Yazdır!
Öznel ve Nesnel Cümleler konusu, cümlede anlam konu başlığı altında ele aldığımız önemli başlıklardan birisidir. Her cümle bir şekilde yargı ifade etmekle birlikte kendimizi en doğru ve etkili şekilde ifade edebilmek için cümlenin tüm özelliklerine de hakim olmamız gerekmektedir. İfade ettikleri yargının özelliklerine cümleleri Öznel Yargılı Cümleler ve Nesnel Yargılı Cümleler şeklinde sınıflandırabiliriz.
1) Öznel Cümleler
Kişilerin kendi duygularını, düşüncelerini, beğenilerini, yargılarını yani kişisel ifadelerini içeren; kanıtlanamayan ve kişiden kişiye değişebilen yargıları içeren cümlelerdir. Bu tür cümlelerin doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye değişeceği için bu türde yargı bildiren cümlelerde Bence, bana göre anlamı bulunmaktadır.
Örneğin İstanbul, dünyanın en güzel şehirlerinden birisidir. cümlesini ele alalım. Bu cümleyi kuran kişiye göre İstanbul, bu anlamda güzel bir şehir olabilir ancak bu düşünceye başkaları katılmayabilir. Başkalarına göre İstanbul, en güzel şehirler listesine dahil edilmeyebilir. Bu tamamen kişisel görüş ve beğeni içerdiğinden bu cümlede öznel yani kişisel bir yargı söz konusudur.
Bir başka örnek olan Kırmızı kazak Aliye çok yakışıyor. cümlesi üzerinden öznel yargıyı incelemeye devam edelim. Bu cümlede kırmızı kazağın Aliye yakıştığının söylenmesi kişisel bir görüştür. Bir başkası belki de Alinin üstünde kırmızı kazağı beğenmeyecektir çünkü bu tamamen kişisel bir beğeniyi ifade eder. Bu nedenle bu cümle de öznel olarak değerlendirilmelidir.
Uyarı: Günümüz sınav mantığında sizlere direkt hangisi öznel cümledir şeklinde soru yerine Kişisel duygu ve düşüncelerin katıldığı, yorum yapılan ya da kişiden kişiye değişen bir yargı içeren cümle tarzında sorular yöneltilir.
2) Nesnel Cümleler
Kişilerin duygu ve düşüncelerini içermeyen; gerçekliği kanıtlanabilen, kişilere göre değişmeyen yargıları içeren cümlelere Nesnel Cümle denir. Bu türdeki cümleler, herkese göre değişmeyen ve araştırmalar sonucunda ulaşılabilen kanıtlanabilir nesnel yargılar içermektedir. Nesnel cümlelerin öznel cümleden ayrılan en büyük farkı kanıtlanabilir nitelikte olup değişmeyen bilgiler içermesidir.
Örneğin Türkiyenin başkenti Ankaradır. cümlesini ele alalım. Bu cümlede ifade edilen yargı olan başkentimizin Ankara olması, herkes için geçerli ve kanıtlanabilir bir bilgidir. Bu bilgiye itiraz edecek ya da bence böyle değildir diyecek birisi çıkamayacağından bu cümle nesneldir.
UYARI: Bir cümlede kanıtlanabilir yanlış bir yargı varsa da nesnel cümle olarak değerlendirilir. Örneğin Dünya dönmüyor. cümlesi yanlış bir bilgi içermekle birlikte yanlış olduğu kanıtlanabileceğinden nesnel bir yargı olarak kabul edilir.
Bir diğer örneğimiz de Fatih Sultan Mehmet, te İstanbulu fethetti. cümlesi olsun. Bu cümledeki bilgiler tarihi bir gerçekliğe dayandığından ve herkes tarafından kabul gördüğünden nesneldir.
Bu bölümde öznel yargı içeren cümleler ile nesnel yargı içeren cümlelerin daha iyi anlaşılabilmesi için birçok örnek göreceksiniz.
İLGİNİZİ ÇEKEBİLECEK YAZILAR
⇒ PDF / Slayt
⇒ TYT Türkçe
⇒ AYT Edebiyat
Admin