda dişi yavruları dövebilir.
Yavru dövmelerinin bir sebebi de yetersiz ışıktır, karanlık dolayısıyla beslenemeyen anne baba strese girer ve yavruları döver bu yüzden kışın ışık süresinin kısaldığı dönemlerde kuşlarınızı üretmekten kaçının
Muhabbet kuşlarının üretim zamanlarında temel seçimlerden birisi yuvalık tercihinin belirlenmesidir, yuvalık seçiminde bir çok temel prensip vardır bunların başında kuşların cinsi gelmektedir. Jumbo gibi tercihlerde yuva seçimi kuşlarında boyutları dikkate alınarak yapılmalıdır. Aslında yuvalığın her zaman büyük olması bir sorun teşkil etmez hatta bu artı değerde bir seçenek olur.
Başka bir hususta yuvalıklarda yumurta döneminde erkeğin ve dişinin hızla yuvalığa giriş çıkışında yumurtaların savrulmasını engelleyen yumurtalık oluğunun olmasıdır. Bu oluk yumurtaların bir arada kalmasını kırılmasını ve dişinin kuluçkaya zamanında yumurtları dağılmadan kolaylıkla bir arada tutmasını sağlar.
Yuvalık tercihinin büyük olmasının bir çok pozitif yönü olacaktır yavruların boyutları hızla büyür bunun sonucunda ,ilk çıkan yavru diğer yavrulardan daha hızlı gelişecek son yavru diğer yavrulara oranla küçük kalacaktır yumurtalama günleri iki günde bir olan kuşlarda yavru çıkım zamanları da iki günde bir olur bu yüzden ortalama 5 yumurta yapmış olan bir çiftin yavru doğum zamanlarında ciddi farklılıklar yaşanmış olur . gözleri açılmış tüylenmiş bir yavrunun yem kapma mücadelesi sonucunda yumurtadan yeni çıkmış yavrunun sürekli ezilem tehlikesi vardır bunun sonucu ölümler ya da sakat kalmalara sebep olabilir. Tüm bu sorunların dikkate alınıp yuvalık tercihi buna göre yapılmalıdır ayrıca yuvalığın büyük oluşu tüm gününü yuvalıkta geçiren anaç kuşlarında strese girmesini önleyip beslenmelerin daha kolay yapılması gibi kolaylıklar sağlar.
Muhabbet kuşlarında kafes altı ve yuvalık temizliği hayvanın sağlığı açısından hayati öneme sahiptir. Çoğu kişi özellikle üretim aşamasında hayvanın davranışlarından çekindiği için kafesleri temizlemez bunun sonucunda bir çok hastalığa davetiye çıkarıldığı gibi hayvan sahibi de kötü koku ve tüylerin uçuşmasına maruz kalarak alerjik rahatsızlıklar da yaşayabilirler. Genelde kuşların üretim zamanları da dahil kafes altlarının temizlenmesinden pek rahatsız olmazlar en azından aşırı duyarlılığa sahip kuşların bakımlarında haftada bir kez olmak üzere temizlik yapılabilir ,bunun için gündüz vakti yani hayvanın gözlerinin gördüğü zamanlar seçilmelidir bu onların daha az ürkmelerini sağlar, mümkün olduğunca yavaş hareket etmek de yine korkularını bir nebze olsun dindirir.
Diğer bir hususta yuvalık temizliğidir, kuluçka süresinde kuşların tüm vakitleri burada geçtiğinden pislenme kaçınılmazdır bunun için kuluçka öncesi talaş konması ebeveynlerin sağlığı kadar yavrular içinde faydalıdır. Ama bazen dişi kuşlar özellikle talaşa karşı hassasiyet gösterirler ve yuvalıkta bir şey istemezler böyle zamanlarda daha ince talaşlar faydalı olabilir. Talaş değişikliği haftada bir gün yapılırsa koku ve hastalıkların önüne geçmiş olunur, talaşın olmadığı zamanlarda kuşların pislikleri yuvalığı balçık gibi yapabilir bunun sonucunda sakat yavrular olmasına neden olur.
Muhabbet kuşlarında üreticilerin dikkat etmesi gereken hususlardan birisi yumurtaların kontrolüdür , yumurtların dolu olup olmadığı mumlama dediğimiz yöntemle küçük bir ışık yardımıyla yumurtayı çok fazla sallamadan yapılabilir bunun faydası boş yumurtaya anaç kuşun boş yere yatırılıp yorulmasını engellemek diğer dolu olan yumurtlara ilginin artırılmasıdır , ancak bazı dişi kuşlar aşırı derecede kıskançtır ve yumurtalarla kuluçkayla ilgilenilmesinden hoşlanmazlar bunun sonucunda tüm yumurtları kırabilir kuluçkadan kalkabilir ya da yumurtadan çıkmış bir yavruyu öldürebilir. Aşağıda dolu ve boş yumurtayı resimlerle gösterelim ;
Muhabbet kuşlarında mama verilmesinin bir çok nedeni ve önemi vardır, doğal ortamlarında her ihtiyaçlarını doğadan rahatlıkla temin edebilen kuşların ev bakımlarında eksik kalan bir çok minerale bu şekilde ulaşmaları sağlanır. Yemden tüm ihtiyaçlarını karşılayamayacak kuşlarımıza sağlıklı yaşamları için ulaştırmamız gereken bir çok mineral vardır. İşte bu eksikliği kapamak kuşlarımızın hem sağlıklı bir yaşam sürmesine hem de üreme faaliyetlerine yardımcı olacaktır. Mama yavru ve yetişkin kuşlar için hayati öneme sahiptir en az haftada bir kere üreme dönemlerinde ise haftada iki kere verilerek hayvanların güçlü kalmaları sağlanmalıdır.
Mama yapımı;
1 adet haşlanmış yumurta ve kabuğu.
adet bisküvi
Yarım adet havuç
gr. İrmik
gr. Mısır unu
Hazırlanışı:
Haşlanmış yumurta, havuç, yumurta kabuğu, bisküvi, irmik ve mısır ununu blender(blendır) yardımıyla un ufak hale getirdikten sonra farklı bir yem kabında muhabbet kuşunuza verebilirsiniz. Mamalar günlük olarak hazırlanmalıdır. Yumurta kolay bozulup bayatladığından kuşun sağlığı için verildikten 6 saat içinde kafesten çıkarılmalıdır.
İçindekiler: Buğday, yulaf, irmik, yumurta, tere, roka, ceviz, nar çiçeği.
Kuşlar kendilerini rahat hissettiklerinde üreme işlerine girişeceklerdir ancak evcil kuşlarda bu sürelerde sapmalar görülebilir böyle zamanlarda uygulanabilecek birkaç yöntem vardır bunlar sayesinde kuşları üremeye daha istekli hale getirilebilir ;
Kuşları istekli hale getirebilmek için uygulanan klasik yöntemlerden biri dişileri ve erkekleri ayırma dinlendirme dediğimiz yöntemdir. Bu süreçte kuşlar iyi bir beslenmeye çekilip kondisyon kazanmaları için geniş bir ortam sağlanır
başka bir yol yemlerine bol enerji ve yağ içeren nijer gibi tohumların karıştırılmasıdır
Yine bu yöntemlerden biri sularına bal karıştırmak da etkili olabilmektedir.
Mama yapımı da kuşların protein ihtiyacını karşılayacağı için üreme isteğini artırır.
Dişi kuşun yuva hazırlama döneminde sık sık yuvalıktan çıkmaması ilk belirtisidir çiftleşeceğinin ve yumurtlayacağının bunun yanı sıra başlıca temel göstergeler şunlardır ;
kemirme isteğinde artık,yuva tıkırdatma diye de bildiğimiz bu dönemde yuvalığın giriş kısmını ve içerisini sürekli kemirme isteğindedir dişi muhabbet kuşu,
Yumurtanı kabuğunu oluşuracak minerallere aşırı düşkünlük , kireç taşı ,kalamar kemiği gibi kalsiyum ihtiyacını gidermek için bunları sık tüketir
yuva içindeki materyallerin yerini değiştirme yuvalıktan aşağı atma gibi eğilimler göstermesi
Dışkılık bölgesinde şişkinlik, etrafındaki tüylerin bu genişleme nedeniyle seyrek görünmesi.
Dışkılarının büyümesi , en net göstergelerden biridir bu , bunun nedeni sık sık yuvalıkta durduğu için yuvalığı kirletmemek mikropları artırmamak için kendini tutup yuvalığa pislememesi ve dışkının artması.
Kuyrukta eğilme ,sırt bölgesinin yukarı çıkıklaşması ve kanatların biraz aşağı düşmesi.
Yüz tüylerinde kabarık duran tüylerin inip yüzde çekilme gibi bir hale kavuşması.
Muhabbet kuşları olgunluğa eriştiklerinde tüm canlılar gibi nesillerini devam ettirmek için hemen üreme faaliyetlerine girişirler ,doğal ortamlarında üreme şartlarını doğal şartlar ,kuraklık ,sıcaklık gibi etmenler etkilerken evcil muhabbet kuşlarında üremeyi etkileyen faktörler değişmekte kuraklığın yağmurun yerini bakım koşulları almaktadır.
Kuşlar kendilerini iyi hissettikleri an üreme faaliyetlerine başlarlar. Dişi erkek ile anlaştıktan sonra ilk iş yuva hazırlığıdır , kafeslerine eklediğimiz yapay yuvalar sayesinde kendilerine güzel bir üreme yeri bulduğunu düşünen kuşlarımız birkaç kere kontrol ettikten sonra hem sığınabilecekleri hem üreyebilecekleri bir yer buldukları umuduyla sık sık girip çıkacaklardır. Bu zamanlarda fazla rahatsızlık vermemek yuva içerisinde çevreyi görmeyen kuşlar için iyi olacaktır korkup ürküp bir daha girmemelerine sebep olmamak için mümkün olduğunda uzak durmak en iyisidir.
Dişi bu dönemde sık sık yuva içerisine girip çıkacak bir zaman sonra artık yuva içerisinde geçen zamanlarını uzatacaktır bu dönem yuva kızdırma diye bilinir . Çiftleşme yaklaştıkça bu süre bir kaç saate kadar uzayacaktır. Bu süreçte erkek dişiyi beslemek adına bazen yuva içine girecek kendi de orda uzun süreler kalacaktır.
Yuvalık kızdırma sonrası dişi vücudunda değişmeler meydana gelecek yumurta döllenmeye hazır hale gelecektir .
Çiftleşme genelde günde birkaç kez tekrarlanır , dişi genelde yuvalıktan sadece su içmek tuvalet ihtiyacını gidermek ve çiftleşmek için çıkar bu süreçte ,yem ihtiyacını erkek dişiye kusarak giderir, dişi yuvalığa yakın bir tünekte kanatlarını aşağıya indirip çiftleşme pozisyonunu aldıktan sonra erkek üzerine çıkar ve çiftleşme başlar. yumurtlama bitene kadar bu süreç günlerce devam edecektir. Her yumurta iki günde bir gelecektir, ortalama dört yumurta yumurtlarlar , kuşun beslenme ve genetik özelliklerine göre bu sayı on u bile bulabilir rahatlıkla. Yumurtlama süresince çiftleşme devam eder.
Muhabbet kuşunun gelişimi bakım koşullarına göre değişkenlik gösterir bu yüzden üreme zamanları da yer ve beslenme gibi şartlara göre zamanlarda farklılık olur.
İyi bakılmış bir muhabbet kuşu dört buçuk aylıkken bile yumurtlayabilir ancak bu doğru bir üretme şekli değildir, hayvanın daha da gelişmesi için en erken aylıkken eşe atılması ve üretilmesi sağlıkları açısından daha doğru olacaktır. Unutulmamalıdır ki her üreme hayvandan ömür çalmakta buna bakım koşullarının olumsuzluğu da eklendiğinde hayvanın sağlık sorunlarının artacağı da bilinmelidir.
Muhabbet kuşları eş seçmede diğer kuşlara göre biraz daha hassastır. Muhabbet kuşlarında eşi genelde dişi kuş seçer ve bir kez eşini beğenirse ömür boyu aynı eşle ayırmazsanız devam eder.
Muhabbet kuşu eş seçimi hassas bir süreçtir, zamanlaması , rengi , eşin özellikleri gibi seçenekler ile sizin isteyeceğiniz bir çift oluşturulabilir.
Muhabbet kuşlarında eş seçimini yaparken elinizde fırsatınız varsa kuşunuza uygun olacağını düşündüğünüz renk cins açısından beğendiğiniz kuşları bir kafese koyarak kendi kuşunuzu onların arasına salmak ve eşi kendi seçmesine fırsat tanımak en iyi yoldur. Aksi takdirde olacaklara şaşırabilirsiniz ,sabah uyandığınızda dişi kuşun erkeği öldüresiye dövdüğü bir çok tecrübe vardır.
Bir başka yöntem de eş seçmede, kuşları küçükken alıp birbirlerine alıştırma yöntemidir. Üreme çağına gelmemiş kuşlar çift olarak alınırsa büyüdüklerinde zorlanmadan eş olacaklardır bu en sağlıklı çift oluşturma şeklidir.
Her hayvanda olduğu gibi muhabbet kuşlarında da üreme isteğinin arttığı dönemler vardır bu dönem hayvanın yaşama şartlarının uygun olduğu zamanlar hayvanın yerinde mutlu olduğu zamanlarda döngüsel olarak gerçekleşir.
Bu dönemde hayvanda bazı belirtilerle kendini gösterir, en basit göstergesi olarak Cere ( burun ) renginin değişmesi olarak yorumlanır. Dişilerde cere rengi kahverengi bir hal alırken erkeklerde zaten mavi olan cere rengi iyice koyu bir mavi halini alır.
Dişi
Erkek
Dişi olan her muhabbet kuşu yumurtlama verimi açısından farklılık gösterebilir.
Çiftleşen kuşların fizyolojik yeterliliği, hava koşulları ve dişi kuşun psikolojik sağlığı yumurta oluşumu üzerinde etkilidir.
Çiftleşme sonucu elde edilen yumurtaların sayısı kadar kalitesini de önemsemek lazımdır.
Çok sayıda yumurtlayan bir dişi, her zaman sağlıklı yavrular veremeyebilir.
Üreme sonrasında bir dişiden elde edebileceğiniz muhabbet kuşu yumurtası yaklaşık 6 – 8 tanedir.
Dişi kuşunuz ideal sayıda yumurta vermiyorsa, ona sunduğunuz yaşam şartları veya çiftleştiği erkek kuşun cinsel yeterliliği göz önüne alınmalıdır.
Kızgınlık yumurtası, üreme özellikleri kazanan dişi kuşun boş yumurta vermesidir.
Üreme özelliği kazandıkları ilk süreçte boş yumurtlama normaldir.
Eğer dişi muhabbet kuşu boş yumurtlama yapıyorsa, bu durum ergenlik dönemine girdiğini gösterir.
Dişilerin ilk yumurtalarının boş olması, erkek muhabbet kuşuyla çiftleşmeden bu yumurtaları vermeleriyle alakalıdır.
Yumurtanın boş olup olmadığını kendileri de bilemez.
Sanki içinde yavru varmış gibi kuluçkaya yatmaları mümkündür.
Dişi muhabbet kuşu eşi olmadan yumurtlama yapabilir.
Sperm ve yumurta hücreleri bir araya gelmediğinden, bu yumurtalar boş olur.
Kuşun sağlık sorunu yaşadığı yönünde yorumlanmaması gereken bu durum üreme özelliklerinin geliştiğini gösterir.
Eşi olmadan yumurtlayan dişi kuşlar döllenmeye hazır olduklarını belli etmektedir.
Muhabbet kuşunuzun en az kaç yumurta verebileceğini merak ediyorsanız, bu konuda kesin cevap almanız mümkün değildir.
Çiftleşmeden sonra kaç yumurta oluşacağı tam olarak bilinemez.
Sağlıklı dişi kuşlar en az 3 – 4 yumurta verebilir.
Bazı durumlarda yumurta sayısının 1 veya 2’ye düştüğü de görülür.
Fakat tekli yumurtlamalar pek sık olmaz.
Dişi muhabbet kuşu çiftleşme sonrasında bir müddet yumurtaları bedeninde taşır.
Yaklaşık 2 hafta sonra ise yumurta verebilir.
Kanatlı hayvanların yavrulaması, memelilerinkinden farklıdır. Dişinin yumurtaları içerisinde bulunan yavrular, kuluçka süresi boyunca olgunlaşır.
Yumurta içerisine sığamayacak hale geldikleri zaman kabuğu çatlatarak dışarıya çıkarlar.
Yavruların yumurtadan çıkma süresi 3 haftaya yakındır. Yumurtanın yavru tarafından kırılması önemlidir.
Dış kaynaklı bir müdahale ile kabuk kırılırsa, yavrunun yaşayabilme ihtimali azalır.
Yumurtlama ve kuluçka dönemleri için muhabbet kuşunuzun kafesi içine bir adet kulübe yerleştirmeniz gerekir.
Kuluçka, kanatlı hayvanların kendi yumurtalarını korumak, ısıtmak ve yumurta içindeki yavruların gelişimini desteklemek için yaptığı bir uygulamadır.
Fakat ilk yumurta itibariyle kuluçka gerçekleşmez.
Dişi muhabbet kuşları tek yumurta vermişse ve hala kuluçkaya yatmadıysa, muhtemelen birkaç yumurta daha verecektir.
Muhabbet kuşu kuluçkaya yatmıyor ise bunu bir müddet normal karşılamak gerekir.
Yumurtlama bittikten sonra kuşunuz toplu olarak yumurtalar üzerinde kuluçkaya yatar.
Kaçıncı yumurtadan itibaren bu sürecin başlayacağı ise kesin bilinemez.
Kuşunuz maksimum kaç tane yumurta verdiyse, o süreçten itibaren kuluçka başlar.
Pek çok muhabbet kuşu 1 – 2 gün arayla yumurtlayabilir.
Yumurtaların verimliliği ve kuşun bünyesi yumurtlama açısından belirleyici detaylardır.
Sık yumurtlama veya uzun aralıklar ile yumurtlama istenmeyen durumlardan sayılabilir.
Eğer kuşunuz yumurtladıktan 2 gün sonra tekrar yumurta vermemişse, büyük olasılıkla yumurtlama süreci tamamlanmıştır.
Her canlının üreme özellikleri belli bir süre boyunca aktiftir.
“Muhabbet kuşu kaç yaşına kadar çiftleşir?” sorusunun cevabı, hayvanın yaşam süresine bağlıdır.
Ortalama 7 – 8 yıl yaşayabilen bu kuşlar, altıncı yılın sonunda üreme yeteneklerini kaybetmeye başlar.
Bireylerin karşı cinse ilgisi azalır ve daha az hareket ederler.
Cinsel hislerdeki azalma, yedinci yıldan itibaren zirveye ulaşır.
Cinsellik konusunda, belirtilen süreden daha önce eksiklik yaşayan kuşlar için profesyonel destek almak gerekebilir.