Çörek otu yağı faydaları hakkında yayınlanmış yüzlerce bilimsel makalenin sonuçlarına göre bu yağın birçok sağlık sorununa yardımcı olduğu söylenebilir. Çörek otu yağı geleneksel tıpta çeşitli sağlık koşullarını tedavi etmek binlerce yıldır kullanılmaktadır. Bu nedenle, bazı tarihi kaynaklarda "her derde deva" veya evrensel şifacı olarak anılmıştır.
Bu makalede, çörek otu yağı faydalarının yanı sıra olası yan etkileri ve dozaj bilgilerini ele alınmaktadır.
Çörek otu yağı nedir? Nasıl elde edilir?
Çörek otu (Nigella sativa), Güneybatı Asya, Orta Doğu, Güney Avrupa ve Kuzey Afrika'da yetişen küçük çiçekli bir bitkidir. Bitki küçük siyah tohumlu meyveler üretir. Çörek otu bitkisi baharat veya bitkisel ilaç olarak kullanılabilen aromatik ve lezzetli tohumları için yüzyıllardır yetiştirilmektedir.
Çörek otu yağı, bu tohumlarda bulunan yağın çeşitli yöntemlerle alınması ile üretilmektedir. En yaygın yöntemler, presleme, soğuk pres, süperkritik ekstraksiyon ve çözücü ektraksiyonudur.
Çörek otu yağlarının sağlığa faydalarını anlamanın anahtarı, üç temel doğal bitkisel besin maddesinin varlığında yatmaktadır: timokinon (TQ), timohidrokinon (THQ) ve timol. Bu inanılmaz fitokimyasallar, her türlü şaşırtıcı çörek otu yağı faydalarına yol açar.
Çörek otu yağı faydaları
Yüksek antioksidan aktiviteye sahiptir.
Çörek otu yağı antioksidan (hücreleri serbest radikaller olarak adlandırılan kararsız moleküllerin neden olduğu hasara karşı korumaya yardımcı olan bitki bileşikleri olarak tanımlanabilir) bileşenlerce zengindir. Araştırmalar inflamasyonu azaltabileceklerini, kalp hastalığı, Alzheimer hastalığı ve kanser gibi hastalıklara karşı koruma sağlayabileceklerini gösterdiğinden, antioksidanlar sağlık için önemlidir.
Çörek otu yağında bulunan en güçlü antioksidan bileşen timokinon'dur. açısından zengindir. Sonuç olarak, araştırmalar bu bileşiğin beyin sağlığını koruyabileceğini ve çeşitli kanser türlerinin tedavisine yardımcı olabileceğini öne sürüyor (7, 12, 13, 14).
Astım tedavisinde yardımcı olabilir
Astım, solunum yolları astarının şiştiği ve etrafındaki kasların daralarak nefes almanın zorlaştırdığı kronik bir rahatsızlıktır. Araştırmalar, çörek otu yağının ve özellikle yağdaki timokinonun, iltihabı azaltarak ve hava yolundaki kasları gevşeterek astım tedavisine yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Astımlı 80 yetişkinde yapılan bir çalışma, 4 hafta boyunca günde iki kez 500 mg çörek otu yağı kapsülü almanın astım kontrolünü önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermiştir.
Kilo vermeye yardımcı olabilir
Etkili mekanizma tam olarak anlaşılmasa da araştırmalar, çörek otu yağının obezite, metabolik rahatsızlıklar veya tip 2 diyabetli bireylerde vücut kitle indeksini (BMI) azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir.
8 haftalık bir çalışmada, 25-50 yaş arası obezitesi olan 90 kadına düşük kalorili bir diyet ve günde toplam 3 gram olmak üzere yemek başına plasebo veya 1 gram çörek otu yağı verilmiştir. Çalışmanın sonunda, çörek otu yağı alanlar, plasebo grubuna göre önemli ölçüde daha fazla kilo ve bel çevresi kaybetmiştir. Çörek otu yağı kullanan grupta ayrıca trigliserit ve LDL (kötü) kolesterol seviyelerinde önemli iyileşmeler gözlenmiştir (Mahdavi et al. 2015).
2022 yılında yayınlanan bir inceleme makalesinde çörek otu yağının kilo verme ve obezite üzerine etkilerini inceleyen 19 çalışma topluca değerlendirilmiştir. Değerlendirme sonucunda 6-12 hafta boyunca uzun süreli çörek otu yağı kullanımının vücut ağırlığını ve diğer antropometrik göstergeleri önemli ölçüde azaltabileceği sonucuna varıldığı ifade edilmiştir. Aynı etkinin çörek otu tozunda görülmediği ve bu durumun çörekotu yağında, daha yüksek konsantrasyondaki yağ asitleri ve timokinon içeriği nedeniyle sağladığı belirtilmiştir. Çörek otu yağının kilo verdirici etkisinin toksik bir etki olmadığı, aksine yağlı karaciğer durumunda yüksek karaciğer enzimlerini azalttığı da bildirilmiştir. Ayrıca birçok çalışmada lipid profilinin gelişmesi, kan glukozunun düşmesi ve insülin direncinin iyileşmesi gibi pozitif metabolik değişiklikler görüldüğü de rapor edilmiştir. Araştırıcılar bu faydaların iştah bastırma, kalori alımını düşürme ve bağırsak glikoz emiliminin inhibisyonu gibi mekanizmalar üzerinden geliştiğini düşünmektedir (Al Asoom 2022).
Diyabete yardımcıdır ve kan şekeri seviyelerini düşürebilir
Diyabetli bireyler için sürekli olarak yüksek kan şekeri düzeyleri böbrek hastalığı, göz hastalığı ve felç dahil olmak üzere çeşitli diğer rahatsızlıkların riskini artırmaktadır. Tip 2 diyabetli bireylerde yapılan bir bilimsel çalışma, günde 2 gram ezilmiş çörek otunun, 2-3 aylık ortalama kan şekeri düzeylerinin bir ölçüsü olan, açlık kan şekeri ve hemoglobin A1c düzeylerini önemli ölçüde azaltabileceğini göstermiştir (Bamosa et al. 2010).
Her ne kadar çok sayıda çalışmada öğütülmüş çörek otu kullanılmışken, çörek otu yağının da kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir (Heshmati and Namazi 2015). Tip 2 diyabetli 99 yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada, 20 gün boyunca günde 1,5 mL ve 3 mL çörek otu yağının, plaseboya kıyasla HbA1c düzeylerini önemli ölçüde azalttığı belirlenmiştir (Rachman, Akrom, and Darmawan 2017).
Tansiyon ve kolesterol seviyelerini düşürmeye yardımcı olabilir
Çörek otu yağının, tansiyon ve kolesterol seviyelerini düşürmedeki potansiyeli de bilimsel çalışmalarda araştırılmıştır. Yüksek tansiyon ve yüksek toplam ve LDL (kötü) kolesterol seviyeleri, kalp hastalığı için önemli risk faktörleridir.
Obezite hastaları ve tip 2 diyabetli bireyler ile yapılan iki farklı çalışmada, 8-12 hafta boyunca günde 2-3 gram çörek otu yağı kapsülü almanın LDL (kötü) ve toplam kolesterol seviyelerini önemli ölçüde azalttığını rapor edilmiştir (Mahdavi et al. 2015; Heshmati et al. 2015).
Başka bir çalışmada kolesterol düzeyi yüksek 90 kişide, 6 hafta boyunca kahvaltı yaptıktan sonra 2 çay kaşığı (10 gram) çörek otu yağı tüketmeleri sonucunda LDL (kötü) kolesterol düzeyleri önemli ölçüde azalmıştır (Moeen-ud-Din, Murad, and Fatima 2016).
Çörek otu yağı ayrıca tansiyonu düşürmeye yardımcı olmaktadır. 70 sağlıklı yetişkin üzerinde yapılan bir araştırma, 8 hafta boyunca günde iki kez 2.5 mL çörek otu yağının plaseboya kıyasla kan basıncı seviyelerini önemli ölçüde azalttığını göstermiştir (Fallah Huseini et al. 2013).
Enfeksiyonları önler
Çörek otu yağı güçlü bir antimikrobiyal ajandır. Yağın öldürebileceği mikroeorganizmalardan en önemlisi metisiline dirençli Staphylococcusaureus (MRSA). Sıradan Staphylococcus enfeksiyonları genel antibiyotiklere dirençli hale geldiğinden, MRSA tüm dünyadaki hastaneleri ve bakım evlerinde en önemli tehditlerden birisi olarak görülmektedir.
Birkaç farklı MRSA suşu ile yapılan bir çalışmada, bu suşların her birinin çörek otu yağına duyarlı olduğunu gözlenmiştir. Bu durum çörek otu yağının MRSA'nın kontrolden çıkmasını yavaşlatmaya veya durdurmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir (Hannan et al. 2008).
Başka bir çalışmada ise çörekotu yağının ana bileşenleri olan timol, timokinon ve timohidrokinon 30 farklı insan patojenine karşı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda denenen üç bileşikte 1 mg/mL konsantrasyonda değerlendirilen 30 patojen için yüzde 100 inhibisyon sağlamıştır. Timokinon, test edilen tüm dermatofitler ve mayalara karşı en iyi mantar önleyici bileşik olmuş ve bunu timohidrokinon ve timol izlemiştir. Timol ise küflere karşı daha etkili olmuştur (Taha, Azeiz, and Saudi 2010).
Dolayısıyla, çörek otu yağı enfeksiyon etmeni mikroorganizmalara karşı oldukça etkili olan benzersiz kimyasal bileşime sahiptir.
Beyin sağlığını koruyabilir
Nöroinflamasyon, beyin dokusunun iltihaplanmasıdır. Alzheimer ve Parkinson gibi hastalıkların gelişiminde önemli bir rol oynadığı düşünülmektedir. Erken test tüpü ve hayvan araştırmaları, çörek otu yağındaki timokinonun nöroinflamasyonu azaltabileceğini göstermektedir. Bu nedenle çörek otu yağı kullanımının Alzheimer veya Parkinson hastalığı gibi beyin bozukluklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceği düşülmektedir (Velagapudi et al. 2017).
40 sağlıklı yaşlı yetişkinde yapılan bir çalışmada, 9 hafta boyunca günde iki kez 500 mg çörek otu yağı kapsülü aldıktan sonra hafıza, dikkat ve biliş ölçümlerinde önemli gelişmeler belirlenmiştir (Bin Sayeed et al. 2013).
Ancak, çörek otu yağının beyin sağlığı üzerindeki koruyucu etkilerini doğrulamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç olduğu belirtilmelidir.
Cilt sağlığını geliştirir
Tıbbi kullanımlara ek olarak, çörek otu yağı, çeşitli cilt rahatsızlıklarına yardımcı olmak ve saçları nemlendirmek için yaygın olarak topikal olarak kullanılmaktadır.
Araştırmalar, antimikrobiyal ve antienflamatuar etkileri nedeniyle çörek otu yağının aşağıdakiler de dahil olmak üzere birkaç cilt rahatsızlığının tedavisinde yardımcı olabileceğini düşündürmektedir (Eid et al. 2017):
- Akne
- Egzama
- Genel kuru cilt
- Sedef hastalığı
Yapılan bir çalışmada, çörek otunun yaşam kalitesini iyileştirmede ve el egzamasının şiddetini azaltmada cilt kremi betametazon kadar etkili olduğu belirlenmiştir (Yousefi et al. 2013). Çörek otu yağına alerjik reaksiyon göstermediğiniz sürece, betametazon gibi yan etkilere sahip değildir.
Örneğin, betametazon yüz veya ellerde şişmeye, ağız veya boğazda şişme veya karıncalanmaya, göğüste sıkışmaya, nefes almada güçlüklere, cilt rengi değişikliklerine, koyu çillere, kolay morarma ve kas güçsüzlüğüne neden olabilir. Ayrıca kilo almaya da neden olabilmektedir.
Doğurganlığı Artırır
Bir klinik çalışma, çörek otu yağının anormal spermi olan kısır erkek deneklere yardımcı olup olmadığını değerlendirmiştir. Kontrol grubu ağızdan 2.5 mililitre çörek otu yağı alırken, plasebo grubu iki ay boyunca günde iki kez aynı miktarda sıvı parafin almıştır. Çalışma sonucunda, çörek otu yağı grubunun sperm sayısında, sperm hareketliliğinde ve semen hacminde iyileşme olduğu gözlenmiştir (Kolahdooz et al. 2014).
2015 yılında Bitkisel Tıp Dergisi'nde yayınlanan sistematik bir derlemede, çörek otunun erkek kısırlığı üzerindeki etkileri de değerlendirilmiştir. Araştırmacılar çörek otu tohumunun "sperm parametrelerini, semen, Leydig hücrelerini, üreme organlarını ve cinsel hormonları olumlu yönde etkileyebileceği" sonucuna varmışlardır (Mahdavi, Heshmati, and Namazi 2015).
Saç sağlığına faydalı olabilir
2016 yılında yapılan bir derlemeye göre, çörek otu, antibakteriyel, antifungal, antienflamatuvar ve antioksidan etkileri nedeniyle tıp ve kozmetik için ideal bir bileşendir (Sudhir, Deshmukh, and Verma 2016). Bu nedenle saç sağlığı için de faydalı olabileceği düşünülmektedir. Bu konuda yapılan bazı çalışmalarda önemli bulgular elde edilmiştir.
2014 yılında yapılan bir araştırma, hindistancevizi yağı ve çörek otu yağı karışımının, saç uzamasını teşvik etmede etkili olduğunu göstermiştir (Muhammud et al. 2014).
Ayrıca 2017 yılında yapılan bir araştırma, çörek otu da içeren bir bitkisel saç yağının saç dökülmesini yüzde 76'ya kadar azalttığını belirlemiştir (Dulal et al. 2014).
Telogen effluvium, saçın geçici olarak dökülmesi veya incelmesi ile karakterize bir durumdur. 2013 yılında telogen effluvium'lu 20 kadın üzerinde yapılan bir araştırma, yüzde 0,5 çörek otu yağı içeren bir losyonla tedavi edildiğinde önemli bir gelişme göstermiştir (Rossi et al. 2013).
Çörek otu yağı yan etkileri ve riskler
Doğrudan tüketme ya da salata ve yemeklerde küçük miktarlarda kullanıldığında, çörek otu yağı çoğu insan için güvenli bir yağdır.
Bununla birlikte, terapötik amaçlar için fazla dozlar tüketmenin uzun vadeli güvenliği konusunda sınırlı araştırma bulunmaktadır.
Genel olarak, 3 ay veya daha kısa süreli kısa süreli kullanım, herhangi bir ciddi yan etkiyle ilişkilendirilmemiştir. Bununla birlikte, bir çalışmada, 8 hafta boyunca günde 1 çay kaşığı (5 mL) çörek otu yağı tüketmenin bazı katılımcılarda mide bulantısına ve şişkinliğe neden olduğu bildirilmiştir.
Çörek otu yağının bazı ilaçlarla etkileşime girme ihtimali bulunmaktadır. Özellikle warfarin (Coumadin) ve metoprolol (Beloc zok, Mecorlong, Saneloc vb.) gibi beta blokerlarla etkileşime girebilmektedir. Dolayısıyla bu ilaçlarla birlikte kullanımı doktora danışılmalıdır.
Ayrıca çok fazla çörek otu yağı almanın böbreklerinize zarar verebileceği endişesi var. Bir vakada, tip 2 diyabetli bir kadının, 6 gün boyunca günde 2-2.5 gram çörek otu kapsülü aldıktan sonra akut böbrek yetmezliği nedeniyle hastaneye kaldırıldığı bildirilmiştir. Bununla birlikte, diğer çalışmalarda böbrek sağlığı üzerinde olumsuz etkiler gözlenmemiştir. Hatta bazı araştırmalar, çörek otu yağının böbrek fonksiyonu üzerinde koruyucu bir etkisi olduğunu bile öne sürmektedir (2, 52, 53). Uzun lafın kısası böbrek hastalığınız varsa, çörek otu yağı almadan önce doktorunuza danışmanız önerilir.
Sınırlı araştırma yapılmış olması nedeniyle, hamile veya emziren kadınlar, yiyeceklere eklenen küçük miktarlar dışında, çörek otu yağı kullanmaktan kaçınmalıdır.
Çörek otu yağı cilde uygulandığında alerjik döküntülere neden olabilir. Çörek otu yağını cilt ve saca topikal olarak uygulamadan önce, yağa olumsuz bir tepki vermediğinizden emin olmak için bir yama testi yapmak önerilmektedir.
Çörek otu yağı kullanımı ve dozu
Çörek otu yağı çok çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır. Çörek otu yağı doğrudan ya da hindistancevizi veya badem yağı gibi bir taşıyıcı yağ ile seyreltilerek topikal olarak kullanılabilir.
Cilde uygulandığında, antibakteriyel ve antienflamatuar özellikleri sayesinde akne ve egzama gibi yaygın cilt sorunlarına yardımcı olmaktadır. Ayrıca losyon ve kremlere karıştırarak da kullanılabilmektedir. Saç ve saç derisi sağlığını artırmak için şampuan ve saç kremi gibi saç ürünlerine birkaç damla yağ eklenebilir.
Baharatlı aroması ile yüksek kaliteli çörek otu yağı, etli ana yemeklerden çorbalara kadar her türlü tarifte kullanılabilir. Ayrıca salatalara ve içeceklere de eklenebilir.
Sıvı yağları doğrudan tüketemiyorsanız ya da bu şekilde kullanmayı sevmiyorsanız, çörek otu yağı kapsülleri de kullanabilirsiniz.
Uygun çörek otu yağı dozu, kişiye ve sağlık durumuna göre değişebilir. Şu anda standart bir dozaj yoktur, ancak bilimsel araştırmalarda ağız yoluyla aşağıdaki dozajlar incelenmiştir:
- Diyabet için: 12 aya kadar günde iki kez 1 gram çörek otu yağı.
- Yüksek tansiyon için: 12 haftaya kadar günde 0,5-2 gram çörek otu tozu veya sekiz hafta boyunca günde iki kez 100-200 mg çörek otu yağı.
- Kan şekerini düşürmek için: 8-12 hafta boyunca günde 2-3 g
- Sperm fonksiyonunu iyileştirmek için: 2 ay boyunca günde iki kez 2.5 mL
- Astım için: 4 ay boyunca günde 1000 mg
Çörek otu yağı kullananların yorumları
Bu yorumlar çeşitli pazaryerlerinde rastgele seçilmiş çörek otu yağı ürünleri için yapılmış yorumlardır:
- Tavsiye üzerine aldım memnun kaldım sindirime yardımcı oluyor sabah aç karnına kullanıyorum
- Sürekli kullandığım bir ürün zaten mevsim geçişlerinde alerjiyi baskılamak için kullanıyorum, ilaçları yarım doza düşürüp günde 3 doz bunu kullanıyorum ancak dengeliyor
- Babama almıştım, üründen çok memnun. Şeker hastası babam, bu ürünü içeli şekeri normalleşti. Sizde bi deneyin derim
- Güvenle 3 yaşındaki kızıma kullanıyorum. Alerjik bir yapısı var, akşamları ve sabahları çok öksürüyordu. Günde bir çay kaşığı sabahları içiriyorum. Faydasını gördük
- Alerji ve bağışıklık için sürekli kullandığımız bir ürün
- Sadece ölüme çare değil geri kalan her şey için alın evde dursun
- Günde bir tatlı kaşığı suya karıştırıp içiyorum. Bağışıklık ve alerjime iyi geldi. Yoğun bir tadı var ama oldukça etkili
- Çörek otu yağı fazla aromatik bir yağ çocuklara içerebilmek sıkıntılı.
- Bir aydır kullanıyorum saç dökülmem vardı azaldı alerjik rinit hastası olarak ona da iyi geldi aç karına içince midem ağrıdı yemeklerden sonra içtim sorun yaşamadım.
- Ketojenik diyet ve detoks için özellikle faydalı olduğu biliniyor, çocuklarda bağırsak florasını temizleyerek bazı hastalıklara (otizm, obezite, ...vs.) pozitif etkisi olduğu söyleniyor. Fakat çok ağır olduğundan ne yemeklerde ne salatada fark edilmemesi mümkün değil. Çocuklar için farklı tatlarda üretilmeli.
- Öksürüğe iyi geldiği için aldım gerçekten iyi geldi beğendim
Çörek otu yağı hakkında sıkça sorulan sorular
Çörek otu yağı kimler kullanamaz?
Böbrek hastaları, warfarin ve metoprolol etken maddeleri içeren ilaç kullananlar, hamileler ve emziren anneler çörek otu yağı kullanmadan önce doktorlarına danışmalıdır.
Çörek otu yağı aç karnına içilirse ne olur?
Birçok kişi için çörek otu yağının mideye herhangi bir zararı yoktur. Ayrıca gıdalar ile etkileşime girmemektedir. Bu nedenle çörek otu yağı aç veya tok olarak kullanılabilir.
Çörek otu yağı ne kadar süre kullanılmalı?
Farklı bilimsel çalışmalarda 6 haftadan 4 aya kadar sürelerde kullanım denenmiştir. Bu nedenle bu süre 6-24 hafta arasında kullanılabilir.
Çörek otu yağı kilo verdirir mi?
iştah bastırma, kalori alımını düşürme ve bağırsak glikoz emiliminin inhibisyonu gibi etkileri nedeniyle çörekotu yağı kilo vermeye yardımcı olur.
Çörek otu yağı uyku getirir mi?
Çörek otu zihinsel yatışmayı sağlayarak ve serbest radikalleri sönümleyerek iyi hali artırıt. Böylece çörek otu yağı uyku rahatsızlıklarını gidermede etkili olabilir.
Çörek otu yağı cinsel gücü artırır mı?
Çörek otu tohumunun "sperm parametrelerini, semen, Leydig hücrelerini, üreme organlarını ve cinsel hormonları olumlu yönde etkileyebileceği" belirlenmiştir.
Çörek otu yağı kanı sulandırır mı?
Çörek otu yağı kan sulandırıcı ilaçlarla etkileşime girerek bu ilaçların (özellikle coumadin) etkisini azaltabilir. Bu nedenle bu ilaçları kullanmanız durumunda doktorunuza danışmanızı öneririz
Çörek otu tansiyonu yükseltir mi?
Çörek otu yağının tansiyonu düşürücü etkisi bulunmaktadır.
Çörek otu yağı karaciğer yağlanmasına iyi gelir mi?
Çörek otu yağının karaciğer enzimlerini düşürücü etkisi bilimsel çalışmalarda gözlenmiştir. Bu şekilde yağlanmaya karşı olumlu etkiler gösterir.
Çörek otu yağı hangi ilaçlarla kullanılmaz
Çörek otu yağının bazı ilaçlarla etkileşime girme ihtimali bulunmaktadır. Özellikle warfarin (Coumadin) ve metoprolol (Beloc zok, mecorlong, saneloc vb.) gibi beta blokerlarla etkileşime girebilmektedir. Dolayısıyla bu ilaçlarla birlikte kullanımı doktora danışılmalıdır.
Çörek otu yağı kaç aylık bebeklere verilir
Çörek otu yağı, ağızdan kısa süreli ve önerilen miktarlarda alındığında bebekler için muhtemelen güvenlidir. Ancak bu amaçla yüksek kaliteli organik bir yağın kullanılması önerilir.
Çörek otu yağı kaç yaşından itibaren kullanılır
Çörek otu yağı, ağızdan kısa süreli ve önerilen miktarlarda alındığında bebekler için muhtemelen güvenlidir. Ancak bu amaçla yüksek kaliteli organik bir yağın kullanılması önerilir.
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız:
Lavanta yağı faydaları nelerdir?
Nioli yağı nedir? Nioli yağı faydaları nelerdir?
Kaynaklar
Al Asoom, L. 2022. 'Is Nigella sativa an Effective Bodyweight Lowering Agent and a Mitigator of Obesity Risk? A Literature Review', Vasc Health Risk Manag, 18: 495-505.
Bamosa, A. O., H. Kaatabi, F. M. Lebdaa, A. M. Elq, and A. Al-Sultanb. 2010. 'Effect of Nigella sativa seeds on the glycemic control of patients with type 2 diabetes mellitus', Indian J Physiol Pharmacol, 54: 344-54.
Bin Sayeed, M. S., M. Asaduzzaman, H. Morshed, M. M. Hossain, M. F. Kadir, and M. R. Rahman. 2013. 'The effect of Nigella sativa Linn. seed on memory, attention and cognition in healthy human volunteers', J Ethnopharmacol, 148: 780-6.
Dulal, Md Shahinoor Rahaman, Hasib Sheikh, Mohammad Abu Taher, Mohammad Sayeed Ur Rahaman, Zakia Rahman, and M. A. Malek. 2014. 'Formulation and finding out the efficacy of the herbal hair oil over simple coconut oil (purified)-A formulation and clinical study in Bangladesh', International Journal of Pharmaceutical Sciences and Research, 5: 1801.
Eid, A. M., N. A. Elmarzugi, L. M. Abu Ayyash, M. N. Sawafta, and H. I. Daana. 2017. 'A Review on the Cosmeceutical and External Applications of Nigella sativa', J Trop Med, 2017: 7092514.
Fallah Huseini, H., M. Amini, R. Mohtashami, M. E. Ghamarchehre, Z. Sadeqhi, S. Kianbakht, and A. Fallah Huseini. 2013. 'Blood pressure lowering effect of Nigella sativa L. seed oil in healthy volunteers: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial', Phytother Res, 27: 1849-53.
Hannan, A., S. Saleem, S. Chaudhary, M. Barkaat, and M. U. Arshad. 2008. 'Anti bacterial activity of Nigella sativa against clinical isolates of methicillin resistant Staphylococcus aureus', J Ayub Med Coll Abbottabad, 20: 72-4.
Heshmati, J., and N. Namazi. 2015. 'Effects of black seed (Nigella sativa) on metabolic parameters in diabetes mellitus: a systematic review', Complement Ther Med, 23: 275-82.
Heshmati, Javad, Nazli Namazi, Mohammad-Reza Memarzadeh, Mohsen Taghizadeh, and Fariba Kolahdooz. 2015. 'Nigella sativa oil affects glucose metabolism and lipid concentrations in patients with type 2 diabetes: A randomized, double-blind, placebo-controlled trial', Food Research International, 70: 87-93.
Kolahdooz, M., S. Nasri, S. Z. Modarres, S. Kianbakht, and H. F. Huseini. 2014. 'Effects of Nigella sativa L. seed oil on abnormal semen quality in infertile men: a randomized, double-blind, placebo-controlled clinical trial', Phytomedicine, 21: 901-5.
Mahdavi, R., N. Namazi, M. Alizadeh, and S. Farajnia. 2015. 'Effects of Nigella sativa oil with a low-calorie diet on cardiometabolic risk factors in obese women: a randomized controlled clinical trial', Food Funct, 6: 2041-8.
Mahdavi, Reza, Javad Heshmati, and Nazli Namazi. 2015. 'Effects of black seeds (Nigella sativa) on male infertility: A systematic review', Journal of Herbal Medicine, 5: 133-39.
Moeen-ud-Din, Hafiz, Shah Murad, and Ajaz Fatima. 2016. "Placebo controlled study on Comparison of effects of Nigella Sativa and Nicotinic Acid along with Low Fat Diet and Physical Exercise on LDL-Cholesterol and HDL-Cholesterol." In.
Muhammud, Adida, Abd Rahman Mat Amin, Rubiah Abu Bakar, and Ruhana Jaafar. 2014. 'The effectiveness of coconut oil mixed with herbs to promote hair growth', International Journal of Ethics in Engineering & Management Education, 1.
Rachman, P. N. R., Akrom, and E. Darmawan. 2017. 'The efficacy of black cumin seed (<i>Nigella sativa</i>) oil and hypoglycemic drug combination to reduce HbA1c level in patients with metabolic syndrome risk', IOP Conference Series: Materials Science and Engineering, 259: 012018.
Rossi, Alfredo, Lara Priolo, Alessandra Iorio, Enrica Vescarelli, Martina Gerardi, Daniele Campo, Donato Di Nunno, Simona Ceccarelli, Stefano Calvieri, Antonio Angeloni, and Cinzia Marchese. 2013. 'Evaluation of a Therapeutic Alternative for Telogen Effluvium: A Pilot Study %J Journal of Cosmetics, Dermatological Sciences and Applications', Vol.03No.03: 8.
Sudhir, S. P., V. O. Deshmukh, and H. N. Verma. 2016. 'Nigella sativa seed, a novel beauty care ingredient: A review', International Journal of Pharmaceutical Sciences and Research, 7: 3185.
Taha, M., A. Z. Azeiz, and W. Saudi. 2010. 'Antifungal effect of thymol, thymoquinone and thymohydroquinone against yeasts, dermatophytes and non-dermatophyte molds isolated from skin and nails fungal infections', Egyptian Journal of Biochemistry & Molecular Biology, 28.
Velagapudi, R., A. Kumar, H. S. Bhatia, A. El-Bakoush, I. Lepiarz, B. L. Fiebich, and O. A. Olajide. 2017. 'Inhibition of neuroinflammation by thymoquinone requires activation of Nrf2/ARE signalling', Int Immunopharmacol, 48: 17-29.
Yousefi, M., B. Barikbin, M. Kamalinejad, E. Abolhasani, A. Ebadi, S. Younespour, M. Manouchehrian, and S. Hejazi. 2013. 'Comparison of therapeutic effect of topical Nigella with Betamethasone and Eucerin in hand eczema', J Eur Acad Dermatol Venereol, 27: 1498-504.
