Kan grubu, kandakiantikorlara bakılarak, kanın özelliğini belirtmek için oluşturulmuş sınıflandırmasistemidir.[1]İnsanlarda A, B, AB ve 0 türleri vardır. Bundan bağımsız olarak, Rh değeri + ya da - değerinde olabilir. Bu üç sistemin birleşiminden 8'li kan grubu tablosu oluşmuştur.[1]Türkiye'de iki sistem yan yana yazılarak belirtilir. Örneğin; A türü kanda Rh değeri negatif ise, o kan için A Rh (-) grubu denir. Türkiye'de Kızılay'ın verilerine göre en çok bulunan ve en çok gereksinilen grup A Rh (+)'dir.[2] RH etkeni, Hint şebeğinin (İngilizce: rhesus macaque) kanındaki antikorların var olup olmaması anlamına gelir.
Kan grubunu belirleyen A ve B genleri, kanda bulunan alyuvarların zarlarında A ve B türü proteinlerden hangisinin yer alacağını belirlerler.[1] Birinin kan grubu A ise, alyuvarlarının zarında yalnızca A türü protein; B ise, yalnızca B türü protein, AB ise her ikisinden de vardır demektir. 0 ise alyuvarların zarında her ikisi de yoktur demektir.[1] Alyuvar çeperinde bulunan ve kan grubunu belirleyen bu proteinlere aglütinojen denir.[1] Ancak kanda, kendinizinkinden ayrı bir kan grubuna ait alyuvar hücrelerinin vücudunuza girmemesini sağlayarak sizi koruyan aglütinin adlı antikorlar bulunur.[1] Protein yapısında olan aglütininler de tıpkı aglütinojenler gibi A ve B türümde olurlar.[1]
Kan grupları belirli bir sınıflandırma içerisinde bulunmaktadır. Kan gruplarında temel olan insan kanındaki antikorlar esas alınarak gruplandırılmaktadır. Kan grupları pozitif ve negatif şekline A, B, AB ve O şeklinde gruplandırılır.
Kan Grubu Nasıl Yazılır?
4 farklı kan grubu bulunmaktadır. Bu kan grupları pozitif veya negatif olmak üzere iki çeşide ayrılmaktadır. Kan gruplarının yazımı ise pek çok kişi tarafından merak edilmektedir. Kan Gruplarının nasıl yazılacağı şu şekilde açıklanmaktadır:
- A RH (+)
- B RH (+)
- AA RH (+)
- 0 RH (+)
- A RH (-)
- B RH (-)
- AB RH (-)
- 0 RH (-)
RH (Eraş) Nasıl Yazılır?
RH ifadesi negatif veya pozitif olarak belirtilmektedir. Bu ifade D antijenini içerir veya içermez anlamına gelmektedir. Kan nakillerinde olmazsa olmaz etkenlerden olan RH çok önemlidir. Bu nedenle yazılışının da bilinmesi gerekir.
Kan grubu ile ilgili temel bilgilerinin öğrenilmesi kişiler için çok önemlidir. Kan grubunun öğrenilmesinin yanı sıra doğru yazılışını da öğrenmek çok önemlidir. Kan grubunda yer alan Eraş ifadesi ''RH'' şeklinde yazılmaktadır. RH pozitif veya negatif olabilmektedir. Bu nedenle pozitif kan grubu RH (+) şeklinde yazılır iken negatif kan grubu ise RH (-) şeklinde yazılmaktadır.
Kan Grubu Yazımı
Kan gruplarının doğru yazılışları insan sağlığı için çok önemlidir. İş başvurularında veya herhangi bir form doldururken pek çok yer kan gruplarının belirtilmesi istenebilir. Bu nedenle kan gruplarının yazılışları sırası ile doğru bir şekilde öğrenilmedir.
Kan grubu yazılırken ilk olarak 4 kan grubundan hangisi olduğu yazılmalıdır. Daha sonra RH ifadesi eklenir ve pozitif mi, negatif mi olduğu belirtilir. Buna bir örnek şu şekilde verilebilir:
- A RH (+) veya A RH (-)
Her ne kadar aşağıdaki tablo[3] genel olarak doğruysa da uzun dönem kan aktarımı gerektiren kişilere kendi kan gruplarının aynısının verilmesi zorunludur. Çok ama çok acil durumlarda RH (-), RH (+)'ye kan verebilir.[1]