Derin bir nefes aldığınızda keskin bir göğüs ağrısı ile kendini belli edebilen plörezi nedir? Belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenleri İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç Dr. Fidan Yıldız, sizler için anlattı.
Plörezi nedir?
Plörezi, akciğer zarında sıvı birikmesi anlamına gelir. Sağlıklı bir bireyin akciğerlerinin dış kısmında parietal plevra ve iç duvar kısmındaysa visseral plevra olmak üzere 2 farklı zar tabakası bulunur. Bu zarlar arasında bulunan kaygan sıvı, solunum yaparken akciğerlerin sorunsuz bir şekilde şişip sönmesini sağlar. Bu sıvının salgılandığı yer akciğerin dış zarıdır ve akciğerlerin dışını örten iç zar tarafından emilir. Yaklaşık miktarı 20 ml’dir. Plevra boşluğu dediğimiz 2 zar arasında daima bir hareket halinde olup, miktar düzeyi sabittir. Bazı akciğer hastalıkları, bu sıvının artmasına veya emilimin sağlanamamasına yol açabilir. Bunun sonucunda ise sıvı miktarında artma meydana gelir.
Plörezi neden olur?
Göğüs duvarını ve akciğeri sarmalayan zar tabakaları arasında bulunan sıvı miktarı artışı olarak tanımlanan plörezinin sıklıkla görülen nedenleri; akciğer kanser, akciğer zarı kanseri, akciğer apsesi, verem ve pulmoner emboli olabilir. Bakteri ve virüslerin akciğer dokusunun iltihaplanmasına neden olması olarak tanımlanan zatürre de, plöreziye neden olan önemli bir akciğer hastalığıdır. Bu sıvı miktarındaki artışa neden olan rahatsızlıkların birçoğu aşağıda sıralanmıştır:
Plörezi belirtileri nelerdir?
Plörezi hastalığında; öksürük ve göğüs ağrısı gibi şikayetler ön plandadır. Orta veya yüksek şiddette görülen ağrı sebebiyle, solunum yapmak güç bir hale gelir. Hissedilen nefes darlığı yüzünden; kişi, sırt üstü yatmayı istemez. Ateş, titreme, terleme, üşüme, yorgunluk ve iştah kaybı ise rastlanılan diğer bulgular arasındadır. Hastalığın seyri ilerledikçe; var olan kuru öksürük, yerini çok daha şiddetli ve vücüdu sarsacak öksürüğe bırakabilir. Her öksürükte, sanki sırta bıçak saplanıyor gibidir. Bazı durumlarda bu ağrı, omuz ve karın bölgesine kadar duyulabilir.
Plörezi nasıl tedavi edilir?
Göğüs Hastalıkları uzmanının tanısını netleştirmesini takiben, plöreziye neden olan rahatsızlık da tespit edilir. Çünkü plörezi için uygulanacak tedavi, altında yatan sebebe bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Örneğin:
Sık sık sırt ağrısından yakınan kişilerin mutlaka fiziksel yöntemler ile başlaması gerekir. Hastaların çoğunda egzersiz eksikliği, yanlış pozisyonda uyuma, yanlış yüzüme ya da yanlış oturma gibi durumlardan sırt ağrısı meydana gelir. Bu nedenle özellikle sırt kaslarını kuvvetlendirmek ve varsa şekil bozukluklarının önüne geçmeye çalışmak gerekir. İskelet sistemini güçlendirmek de sırt ağrılarının azalmasını sağlar. Bunun için özellikle D vitamini alabilir ya da D vitamini içeren gıdaları tüketebilirsiniz.
D vitamini ve kalsiyum ile ağrılarını azaltmanız mümkündür. Süt, yeşil yapraklı sebzeler ve yoğurt kalsiyum içerdiğinden özellikle kas ağrısı için önerilen besinlerdir. Düşük topuklu ayakkabılar tercih etmek ve doğru oturmaya çalışmak da uzun vadede ağrılarınızın azalmasını sağlar. Eğer takviyeye ihtiyaç duyarsanız kas gevşetici, ağrı kesici ilaçlar ya da kremler de kullanabilirsiniz.
Sırtın Sağ Tarafındaki Ağrı Neyin Belirtisi Olabilir?
Bel ağrısı da bazen sırta vurabilen bir durumdur. Sağ alt bel ağrısı özellikle yanlış bir hareketten ya da tutulma gibi durumlardan kaynaklanıyor olabilir. Bunun tespit edilmesi zor olduğundan tüm süreci gözden geçirmek ve hasta öyküsünü incelemek gerekir. Hareket etme ve egzersiz yapma da ağrılara sebep olabilir. Bu nedenle eğer egzersiz yapıyorsanız yanlış hareket yapmadığınızdan emin olmalısınız. Spesifik bir ağrınız varsa kas dengesizliği sağ sırt ağrısının sebeplerinden sayılabilir. Kas dengesizliği kas sisteminin dengesini bozduğu için ağrılar meydana çıkabilir. Bu genelde belirli kasları diğer kaslardan daha fazla kullandığınız için olur. Eğer doğal olmayan bir pozisyonda egzersiz yapıyorsanız yanlış yapmanız sonucunda da ağrı yaşayabilirsiniz.
Sırt ağrısı Tanısı Nasıl Konur?
Her rahatsızlıkta olduğu gibi teşhis sırt ağrısında da önemlidir. Genel hastalık kadar geçmiş hastalık öyküsü de ağrının daha net anlaşılması için önem taşır. Ağrının yeri, başka bölgelere yayılıp yayılmadığı, ne kadar süredir devam ettiği ve hangi pozisyonlarda artış gösterdiği doktorlar için önemlidir. Ayrıca ağrıyı azaltan ve artıran durumlar ile şiddeti de ağrının anlaşılmasını sağlar. Genellikle sırt ağrısını tam olarak anlamak için X-Ray ya da MRI ile BT yöntemleri tercih edilebilir. Bunun dışında kemik incelemeleri ve sinir fonksiyon incelemeleri ile de ağrıya tanı koyulabilir.