Nakit Karşılığı Teminat Mektubu

MUHASEBAT GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GENEL TEBLİĞİ

(SIRA NO:15)

TEMÄ°NAT MEKTUPLARI

GİRİŞ

Bilindiği gibi, muhtelif işlemlerde teminat olarak kabul edilecek değerler ilgili mevzuatında belirlenmektedir. Ayrıca, özel kanunlarındaki hükümler gereğince çıkarılan ana para iadeli gelir ortaklığı senetleri ve diğer menkul kıymetler, Devlet iç borçlanma tahvilleri ve hazine bonoları ile özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektuplarının kamu kurumlarının yapacakları ihaleler, sözleşmeler ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesinin uygulanmasında teminat olarak kabul edileceğine dair hükümlere yılları bütçe kanunlarında yer verilmektedir.

Uygulamada;

1- Özel mevzuatındaki düzenlemelere göre teminat olarak saymanlıklara teslim edilen menkul kıymetlerin teminat olarak kabul edilebilecek diğer değerlerle değiştirilip değiştirilemeyeceği, bunlardan paraya çevrilmesi gerekenlerin zamanaşımına uğramış olması halinde nasıl bir işlem yapılacağı ve zamanaşımına uğratılmaması için ne gibi tedbirlerin alınacağı,

2- Saymanlık kayıtlarında yer alan ve sürekli devredilerek gelen eski yıllara ait teminatların kayıtlardan nasıl çıkarılacağı,

3- Tahakkuk ettirilerek ödenebilir hale gelen ancak, nakit yokluğu nedeniyle alacaklısına ödenemediğinden yeterli nakit sağlandığında ödenmek üzere ilgilisi adına bütçe emanetine alınan hakediş tutarlarının, hak sahiplerinin aynı idarenin açtığı ihalelere katılmak istemeleri halinde geçici teminat olarak kabul edilip edilemeyeceği, kabul edilmesi durumunda düzenlenecek belgeler ve muhasebeleştirme işlemlerinin nasıl yapılacağı,

hususlarında tereddütlerin bulunduğu ve farklı uygulamaların yapıldığı anlaşıldığından, bu konulardaki işlemlerin aşağıdaki esas ve usullere göre yapılması gerekli görülmüştür.

I-  TEMİNAT OLARAK KABUL EDİLECEK VE EDİLMEYECEK

     DEĞERLER

Kamu kurum ve kuruluşlarının yapacağı ihale ve sözleşmeler ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu maddesi ve gümrük mevzuatı uygulamasında teminat olarak kabul edilecek değerler ihale mevzuatı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Gümrük Yönetmeliği ve yılları bütçe kanunlarında belirtilmektedir.

Diğer taraftan, 6183 sayılı Kanunun 11 inci maddesi ile Gümrük Yönetmeliğinin ilgili maddelerine göre düzenlenen noter tasdikli şahsi kefalet senetleri ve garanti mektupları da (İlgili mevzuata uygun olarak düzenlenmesi ve tahsil dairesince kabul edilmesi kaydıyla) teminat olarak kabul edilmektedir.

Mevzuatımızda, çeklerin teminat olarak kabul edilebileceğine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Bu nedenle, kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan ihalelere katılmak isteyen istekliler tarafından geçici teminat karşılığı olarak saymanlık veznelerine teslim edilmek istenilen çeklerin nakdi teminat olarak kabul edilmesi mümkün değildir.

Teminat olarak kabul edilen değerler saymanlıklara teslim edilmektedir. Teminat olarak saymanlıklara teslim edilen nakit dışındaki değerlerle ilgili olarak;

1- Alınacak teminat mektuplarının, ihale mevzuatındaki esaslara uygun olarak düzenlenip düzenlenmediği kontrol edilecektir.

2- İhale mevzuatındakiesaslara uygun olarak yabancı para cinsinden düzenlenen banka teminat mektupları, alındığı günkü T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru üzerinden Türk Lirasına çevrilerek hesaplara alınacaktır.

3- Gümrük vergi ve resimlerine karşılık alınacak teminat mektuplarının saymanlıklarca kabulünde, ilgili gümrük idaresinin saymanlığa hitaben düzenlediği ve söz konusu teminat mektuplarının mevzuat hükümlerine uygun olduğunu, kabul edilmesinde bir sakınca bulunmadığını ifade eden iki nüsha yazılı bildirimi aranacaktır. Gümrük idaresinin gönderdiği bildirimin bir nüshası teminat mektubuna ekli olarak, diğer nüshası ise üzerine kayıt sıra numarası yazılmak suretiyle, bu amaçla oluşturulacak bir dosyada muhafaza edilecektir.

4-Hazinece yapılan taşınmaz mal satış ihalelerinde, dışarıda yerleşik kişiler ile geçimini yurtdışından temin eden Türk vatandaşlarından T.C. Merkez Bankasınca belirlenen konvertibl döviz cinsinden alınan teminatlar; alındığı günkü T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru uygulanmak suretiyle bulunacak Türk Lirası tutarı üzerinden 105- Döviz Hesabına borç, 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alacak kaydıyla hesaplara alınarak kasada muhafaza edilecektir.

Döviz cinsinden alınan söz konusu teminatlar karşılığında alındı düzenlenerek teslim edene verilecektir. İade, kayıtlı değeri üzerinden ve verilen alındı ilgilisinden geri istenerek muhasebeleştirme belgesine bağlanmak suretiyle yapılacaktır.

Taahhüdün ihlali veya idareye borcundan dolayı teminatın nakde çevrilmesi gerektiği takdirde, bir taraftan kayıtlı değerleri üzerinden ters kayıtla hesaplardan çıkarılacak, diğer taraftan; işlem tarihindeki T.C. Merkez Bankası döviz alış kuru uygulanmak suretiyle bulunacak Türk Lirası tutarı üzerinden bir taraftan 105- Döviz Hesabına borç, 602- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilerek, Genel Bütçeye Dahil Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Muhasebe Yönetmeliğinin 34/II maddesinde yapılan açıklamalara göre gereği yapılacaktır.

A- TEMİNATLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ

Alınan teminatların kısmen veya tamamen, teminat olarak kabul edilen aynı değerde diğer teminatlarla değiştirilebilmesi mümkündür. Ayrıca, saymanlıklara teminat olarak teslim edilmiş olan tahvil, bono, gelir ortaklığı senedi gibi menkul kıymetlerden itfa süresi gelmiş; ancak, zamanaşımı süresini henüz doldurmamış olanların verilecek süre içerisinde teminat olarak kabul edilebilen diğer değerlerle değiştirilmesi, aksi takdirde re’sen nakde çevrileceği hususlarında ilgililerine tebligat yapılması gerekmektedir.

Yapılan tebligata rağmen verilen süre içerisinde teminat olarak kabul edilebilecek diğer değerlerle değiştirilmeyen menkul kıymetler, mahallindeki bankalarda nakde çevrilmesi sağlanarak ve kayıtlı değerleri üzerinden ters kayıtla hesaplardan çıkarılarak, nakde çevrilen tutar üzerinden  ilgilisi adına Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alınacaktır. Söz konusu hesaba alınan tutarlara ilişkin zamanaşımı süreleri Genel Bütçeye Dahil Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Muhasebe Yönetmeliği hükümlerine göre belirlenecektir.

B- BÜTÇE EMANETİNDE KAYITLI MÜTEAHHİT ALACAKLARININ

     İHALELERDE “GEÇİCİ TEMİNAT” OLARAK KABUL EDİLMESİ

Kamu ihalelerinde temel prensip, saydamlığın, eşitliğin ve rekabetin sağlanmasıdır. İhalede rekabet ise ihaleye katılımın artması ile mümkündür.

Bu nedenle, tahakkuk ettirilerek ödenebilir hale gelmiş, gider kaydı yapıldığı halde nakit yokluğu nedeniyle ödenemediğinden alacaklısı adına bütçe emanetine alınmış müteahhit alacaklarının, bu müteahhitlerin aynı idarenin açacağı ihalelere katılmak istemeleri halinde, aşağıda belirtilen esaslara göre “geçici teminat” olarak kabul edilmesi uygun görülmüştür.

Buna göre;

1- Bütçe emanetine alınmış müteahhit alacağının geçici teminat olarak kabul edilebilmesi için;

a) Alacağın, ödeneğine dayanılarak tahakkuk ve verile emri işlemleri tamamlanıp saymanlığa gönderilmek suretiyle ödenebilir hale getirilmiş ve yalnızca nakit yokluğu nedeniyle ödenemediğinden bütçe emanetine alınmış alacaklardan olması,

b) Müteahhidin, alacaklı olduğu idarenin açtığı ihaleye katılıyor olması,

zorunludur.

2- Bütçe emanetine alınmış müteahhit alacağından bir kısmının geçici teminat olarak kabul edilmesi halinde;

a) Geçici teminat tutarı, müteahhidin bu konudaki talebini gösterir dilekçesi muhasebeleştirme belgesi ekine bağlanarak Bütçe Emanetleri Hesabından çıkarılıp, Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına kaydedilecektir.

İhale teminatları bölümüne kaydedilen bu tutar karşılığında düzenlenen muhasebeleştirme belgesinin üzerine “Bu muhasebeleştirme belgesi geçici teminatın mahsuben tahsiline ilişkindir. Tutarı nakden iade edilemez.” ifadesini taşıyan bir kaşe basıldıktan sonra, imza ve mühürle onaylanarak müteahhide verilecektir.

b) Üzerine ihale yapılmayanların geçici teminat tutarları, karşılığında düzenlenen mahsuba ilişkin belge geri alınarak muhasebeleştirme belgesine bağlanacak ve 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydıyla tekrar bütçe emanetine aktarılacaktır. Tekrar bütçe emanetine aktarılan bu tutar, idare ile saymanlık tarafından belirlenen nakit ödeme planı çerçevesindeki sıralamaya göre ödeme işlemine tabi tutulacaktır.

3- Yukarıda belirtildiği şekilde kabul edilerek Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına alınanlardan üzerine ihale yapılan müteahhitlere ait geçici teminatlar;

a) İhale mevzuatı hükümleri gereğince gelir kaydedilmesi gerektiği takdirde, 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 602- Bütçe Gelirleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilecektir.

b) Kesin teminat alınmasını müteakip geçici teminatın iadesinde, idarenin saymanlığa yazdığı iadeye ilişkin yazısı ile geçici teminatın mahsuben tahsiline ilişkin belge muhasebeleştirme belgesine bağlanarak 330- Alınan Depozito ve Teminatlar Hesabına borç, 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle bütçe emanetlerine aktarılacak ve (2) numaralı fıkranın (b) bendinde öngörüldüğü şekilde nakit ödeme planı çerçevesinde sıralamaya göre ödeme işlemine tabi tutulacaktır.

4- Bu uygulama yalnızca Kamu İhale Kanununa göre alınacak geçici teminatlarla sınırlı olarak yapılacaktır.

II- ESKÄ° YILLARA AÄ°T BANKA TEMÄ°NAT MEKTUPLARI VE Ä°POTEK

      SENETLERİNİN TASFİYESİ HAKKINDA YAPILACAK İŞLEMLER

A- GENEL ESASLAR

Kesin teminatın geri verilebilmesinin şartları mülga 2490 sayılı Artırma Eksiltme ve İhale Kanunu ve diğer ihale mevzuatımızda belirtilmiştir.

Diğer taraftan, garanti sözleşmelerinde (süresiz teminat mektuplarında) risk gerçekleşip teminat altındaki alacak muacceliyet kazandıktan sonra bu alacak, Borçlar Kanununun 125 inci maddesi uyarınca on yıllık zamanaşımına tabi olacaktır. Bu sürenin, taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine göre yerine getirilmediğinin tespit edildiği veya kanunda sayılan diğer nedenlerle teminatın gelir yazılmasını gerektiren şartların meydana geldiği tarihten itibaren başlaması gerekir.

Buna göre;

1- Teminat altındaki taahhüt işinin sözleşme ve şartname hükümlerine göre tamamen yerine getirilip getirilmediğinin ve dolayısıyla teminatın iadesini gerektiren şartların oluşup oluşmadığının tespit edilemediği hallerde teminat mektuplarının, bankalarca on yıllık zamanaşımı süresi ileri sürülerek kayıtlardan çıkarılması mümkün olmayıp, buna rağmen kayıtlardan çıkarılan teminat mektupları ile ilgili olarak bankanın garanti sorumluluğu devam eder. Bu durumda, teminatın gelir kaydını veya müteahhidin kanunda öngörülen diğer borçlarına mahsubunu gerektiren şartların varlığı tespit edilirse düzenleyen bankaca teminat mektubunun paraya çevrilmesi ve istenilen paranın derhal ödenmesi gerekmektedir.

2- Teminat altındaki taahhüt işinin sözleşme ve şartname hükümlerine göre tamamen yerine getirilmiş olduğunun ve teminatın iadesine ilişkin aranan diğer şartların gerçekleştiğinin tespiti halinde, müteahhidin istememesi nedeniyle saymanlıklarda bekleyen teminat mektuplarının iadenin gerektiği tarihten itibaren on yıllık zamanaşımı süresini doldurduğu gerekçesi ileri sürülerek gelir kaydetmek amacıyla ilgili bankadan paraya çevrilmesinin talep edilmesi, taahhüt yerine getirilmiş olduğundan ve teminat mektubu ile garanti edilen risk gerçekleşmediğinden, mümkün bulunmamaktadır.

Buna göre;

- Mevzuatı gereği alınan teminat mektupları ile ipotek senetlerinden, teminat konusu taahhüt yerine getirildiği halde ilgililerinin müracaat etmemesi ya da müteahhidin bulunamaması nedeniyle iade edilemeyenler ile,

- Teminatla taahhüt edilen risk gerçekleşmediğinden veya riskin gerçekleştiği tespit edilemediğinden paraya çevrilerek gelir kaydedilememesi nedeniyle, saymanlık kayıtlarında halen yer alan teminat mektupları ile ipotek senetleri,

hakkında saymanlıklar, ihaleyi yapan idareler ve bankalarca hatalı işlem yapılmaması ve saymanlık hesaplarında teminat mektuplarının gereksiz devirlerinin önlenmesi için aşağıdaki açıklamalara göre işlem yapılması uygun görülmüştür.

B- SAYMANLIKLARCA YAPILACAK İŞLEMLER

1- Genel olarak;

a) Geçici teminat mektupları, ihaleyi kazanan müteahhidin kesin teminat vermemesi, süresi içinde sözleşme yapmaması, ihale mevzuatında ve şartnamede yer alan yükümlülüklerini yerine getirmemesi,

b) Kesin teminat mektupları ise; müteahhidin taahhüdünü ilgili kanun, sözleşme ve şartname hükümlerine göre kısmen veya tamamen yerine getirmemesi ya da bu işten dolayı idareye, Sosyal Sigortalar Kurumuna olan borçları ile ücret sayılan ödemelerden kestiği vergileri kesin kabul tarihine kadar ödememesi,

hallerinde, protesto çekmeye ve hüküm almaya gerek kalmaksızın paraya çevrilebilecek olup, söz konusu teminat mektuplarını teslim ettiren dairelerin yazılı bildirimi üzerine saymanlıklarca bu konuda ilgili banka nezdinde gerekli işlemler derhal başlatılacaktır.

c) Taahhüdün usulüne uygun olarak yerine getirildiği idarelerce bildirilmiş olmasına rağmen ilgililerince geri alınmayan teminat mektupları ile ilgili olarak, bunları teslim ettiren dairelerden biri mali yıl sonlarında olmak üzere yılda en az iki kez teminat konusu taahhüdün devam edip etmediği hususunda bilgi isteyeceklerdir.

2- Saymanlık kayıtlarında bulunan eski yıllara ait teminat mektupları veipotek senetleri ile ilgili olarak gerekli işlemin yapılabilmesi için Ek-1 form üç nüsha olarak düzenlenerek iki nüshası teminatı teslim ettiren ilgili idareye gönderilecektir.

Teminat konusu işten dolayı borcu olup olmadığı, kesin kabulünün yapılıp yapılmadığı veya taahhüdün sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğinin tespitine ilişkin bilgileri içeren ve ilgililerin imzası ile ita amirinin onayını da taşıyan söz konusu formlar idarelerden geldiğinde;

a) Kesin kabulü yapılmış veya teminata konu işlem sonuçlanmış, ancak, ilgilisi tarafından geri alınmaması nedeniyle saymanlıklarda saklanan teminat mektupları veipotek senetleri için, müteahhidin teminat konusu işten dolayı idareye, Sosyal Sigortalar Kurumuna ve ücret sayılan ödemelerden kestiği vergiler nedeniyle vergi dairesine borcu olup olmadığı araştırılarak, borcu olduğunun tespit edilmesi durumunda teminatın paraya çevrilmesi sağlanacaktır.

b) Müteahhidin borcunun bulunmadığının anlaşılması halinde, saymanlık kayıtlarından çıkarılarak; teminat mektupları düzenleyen bankaya, ipotek senetleri ise ilgili tapu sicil müdürlüğüne bir yazı ekinde gönderilecektir. Teminat mektubunu düzenleyen bankanın tüzelkişiliği sona ermiş ise düzenlenen bir tutanakla teminat mektupları imha edilecektir.

c) Teminat konusu taahhüdün devam ettiğinin bildirilmesi durumunda ise teminat mektubunun veya ipotek senedinin tarihi, numarası, müteahhidi ve hangi iş için verildiği ile tutarı belirtilmek suretiyle işin halen devam ettiği ve teminat mektubunun veya ipotek senedinin işlemde olduğu, ilgili bankaya veya ilgili tapu sicil müdürlüğüne bildirilecektir. Ayrıca, yürürlükteki mevzuata göre söz konusu teminatın değiştirilmesi sağlanacaktır.

3- Teminat mektuplarının geri verilmesi işlemlerinde Kamu ihale mevzuatı ve ilgilidiğer mevzuatta yer alan esaslara titizlikle uyulacaktır.

C- İDARELERCE YAPILACAK İŞLEMLER

Taahhüdün şartname ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilip getirilmediğini takip ve tespit etmek ve bu konudaki belgeleri düzenleme görev ve sorumluluğu taahhüde girişen idarelere aittir. İhale konusu dışındaki diğer işlemler nedeniyle teslim ettirilen teminat konusu işlemin usulüne uygun sonuçlandırılmasını sağlamak ilgili idarelerin görevidir. Bu nedenle idarelerin yöneticileri, tahakkuk memurları ile ita amirlerince bu durumun titizlikle izlenmesi gerekmektedir.

Hazine zararına sebebiyet verilmemesi ve bu nedenle herhangi bir yaptırım ile karşılaşılmaması bakımından; teminat konusu taahhüdün devam edip etmediği ve müteahhidin idareye borcunun bulunup bulunmadığı konusunda saymanlıklarca yapılan başvuruların, idarelerce ciddi bir şekilde araştırılması ve bu konudaki yazılara en kısa sürede cevap verilmesi gerekir.

Bu nedenle, saymanlıklarca düzenlenerek idarelere gönderilen Ek-1 form idarelere geldiğinde, idarelerce;

1- Öncelikle eldeki mevcut bilgi ve belgelere göre iş veya işlemin bitirilip bitirilmediği ve müteahhidin idareye borcunun bulunup bulunmadığı hususları araştırılarak, kesin kabulünün yapıldığı veya işlemin usulüne göre sonuçlandırıldığı anlaşılanlar hakkında formun ilgili sütununa kabul tarihi veya işlemin sonuçlandırıldığı tarih yazılacak, mevcutsa kesin kabul tutanağının veya işleme ilişkin belgenin bir örneği form ekinde saymanlığa gönderilecektir.

2- Teminat konusu işle ilgili mevcut bilgi ve belgelere göre herhangi bir husus tespit edilemediği takdirde, ihale teminatları için ita amirinin (gümrük mevzuatına göre alınanlar için ilgili gümrük başmüdürünün) görevlendireceği bir kişinin başkanlığında oluşturulacak en az üç kişilik komisyon tarafından, iş veya işlemin usulüne uygun olarak bitirilip bitirilmediği ve bu iş işlemden dolayı müteahhidin borcunun bulunup bulunmadığı hususları işin yapıldığı yer ve idare nezdinde araştırılarak, durum bir tutanakla tespit edilecektir. İlgisine göre ita amiri veya ilgili daire amirince onaylanacak bu tutanağa göre, Ek-1 form düzenlenerek, ita amirinin onayından sonra formun birinci nüshası söz konusu tutanakla birlikte saymanlığa gönderilecektir.

D- DİĞER HUSUSLAR

Bankalarca ödeneceği taahhüt ve garanti edilen teminat mektubu konusu taahhütlerin müteahhitler tarafından sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirilmediği müddetçe garanti edilen risk her an gerçekleşebileceğinden, teminat mektubunu düzenleyen, dolayısıyla doğacak riski ödemeyi garanti eden bankaların sorumluluğunu ortadan kaldırmamaktadır. Teminat mektuplarının on yıllık zamanaşımı süresini doldurdukları gerekçesiyle banka kayıtlarından düşülmüş olması halinde dahi bankanın sorumluluğu devam etmektedir.

Bu nedenle, herhangi bir yanlışlığa meydan verilmemesi bakımından, düzenleme tarihinden itibaren on yıllık süreyi doldurmuş bulunan teminat mektuplarının banka kayıtlarından düşülmesinden önce bankaların ilgili daireler nezdinde teminat konusu işin devam edip etmediğini araştırmaları ve alınacak cevaba göre işlem yapmaları gerekli görülmektedir.

III- YÃœRÃœRLÃœK

14/1/2003 tarihli ve 24993 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 15 sıra no.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Bu Tebliğ, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

TebliÄŸ olunur.

Teminat mektubu nedir?

Teminat mektubu, genellikle bankalar tarafından düzenlenen belgeler arasında yer alır. Kullanıcılar tarafından ''teminat belgesi'' olarak isimlendirilen bu mektup, gerçek ya da tüzel kişilere verilir. Bir işin belirlenen şartlar doğrultusunda tamamlanacağını ya da borcun belirlenen sürede ödeneceğini güvence altına alır. Kişiler, bankaya başvurarak teminat mektubu alabilir. Alınan bu belge sonucunda tüketici, belirtilen süre içerisinde işi yapar veya ödemesi gereken miktarı öder. 

2018 yılı itibarıyla kullanılmaya başlanan elektronik teminat mektubu ise, banka tarafından düzenlenen teminat mektuplarının elektronik ortamda düzenlenmesini sağlayan sistemdir. e-Teminat mektubu, işlemlerde hızlı ve güvenli bir şekilde taahhüt altına giren tarafın yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda zararları karşılamak amacıyla verilen bir elektronik belgedir. 

e-Teminat mektupları, kredi çekmek için kullanılmaz. Kredi çekmek için bankalar tarafından belirlenen süreçlere uygun olarak başvuruda bulunmak ve gerekli kriterleri sağlamak gerekir.

Güncel kredi faiz oranlarını karşılaştırın!

Teminat mektubunun özellikleri nelerdir?

Teminat mektubu, güvence veren bir belge türüdür. İhale, proje, mal alım ve satım başta olmak üzere pek çok yerde kullanılır. Örneğin mal ve hizmet satın alacak kişi, satıcıya teminat mektubu verir. Bu sayede işlemler, daha kolay bir şekilde tamamlanır. 

Bu belge, kâğıt üzerinde yer alan metinlerden oluşur. İçerisinde tarafların bilgisi, tutar, yapılan iş ya da ödenecek miktar gibi çeşitli şartlar yazar. Hayata geçirilecek olan iş, belirlenen tutar oranında garanti altındadır. Metnin genel şekli, belgeyi veren kurumlar tarafından belirlenir. Fakat mektup içerisinde değişmeyen bazı maddeler de mevcuttur. 

Bunlardan ilki, güvencenin süreli olup olmadığını açıklar. Süreli ise mektupta geçerlilik tarihi bulunmak zorundadır. Tarih olmayan mektuplarda, süresiz ibaresinin bulunması gerekir. Belgedeki diğer bilgiler ise düzenlenme tarihi, banka ismi, tarafların imzası ve verilecek kurumdur. 

Teminat mektubu çeşitleri nelerdir?

Teminat mektubu çeşitleri vadeye, banka limitine ve kullanılan alana göre çeşitlilik gösterebilir. Süreli teminat mektuplarında belirli bir tarih vardır ve işin ya da borcun tamamlanması için bu süre dikkate alınır. Süresiz teminat mektupları ise herhangi bir tarih içermez ve 10 yıl içinde geçerlidir. Avans teminat mektupları inşaat sektöründe kullanılır ve işe başlamak için alınan ön ödemeleri garanti altına alır. Kesin teminat mektuplarında borçlu yükümlülüğünü yerine getirmediğinde banka ödemeyi yapar. Geçici teminat mektupları ise kamu ve devlet ihalelerinde kullanılır ve kazanıldığında ödenmesi gereken miktarı belirtir.

Elektronik geçici teminat mektubu nasıl alınır?

Elektronik geçici teminat mektubu almak için, ilgili tarafların bir elektronik teminat mektubu sağlayıcısıyla anlaşma yapması gerekir. Bu hizmet sağlayıcısı, tarafların elektronik bir platform üzerinde bilgileri girmesine ve mektubun düzenlenmesi için gereken süreci sağlar. İlgili bilgilerin girilmesi ve onaylanmasının ardından elektronik teminat mektubu düzenlenir ve taraflara iletilir.

Teminat mektubu nasıl kullanılır?

Teminat mektupları, bankalar tarafından düzenlenen belgelerden bir tanesidir.

1. Öncelikle ihtiyaç miktarınızı belirleyin ve teminat mektubu başvurusunda bulunun.
2. Banka, sizin adınıza gerekli işlemleri yaparak limit dahilinde bir yazı hazırlar. Bu sayede sözleşmede yazan miktar kadar, bankaya sorumlu olabilirsiniz. 
3. Teminat mektubunu ilgili kuruma ileterek hizmet, ticaret veya alım-satım işlemleri yapabilirsiniz.

Bu mektupları kullanırken çeşitli hususlara dikkat etmek gerekir. Örneğin güvence süresini göz önünde bulundurarak mal satışı işlemlerini gerçekleştirebilirsiniz. Süre geçtiği takdirde, borcunuzu kendi imkânlarınızla almalısınız. 

Teminat mektubu alma şartları nelerdir?

Teminat mektubu şartları, bankaların belirlediği kurallar çerçevesinde değişiklik gösterebilir.

• Teminat mektubu, gerçek veya tüzel kişilere kuruluşlar tarafından verilir.
• Mektup alan müşteriler, belgede belirtilen işi sürenin sonuna kadar yapmakla yükümlüdür.
• Başvuran kişinin kredi puanı düşükse teminat mektubu alma şansı düşer.

HangiKredi Finansal Raporu ile kredi notunuzu hemen öğrenebilir, durumunuza özel hazırlanmış öneriler ile kredi sağlığınızı iyileştirebilirsiniz.

HangiKredi Finansal Raporunuzu alın!

e-Teminat mektupları da teminat mektupları gibi ticari veya hukuki ilişkilerde kullanılır. Genellikle, müşteriler, tedarikçiler, inşaat şirketleri, kamu kuruluşları ve vergi daireleri gibi çeşitli kişilere veya kuruluşlara verilir.

Teminat mektuplarında üç farklı taraf mevcuttur. Bunlar;

• Lehtar: Borcu ya da yapacağı işi, banka tarafından garanti kapsamına alınan kişi/kurumdur. 
• Muhatap: Alacağı ya da yaptıracağı işi bulunan kişi/kurumdur. 
• Garantör: Mektubu veren bankadır.

Üç taraf, teminat mektuplarında yer alan maddelere göre karara varır. Böylece kişilerin mağdur olması engellenmiş olur.

Başvuran kişi, teminat mektubu talep formu doldurarak bu belgeyi, hangi amaçla kullanılacağını bankaya bildirir. Bankalar, bu durumu kendi kuralları çerçevesinde değerlendirerek olumlu ya da olumsuz sonuç verir. Teminat mektubu sorgulama işlemi ise Kredi Kayıt Bürosu'nun hayata geçirdiği sistem üzerinden kontrol edilir. TMDS hizmeti ile kişiler, teminat mektuplarının geçerliliğini sorgulayabilir. Bu sistemle ihtiyaçlarınızı bankaya gitmeden güvenli bir şekilde tamamlayabilirsiniz.

Teminat mektubu kullanmanın avantajları nelerdir?

Teminat mektupları, kişilerin çeşitli kurumlar ile iş yapmasına yardımcı olur. Alacaklı tarafın mağdur olmasını engelleyerek şeffaf ve adaletli bir ticaret ortamının oluşmasını destekler. Ticari riskleri azaltırken tahsilat problemlerini ortadan kaldırır. Borcun ödenmediği durumlarda riski bankalar üstlenir. 

e-Teminat mektupları ise, hızlı işlem, maliyet tasarrufu, güvenlik ve hukuki geçerlilik gibi avantajlar sağlar. Elektronik olarak düzenlenebilen ve iletilen mektuplar: 

• İşlemleri hızlandırır ve zaman tasarrufu sağlar,
• Fiziksel kopya ihtiyacını ortadan kaldırarak depolama ve taşıma maliyetlerini azaltır,
• Dijital teminat mektupları dijital imzalar ve şifrelemelerle güvence altına alındığı için sahtecilik girişimlerine karşı koruma sağlar ve hukuki olarak geçerli kabul edilir.

Elektronik teminat mektubu kapsamında yapılacak işlemler nelerdir?

Elektronik teminat mektubu, taraflar arasında taahhütleri güvence altına almak için kullanılır; ödeme garantisi, mal veya hizmet teslimatı, sözleşme şartlarının yerine getirilmesi gibi çeşitli işlemlerde kullanılabilir. Dijital teminat mektubu kapsamında yapılacak işlemler, taraflar arasında önceden belirlenmiş koşullara bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

En kolay teminat mektubu veren banka hangisidir? 

Türkiye'de faaliyet gösteren bankaların çoğu teminat mektubu hizmeti sunar. Bankalar arasında politikalar ve şartlar farklılık gösterse de birçok bankada süreçler benzerdir:

1. İhtiyacınızı belirleyin: Teminat mektubuna neden ihtiyaç duyduğunuzu ve mektubun amacını netleştirin. 

2. Banka seçimi: Faiz oranları, hizmet kalitesi, şartları ve müşteri memnuniyeti gibi faktörleri değerlendirin.

Şubeye gitmeden bankaların müşterisi olun!

3. Başvuru: Seçtiğiniz bankanın şubesine giderek teminat mektubu başvurusu yapabilirsiniz. Banka yetkilileri size gerekli belgeler ve prosedürler konusunda yardımcı olacaktır.

4. Belgeleri hazırlama: Banka, genellikle teminat mektubu için belirli belgeler talep eder. Bu belgeler arasında talep edilen mektubun amacını ve miktarını gösteren talep dilekçesi, şirket bilgileri, finansal tablolar, kimlik belgeleri vb. olabilir.

5. Değerlendirme süreci: Banka, başvurunuzu değerlendirecektir. Şirketinizin finansal durumu, kredi geçmişi ve diğer faktörler, bankanın size teminat mektubu vermeye karar vermesinde etkili olabilir.

6. Sözleşme: Başvurunuz kabul edildiğinde, banka ile bir teminat mektubu sözleşmesi imzalamanız gerekecektir. Bu sözleşme, tarafların haklarını ve yükümlülüklerini belirler.

7. Teminat mektubunun düzenlenmesi: Sözleşmenin imzalanmasının ardından, banka tarafından teminat mektubu düzenlenir. 

8. e-Teminat mektubu veren bazı bankalar: ING, İş Bankası, Kuveyt Türk, Alternatif Bank, Vakıfbank, QNB Finansbank