Ağrı; yolunda olmayan bir şeylerin olduğunu gösteren bir uyarıcıdır ve biz bu sayede korunma önlemleri alabiliriz. Nöropatik ağrı, sinir sistemindeki bir lezyon veya fonksiyon bozukluğu sonucu ortaya çıkan ağrıdır. Nöropatik ağrı sinir hücresi üzerinde oluşan hasar sonrasında o bölgeden kaynaklanan kontrol dışı elektrik deşarjlarından kaynaklanır. Zamanla sinir hücre kılıfında oluşan yapısal değişiklikler ağrıyı kalıcı hale getirir. Nöropatik ağrı farklı hastalıklara bağlı bir bulgudur. Nöropatik ağrıyı karakterize eden bulgular değişiktir ve sıklıkla birden fazla bulgu birliktedir. Hastalar nöropatik ağrıyı yanma, kemirme, acıma, vurma, saplanma, batma, elektrik çarpması gibi tariflemektedir. Toplumda %1-2 oranında görülür. En sık nöropatik ağrı nedeni şeker hastalığıdır.
Nöropatik Ağrı Nedenleri Nelerdir?
Periferik Nöropatik Ağrı Nedenleri
•Metabolik (Diabet, tiroid hastalıkları, böbrek hastalığı…)
•İnfeksiyöz (AIDS, zona)
•Beslenme bozuklukları (Alkolizm, B vitamin eksiklikleri)
•Toksinler (Kullanılan ilaçlara bağlı, Arsenik, Civa…)
•Malignensiler (Küçük hücreli akciğer kanseri, lenfoma, multipl myeloma…)
•Kalıtsal (Ailevi polinöropatiler)
•İnflamatuvar (Guillain Barre)
•İdiyopatik Hastalıklar (Tuzak nöropatiler)
Santral Nöropatik Ağrı Nedenleri
•İnme sonrası nöropatik ağrı
•Omurga yaralanması
•Multipl skleroz
•Omurilik iltihabı
Nöropatik Ağrı Bulguları Nelerdir?
Dokunma duyusunda azalma, ağrıyı daha az hissetme, uyaran yanıtında azalma, karıncalanma hissi, ağrıyı çok fazla hissetme, normalde ağrı oluşturmayan uyarana bağlı olan ağrı, uyarana karşı anormal olarak ağrılı tepki verilmesi, rahatsız edici anormal his bulguları bize nöropatik ağrıyı düşündürür.
Nöropatik Ağrının Hangi Özellikleri Önemlidir?
•Yanma, batma, karıncalanma, donma, elektrik çarpmasına benziyor mu?
•Ne zaman başladı?
•Yayılıyor mu?
•Ne kadar şiddetli?
•Ne sıklıkta görülüyor?
•Geceleri yoğunlaşıyor mu?
•İşinizi, sosyal hayatınızı veya özel hayatınızı etkiliyor mu?
Nöropatik Ağrı Hayatımızı Nasıl Etkiler?
Nöropatik ağrı hayatımızda sosyal, psikolojik, fiziksel ve duygusal etkiler yaratır. Uzun süreli ağrı; uyku bozukluğuna, sosyal yaşamın aksamasına, depresyon ve gerginliğe yol açar. Ağrı kişiye göre değişebilir.
Nöropatik Ağrı Tanısı Nasıl Konulur?
Nöropatik ağrıda doğru teşhis ve tedavi için hastanın kendisini iyi bir şekilde ifade etmesi önemlidir. Bir çok bulgu duyu sistemi ile ilgilidir ve bize tanıda sadece hastanın öyküsü yardımcı olur. Duyu sistemini etkileyen hastalık veya lezyon düşündüren bir hikayenin olması önemlidir. Bu hikayenin doktor tarafından anatomik olarak hastalıkla ilişkilendiriliyor olması gerekir. Muayenede bulunan his değişikliği tanı konulmasını kolaylaştırır. Nöropatik ağrı yapabilecek hastalık veya lezyonun tespit edilmesi gerekir. Şikayetin olduğu anatomik bölgede testler ile sinir hasarı saptanıyor ise tanımızı destekler. Bu bulguların hepsinin her hastada mutlaka olması şart değildir. Hastanın uzun süreli yanma, batma, karıncalanma ve ağrı yakınması bize nöropatik ağrı tanısını düşündürür. Hastada nöropatik ağrı yapabilecek nedenlere yönelik ayrıntılı kan tetkikleri yapılmalıdır. Nöropatiden şüphelenilen durumlarda elektromyografi (elektrikle sinir hızı ölçümü) tetkiki biz yardımcı olur. Nadiren sinirden biyopsi yapılması gerekebilir.
Nöropatik Ağrı Nasıl Tedavi Edilir?
Nöropatik ağrı sendromlarında daha etkili bir tedavi uygulamak için nöropatik ağrıya neden olan altta yatan nedenin araştırılması gerekir. Nöropatik ağrı tedavisi ile hastanın şikayetlerinin azaltılması hedeflenir, altta yatan nedenin tedavisi nöropatik ağrının ilerlememesi ve tedavisinde önemlidir. Örneğin diyabeti olan hastada; kan şekeri yüksekliği sinirlerin beslenmesini bozar ve nöropatik ağrıya neden olur. İlk yapılması gereken kan şekerinin kontrol altında tutulması ve sinirlerin beslenmesini tekrar sağlayabilmektir. Nöropatik ağrı sinir hücrelerinin harabiyetinden kaynaklandığı için alışılagelmiş ağrı kesici ilaçlara yeterince yanıt vermez. Ancak günümüzde etkili ve güvenilir özel tedavi yöntemleri bulunmaktadır. Nöropatik ağrı tedavisi çok yönlüdür, çeşitli ilaçlar ve ilaca yanıtsız hastalarda girişimsel tedavi alternatifleri vardır. Tedavide özel sara ilaçları, ritim bozukluğu ilaçları, özgün kas gevşeticiler, morfin türevi ilaçlar, lokal anestezikler kullanılabilir. İlaç tedavisine yanıt vermeyen veya ilaç tedavisini çeşitli nedenlerle kullanamadığımız hastalara girişimsel yöntemlerle sinir bloke edilebilir.
Sinir sıkışması günümüzdeki en yaygın hastalıklardan biridir. Kaslara, kemiklere, tendonlara ya da kıkırdak gibi dokulara fazla basınç uygulandığında sinir sıkışması olur. Bu basınç sinirin işlevine hasar verir. Bu da karıncalanmaya, ağrıya, zayıflığa ve uyuşukluğa neden olur. Ayrıca vücut hareketlerini kısıtlar.
Genellikle kollarda oluşan sinir sıkışması kişinin günlük hayatını olumsuz etkiler. Sinir sıkışmasında tedavi oldukça önemlidir. Bu nedenle hastalık ilerlemeden mutlaka bir uzmana gidilmelidir. Bu tedaviye ek olarak bitkisel destekleyici tedaviler ile sinir sıkışması rahatsızlığından kurtulabilirsiniz.
Sinir sıkışması hakkında merak ettiğiniz her şeyi sizler için bu yazıda bir araya getirdik. Peki, sinir sıkışması nasıl geçer ve bitkisel çözümler nelerdir?
Sinir sıkışması tedavisi ile ilgili doğal yöntemler arıyorsanız işte sinir sıkışmasına bitkisel çözüm ve tedaviler…
Sinir sıkışması ilaçları arasında bitkisel yöntemler uzmanı Saraçoğlu’nun da önerisi bulunmaktadır. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu’nun tavsiye ettiği sinir sıkışmaları için evde yapılabilecek bitkisel kür:
Malzemeler:
Hazırlanışı:
Kiraz Sapı Çayı Faydaları Nelerdir?
Sinir sıkışmasına ne iyi gelir sorunuzun cevabını bitki çayında da bulabilirsiniz. Sinir sıkışması doğal tedavi arayışlarında ısırganın önemi dikkat çeker. Isırgan otu sinir sıkışmasına birebirdir.
Malzemeler:
Hazırlanışı:
Isırgan Otu Çayı Nasıl Yapılır? Faydaları Nelerdir? Zayıflatır Mı?
Malzemeler:
Hazırlanışı:
Papatya Çayının Faydaları Nelerdir? Neye İyi Gelir? Ne İşe Yarar?
Sinir sıkışması ağrısına ne iyi gelir diyorsanız zerdaçalı deneyebilirsiniz. Zerdeçal antienflamatuar özelliklere sahiptir. Sinir ağrısı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
Malzemeler:
Hazırlanışı:
Zerdeçal Çayı Nasıl Yapılır? Faydaları Nelerdir? Zayıflatır Mı?
Kerevizin Faydaları, Besin Değerleri, Neye İyi Gelir?
Balın Faydaları, Kalori ve Besin Değerleri, İyisi Nasıl Anlaşılır?
Zeytinyağı Faydaları Nelerdir?
Sinir sıkışmasının başlıca belirtileri şunlardır:
Basınç altında kalan sinir görevini yerine getiremez hale gelir. Sinir sıkışmasının nedenleri:
Sırt Ağrısı Nasıl Geçer? 5 Bitkisel Çözüm
Kalp Ağrısına Ne İyi Gelir? 10 Doğal Tedavi
Kas Erimesine Ne İyi Gelir? 10 Sağlıklı Çözüm
Fibromiyaljiye İyi Gelen 10 Beslenme Tedavisi
Boyun Kireçlenmesine İyi Gelen 9 Bitkisel Tedavi
Duyu kaybı, uyuşukluk, karıncalanma, iğnelenme hissi, genel güçsüzlük, yanma hissi ve otonom fonksiyon bozukluğu belirtileriyle kendini gösteren periferik nöropati, vücut uzuvlarındaki sinirlerde doku bozulması sonucu oluşan bir hastalık. ABD’de yapılan, 1988’den 2007’ye kadarki hastane kayıtlarının incelendiği bir araştırmada, periferik nöropatiye daha yatkın olan hastaların tip 2 diyabet hastaları, kadınlar ve Güney Asyalılar olduğu ortaya çıktı.
Kadınların erkeklerden daha fazla muzdarip olduğu periferik nöropatinin ne yazık ki bir tedavisi yok. Bu yüzden tıbbın yöneldiği şey, daha çok semptomları iyileştirmek oluyor. Standart tedaviler arasında sinir ağrılarını rahatlatan antidepresanlar ve antikonvünzaller, yanma ve batma hissini yatıştıran lokal kremler, elektrikle deriden sinir uyarımı ve şiddetli vakalarda bir dizi sinir üstündeki baskıyı azaltmaya yardımcı olacak cerrahi müdahaleler bulunuyor.
Ne var ki birçok hasta bu tedavilerin sonucu sınırlı seviyede bir iyileşme sağlayabiliyor. Bunun yanı sıra ilaçların yan etkilerine de maruz kalan hastalar, sıklıkla alternatif tıbba yöneliyor. Yazının devamında bu alternatif tedavi yöntemlerine değineceğiz.
Alternatif tedavi yöntemleriyle ilgili yapılan çok araştırma olmamasına rağmen, yürütülen az sayıdaki çalışma aşağıda yer verdiğimiz yöntemlerin nöropati hastalarında semptomları iyileştirmeye yardımcı olup yaşam kalitelerini arttırdığını ortaya koydu:
Ağrılarınız varken iğnelerin ihtiyacınız olan son şey olduğunu düşünebilirsiniz; ama araştırmaların ortaya koyduğu sonuçlar akupunkturun PN ağrılarını hafiflettiği yönünde. 2007’de yapılan bir çalışmada 47 hastanın arasından akupunktur tedavisi uygulananların, normal tıbbi tedavi uygulayanlara nazaran semptomlarda daha fazla iyileşme kaydettiği gözlemlendi.
Daha sonra 2010 yılında yapılan başka bir araştırmada ise akupunkturun uyuşukluk ve yanma hissini azalttığı sonucuna ulaşıldı. Bu iki araştırmanın yanı sıra yapılan diğer araştırmaların bazılarında akupunkturla ilgili olumlu sonuçlara ulaşılırken, çok etkili olmadığı yönünde bulgulara da rastlandı. Bunu şöyle açıklamak mümkün: PN’nin farklı türleri olmasından dolayı, bazı kadınlarda daha fazla iyileşme sağlanabiliyor. Öte yandan akupunkturun olumlu sonuçlarını dikkate alarak denemeye değer olduğunu söyleyebiliriz.
Yapılan araştırmalar sonucu masajın PN’ye birçok şekilde iyi geldiği gözlemlendi. Bunlar arasında bel ağrısını azaltmak, depresyon ve kaygıya iyi gelmek, esnekliği arttırmak, sinir ağrılarını rahatlatmak ve spazm ve krampları azaltmak var. Ayrıca masaj, daha iyi bir uyku için de yardımcı olabilir.
2011’de yapılan bir araştırmada da akupunktur ve masajın nöropatik ağrılara iyi geldiği sonucuna ulaşıldı. Ayrıca yapılan diğer araştırmalar da masajla ilgili umut vaat ediyor. Fakat burada önemli olan nokta, masörünüze durumunuzu anlatmanız. Bu şekilde şikayetiniz doğrultusunda bir hizmet alıp daha sonuç odaklı bir tedavi izleyebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Bedeninizin size anlatmak istedikleri
Sinirlerin verdiği tepkiler üzerinde çok az kontrol sağlayabiliriz. Fakat araştırmalar biyogeribildirim yolu ile bu yetiyi arttırabileceğimizi söylüyor. Biyogeribildirim; kalp atış hızı, kan basıncı, kas gerilimi ve hatta deri ısısı gibi kontrolümüz dışındaki bazı süreçleri eğitmemizi sağlayan bir teknik.
Bu teknikte vücudunuzun farklı bölgelerine vücut işlevlerini ölçen elektrotlar yerleştiriliyor ve sonuçlar sizin de görebileceğiniz bir ekranda gösteriliyor. Sonrasında derin nefes alma ya da güdümlenmiş görsellik gibi bazı rahatlama egzersizleri uyguluyorsunuz. Ortaya koyduğunuz çabayla örneğin kalp atış hızınızı düşürmek gibi sonuçlara ulaşmanız, vücuttaki diğer sistemleri de kontrol altına alabileceğinizi öğrenmenizi sağlıyor.
Peki kan basıncını kontrol altına almakla PN semptomları arasındaki bağı nasıl açıklayabiliriz? Hepimiz stres, gergin kaslar ve kaygının ağrıları daha kötü hale getirdiğini biliyoruz. Bedeninize nasıl rahatlayabileceğini öğretmeniz, tahmin edilenden daha fazla bir yardım sağlayabilir.
Bu kulağa biraz garip gelebilir. Ancak Louisiana State University’de yürütülen çalışmalarda düzenli tai chi yapan hastaların esneklik, algı ve genel sağlık gibi konularda, yürüme ya da hafif alet çalışmaları gibi klasik egzersiz yapanlara nazaran daha fazla gelişme kaydettiği gözlemlendi.
Yavaş esneme ve hareketler sayesinde alt bacaklarda ve sırtta ağrıyı azaltıp dengeyi arttıran tai chi; hareket zorluğu çeken PN hastaları için iyi bir seçenek olabilir. Ayrıca yapılan bazı araştırmalarda, tai chi’nin sinirlerin omurilik ve beyine mesaj gönderme işlevini iyileştirerek fiziksel işlevleri geliştirebileceği yönünde sonuçlara ulaşıldı.
Farklı nedenlerle kronik ağrı çeken birçok hasta, meditasyon yoluyla rahatlama sağlayabiliyor. Peki meditasyon nasıl işe yarıyor? Bir araba kazası geçirdiğinizi ve bu sırada çocuğunuzun arka koltukta olduğunu hayal edin. Bu durumda çocuğunuzu kurtarmak için telaşla verdiğiniz uğraşlar sırasında hiçbir şey hissetmeyecek, ancak amacınıza ulaştıktan sonra kendi ağrılarınızın farkına varacaksınız.
Bu örnekten de anlayabileceğiniz üzere zihin, acı algısını kapatma yetisine sahiptir. 2010 tarihli bir araştırmanın sonuçları da bunu kanıtlar nitelikte: Bu araştırmaya katılan hastalar, sadece 3 günlük bir medtasyon sürecinden sonra ağrıya karşı duyarlılıklarını yüzde 40 oranında azaltmayı başarabildiler.
İlginizi çekebilir: 100 gün boyunca meditasyon yapmanın yaratacağı büyüleyici etkiler
Nöroloji uzmanları ağrının karmaşık olduğunu ifade ediyor. Bunu etkileyen şeyse sadece ağrıyan bölgede görülen hasar değil, bedenin bu hasarı nasıl algıladığı ve bu konuda beyinle nasıl iletişim kurduğu. Biyolojik ve psikolojik etkenler, çevre, stres ve benzeri faktörler hastanın deneyimlerini etkileyebilmekte.
2011 yılında yapılan bir araştırmada da 2 ay boyunca haftada bir meditasyon dersi alan PN hastalarının; ağrı, fiziksel işlev ve genel zindelikleriyle ilgili gelişme kaydettiği belirtildi. Öte yandan çalışmanın başında ve sonunda yapılan kontrollerde, ağrının şiddetiyle ilgili bir değişime rastlanmamıştı. 2012’de yapılan başka bir araştırma da, farkındalık meditasyonu yapmanın bilişsel ve duyuşsal kontrolü geliştirdiği yönünde sonuçlara ulaştı.
Periferik nöropatiden muzdarip kadınların ağrılarını azaltmaları, daha iyi hissetmeleri ve yaşam kalitelerini arttırmaları için önerilen birçok alternatif tedavi seçeneği mevcut. Önemli olan şey ise vazgeçmemek ve uygulanan yöntem işe yaramamışsa bir diğerini denemek. Çünkü her hasta kendi özgün hikayesine sahiptir. Dolayısıyla hangi tedavi yöntemlerinin size iyi geleceğini denemeden bilemezsiniz.
Kaynak:
womenshealth.com