Kanunlarımızda nafaka davalarına bakmakla görevli olarak 4787 sayılı kanun uyarınca aile mahkemeleri görevlendirilmiştir ve aile mahkemesinde boşanma işlemi gerçekleştikten ve karar kesinleştikten itibaren aleyhine nafaka takdir edilen kişinin bu ödemeyi yapması gerekmektedir.
Nafaka Borcu Ödenmezse Ne Olur sorusu fazlaca sorulmakta olan biri sorudur ve bu makalede bu soruyu cevapladık.
Nafaka ödemekle yükümlüsü uyarınca ödeme yapılmadığı takdirde alacaklı tarafından derhal ilamlı icra takibine başlanmalıdır.
Benzer Makaleler İçin;
Boşanma davası devam ederken ya da boşanma davası sona erdikten sonra, taraflardan birinin diğerine nafaka ödemesine karar verilebilir. Nafaka kararı verilmesine rağmen nafaka yükümlüsünün ödeme yapmamasına bazı yaptırımlar getirilmiştir. Nafaka ödenmezse ne olur? Nafaka suçu, nafaka cezası ne kadar? Gibi sorular en çok yanıtı merak edilen konulardandır.
Tedbir Nafakasının Ödenmemesi
Tedbir nafakası boşanma davası devam ederken, çocuk ya da taraflardan biri lehine karar verilen nafakadır. Tedbir nafakası dava sona erdikten sonra değil devam ederken ödenir. Tedbir nafakasının ödenmemesi halinde icra yoluna başvurulabilir. Ancak burada mahkeme ilamı değil, ara karar olduğu için ilamsız takip başlatılmalıdır. Borçlu ödeme emrine rağmen ödeme yapmıyorsa 3 aya kadar hapis cezası için icra ceza mahkemelerine şikayet edilebilir.
Yoksulluk, İştirak Nafakasının Ödenmemesi
Yoksulluk nafakası boşanma davası sona erdikten sonra yoksulluğa düşme ihtimali olan taraf için hükmedilen nafakadır. İştirak nafakası ise, velayet kendisinde olmayan tarafın çocuk için ödediği nafakadır.
Yoksulluk nafakasının ödenmemesi ya da iştirak nafakasının ödenmemesi halinde, alacaklı taraf ilamlı icra takibi başlatabilir. Borçlu ilamlı icraya rağmen ödeme yapmamışsa artık icra ceza mahkemelerinde şikayet yoluna gidilmelidir.
Nafaka İcra Takibi Nasıl Yapılır?
Aylık hükmedilen nafakanın ödenmemesi halinde nafakanın icrası yoluna gidilmelidir. Nafaka icra takibi üzerine icra müdürlüğü borçluya icra emri gönderir. Borçlu icra emrine 7 gün içinde itiraz etmemişse takip kesinleşir. Takibin kesinleşmesine rağmen borçlu ödeme yapmamış ve 1 aylık ödeme süresi dolmuşsa artık şikayet yoluna gidilebilir.
Nafaka alacağı öncelikli alacaklardandır. Örneğin emekli maaşına kural olarak kişinin muvafakati yani izni olmadan haciz konulamıyorken, nafaka alacağı hakkında izin gerekmeksizin haciz konulabilir.
Nafaka Ödememe Suçu ve Cezası
Nafaka ödememe suçu ve nafaka cezası İcra İflas Kanunu’nda düzenlenmiştir. Buna göre aylık nafakasını ödemeyen nafaka borçlusu hakkında 3 ay içerisinde şikayet yoluna başvurulmalıdır. Örneğin, Ocak ayının nafakasını ödemeyen borçlu en geç Nisan ayında ödemezse başvuru yapılabilir. Başvuru geriye yönelik en fazla 3 aylık nafaka için yapılır.
İcra ceza mahkemesi nafaka ödemeyen borçlunun, 3 aylık tazyik hapsine karar verebilir. Hapsin infazına başlanmış ve borçlu ödeme yapmışsa, derhal tahliye edilir.
Borçlunun, nafakanın kaldırılması veya azaltılması talebiyle dava açmış olması halinde, ileri sürdüğü sebepler göz önünde bulundurularak, tazyik hapsinin uygulanması bu davanın sonuna bırakılabilir.
Birikmiş Nafakanın İcrası
Birikmiş nafaka aylık nafakadan farklı hükümlere tabidir. Aylık nafaka alacağı öncelikli alacaklardan olmasına rağmen birikmiş nafaka alacağı adi alacaktır. Birikmiş nafaka alacağı için muvafakat olmadan emekli maaşına haciz konamaz. Birikmiş nafaka ilamsız takip ile geriye yönelik 10 yıllık zamanaşımına göre talep edilir.
Birikmiş Nafaka Hapis Cezası
Bu konuda Birikmiş Nafaka Alacağı İçin Hapis Cezası Uygulanır mı? başlıklı yazımızı da okuyabilirsiniz. Birikmiş nafakanın icrası genel hükümlere göre talep edilir. Birikmiş nafaka için 3 aylık tazyik hapsi söz konusu değildir. Dolayısıyla normal nafakalarda olan hapis cezası birikmiş nafaka için geçerli değildir.
Nafaka davaları, Aile Hukuku ile Boşanma Davaları hakkında hak kaybına uğramamak için boşanma avukatı ile davanızın takip edilmesini öneriyoruz. Büromuz Gaziantep ve yakın illerde Gaziantep boşanma avukatı olarak avukatlık ve danışmanlık faaliyeti yürütmektedir. Detaylı bilgi için randevu alabilirsiniz.
Aşağıdaki yazılarımızı da okuyabilirsiniz:
Aldatma (Zina) Nedeniyle Boşanma Davası
Çalışmayan Erkek Nafaka Alabilir mi?
Terk Nedeniyle Boşanma Davası Nasıl Açılır?
NAFAKA ÖDENMEZSE NE OLUR?
sık gelen sorulardan birisidir.
Nafakanın ödenmemesi halinde hukuk sistemimiz nafaka borçluları yönünden çeşitli yaptırımlar öngörmüştür. Ancak günümüzde, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de salgın hastalık olarak ortaya çıkan Koronavirüs (Covid 19); bir takım ekonomik zorluklara ve ödeme güçlüklerine yol açmıştır. Birçok işyerinin kapanması, bir kısmının işlerinin bozulması vb sebeplerle gerek işverenler gerekse çalışanlar maddi zorluklarla karşı karşıya kalmıştır.
Ekonomik sıkıntıların dolaylı sonuçları arasında, belki de en başında ödeme zorlukları yer almaktadır. Bunlardan bir tanesi de nafaka ödeme yükümlülüğüdür.
Bilindiği üzere; nafakanın ödenmemesi halinde, tazyik hapsi adı verilen disiplin hapsi uygulanmaktadır.
Nafaka borçlusunun ödemesi gereken aylık nafakanın ödenmemesi nedeniyle tazyik hapsi uygulanması, nafaka alacaklısının şikâyetine tabidir. Bu durumda; nafaka borçlusu hakkında, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu m. 344 uyarınca, 3 aya kadar tazyik hapis cezası verilebilir.
İcra ve İflas Kanunu m. 344 şu şekildedir;
“Nafakaya ilişkin kararların gereğini yerine getirmeyen borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra kararın gereği yerine getirilirse, borçlu tahliye edilir.
Borçlunun, nafakanın kaldırılması veya azaltılması talebiyle dava açmış olması halinde, ileri sürdüğü sebepler göz önünde bulundurularak, tazyik hapsinin uygulanması bu davanın sonuna bırakılabilir.”
1-Nafakanın Ödenmemesi Halinde Tazyik Hapsi
Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun (2006/16-304 Esas, 2006/273 Karar, 05.12.2006) kararında da belirtildiği üzere; tazyik hapsi uygulanabilmesi için bazı şartlar gereklidir. Bunlar;
a) Nafaka Konusunda Mahkemece Verilmiş Bir Karar Bulunmalı
Boşanma davası ile birlikte veya ayrı bir dava olarak açılan nafaka taleplerinde mahkemece nafakaya hükmedilmelidir. Bununla birlikte; dava devam ederken tedbiren verilmiş nafaka hükmü (ara karar) olabilir.
b) Nafakanın Tahsili Konusunda Kesinleşmiş İcra Takibi Olmalı
Nafakanın ödenmesi konusunda icra takibi yapılmalıdır. Ödeme emri takip borçlusuna (nafaka yükümlüsüne) tebliğ edilmeli ve takip kesinleşmelidir.
c) 1 Aylık Süre
Ödeme emrinin takip borçlusuna (nafaka yükümlüsüne) tebliğ tarihi ile nafakanın ödenmemesi nedeniyle şikayet tarihi arasında en az 1 ay süre geçmiş olmalıdır.
d) Şikâyet Süresi
Şikayet konusu (aylık) nafaka tarihinden itibaren 3 ay geçmekle şikayet hakkı düşmektedir. Söz konusu süre; hak düşürücü niteliktedir ve Mahkeme re’sen dikkate alınır.
e) Birikmiş Nafakalar
Şikâyet konusu, aylık nafaka alacağı olmalıdır. Birikmiş nafakalar, İcra ve İflas Kanunu ve Yargıtay içtihatları doğrultusunda, adi alacağa dönüşür. Yargıtay’a göre (Yargıtay 11. Ceza Dairesi, 2013/17782 Esas, 2013/13217 Karar); birikmiş nafaka alacağı için tazyik hapsi verilemez.
2-Nafakanın Ödenememesi Halinde Nafaka Yükümlüsünün Durumu
Nafaka borçlusu; Koronavirüs (Covid 19) ve diğer sebeplerden dolayı ödeme zorluğu içine düşer de nafaka borcunu ödeyemezse; tazyik hapsi uygulamasıyla karşı karşıya kalacaktır. Nafaka alacaklısı şikâyet hakkını kullanırsa; borçlu, hapis cezasından iki şekilde kurtulabilir.
a) Borcun Ödenmesi
İcra Ceza Mahkemesi’nde yargılanan borçlu, ceza verilmeden önce borcu öderse, artık hakkında disiplin hapsi verilemez. Cezanın infazına başlandıktan sonra borcu öderse; borçlu, derhal tahliye edilir.
b) Mücbir Sebep – Koronavirüs (Covid 19) İleri Sürülmesi
Nafakanın ödenememe gerekçesi olan Koronavirüs (Covid 19) salgını ve buna bağlı olarak ekonomik zorluk; mücbir sebep olarak ileri sürülebilir. Buradan hareketle;
– İcra Ceza Mahkemesi’nde, ödemenin bu nedenle yapılamadığı Mahkemece geçerli bir mazeret olarak kabul edilirse; tazyik hapsi uygulanmayabilecektir.
– Nafakanın ödenmemesi nedeniyle, nafakanın azaltılması veya kaldırılması davası açılabilir. Bu davada, geçici olarak nafaka yükümlülüğünün durdurulmasına karar verilebilir. Ayrıca nafakanın kaldırılması davası sonuçlanıncaya kadar, İcra ve İflas Kanunu m. 344/2 uyarınca, nafaka yükümlüsü hakkında tazyik hapsi uygulanmayabilir. Yani; nafakanın azaltılması veya kaldırılması davası, tazyik hapsi yönünden bekletici mesele yapılacaktır.