Karasu Nehri | |
---|---|
Kaynak | Erzurum |
Ağız | Murat Nehri→Fırat Nehri→Şattül Arap→Basra Körfezi |
Uzunluk | 470 km |
Havza alanı | 22.000 km² |
Karasu Nehri, Erzurum Dumlu Dağı’ndan doğan, Keban yakınlarında Murat nehriyle birleşerek, Fırat nehrini oluşturan akarsu. Keban barajına kadar uzunluğu 460 km’dir.
Gürcü boğazından geçen Karasu Erzurum ovasına ulaşır. Erzurum ovasını terkederken Ovacık yaylasından gelen Serçeme çayını kapar, Aşkale boğazına ulaşır. Erzincana yönelen nehir, Palandöken Dağından gelen Tuzla deresini de alır [1]. Sansa boğazını geçtikten sonra Erzincan ovasını aşar. Kemah boğazına girer, burada Çaltısuyu’nu alır. Derin ve dar boğazlardan sonra Keban barajında Murat nehri ile birleşir[2]. Karasu Erzincan topraklarından geçerken Keşiş dağarından doğan Çayırlık deresi ile güneydoğudan gelen Tuzla suyunu alır. Ovadan ayrıca Kom, Cimin, Mercan, Pahnik, Sürperen suyu ile Çardaklı dere’yi alır. Kemaliye sınırlarında ise Miran suyu ve Kadıgölü suyunu alır[3].
Murat nehri gibi Karasu nehrinin de uzanışı dağaların uzanışına paralel şekilde doğu-batı doğrultusundadır. Güneye doğru yöneldiklerinde derin boğazlar oluştururlar. Keban yakınlarında birleşerek Fırat Nehri adını alırlar[2].
Fırat nehri ülkemizde yer alan ve büyük öneme sahip nehirlerden birisidir. Fırat nehri tarihimizde pek çok savaşa konu olan Mezopotamya'yı oluşturan Dicle nehri ile birleşerek Basra Körfezine dökülmektedir. Ayrıca birçok özelliği de bulunmaktadır.
Fırat Nehri Nerede?
Fırat nehri Karasu çayı ve Tuzla çayının birleşmesi ile oluşan bir nehirdir. Bu nedir Erzincan'ın Akyurt beldesinde yer almaktadır. Ayrıca Fırat nehri Mezopotamya'yı oluşturmuş Dicle nehri ile birleşerek Basra Körfezine dökülmektedir. Fırat nehri orta doğunun hayat kaynağıdır. Bu sebeple çok önemli bir yere sahiptir.
Fırat Nehri Nereden Doğar ve Nereye Dökülür?
Fırat nehrinin başlangıç noktası ülkemizdeki illerden Erzincan'ın Akyurt beldesinden başlamaktadır. Buradan başlayan Fırat nehri ülkemizde birçok illerin üzerinden geçmektedir. Erzincan, Tunceli, Elazığ, Malatya, Diyarbakır, Adıyaman ve Gaziantep'ten geçer. Daha sonra nehir ülkemizin sınırlarından ayrılarak Suriye ve Irak üzerinden geçtikten sonra Basra'da Dicle nehri ile birleşir ve Basra Körfezine dökülür. Bu bölgeye de Şattülarab ismi verilmiştir.
Fırat Nehrinin Özellikleri
Fırat nehrinin başlangıç noktası Erzincan ilimizdir. Ülkemizde de birçok il üzerinden geçmektedir. Harita mesafesi ölçümüne göre uzunluğu 770 kilometredir. Fakat Fırat nehrinin uzunluğunu bazı kaynaklar 1200 kilometre olarak açıklamıştır. Ayrıca Fırat nehrinin ülkemizdeki ortalama debisi 12.570 ft³/s’dir.
Fırat Nehrinin Üzerindeki Barajlar
Fırat nehri üzerinde toplamda 5 tane baraj kurulmuştur. Ülkemizdeki en büyük barajların ilk üçü Fırat nehri üzerindedir. Fırat nehri üzerindeki barajlar ve bu barajların bulunduğu iller şunlardır:
- Keban Barajı - Elazığ
- Karakaya Barajı - Diyarbakır
- Atatürk Barajı - Şanlıurfa
- Birecik Barajı - Şanlıurfa
- Karkamış Barajı - Gaziantep
Fırat Nehrinin Uzunluğu
Fırat nehrinin fiziki özelliklerine bakıldığında en merak edilen konu nehrin uzunluğudur. Fırat nehri toplamda uzunluğu 2.800 kilometredir. Fakat Fırat nehrinin ülkemizde kalan bölümünün uzunluğu ise 1263 kilometredir.
Dicle Nehri Nerede?
Dicle nehri, Orta Doğu'da yer alan en büyük ve en önemli nehirler arasında yer alır. Dicle nehrinin toplamda 4 havza ülkesi vardır. Bu ülkeler ise; Türkiye, Irak, Suriye ve İran'dır. Dicle nehri, 4 ülkeye havzası olan önemli bir nehirdir. Türkiye'nin aynı zamanda en önemli akarsularından birisi de Dicle nehridir. Dicle nehri, aynı zamanda Fırat nehri ile birlikte birleşir.
Dicle Nehri Nereden Çıkıyor, Nereye Dökülüyor?
Dicle nehri, Türkiye'den doğar ve diğer havza ülkelerine doğru ilerler. Dicle nehri, Basra körfezine doğru dökülür. Türkiye'de doğduktan sonra da Irak'ın Şattülarap denizinde birleşir. Daha sonra da İran'a doğru devam ederek Basra Körfezi'ne dökülür. Diyarbakır’ın Akçayurt köyü sınırları içinden başlar. Öncesinde bulunan Kara Deresi ile Aktoprak Çayının birleştiği yerden itibaren akarsu Dicle nehri olarak isim verilir. Tarihte pek çok savaşa konu olan Mezopotamya’yı ortaya çıkaran iki nehirden biri olarak bilinen Dicle nehri, Basra Körfezine doğru dökülür.
Orta doğunun hayat kaynaklarından birisi olan Dicle Nehri Türkiye’nin de en önemli nehirleri arasında yer alır. Dicle Nehri'nin Türkiye’deki uzunluğu yaklaşık olarak 530 km’dir. Nehrin Türkiye’deki ortalama debisi ise, 1.014 m³/s’dir. Bu nehir Diyarbakır, Elazığ, Mardin, Batman illerinden geçer. Yaklaşık 40 km uzunluğundaki Türkiye – Suriye sınırında ilerleyen bu nehir, Türkiye – Irak – Suriye sınır üçgeninin yer aldığı noktadan Irak’a doğru geçiş yapar.
Dicle Nehrinin Özellikleri
Dicle nehrinin rejimi oldukça düzensizdir.
Dicle nehri, aynı zamanda enerji üretmeye meyilli olan bir nehirdir.
Dicle Nehri'nin akış hızı yani debisi çok fazla olan bir nehirdir.
Kış mevsiminin ardından karlar eriyince Dicle nehrinin taşıdığı su haznesi daha çok artar.
Mezopotamya bölgesinde çok sık kullanılan önemli bir yoldur.
Fırat nehrine göre çok daha fazla su taşır.
Zengin tarımcılık imkanı da sunar.
Mart ve Mayıs aylarında Dicle nehrinin taşımış olduğu su haznesi diğer aylarda olduğunun yarısı kadardır. Bu aylarda ise, çok daha az su taşır.
Dicle nehrinde yer alan sulama kanalları sayesinde bölgelere sulama da sağlanır.
Dicle nehri, ulaşım için yarı elverişli bir özelliğe sahip olan bir nehirdir.
Fırat nehrinden çok daha kısa olmasına rağmen Fırat nehrine göre çok daha fazla su taşır.
Mezopotamya'da bulunan Fırat ile birlikte en önemli iki nehrinden birisidir.
Dicle nehri 1.900 kilometre uzunluğuna sahip olan Dünya'nın en uzun nehirleri arasında yer alır.
Aras Nehri | |
---|---|
Kaynak | Bingöl Dağları |
Ağız | Kura Nehri ile birleştikten sonra Hazar Denizi'ne dökülür. |
Havza ülkeleri | Türkiye Ermenistan İran Azerbaycan |
Uzunluk | 1.072 km (666 mil) |