Şömine Yakmak Için Jel

Jel yakıtlı şömine, bir yakıt kaynağı olarak alkol bazlı bir jelin kutularını kullanan havalandırmasız bir şömine türüdür. Hem iç hem de dış mekanlarda birçok çeşit jel yakıt aleti bulunmaktadır. Bacalara, gaz bağlantılarına veya elektriğe ihtiyaç duymadıklarından, bu kullanışlı şömineler, istediğiniz yere taşınabilirler. Kapalı veya açık havada bir jel yakıtlı şömine kullanmak, bir eşleşmeyi kapatmak kadar kolaydır. Jel yakıtlı cihazlar genellikle oldukça güvenlidir, ancak şömineler ve yakıt kutularını yönlendirildiği şekilde kullanmak önemlidir.

Jel Yakıt Temelleri

Jel yakıtı tipik olarak izopropil alkol ile yapılır ve yaklaşık iki saat, 30 dakika ila üç saat arasında yanan 13 onsluk kutularda satılır. Kutular yaklaşık 3 dolara mal oluyor. Bazı yakıt karışımları, yanan odun sesini taklit etmek için yakıldığında, cızırtılı veya haşhaş ses üreten organik malzemeler içerir. Jel yakıtı yandığında sigara içmez veya kurum oluşturmaz.

Jel yakıtı yakmak için kağıt etiketini kutunun dışından çıkarın, kapağı açın (boya tenekesine benzer şekilde) ve kutuyu şöminenin içinde uygun bir yere koyun. Daha sonra jeli bir maçla veya çakmakla aydınlatırsınız. Çoğu şöminenin aynı anda yanabilen üç kutuya kadar kapasitesi vardır. Alevi söndürmek için, kapağı dikkatlice kapağın üzerine bırakın ve alevi boğun. Kutular yeniden kullanılabilir ve ileride kullanılmak üzere saklanabilir.

Kapalı Müstakil Şömineler

İç mekân için tasarlanan çoğu jel yakıtlı şömineler bağımsızdır, yani katı zemin üzerinde durmaktadırlar ve duvara montaj gerektirmezler.

Bu onları odadan odaya taşımanıza izin verir. Bağımsız bir şömine, kalıcı değişiklikler yapmak istemediğiniz veya yapmak istemediğiniz evler veya küçük alanlar için çekici bir seçenektir. Birçok kapalı şömine , şömine, sütun ve döküm, şömine ekranı ve seramik kütükleri ile geleneksel şöminelerin görünüşüne sahiptir.

Dekoratif kayaların arasından yanan cam paneller veya alevler ile modern tarzlar da vardır.

Açık Jel Yakıtlı Şömineler

Açık havada kullanılan jel yakıtlı şömineler, ateş çukurları, yangın masaları, yangın kaseleri ve geleneksel şömineler gibi geniş bir stile sahiptir. Bazı modeller küçük ve kolayca taşınabilir, böylece iç veya dış mekanda taşınabilirler. Dış üniteler, kapalı şömineler gibi çalışır. Kolay kurulum ve kapatma, belki de daha açık havada olabilir, çünkü yangın saniyeler içinde hazırdır ve içeri girme zamanı geldiğinde, yangının ölmesini beklemek zorunda kalmazsınız, böylece onu bırakmak güvenlidir. Alev söndüğünde ve kutu mühürlendiğinde, içeri girmesi güvenlidir.

Duvara Monte Şömineler

Müstakil şöminelere ek olarak, iç veya dış mekan kullanımı için tasarlanmış duvara monte üniteler de bulunmaktadır. Bu küçük odalar ve açık alanlar için idealdir, çünkü şömine herhangi bir kat alanına girmez. Ayrıca, normalde bir tane kurmayı düşünmeyeceğiniz bir şömine koymanıza da izin veriyorlar.

Isı çıkışı

Tek bir jel yakıt kutusu tipik olarak yaklaşık 3, Btus (İngiliz ısı birimi) ısı sağlar. Bir kerede üç tenekeyi yakmak 9, Btus'u çıkarır. Karşılaştırma olarak, geleneksel odun şöminesinde odun ateşi ila Btus üretebilirken, bir gaz şöminesi yaklaşık 8, ila 60, Btus kadar çıkabilir.

Jel yakıtlı şömineler odun veya gazdan daha az ısı oluştururken, bacalar olmadığı için çok az ısı kaybedilir - ve odadan dışarı çıkıp bacadan dışarı çeken hiçbir hava çekmez. Üç kutu yakıt yakan bir jel yakıtlı şömine, sıcaklığı yaklaşık 10 derece F olan küçük bir odada yükseltebilir. Bir açık jel yakıtlı şömine veya ateş çukuru üniteye yakın oturanlar için biraz sıcaklık sağlayabilir, ancak genel ısı yararı çok daha küçüktür. Odun yakan bir cihazdan daha.

Jel Yakıt Güvenliği İpuçları

Jel yakıtı hem içeride hem de dışarıda yanmak için güvenlidir, ancak jel yakıtlı şömineler kullanırken hatırlanması gereken birkaç önemli nokta vardır:

• Asla jel yakıtı asla yanmaz.
• Devrilmemesini önlemek için bağımsız modelleri düz zemin veya düz yüzeylere yerleştirin.
• Jel yakıtı dışarıda kullanırken dikkatli olun; Yüksek rüzgar sırasında ya da yağmur yağdığında ya da kar yağarken yanmaz.

• Jel yakıtını sadece orijinal kabında yanıkla tutunuz. Kullanılmış kapları tekrar doldurmayın veya bir kaptan diğerine yakıt eklemeyin.
• Yakıt kaplarını sadece şömine ünitesinin içindeki uygun yerlere koyun.

Yangın ve Güvenlik Dergisi, Sayı , s, JEL YAKITLARIN YANGIN RİSKİ Prof. Dr. Abdurrahman KILIÇ İTÜ Makina Fakültesi S on yıllarda, dumansız yakıt olarak tanımlanan etanol kamışı, şeker pancarı, sorgum, tahıl, arpa, kenevir, patates, (etilalkol-C2H5OH) jel yakıt (reşo yakıt); lokantalarda, manyok, ayçiçeği, meyve ve mısır gibi çeşitli bitkilerden üreti- şöminelerde, evlerde, pikniklerde yaygın olarak kulla- lebilmektedir. Bitki kaynağının rafine edilmesi, nişasta haline nılmaktadır. Jel yakıtın kullanıldığı ocaklarda, birçok yangın getirilmesi, sıvılaştırılması, hidroliz yöntemi kullanılarak ni- meydana gelmiş ve çok sayıda kişi yaralanmıştır. Evlerde şastanın glikoza dönüştürülmesi, mayalanması, damıtılması bulunan ‘Osmanlı Ocağı’ diye bilinen ocaklarda jel yakıt kul- gibi adımlar izlenir. Mayalanma veya fermantasyon yöntemi lanımı parlamalara ve yanıklara sebep olmuştur. Sadece bir ile etanol üretilmesi durumunda suda çözülmüş etanol elde yıl içerisinde, Karadeniz bölgesinde 50’ye yakın jel yakıttan edilir. kaynaklanan yanık meydana gelmiştir[1,2]. Tarımsal ürünler fotosentez kullanarak güneşten enerji Bacasız yakıt olarak da tanıtılan ve reşo yakıt olarak da aldıklarından yenilenebilir olarak kabul edilir. Etanol da yeni- bilinen jel etanol; duman oluşturmadığı, lebilir enerji olarak kabul edilmekte olup koku yay- kurum bırakmadığı ve zehirli gaz maz, duman çıkarmaz ve alev görün- yaymadığı için masalarda tence- tüsü gayet hoştur. Bu özelliklerinden relerin altında, fondü setlerinde, dolayı şömineler için de benzersiz otellerde yemekleri ısıtmak, bir yakıt seçeneğidir ve bacasız şömi- dağcılık, kampçılık ve piknik nelerde sıvı veya jel yakıt olarak tercih gibi aktivitelerde ise hem ısıt- edilmektedir. ma hem de pişirme amaçlı, jel şeklinde veya sıvı şeklinde kul- ETANOLÜN AVANTAJ VE lanılmaktadır. DEZAVANTAJLARI Etanol yakıtının üretim yön- Etanol yakıtın birçok avantajı bulun- temleri konusunda çeşitli yollar maktadır. Yenilenebilir birincil ürünlerden olmasına rağmen, en yaygın üretim oluşur. Az miktarda emisyona sebep olur şekli fermantasyondur. Etanol; şeker ve çok kuru, temiz yanma sağlar. LPG’ye kar- 8 Yangın ve Güvenlik / Ocak - Şubat monash.pw şı daha güvenli bir yakıttır. İç mekânlarda diğer nol yakıtlı ocaklar; diğer yakıtlı ocaklara yakıtlara göre daha güvenli kullanılabilir. Ateş- göre çok daha az risklidir. Ancak, hava- lemeden hemen sonra ısı elde edilebilir[3]. landırma olmadan yakma işlemi yapıl- Sürdürülebilir şekilde hasat edilen bitkilerden ması, içeride yanan şey ne olursa olsun oluşturulan yenilenebilir bir yakıttır. Yerel iklim doğru değildir. koşullarında geliştirilebilmekte ve verimli ya- kılmaktadır. Kullanımının artması çiftçilerin DÖKÜLEBİLİR JEL YAKITLAR gelirini artırma potansiyeline sahiptir. Alkol bazlı yakıtlar iki kategoriye ay- Etanol yakıtın dezavantajları da bulun- rılır: doldurulamayan kutularda yüksek viskoziteli maktadır. Yüksek yanıcılıktadır ve düşük sıcaklıklarda yanar. dökme olmayan yakıtlar ve düşük viskoziteli sıvı dökme ya- Alt ısıl değeri düşüktür. Sağlık açısından, etanol deride kuru- kıtlar. Dökme olan ürünlerin temel özelliği, hem yakıt ekle- luğa neden olur ve uzun süre cilt üzerinde kalmamalıdır[4]. me yerinin hem de alevin yakıt deposuna açık olmasıdır[9]. Eğer yutulursa zehirlenme olur ve büyük miktarlar sinir sis- Kapalı bir etanol kutusu, sıvı yakıtlara kıyasla daha düşük bir temine zarar verebilir. Büyük ölçekli etanol üretimi, gelişmek- tehlike oluşturur. te olan ülkelerde çevreye ve topluma zarar verebilir. Jel ya- Jel yakıt, kutulara dökülürken, tüketicilerin yandığı ve kıtların alevi zor görüldüğü ve sönüp sönmediği tam olarak yaralandığı pek çok farklı olay olmuştur. Jel yakıtın yakıldığı anlaşılamadığından, yanlışlıkla ağzı kapatıldığında patlama ocağa daha fazla jel yakıt ilavesi patlamaya neden olabilmek- oluşmakta, yapıştığı yüzeylerde yanmaya devam ettiği için tedir. Birçok jel yakıt, net görünür bir alev oluşturmadığından; normal yanıklara göre daha derin ve ciddi yanıklar oluştur- pek çok kişi, yakıtın artık yanmadığını düşünerek jel yakıtı ka- maktadır[5]. bın içine dökerek yangınlara ve patlamalara neden olmuştur. Ulusal Yangın Önleme Derneği (NFPA) bir bildiri yayım- HAVALANDIRMA GEREKSİNİMİ layarak, jel yakıt kullanırken insanların yaralandığını, kullanımı Alkol molekülleri, diğer hidrokarbon sıvılarla karşılaştırıl- ile ilişkili tehlikelerin olduğunu, dökülen jel yakıtların yasak- dığında çok daha az karbondioksit üretir. Etanol sobalarında lanması ve satılmaması gerektiğini belirtmiştir[10]. Amerika herhangi bir egzoz sistemi veya baca bağlantısı yapılmadı- Birleşik Devletlerinde, dökülebilir jel yakıtlar tehlikeli olarak ğında, tüm yanma sonu ürünler doğrudan ortama salınır. kabul edilmektedir ve jel yakıt patlamaları ve parlamaları ne- Odanın içindeki oksijen azalır. Teorik olarak etanol tamamen deniyle hayatını kaybeden veya yaralanan aile üyeleri tarafın- yanmaz. Yanma sonucunda zehirli gazlar (karbon monoksit dan birçok dava açılmıştır. gibi), organik bileşikler (benzen, kanserojen vb) ve tahriş A.B.D. Tüketici Ürünleri Güvenliği Komisyonu (CPSC); iki edici gazlar (azot dioksit ve formaldehit vb) ve bunların yanı ölümle sonuçlanan 65 olaydan yüz, göğüs, el, kol veya ba- sıra çok ince partiküller ile birlikte karbondioksit de açığa çı- caklardan ikinci ve üçüncü derece yanıklarla hastaneye ya- kabilir[6]. Çeşitli jel yakıtları için tasarlanmış bir dizi cihazda, tan 34 ağır yaralanma olduğunu belirtmiş, tüketiciler zaten farklı jel yakıtlar test edilmiş ve parafin ile çalışan cihazlar ve yanan bir ateş kabına dökülebilir jel eklediğinde patlaması LPG cihazları ile testler tekrarlandığında, jel yakıtların diğer- ve yanıkların ciddi riskleri nedeniyle tüketiciler dökülebilir lerine göre çok daha az yanmamış hidrokarbon verdiği tespit jel yakıtını derhal kullanmayı bırakmalıdır uyarısını yapmış- edilmiştir[7]. Etanol yandığı zaman ortamdaki oksijeni azaltır tır[11]. NFPA ve CPSC tarafından yapılan uyarılar ve çalış- ve yanma ürünü olarak karbondioksit ve su buharı çıkar[8]. malardan sonra A.B.D.’inde dokuz ana üretici ve dağıtıcı- Sıvı ve katıların yanması sırasında, yanma kalitesi ne kadar iyi larla işbirliğine giderek, bu şirketlerin yaptığı ve sattığı tüm olursa olsun, az da olsa karbondioksit ve karbon monoksit dökülebilir jel yakıtlarının gönüllü olarak geri çağırılmasını gibi yanmamış gazlar oluşması olağandır. sağlamıştır[10]. Etanol ocakları havada bulunan oksijeni tüketir ve bu nedenle yeterince açık olmayan bir alanda veya bir odada JEL YAKITLI ŞÖMİNELER kullanılması durumunda daima odaya bir kapı veya pencere Bacalı şöminelerde etanolün yakıt olarak kullanılması açılması gerekir. Havalandırma yapılmadığı takdirde oksijen fevkalade uygundur ve bacasız şöminelerde de yakılmasının konsantrasyonu azalır, baş ağrısı ve rahatsızlık hissedilir. Ye- fazla riski olduğu söylenemez[12]. İmar yönetmeliğinde baca tersiz havalandırma sonucunda eksik yanma meydana gelir, zorunluluğu getirildiğinden ve etanol yandığında oksijeni tü- yanma verimi düşer, yanma sonucu açığa çıkan karbondiok- kettiğinden bacasız şömine yapılması ve bir oda içinde açık sit ve karbon monoksit oranı artar. Tüm bunlara rağmen, eta- ateş oluşturulması uygun değildir. monash.pw Yangın ve Güvenlik / Ocak - Şubat 9 Yangın ve Güvenlik Dergisi, Sayı , s, SONUÇ Etanol ve etanol bazlı jel-yakıtlar, temiz yanmanın, konforun ve rahatlığın gerekli olduğu uygulamalarda oldukça yaygındır. Bu tür yakıtlar, uluslararası toplum tarafından gelecekte temiz yakıt çözümü olarak giderek daha fazla tanınacaktır. Etanol çe- şitli düşük maliyetli yenilenebilir bitkilerden yapılabildiğinden, doğal olarak maliyeti düşük yenilenebilir bir yakıttır[13]. Tüm iyi özelliklerinin yanında kullanımında özen gerektirmektedir. Etanolün yanıcı olmasının yanı sıra buharlaşma ihtimali de göz önüne alınarak, kapalı konteynırlarda ve şişelerde depolanmalı- dır. Etanol ocaklarında yakıt değiştirilirken alevi tamamen sön- müş olmasına özen gösterilmelidir. NFPA ve CPSC tarafından da belirtildiği gibi dökülebilir jel yakıtlar kullanılmamalı, satışı yasaklanmalıdır. KAYNAKLAR [1] Yıldırım, Filiz; “Reşo Yağı Can Yaktı”, Karadenizden Günebakış, 17 Ağustos, [2] monash.pw anne-kiz-alevler-icinde-kaldi-haberi [3] monash.pw media/press-room/news-releases//nfpa-and-cpsc- warn-consumers-to-immediately-stop-using-pourable- gel-fuel. [4] http ://monash.pw ethanol [5] Özkan, Aybars;” Jel Yakıtına Bağlı Derin Yüz Yanığı Şöminelerde etanol kullanılmasının bazı riskleri mev- Gelişen Bir Çocuk Olgu” Türk Arch Ped ; cuttur. Yakma güvenliği, kullanıldığı yere, kullanacak kişile- [6] monash.pw rin bilgi seviyesine ve göstereceği titizliğe bağlıdır. Sürekli fireplaces-safe/. havalandırma olmayan hacımlarda şöminenin bacası yoksa [7] Lloyd, P. J. D. ve E. M. Visagie; “A comparison of gel fuels şöminede etanol yakılması risklidir. Kontrol altında olmayan with alternative cooking fuels”, Journal of Energy in odalarda kullanılması, yanarken su dökülmesi, yanar vaziyet- Southern Africa, Vol 18 No 3 , August te bırakılarak odanın terk edilmesi kazalara sebep olmaktadır. [8] monash.pw Şömine kabının yeniden tutuşturulması veya yakıtın değiş- ask-are-ethanol-fireplaces-safe-new-study-says-no. tirilmesi için soğuması beklenmeli, şömine kabının sıcaklığı 50 html. 0C sıcaklığın altına düşmeden kesinlikle yerinden çıkarılmama- [9] Marsh, Nathan D.; “Evaluation of Firepots and Gel Fuels”, lıdır. Söndürülmek istendiğinde yakıt kabının üzeri kapatılmalı NIST Technical Note , National Institute of Standards veya yakıt tükenene kadar yanması sağlanmalıdır. Dökülen and Technology, March yakıt kullanılmamalıdır. Asla su dökülmemelidir. Etanol dökül- [10] Hood, James R.;“Pourable Gel Fuel Recalled After mesi durumunda asla ateşle yaklaşılmamalı, ıslak havlularla Multiple Deaths, Injuries”, ConsumerAffairs, 09/01/ temizlenmelidir. ABC tipi kimyasal kuru tozlu söndürme cihazı [11] monash.pw bulundurulmalıdır. Şömine kullanılmadığı zaman yakıt kabı boş Distributors-Announce-Consumer-Recall-of-Pourable- olmalıdır. Yanar vaziyette bırakılarak oda terk edilmemelidir. Ya- Gel-Fuel-Due-to-Burn-and-Flash-Fire-Hazards/ kıt olarak kullanılacak etanol iyi havalandırılmış bir ortamda çok [12]Immergut, Debra Jo:” Can Ethanol Fireplaces Be Cozy “, iyi ambalaj içinde saklanmalı, ısı kaynaklarından uzak tutulma- The Wall Street Journal, 3 Aralık lıdır. Boş etanol kutuları rastgele atılmamalı ve etanol deriye ve [13]monash.pw göze temas ettirilmemelidir. and_Methanol. 10 Yangın ve Güvenlik / Ocak - Şubat monash.pw 

Reşo yakıtları güven ile taşınabilir pratik, ekonomik, ve güvenilir bir ısıtma yöntemidir. Son yıllarda oldukça yaygın olan bu yakıtlar kimya biliminin neredeyse en pratik ürünlerinden biridir. Piyasada bulunan iki farklı alkol türünden geliştirilmesi ile elde edilen bu yakıtlar metenol ve etenolun jel haline gelmesi ile birlikte meydana gelir. Ancak reşo yakıtı ekonomik olmasının yanı sıra da ciddi bir güvenlik tedbiri alınarak kullanılması gerekir. Özellikle de yenildiği zaman ise ölümcül nedenler de doğurabilir. Bu sebeple dikkat edilmesi gerekir.

Reşo Yakıtı Kullanım Alanları

Reşo yakıtları başka bir tabir ile jel yakıt olarak da bilinir. Gıda sektöründe özellikle benmari yöntemi ile ısıtılan gıdaların ısınmasında kullanılması ile öne çıkmıştır. Ancak bu yakıtın pratik ve taşınabilir olması nedeni ile neredeyse her alanda oldukça yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Askeri birliklerde konserve ve soba ısıtmak amacı ile, soba tutuşturucu jel olarak, kömür tutuşturucu jel olarak, şömine tutuşturucu jel olarak, piknik yerlerinde ve piknik yapmak için mangal tutuşturucu jel olarak hemen hemen çok fazla yaşam alanlarımız da kullanabileceğimiz bir tutuşturucu jel olarak kullanılır.

Reşo Yakıtı Kullanma Sırasında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Genel olarak oldukça yaygın ve kullanımı da oldukça kolay olan bu tutuşturucu jellerin aynı zamanda dikkatli kullanılması da çok önemlidir. Reşo yakıtları renk vermeyen ve parlamayan ateşinden dolayı söndürülmesi de oldukça zor olan bir yakıttır. Sadece hava ile teması kesildiği zaman söner ve bu bağlamda ise reşo yakıtlarını söndürme amacı ile toprak veya su dökmek doğru değildir. Aynı zamanda reşo yakıtları yanarken üzerine tekrar bir ekleme yapılmaz zira böyle bir durumda patlama tehlikesi meydana gelebilir.

Reşo Yakıtlarının Avantajları Nelerdir?

Diğer yakıtlar ile kıyaslandığı zaman reşo fiyatları diğer yakıtlara kıyasla oldukça ekonomiktir. Küçük olan atölyelerde ve laboratuvarlar da lokal bir şekilde üretimi mümkündür. Aynı zamanda taşınması ve depolanması da oldukça kolay ve güvenli bir yakıttır. Bunun yanı sıra ise üretimin tamamen yerli olmasından kaynaklı ithal bağımlılığı da ortadan kaldırır. Hava kirliliğine ise diğer fosil yakıtlara ve başka türlere oranla daha az yol açar. Bu yönünden dolayı ise çevre dostu bir kimyasal olarak bilinir. Reşo yakıtları bunların yanı sıra ise çok iyi bir soba tutuşturucu ve mangal jel olarak da bilinir. Sobanın kolay tutuşması ve daha kolay yanması için çok yaygın bir şekilde kullanılır.

Jel Yakıt İle Soba Yakmak

Reşo yakıtlar sizleri kömür tutuşturma, soba tutuşturma, şömine tutuşturma konusunda oldukça yaygın ve rahat kullanılarak sizlerin dakikalarca uğraşmanızı ve bu zahmetten kurtulmanızı sağlar. Aynı zamanda ise jel formda oluşu da kullanım kolaylığı sağlar. Peki bu jel ise soba yakmak nasıl gerçekleşir? Sobayı bir odun veya tahta parçası ile tutuşturun ancak üzerine herhangi başka bir kimyasal kullanmayınız. Dikkat edilmesi gereken bir nokta da soba tutuşturma sırasında alt ve üsrt kapakların açık olması ve tutuştuktan sonra tam yanma gerçekleştiği zaman üst kapak kapalı alt kapak açık olmalıdır. Sobayı yakarken de ilk önce mutlaka üst taraftan tutuşturmaya başlayınız. Odunlar alev almaya başladığında sobanın kapağını kapatın. Yanmakta olan sobaya yeni bir kömür ilave etmeyiniz ve yanan kömür üzerine herhangi bir şekilde su veya sıvı dökme yapmayınız.

Reşo Yakıtı Fiyatları

Farklı markalar tarafından üretilen jeller tek kullanımlık olan yakıtlar kiloluk kovalara kadar farklı miktarlarda satılır ve boyutlarına göre de fiyatlar değişiklik gösterir. Neredeyse her bütçeye hitap eden bu yakıtlar kullanıcıların beğenisini kazanır. Ve ekonomik olması sebebi ile çok yaygın olarak tercih edilir. Sizler de monash.pw ile reşo yakıtları hakkında bilgi alabilir ve satın alma işleminden faydalanabilirsiniz. Aynı zamanda pek çok yakıt tercihi bulunan sayfamızda sıvı mum hakkında bilgi almanız ve satın almanız da mümkündür.