Muhammet Ali Yaşar A101

Geçen günlerde İstanbul Esenler’de A mağazasında çıkan yangında Muhammet Ali Yaşar isimli market çalışanı hayatını kaybetmişti. Olayın ardından çıkan haberlerde Yaşar’ın “uyuyakaldığı esnada çıkan yangında hayatını kaybettiği” iddia edilmişti. Ancak gerçek öyle değildi.

Gazetemiz yazarı Barış Terkoğlu bugünkü köşesinde 'Muhammet Ali’nin ömürsüz hayatı' başlıklı bir yazı kaleme aldı. 

Terkoğlu yazısında, Muhammet Ali Yaşar'ın ve ailesinin yaşadığı sıkıntılara değinirken Yaşar'ın ihmaller zincirinde nasıl yaşamını yitirdiğini ele aldı. 

Normalde mağazayı iki kişinin açması zorunluydu olduğu halde o gün Muhammet'in mağazayı tek başına açtığını belirten Terkoğlu, "Haberlerde 'uyuya kaldı' yazıyor. Bu, Muhammet Ali’ye, 'kabahatli' demek için üretilmiş bir bahane. Gerçek hiç de öyle değil" ifadelerini kullandı.

Terkoğlu'nun yazısı şöyle;

"Televizyonda aynı suratlar. Asgari ücreti tartışıyor. Adı üstünde, asgari. İnsan gibi yaşamak için verilmesi gereken en düşük ücret. Aslında istisna olmalı. Ama Türkiye’de iki çalışandan birisi bu ücreti alıyor. “Biraz üstü” denilenleri de sayarsanız, ülkenin yüzde yetmişi bu ücretle yaşıyor.

Peki sahiden yaşıyor mu? Esenler’deki yangından sonra sordum: Buna hayat deniyorsa, gencecik çocuk neden yanarak öldü?

Muhammet Ali Yaşar 26 yaşındaydı. Onu tanıyanlar, “Sessiz sakindi, hiç sesini yükseltmezdi” diye anlatıyor. Çok değil, yakın zamanda askerden dönmüştü. Şırnak’ta, sınır karakolunda, komandoluk yapmıştı. Gelgelelim, şehir hayatı kadar onu zorlamamıştı.

Liseyi dışarıdan bitirmeye çalışıyordu. Üniversite mezunları bile işsiz gezerken ona iş yoktu. ay boş kaldı. Çalışmaya mecburdu. Annesi babası ayrıydı. Annesi bir taşeron temizlik şirketinde geç saate kadar üç kuruşa çalışıyordu. Babası kaynak ustasıydı. Kalp hastalığına rağmen işine devam ediyordu. Üç kardeştiler. En küçükleri üniversitedeydi. Ortancası öğretmen olmuş ama atanamamıştı. Sözleşmeli öğretmen denilen statüde, asgari ücretin bile altındaki maaşa evet demek zorunda kalmıştı. Ailesini çekip çevirmek zorunda kalan Muhammet Ali, sonunda A’de işe girdi.

Ailesine maaşını soruyorum. “Asgari ücretten iki yüz lira fazla” diyorlar. Üstelik hep fazla çalıştığını, bordroya yansımadığını, mesai ücreti almadığını söylüyorlar.

‘UYUDU’ YALANI

“Olsun” demişti Muhammet Ali. Üstelik, A’de evlenmeyi hayal ettiği kızla tanışmıştı. Gelgelelim, A’in “ciddi” kuralları vardı. Birbirine sevdalılar aynı şubede çalışamazdı. “Ben giderim, sevdiğim kalsın” dedi Muhammet Ali. Onu, boşluk neredeyse orayı dolduracak şekilde çalıştırdılar.

İşinin 3. ayında, son nefesini vereceği mağazayı sabah 8’de açmaya gitti. “Zamanında geldim” demenin bir yoluydu. Kapıdan girince fotoğraf çekti. Şefine WhatsApp’tan gönderdi.

Normalde mağazayı iki kişinin açması zorunluydu. Gelgelelim, gerçek hayat kanunla kuralla işlemiyordu. Zaten kim denetliyordu ki

Haberlerde “uyuya kaldı” yazıyor. Bu, Muhammet Ali’ye, “kabahatli” demek için üretilmiş bir bahane. Gerçek hiç de öyle değil.

Muhammet Ali, telefonunu girişte bırakıp depoya inmişti. Henüz itfaiye raporu hazırlanmadı ama yangının arızalı olan elektrik kontağından çıktığı sanılıyor. Muhammet Ali, bir süre sonra, alevlerle depoda baş başa kaldı.

Cesedi yaşadığı cehennemi özetliyor. Yüzüne geçirdiği tişörtüne bakılırsa, dumandan korunmak için kıyafetini kendisine maske yapmış. Yakınındaki yangın söndürme tüpü, elinden gelenin yetmediğini gösteriyor. Gelgelelim, olaydan sonra depoya gelenlerin söylediğine göre, “normalden fazla” dolu depoda, kaçacak yolu da bulamadı. Sonunda yüzükoyun düştü. Alevler baygın bedeninin ardını yaktı. Yere kapaklanmış yüzü ve göğsü, kendini alevlerden korumuş gibiydi.

Annesi son kez bile göremedi Muhammet Ali’yi. Önceki akşam, geç saat işten geldiğinde, odasına girmişti. Sabah dükkânı açacak oğlu, çoktan uykuya dalmıştı. Ertesi gün sonsuzluğa uğurlayacağını bilmeden uykusunda vedalaştı oğluyla.

SEFALETLE SINANAN ÜLKE

Muhammet Ali’nin ölümünden sonra Mağaza Market Sendikası da bir açıklama yaptı. Söylediklerine göre Muhammet Ali’nin ölümü kaza değil adeta bir cinayetti:

“Yasak olmasına rağmen mağaza işçiye tek başına açtırıldı, işçinin uyuya kaldığı gerçek değil, mağazanın yangın çıkışı kapalıydı, elektrik panoları uzun zamandır arızalıydı.”

Ölümü iki satır haber bile olamayan Muhammet Ali’nin, ateşler içindeki bedeni soğurken, televizyonlar “asgari ücrete zam müjdesi” haberlerini veriyordu. Muhammet Ali’nin ömrü birkaç yüz liralık o zammı görmeye yetmedi. Daha cenazesi kalkmadan, A, yanan mağazasını açmaya çalışıyordu. Parası olanın yaşadığı düzende, 26 yaşındaki bir çocuğun ölümünün soruşturulmayacağını bilmeleri, en büyük güvenceleriydi.

Bakmayın asgari denmesine. Türkiye’de artık ortalama ücret haline geldi. Üstelik bu ücreti almak yaşamanızı bile garanti etmiyor. Dört kişilik bir aile için, açlık sınırının altında. Ailede dört kişi bile çalışsa, yoksulluk sınırının altında kalıyor. Daha yılbaşında, “tarihi” diye duyurulan artış, enflasyon sayesinde, çoktan aldığı zammı kaybetti. Bugünkü kurla doların altına düştü. Haliyle Türkiye, aslında bugün sefaletle sınanıyor.

“Ömür dediğimiz şey, hayata sunulmuş bir armağandır” diyor Ataol Behramoğlu. Muhammet Ali’nin ömürsüz hayatına bakıp söyleyin, asgari ücret ne kadar olmalı?"

“ESENLER'DEKİ YANGININ SORUMLUSU A PATRONLARIDIR”

Mağaza Market Sen’den yapılan açıklamada bir işçinin yaşamını yitirdiği yangında patron sorumlu tutuldu.

Soruşturmanın açılması ve tüm marketlerde denetim yapılması için çağrıda bulunan sendika, şu açıklamayı yaptı:

“Soruşturma Açılacak, Tüm Marketler Denetlenecek

Birçoğumuz Muhammet Ali Yaşar’ın ismini, İstanbul Esenler’deki A mağazasında çıkan yangında hayatını kaybettiğinde duydu. Çıkan haberlerin neredeyse tamamında Yaşar’ın “uyuyakaldığı esnada çıkan yangında hayatını kaybettiği” vurgulanıyordu. Oysa yüreğimizi yakan bu ölümün arkasında büyük bir ihmal dizisi ve gerçek sorumlular var. Yaşananların “kötü bir talihsizlik” olduğuna A mağazasına bir kez bile uğramış olan kimse inanmaz.

Biz patronları, sorumluları değil A mağazalarına canını vermek istemeyen işçileri dinleyeceğiz. Esenler’de Muhammet Ali Yaşar ile çalışan işçiler sendikamıza ulaşarak gerçekleri anlattı.

1. Yasak olmasına rağmen tek başına mağaza açtırıldı: Muhammet Ali Yaşar, 18 Haziran sabahı “yasak” olmasına rağmen tek başına mağaza açmak zorunda kaldı. Mağazanın deposuna tek başına inmek zorunda kalan ve sesini kimseye duyuramayan işçinin ölümünden A patronları sorumludur. A’in “az işçiyle çok iş” düzeni bir işçinin canını alan koca bir felakettir. Buna son vereceğiz.

2. İşçinin uyuyakaldığı gerçek değil aldatmaca: Gecesini gündüzünü marketlere veren işçiler yakından biliyor; A’de uyumak mümkün değildir. Bu yanıltıcı haberlerin arkasında A patronlarının kendini aklama isteği yatıyor. Sabah ’te tek başına açtığı mağazada bulunan işçinin depoda mahsur kaldığını, o mağazayı karış karış bilen işçiler anlatıyor.

3. Yangın çıkışı yok, panolar arızalı: Yangının çıktığı mağazadaki elektrik panosunun arızalı olduğu defalarca işçiler tarafından dile getirildi. Bu sorun çözülmek yerine geçiştirildi. Gönderilen fazla mallardan işçiler depo düzeni sağlayamadı. Yangın merdiveninin önüne bile ürün dizdiren, depoları denetlemeyen A sorumluları elbette suçludur. Panodaki arızanın giderilmemesiyle, yangın çıkışının kapatılmasıyla Muhammet Ali Yaşar göz göre göre ölüme terk edilmiştir.

4. O mağaza iş güvenliği sağlanmadan açılmayacak: A sorumluları şimdi yangın çıkan mağazayı hızla yeniden açmak istiyor. Önlem alınmadan, sorunlar giderilmeden açılacak bu mağaza yeni can kayıplarına gebedir. İş güvenliği sağlanmadan bu mağaza açılamaz.

5. Çalışma Bakanlığı tüm mağazaları denetleyecek: Yangın çıkan mağaza sadece bir örnek. Üyelerimizin sendikamıza ulaştırdığı videolardaki gerçekleri görmek için daha kaç işçinin canından olması gerekir? Her mağazada iş güvenliğinin denetlenmesi Çalışma Bakanlığı’nın sorumluluğundadır: Derhal Esenler mağazası ile ilgili soruşturma başlatın, tüm mağazalarda denetim yapın.

A mağazalarında ve depolarında çalışan on binlerce işçinin hakkı, A patronlarının cebindedir. O hakkı sizden söke söke alacağız.

Tüm A işçilerini Muhammet Ali Yaşar için, tüm haklarımıza sahip çıkmak için birlik olmaya çağırıyoruz. Bugün öfkemiz büyük ancak öfkemiz birliğimizle büyüdüğünde hesap sorabileceğiz.

A işçisi köle değil, olmayacak. Market işçilerinin sömürülmesine son vereceğiz.”

DUVAR - Ma&#;aza Market-Sen üyeleri, A marketi çal&#;&#;an&#; Muhammet Ali Ya&#;ar'&#;n yang&#;nda ölümündeki ihmalleri protesto etti.

&#;stanbul'un Esenler ilçesinde, Ya&#;ar'&#;n hayat&#;n&#; kaybetti&#;i A &#;ubesi önüne kadar yürüyen Ma&#;aza Market-Sen üyeleri ve Ya&#;ar'&#;n yak&#;nlar&#;, burada bas&#;n aç&#;klamas&#; yapt&#;.

Aç&#;klamada konu&#;an &#;&#;çi Hareketi Koordinasyonu Sözcüsü Nurseli Gözüaç&#;k, "Biz yolda yürürken polis bize 'Suç i&#;liyorsunuz' diyor. As&#;l suç Muhammed Ali Ya&#;ar'&#; ölüme terk eden ihmalsizliktir. As&#;l suçu A patronlar&#; i&#;liyor" dedi.

Ma&#;aza Market-Sen ad&#;na aç&#;klama yapan Do&#;an Can Aras, "Muhammet Ali Ya&#;ar, arkam&#;zda gördü&#;ünüz yanm&#;&#; ma&#;azan&#;n deposunda tüm ihmaller üstü örtülerek hayat&#;n&#; kaybetti. Kuruldu&#;umuz günden bu yana A marketlerinde bu ihmallerin oldu&#;unu anlatt&#;k. Bu ihmallere çözüm üretmek ad&#;na ne bu &#;irket harekete geçti ne de Çal&#;&#;ma ve Sosyal Güvenlik Bakanl&#;&#;&#;" diye konu&#;tu. 

Yang&#;n ç&#;kan &#;ubedeki ihmallere dikkat çeken Aras, "3 y&#;ld&#;r bu ma&#;azada ar&#;zal&#; olan, bak&#;m&#; yap&#;lmayan elektrik panolar&#; e&#;er onar&#;lsayd&#;, depoda ürünler düzenli bir &#;ekilde bulunsayd&#; ve yang&#;n kap&#;s&#; kapal&#; olmasayd&#; bugün Muhammet Ali Ya&#;ar aram&#;zda olurdu. Muhammet Ali Ya&#;ar'&#; aram&#;zdan alan A patronlar&#;d&#;r, denetimsizliktir" ifadelerini kulland&#;. 

Sorumlular&#;n hesap vermesini isteyen Muhammet Ali Ya&#;ar'&#;n teyzesi ise "Hesap versinler. Muhammet'imin kan&#;n&#; ödesinler ceza çekerek, hapiste yatarak. Taraf tutmas&#;nlar, bir gün de onlar&#;n ba&#;&#;na gelir, bu ihmalkarl&#;&#;&#; bilen duyan varsa ç&#;ks&#;n insanca söylesin. Muhammet bugün bizin yand&#;rd&#;, bir gün onlar da yanacak" dedi. 

Aç&#;klaman&#;n ard&#;ndan Ya&#;ar'&#;n arkada&#;lar&#;, önüne &#;erit çekerek marketi kapatt&#;.

Esenler’de A ma&#;azas&#;nda çal&#;&#;an Muhammet Ali Ya&#;ar, 18 Haziran günü ç&#;kan yang&#;nda hayat&#;n&#; kaybetmi&#;ti. 

Ma&#;aza Market-Sen'den yap&#;lan aç&#;klamada, yasak olmas&#;na ra&#;men ma&#;azan&#;n i&#;çiye tek ba&#;&#;na açt&#;r&#;ld&#;&#;&#;n&#;, i&#;çinin uyuya kald&#;&#;&#; iddias&#;n&#;n gerçek olmad&#;&#;&#;n&#;, ma&#;azan&#;n yang&#;n ç&#;k&#;&#;&#; kapal&#; oldu&#;unu ve elektrik panolar&#;n&#;n uzun süredir ar&#;zal&#; oldu&#;unu belirtmi&#;ti. (HABER MERKEZ&#;)