Odunlu Banyo Kazani

Henüz Yorum Yazılmamış.

Henüz Yorum Yazılmamış.

• aramaya inandım ama bulamadım diyerek başlamak istiyorum onu anlatmaya... banyo sobası, 80'lerde çocuk olanların karşılaştıkları, 80'lerden sonra yavaş yavaş şehirlerden elini ayağını çekip sadece köylerde bulunmaya başlayan bir sobadır... genelde banyonun bir köşesinde bulunup zeminden tavana kadar yükselen, normal yuvarlak sobaya göre oldukça uzun, kahverengi renkli bir sobadır.. bu sobanın alt kısmında yanma haznesi bulunur, üst tarafı ise su deposudur... genelde odun yakılır onların içinde.. nadiren kömür de kullanılır... benim şahsen bu sobayla ilgili pek çok anım vardır... banyo sobası görünce hep o babaannem tarafından yıkandığım yıllar aklıma gelir.. pazar günleri, okuldan önceki son tatil günleri... anlatayım biraz..
  
  o zamanlar kaloriferli evler, termosifonlar, şofbenler lükstü bizim hayatımızda... daha renkli televizyonun yeni yeni yayıldığı yıllardı o zamanlar.. pazar günleri de haftanın banyo günüydü.. o gün babam banyo sobasını yakardı.. bir süre hem banyo hem de sobanın üzerindeki depoda yer alan su ısınana kadar bekler, sonra banyo yapmaya başlardık sırayla.. genelde su soğumasın düşüncesi ile önce biz çocukları yıkarlardı... ama o zamanlar öyle tek başımıza girip debelenmemize izin vermezlerdi.. çünkü banyo sobası çocuk oyuncağı değildi.. o nedenle beni de babaannem yıkardı.. benim hem zevk aldığım hem de kabus gibi karşıladığım bir süreçti o. aslında zevkliydi ilk başlarda.. çünkü öyle oturuyordunuz ve sıcacık banyoda sıcacık suları tasla kafanıza dökerek biri sizi yıkıyordu... o kadar rahatlatıcı, o kadar güzel bir şeydi ki bu.. ama iş kese faslına gelince değişiyordu... babaannem, o iyi niyetli ve beni dünyada herşeyden daha çok seven kadın, iş keselemeye gelince bir anda nazi subayı moduna giriyordu... eline keseyi takıp derimi yüzmek istercesine hamle yapardı minik bedenim üstünde.. ben de "babaanne yeter" derdim sadece.. çok konuşursam bakır tasla kafama tık diye vururdu bir tane, "sus eşşek sıpası" derdi, "gene leş gibi olmuşsun.." özellikle kışları haftada bir banyo sobası yandığı için leş gibi olmamız doğaldı... ama yine de keseden kurtulmak için cinlikler peşine düşerdik... babaannem kir çıktığı sürece keselemeye devam ederdi.. ben de kirler çıkmasın diye o ilk suları döküp saçımı sabunlarken sabunu ele geçirip bir yandan orama burama sürmeye çalışırdım... kayganlaşan vucuttan kir çıkarmak kolay olmazdı... kese kayıp gider, babaannem de temiz olduğumu sanıp kese aşamasını kısa keserdi... kese aşamasından sonra gelen lif aşamasına ise biterdim ben... yanılmıyorsam lif diyorduk ona biz... o zamanlar yünden el örgüsü idi o lifler.. hacı şakir sabunu üzerinde gezdirip köpürtürdü babaannem lifi.. sonra vucuduma sürmeye başlardı... sıcak lif, sıcacık banyo, beyaz sabun kokusu... harikaydı... önceleri çırılçıplak yıkardı babaannem bizleri.. sonra büyümeye başladıkça banyoda çükümüzü ellerimizle kapattık yıkanırken.. daha sonraları donla yıkanır olduk... ama yıkayan hiç değişmedi.. bazen annem, bazen babam, bazen ablam yıkadı ama en çok yıkayan hep babaannem oldu... hatta biz büyüyüp üniversiteye gittiğimiz de, artık şofbenlerin hayatımıza girdiği yıllarda, eğer vefat etmeseydi, gene de o yıkamak isterdi bizi.. babaannem ve banyo sobası çocukluğa dair hoş bir anı olarak kaldı işte geçmişimizde.. geçmiş daha mı güzeldi ne?

• kafamiza yedigimiz sayisiz, hamam tasi darbelerinin bizzat sorumlusu olan sobadir. o gitti, telefon tipli duslar geldi de kurtuldu cocukluk. duman, is, sabun karisimi kokunun olunceye kadar dimagda yer etme sebebi de odur. gurul gurul ates yanarken, odunlardan gelen catlama, patlama seslerinde nasil da irkilirdik, ciplak tenimize kivilcim sicricak diye. ve bitmez tukenmez, sabunlama, keseleme iskencesinin sonunda, bornoza sarili halde birinin bizi giydirmesini beklerken, pancar gibi olmus yuzumuzde baygin gozlerimizin, suda kalmaktan burus burus olmus avuc derilerine daldiginda, rehavet dalgalarina teslim oldugu gunlerin anitsal anisidir.

• insanı pek nostaljik duygu sellerine boğmasa da gerçek adı;
  (bkz: termosifon)

• (bkz: banyo kazanı)

• banyo yapmak eyleminin törensel bir olaya dönüşmesini sağlayan su ısıtma sistemidir.
  bu soba bir defa yakıldı mı, ısınan su boşa gitmesin diye tüm aile ardarda banyo yapmak durumunda olur.
  dolayısıyla aile meclisinde o hafta hangi günler bu sobanın yanacağı, dolayısıyla banyo günleri belirlenir.
  evde hamam keyfi sürülmesini sağlayan teknolojidir.

• bu sobanın yandığı dönemlerde şüphesiz en eğlenceli an, cehennem gibi olmuş ortamdan havluyla sarılı halde dışarıya çıkılan andı, çoğu zaman ıslak ayaklarla soğuktan kaçarken kayıp şaaap diye yere yapışırdık, kollarımız da havlunun içinde sarılı olduğundan pozisyon da alamazdık düşerken, suratımız yapışırdı karoya.
  
  (bkz: hey gidi günler)
  
  edit : yazılanlara bakılırsa sözlük yazarlarının neredeyse tamamının, adı anıldığında en çok kafaya yenilen tası hatırlatan edevatmış aynı zamanda.

• dusun falan olmadıgı gunlerdi. banyo sobasındaki su cok sıcak oldugu icin bir kovada sıcak su ılık hale gitirilir hamam taslarıyla dokulurdu. banyo yanmıs kagıt, cıra kokar, sobanın sıcaklıgı ile hamam gibi ısınır, buhardan gozgozu gormezdi. sobanın etrafına kul dokulurdu bazen, ve sıcak sobaya su sıcratıp cosss sesini duymayı oyun haline getirdigimden kuller yapıs yapıs pis bir hal alır anneannemden bir suru azar isitmeme sebep olurdu. kıs gunlerinde o sıcacık banyodan cıkıp soba yanan odaya ulasana kadar donardım, ama o odada sobanın üstüne asılmış sıcak havlu hazır bekliyor olurdu, kurulanıp giyinip mis gibi beyaz sabun kokusuyla uykuya dalardım. (bkz: anneanne evi kokusu)

• (bkz: odun sobası)

• çok şahane mangal yapma imkanı veren soba çeşidi. gövdesine hafifce vurulunca çıkan metal sesi asla unutulmaz cinstendir.

• söylenir söylenmez kafamın sızlamasına neden olan bir kelimedir. banyo sobası bizim ailede dokunulmazlık sahibiydi. yanına sadece babaannem yaklaşabilirdi. ben "nooolur yalvarırım bir kee odun atayım" diye tutturursam kafama hamam tasını yerdim. ve o zamanlar hamam tasları plastik filan değil, bildiğin pirinçtendi. kafam şişerdi. amanın kendimi yontma taş devrini anlatıyomuş gibi hissettim bir an.

ekşi sözlük kullanıcılarıyla mesajlaşmak ve yazdıkları entry'leri
takip etmek için giriş yapmalısın.