Nötrofil (NEU) bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biri olan akyuvarların bir türüdür.
NEU (nötrofil) Nedir?
Kemik iliğinde üretilen nötrofiller, kan dolaşımına girerler ve içerdikleri özel enzimler ile mantar ve bakteriler ile savaşırlar. Vücudun herhangi bir bölgesinde meydana gelen enfeksiyonlarda, enfeksiyonun olduğu bölgeye ilk giden hücreler nötrofilleridir.
Nötrofil Değerleri Kaç Olmalıdır?
Kanda bulunan nötrofilin değeri çocuk ve yetişkinlerde farklılık gösterir. Kanda bulunan referans aralığı nötrofil için mikrolitre cinsinden ölçülür. Mikrolitre “mcL” sembolü ile gösterilir. Yetişkinlerde normal şartlarda kanda bulunması gereken nötrofil değeri ila mcL arasındadır. Çocuklarda normal şartlarda kanda bulunması gereken nötrofil değeri ise ila mcL arasındadır.
Nötropeni (nötrofil Düşüklüğü) Nedir?
Nötropeni kanda nötrofilin anormal derecede düşük olmasıdır. Kronik, akut, şiddetli, az şiddetli veya düşük şiddetli olabileceği gibi kalıtsalda olabilmektedir. Nötropeni kişinin bağışıklık sisteminin düşük olduğu ve hastalıklara karşı yeterli savunmayı gerçekleştiremediği anlamına gelmektedir. Yaşamı tehdit eden bu durum vücutta meydana gelecek enfeksiyon riskini arttırır. Kanda bulunan nötrofilin mcL altında olması nötropeni olarak adlandırılır.
Nötropeni Nedenleri
-Kemik iliğinin nötrofil üretememesi ya da kemik iliğinden üretilen nötrofillerin kemik iliği dışına yok edilmeleri veya kemik iliği yetmezlikleri
-Kostmann sendromu, lyme hastalığı
-Radyasyon ve kemoterapi tedavileri
- Kemik iliğini hedef alan kanser çeşitleri
- Vitamin eksikliği, yetersiz beslenme
-Kan zehirlenmesi, anemi
-Crohn, lupus, romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar
- Psikiyatri, epilepsi, tansiyon ilaçları ve antibiyotikler
-Çeşitli bakteriyal ve viral enfeksiyonlar
Nötropenili Olan Kişilerde Beslenme
Nötrofil sayısının düşük olması bağışıklığın düştüğü ve kişinin her türlü hastalığa daha açık olduğu anlamına gelmektedir. Nötropenili bir kişi bağışıklık sistemini destekleyecek gıdalar tüketmelidir. Antioksidanlar, Omega 3 içeren gıdaların tüketmek oldukça önemlidir. E, C, B A vitaminleri, demir, selenyum ve çinko içerene besinler tüketilmelidir.
Nötrofili (nötrofil yüksekliiği) Nedir?
Kandaki nötrofil seviyesinin mcL’nin üzerine çıkmasına nötrofili denilmektedir. Vücutta bir enfeksiyon olduğunun göstergesidir.
Nötrofili Nedenleri
Kalp Krizi
İltihaplanma
Mantar, viral ve bakteriyel enfeksiyonlar
Yaralanma, stres, aşırı egzersiz
Steroid kullanımı
Kan nakli, cerrahi müdahaleler
Sigara ve tütün kullanımı
Lösemi
Nötrofilili Hastalar Neye Dikkat Etmelidir?
Hayatlarındaki stres seviyesini en aza indirmeliler. İltihap yada herhangi bir enfeksiyon kaynaklı nötrofili oluşmuşsa iltihap veya enfeksiyonu giderecek ilaçlar kullanılmalıdır.
Elimizde öyle bir laboratuvar parametresi olsun ki, bize hastamızın gerçekten hasta olup olmadığını söylesin, hastaysa hastaneye yatıp yatmaması gerektiğini, 1 ay yaşayıp yaşamayacağını, kanserse prognozun ne kadar kötü olduğunu göstersin. Aynı zamanda taş çatlasa 20 dkda elimizde olsun, istersek hemen tekrarlayabilelim bir de üstüne üstlük ucuz olsun. Bu tetkik bir de reçete yazsa acil sarı alanda tek başına çalışabilecek kadar iyi gözüküyor.
Aslına bakılırsa son yıllarda hakkında yazılan yazılarla üzerine bu kadar anlam atfedilmiş bir parametre mevcut. Tam kan sayımında elde ettiğimiz nötrofil lenfosit oranı (NLR) üzerinde çok yazı yazılan bir konu.
Hücresel immün yanıt, lenfosit, nötrofil ve monositlerin tümörogenez ve karsinogenezdeki rolü gün geçtikçe daha çok tanınmakta. Genel olarak lenfopeni hücresel immünitenin güçsüzlüğünü yansıtırken, nötrofili sistemik inflamasyona yanıtı gösteren bir parametre. Bu iki değerin birbirine oranı sistemik enflamasyonun büyüklüğüne karşın hücresel immün yanıtın bu durum karşıındaki yeterliliğini gösteriyor şeklinde yorumlanabilir.
Birçok çalışma ve meta-analiz bu verinin kanser hastalarının prognozunun belirlenmesi için kullanılabileceğini savunuyor. Özellikle son 5 yılda, immün reaksiyon ve buna gelişen cevap ile ilgili bu basit verinin diğer hastalıklar için de anlamlı olup olmayacağı sorusu gündeme gelmiş durumda.
Bu yazıda acil servis perspektifinde nötrofil lenfosit oranı nın faydası olup olmayacağını tartışmak istedim. Konu ile ilgili yüzlerce çalışma mevcut. Yaptığım taramada daha çok ülkemizden çıkan veya ilgi çekebilecek çalışmalara yer vermeyi amaçladım.
Nötrofil lenfosit oranı konağın immün yanıtının kapasitesinin dolaylı bir göstergesi olarak yorumlanabilir. NLRnin prognozun kötü olduğunu göstermesinin sebebi tümörlerin metastazını sitokin ve kemokinler aracılığıyla yapması ve nötrofillerin baskın olmasının sitotoksik T hücrelerini baskılayabilmesi mekanizmasına dayanıyor.1
NLR ucuz, kolay ölçülebilir ve tekrarlanabilir. Subklinik enflamasyonun bir göstergesi. Şimdiye kadar over, kolon, ürotelyum, pankreas ve böbrek malinitelerindeki prognostik rolü tartışılmış. Malinitelerde kötü prognozun belirteci olarak kullanılabileceği sistematik meta-analizlerde ve birçok çalışmada bildirilmiş.
Peki onkolojide prognoz belirlemede değerli bir parametre olan NLR diğer hastalıklarda nasıl?
NLR immünite ile ilgili bilgi verdiğinden, malignitelerle birlikte en fazla kullanım alanı bulduğu durum enfeksiyonlardır. Karmaşık patofizyolojisi ile sepsiste de bu parametrenin kullanılabileceği literatürde tartışılmış.
Hwang ve arkadaşları retrospektif kohortlarında2 hastayı, NLRnin %20lik dilimi 1 grup olacak şekilde, 5 gruba bölerek incelemiş. Verilere göre hastaların tedavi öncesi alınan kanlarında NLR 28 günlük mortalite belirteçlerinden biri. Ancak ilginç olan bir veri NLRnin en düşük olduğu grupta da mortalitenin yüksek olması. Yani hem immün sistemin reaksiyon veremediği kadar ağır durumlarda hem de nötrofillerin çok yükseldiği durumlarda mortalitenin yüksek seyrettiği görülmüş. NLR düşük grup için düzeltilmiş Riziko Oranı : (95% GA, , P < ), NLR yüksek grup için düzeltilmiş HR: (95% GA, , P < )
ardışık hastanın değerlendirildiği prospektif gözlemsel bir kohortta, sepsiste NLR artışının istenmeyen klinik sonuçlarla orta derecede korele olduğu gösterilmiş.3
Bu veriler ve benzer çalışmalar sepsis ve enfeksiyonun varlığında ve ayrıca bu klinik durumların ciddiyeti arttıkça NLRnin de arttığını gösteriyor.
KKY hastalarının incelendiği bir çalışmada NLRnin yüksek olduğu vakalarda hastane içi mortalitenin daha fazla olduğu ve sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonunun (LVEF) daha düşük olduğu bildirilmiş.8
Bir derlemede9 NLRnin akut koroner sendrom (AKS) hastalarında aritmileri, kısa ve uzun dönem mortaliteyi öngördürebildiği, kapak replasmanlarında ve diğer kapak hastalıklarında prognozu belirleyebildiği, GRACE ve SYNTHAX skorları ile korele olduğu, enflamatuar bir belirteç olarak adeta rönesans yaşadığı belirtilmiş.
Tromboembolik durumlarda enflamasyon kaskatları aktive oluduğundan PEde de NLR mortalite belirteci olabilir.
Bu grup hastalıkta da kullanım alanı akut inflamasyon göstergesi olarak öne çıkıyor. NLRnin yüksek olması özellikle klinik olarak arada kalınan vakalarda daha ciddi seyreden patolojileri işaret ediyor gibi gözüküyor.
FMF ve apandisit ayrımında NLRnin kullanılabileceğini öneren retrospektif bir çalışmada14 akut apandisitli hastalarda bu oranın anlamlı derecede daha yüksek olduğu bildirilmiş.
Başka bir çalışmada yaşlı hastalarda appendiks perforasyonunu göstermede güçlü bir prognostik faktör olarak değerlendirilmiş NLR > 15.
kolesistektomi geçiren vakaya ait verilerin taranması sonucunda NLR>3 olduğu durumlarda %70 özgüllük ve %70 duyarlılık ile ciddi kolesistit tanısını koydurabildiği bildirilmiş.16
Başka bir araştırmada son dönem karaciğer hastalığında mortalite belirteci olarak NLRnin rolü araştırılmış. Buna göre NLR ≥, ≥ 4, ≥ olduğu her üç durumda da karaciğer ile ilişkili ölüm oranını arttığı görülmüş.17 Yüksek NLRnin yakından takip gerektirdiği ve aciliyet arz ettiği sonucuna varılmış.
Herşeyden önce NLR ile ilgili bir çalışma kurguladığımızı hayal edelim. Acil servise gelen ve herhangi bir sebepten ötürü kritik hastalığı olabilecek bir hastadan mutlaka alınan bir tetkik olan hemogram üzerinden çalışıyoruz ve buradaki bir parametre bize hastalığın ne olduğundan bağımsız olarak klinik durumun ciddiyeti hakkında fikir veriyor. Bunu dk kadar kısa bir sürede yapıyoruz. Teknik beceri yalnızca kan almak ve hemogram belki de laboratuvardaki en ucuz tetkik. Üstüne üstlük istersek hiçbir zahmete girmeden bunu tekrarlayabiliyoruz. Hastadan zaten alınması gereken kan parametreleri üzerinde çalışıyoruz, yani her etik kuruldan rahatlıkla geçecek bir çalışma.
Bütün bu özellikleri birçok araştırmacının aklına modern tıbbı değiştirecek acayip fikirler getirmiş ve, kolay bir av olarak, bu konuya yönelmesini sağlamış. Araştırma konusu bulmak için de sanki biraz ağı geniş atmak metoduna başvurulmuş. Çoğu retrospektif olan çalışmalarda klinik olarak anlamlı olmayabilecek istatistiksel veriler yakalanmış gibi.
Ağın ne kadar geniş atıldığını adeta kanıtlayan bir çalışmada19, organik etyolojisi olan erektil disfonksiyonlarda NLR’nin tanı metodu olabileceği bildiriliyor. Ateroskleroz sistemik inflamatuvar bir durum olduğundan işin patofizyolojisi ve hipotez boyutu gayet mantıklı. Ancak acaba bu parametre gerçekten bu kadar veri veriyor mu, insanın düşünmeden edemiyor.
Başka deyişle zaten klinik görünümünden toksik olduğunu anladığmız bir hastada inflamatuar süreci gösteren laboratuvar parametrelerinin yüksek olmasını bekliyoruz. Vaka yönetimimize pek bir artı katmıyor gibi. Konu ile ilgili çalışmaların en üst düzey dergilerde yayımlanmıyor olması (metodolojik sıkıntılar ve NLRnin kullanımı ile ilgili şüpheler nedeniyle) bu bakış açılarını destekler nitelikte.
Bir başka önemli dezavantajı da NLR ile ilgili negatif sonuçların yayımlanma oranının pozitif sonuçlara göre çok az olması hatta belki negatif sonuç yayımlanmaması (ben yaptığım literatür taramasında NLR işe yaramıyor diyen bir araştırmaya rastlamadım).
NLR sistemik inflamatuar yanıt ve hücresel immün yanıt hakkında fikir veren, kolay elde edilebilen, ucuz bir parametre. Kritik hastaların ayrımına gitmek, çeşitli hastalıklarda risk sınıflamak gibi kullanım alanları olsa da yalnızca bu parametreye bakmak hastaların yönetimine bir artı katmıyor gibi gözüküyor. Belki daha özelleşmiş alanlarda, zaten istatistiksel olarak görülen yüksek risk belirleme özelliği prospektif olarak kanıtlandıkça rutin kullanıma girebilir. Ancak mevcut verilerle, onkoloji alanındaki kullanımını işin dışında bırakarak, acil tıp bakış açısında pek kullanışlı değil.
1.
Faria S, Fernandes P, Silva M, et al. The neutrophil-to-lymphocyte ratio: a narrative review. Ecancermedicalscience. ;
2.
Hwang S, Shin T, Jo I, et al. Neutrophil-to-lymphocyte ratio as a prognostic marker in critically-ill septic patients. Am J Emerg Med. ;35(2)
3.
Liu X, Shen Y, Wang H, Ge Q, Fei A, Pan S. Prognostic Significance of Neutrophil-to-Lymphocyte Ratio in Patients with Sepsis: A Prospective Observational Study. Mediators Inflamm. ;
4.
Lowsby R, Gomes C, Jarman I, et al. Neutrophil to lymphocyte count ratio as an early indicator of blood stream infection in the emergency department. Emerg Med J. ;32(7)
5.
Kurtipek E, Bekci T, Kesli R, Sami S, Terzi Y. The role of neutrophil-lymphocyte ratio and platelet-lymphocyte ratio in exacerbation of chronic obstructive pulmonary disease. J Pak Med Assoc. ;65(12)
6.
Siniorakis E, Tsarouhas K, Tsitsimpikou C, et al. Neutrophil to Lymphocyte (N/L) and Platelet to Lymphocyte (P/L) Ratios in Differentiating Acute Heart Failure from Respiratory Infection. Curr Vasc Pharmacol. ;15(5)
7.
Wang X, Zhang G, Jiang X, Zhu H, Lu Z, Xu L. Neutrophil to lymphocyte ratio in relation to risk of all-cause mortality and cardiovascular events among patients undergoing angiography or cardiac revascularization: a meta-analysis of observational studies. Atherosclerosis. ;(1)
8.
Turfan M, Erdoğan E, Tasal A, et al. Neutrophil-to-lymphocyte ratio and in-hospital mortality in patients with acute heart failure. Clinics (Sao Paulo). ;69(3)
9.
Afari M, Bhat T. Neutrophil to lymphocyte ratio (NLR) and cardiovascular diseases: an update. Expert Rev Cardiovasc Ther. ;14(5)
Jia D, Liu F, Zhang Q, Zeng G, Li X, Hou G. Rapid on-site evaluation of routine biochemical parameters to predict right ventricular dysfunction in and the prognosis of patients with acute pulmonary embolism upon admission to the emergency room. J Clin Lab Anal. November
Cavuş U, Yildirim S, Sönmez E, Ertan C, Ozeke O. Prognostic value of neutrophil/lymphocyte ratio in patients with pulmonary embolism. Turk J Med Sci. ;44(1)
Gökhan S, Ozhasenekler A, Mansur D, Akil E, Ustündag M, Orak M. Neutrophil lymphocyte ratios in stroke subtypes and transient ischemic attack. Eur Rev Med Pharmacol Sci. ;17(5)
Eryigit U, Altunayoglu C, Sahin A, et al. The diagnostic value of the neutrophil-lymphocyte ratio in distinguishing between subarachnoid hemorrhage and migraine. Am J Emerg Med. ;35(9)
Kucuk A, Erol M, Senel S, et al. The role of neutrophil lymphocyte ratio to leverage the differential diagnosis of familial Mediterranean fever attack and acute appendicitis. Korean J Intern Med. ;31(2)
Jung S, Rhee D, Lee W, et al. Neutrophil-to-lymphocyte count ratio is associated with perforated appendicitis in elderly patients of emergency department. Aging Clin Exp Res. ;29(3)
Lee S, Lee S, Park J, Kim S. The utility of the preoperative neutrophil-to-lymphocyte ratio in predicting severe cholecystitis: a retrospective cohort study. BMC Surg. ;
Kalra A, Wedd JP, Bambha KM, et al. Neutrophil-to-lymphocyte ratio correlates with proinflammatory neutrophils and predicts death in low model for end-stage liver disease patients with cirrhosis. L. ;23(2) doi: /lt
Lee K, Ha J, Koo K. Significance of Neutrophil-to-Lymphocyte Ratio as a Novel Indicator of Spontaneous Ureter Stone Passage. Yonsei Med J. ;58(5)
Sambel M, Kilic M, Demirbas M, et al. Relationship between erectile dysfunction and the neutrophil to lymphocyte and platelet to lymphocyte ratios. Int J Impot Res. December
monash.pw
Yayınlanma: - 05 Kasım Güncellenme:
Nötrofiller, kemik iliği tarafından üretilen en büyük kan hücresi fraksiyonunu oluştururlar. Onlar bizim vücudumuza giren bulaşıcı organizmalara karşı ilk savunma hattının rolünü oynayan “ilk müdahaleciler” dir. Şimdi, Nötrofil yüzdesi yüksekliği ve düşüklüğü ne anlama gelir? birlikte öğrenelim…
NÖTROFİL YÜZDESİ NEDİR?
Bakteri ve virüslere karşı savaşta etkin beyaz kan hücreleridir. Nötrofil vücudumuzda ki zararlı olan bakteri ve virüsleri bulur ve onları yok etmek için savaşmaya başlar. Neu kemik iliğinde üretilmektedir. Nötrofillerin ömürleri bir günden daha az olmaktadır. Bundan dolayı bağışıklık sistemimiz de ve vücudumuzun hastalıklara karşı direnci açısından son derece önemli bir görevi vardır. Bu zararlı bakteri ve virüsleri yok etmek için sayılarını arttırır. Bu yüzden de kan testlerinde nötrofil değeri yüksek çıkar. Kan testlerinde nötrofil değeri %70’in üzerinde çıktığında kanda nötrofil yüksekliğinden söz edilir. Nötrofil hücreleri bazı bakteriyel hastalıklarda yükseliş gösterir. Düşük sayıda nötrofil, lösemi, bazı enfeksiyonlar, B12 vitamini eksikliği, kemoterapi ve daha fazlası gibi durumlarda da bir hastalık belirtisi olabilir.
NÖTROFİL YÜZDESİNİN YÜKSEKLİĞİ NE ANLAMA GELİR?
Nötrofil yüzdesinin yükseldiği durumlar genelde vücutta bakteriyel hastalıkların varlığına işaret eder. İnsan vücudunda bulunan zararlı maddeler zaman içinde sorun yaratmaya başlar. Hastalıklara karşı kişi direncinin artması için sağlıklı yaşamak çok önemlidir. Fagositoz zararlı ve yabancı maddelerin tamamının etrafını sarar sonra belli başlı enzimler sayesinde bu maddeleri yok eder ve vücuttan atmaya olanak sağlar. Bu maddelerden kaynaklı olarak akyuvarlar daha fazla neu üretmeye başlar ve neu yüksekliği kısa süre içinde ortaya çıkar.
İlginizi ÇekebilirBazofil yüzdesinin düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir?Nötrofil yüksekliğine sebep olan bazı etmenler şunlardır:
– Stres
– Miyelojen
– Enfeksiyon
– Romatoid artrit
– Lösemi
– Tiroid iltihapları
– Romatizmal ateş
– Gebelikte zehirlenme
– Akut böbrek yetmezlikleri
– Miyeloid metaplazi
– Polisitemi
– Ketosidoz anemi
– Belli başlı ilaçların kullanımları
NÖTROFİL YÜZDESİNİN DÜŞÜKLÜĞÜ NE ANLAMA GELİR?
Erişkin bir insan vücudunda günde milyar civarında nötrofil üretilmektedir. Ancak bazı sebeplerden dolayı bu üretimde azalma meydana gelebilmektedir. Nötropeni olarak adlandırılan bu durum, kandaki nötrofil sayısının 'den az olmasıdır. Bu da vücudun bağışıklık sisteminin zayıflaması anlamına gelmektedir. Kanda nötrofil düşüklüğü nedenleri çeşitlilik gösterebilmektedir.
Nötrofil düşüklüğüne sebep olan bazı etmenler şunlardır:
– Lösemi ve Prelösemi
– Kansızlık
– Folik asit veya B12 eksikliği
– Dalakta büyüme (hipersplenizm)
– Genetik etmenler (doğuştan gelen bağışıklık sistemi sorunları gibi)
– Kanser tedavisi (Kemoterapi gibi)
– Diyaliz
– İlaçların etkisi (psikoz ya da kusma gibi hastalıkların tedavisinde kullanılan ilaçlar sebep olabilir.)
– Kardiyopulmoner Bypass
– Yetersiz beslenme
akyuvarbeyazbüyümegenetikkansersöz