Mutasyon Nedir
kaynağı değiştir]
- Letal (öldürücü) mutasyonlar
- Bir organizmada görüldükten sonra yaşamının hangi evresinde bulunursa bulunsun, bundan bağımsız olarak o canlıyı her durumda öldüren mutasyonlardır.
- Koşullu öldürücü mutasyonlar
- Gen ürününde yol açtıkları değişimle canlı organizmayı sadece belirli yetişme koşullarında öldüren mutasyonlardır.
- Fonksiyon kaybedici mutasyonlar (Loss-of-function-mutation)
- Burada gen ürünü, gendeki bir mutasyon tarafından işlevsiz hale getirilir. Bu durum da bir genin mutasyona uğradıktan sonra artık işe yaramamasına ve herhangi bir şeyi kodlayamamasına yol açar. Eğer gen ürünü işlev ve fonksiyonlarını tamamıyla kaybetmişse buna null alel veya amorf alel denir. Eğer yaban tipi fonksiyonlarından bir bölümünü muhafaza edebilmişse buna hipomorfik alel denir. Hipomorfik mutasyon, herhangi bir genin ifadelenmesini (transkripsiyon) azaltan ancak tamamen durdurmayan mutasyonlardır.
- Fonksiyon kaybedici mutasyonlar, bir genin fonksiyon kaybı başka bir alel tarafından da telafi edilebileceğinden genellikle çekinik olup resesiftir.[11][12]
- Fonksiyon kazandırıcı mutasyonlar (Gain-of-Function-mutation)
- Herhangi bir genin transkripsiyonunu artıran bir mutasyon türüdür. Burada gen etkinlik ve hareketlilik kazanır ve bu gen hipermorf olarak adlandırılır. Eğer mutasyon tamamen yeni bir fenotip oluşturursa bu durumda bu alel de hipermorf denir.
- Fonksiyon kazandırıcı mutasyonlar fark edilir bir fenotip oluşturuyorsa bu mutasyonlar "baskın" olarak tanımlanır. Eğer fonksiyon kazandırıcı alel bir fenotipi sadece homozigot durumda ortaya çıkarıyorsa buna da resesif fonksiyon kazandırıcı mutasyon denir.[13]
- Nötr mutasyonlar
- Bu tür mutasyonlar fenotiplerde değişimlere yol açsalar da biyolojik uyumluluk üzerinde herhangi bir etkileri yoktur.
- Durgun veya sessiz mutasyonlar
- Organizmalar üzerinde hiçbir etkisi olmayan mutasyonlardır.
Nedenleri ve etkileri[değiştir Mutasyon nedir?
Mutasyon nedir?
Her hücrede canlının genetik bilgisini içeren ve yaşamsal olayları yöneten DNA ve RNA olarak adlandırılan yapılar bulunmaktadır. 4 farklı nükleobazın çeşitli kombinasyonlar ile sıralandığı; göz rengimizden, mevcut ve yaşayacağımız bazı hastalıklara kadar tüm önemli bilgileri içinde bulunduran bu yapılar yaşam süresi boyunca dış etkenlere bağlı olarak rastlantısal değişimlere uğramaktadır. Bu uğrayan değişimlere ise mutasyon denmektedir. Genetik yapının küçük parçalarında yaşanan bu değişim üretilen proteinleri, enzimleri, canlının fiziksel yapısını değiştirebilmektedir. Virüslerde içlerinde genetik malzemeler barındırdıkları için mutasyona uğrayabilmektedirler. Mutasyonların sonucunda ise yeni türler ortaya çıkmaktadır.
Mutasyonlu virüsün belirtileri nelerdir?
Koronavirüsün göstermiş olduğu belirtiler ile mutasyonlu virüsün belirtileri hemen hemen aynı seyrediyor. Fakat mutasyon virüsün hastalık yapma şiddetinde değişiklik yaptı ise hastalığın seyrini daha ağır etkileyecek bir mutasyona uğradı ise virüs, daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu şikayeti gibi değil de hastalar daha ağır enfeksiyon seyrinde mutasyonlu virüsü yaşamaktadırlar. Öksürük, yüksek ateş, balgam çıkarma, baş dönmesi, baş ağrısı, boğaz ağrısı, cilt döküntüsü gibi şikâyetler daha sıklıkla görülebilmektedir.
Delta mutasyonu nedir? Belirtileri nelerdir?
Delta mutasyonu ilk kez Hindistan'da ortaya çıkan bir mutasyondur. Delta mutasyonu nezle, boğaz ağrısı ve baş ağrısı belirtileri gösteren ve ağır soğuk algınlığı gibi kendini göstermektedir. Tat ve koku kaybı görülmez. Aşılardan Biontech delta mutasyonuna en az yüzde 70 olmakla birlikte yüzde 90’a kadar etkili olabilmektedir. Kovid enfeksiyonu belirtileri öksürük, ateş, koku ve tat kaybıyken delta varyantına yakalananlar arasında en çok baş ağrısı, boğaz ağrısı ve burun akıntısı gibi belirtiler görülmektedir. Genç yaştaki hastalar ağır bir soğuk algınlığı geçiriyormuş gibi hissetmektedir. Bu nedenle de Kovid enfeksiyonu yanlışlıkla soğuk algınlığı gibi düşünülmekte ve bu da hızlı bir yayılmaya neden olabilmektedir.
Aşılar mutasyonlu virüslere karşı etkili mi?
Günümüzde mutasyonlu virüslere karşı da etkili olarak kabul edilmektedir. Genel anlamda önemli yan etkileri olmadığı kabul edilmekle birlikte, İngiltere’de uygulanan AstraZeneca aşısının kan pıhtısı oluşturduğu iddiası üzerinde ısrarla durulmaktadır.
nest...
Mutasyon nedir?
Mutasyon nedir?
Her hücrede canlının genetik bilgisini içeren ve yaşamsal olayları yöneten DNA ve RNA olarak adlandırılan yapılar bulunmaktadır. 4 farklı nükleobazın çeşitli kombinasyonlar ile sıralandığı; göz rengimizden, mevcut ve yaşayacağımız bazı hastalıklara kadar tüm önemli bilgileri içinde bulunduran bu yapılar yaşam süresi boyunca dış etkenlere bağlı olarak rastlantısal değişimlere uğramaktadır. Bu uğrayan değişimlere ise mutasyon denmektedir. Genetik yapının küçük parçalarında yaşanan bu değişim üretilen proteinleri, enzimleri, canlının fiziksel yapısını değiştirebilmektedir. Virüslerde içlerinde genetik malzemeler barındırdıkları için mutasyona uğrayabilmektedirler. Mutasyonların sonucunda ise yeni türler ortaya çıkmaktadır.
Mutasyonlu virüsün belirtileri nelerdir?
Koronavirüsün göstermiş olduğu belirtiler ile mutasyonlu virüsün belirtileri hemen hemen aynı seyrediyor. Fakat mutasyon virüsün hastalık yapma şiddetinde değişiklik yaptı ise hastalığın seyrini daha ağır etkileyecek bir mutasyona uğradı ise virüs, daha çok üst solunum yolu enfeksiyonu şikayeti gibi değil de hastalar daha ağır enfeksiyon seyrinde mutasyonlu virüsü yaşamaktadırlar. Öksürük, yüksek ateş, balgam çıkarma, baş dönmesi, baş ağrısı, boğaz ağrısı, cilt döküntüsü gibi şikâyetler daha sıklıkla görülebilmektedir.
Delta mutasyonu nedir? Belirtileri nelerdir?
Delta mutasyonu ilk kez Hindistan'da ortaya çıkan bir mutasyondur. Delta mutasyonu nezle, boğaz ağrısı ve baş ağrısı belirtileri gösteren ve ağır soğuk algınlığı gibi kendini göstermektedir. Tat ve koku kaybı görülmez. Aşılardan Biontech delta mutasyonuna en az yüzde 70 olmakla birlikte yüzde 90’a kadar etkili olabilmektedir. Kovid enfeksiyonu belirtileri öksürük, ateş, koku ve tat kaybıyken delta varyantına yakalananlar arasında en çok baş ağrısı, boğaz ağrısı ve burun akıntısı gibi belirtiler görülmektedir. Genç yaştaki hastalar ağır bir soğuk algınlığı geçiriyormuş gibi hissetmektedir. Bu nedenle de Kovid enfeksiyonu yanlışlıkla soğuk algınlığı gibi düşünülmekte ve bu da hızlı bir yayılmaya neden olabilmektedir.
Aşılar mutasyonlu virüslere karşı etkili mi?
Günümüzde mutasyonlu virüslere karşı da etkili olarak kabul edilmektedir. Genel anlamda önemli yan etkileri olmadığı kabul edilmekle birlikte, İngiltere’de uygulanan AstraZeneca aşısının kan pıhtısı oluşturduğu iddiası üzerinde ısrarla durulmaktadır.