Yağ denince akla dolaplarımızda bulunan sıvı yağlar, margarin ve tereyağı gelir. Dilimize yerleşmiş olan bu yağları biz doymuş yağlar ve soymamış yağlar olarak ikiye ayırıyoruz. Doymuş yağ asitleri hayvansal kaynaklı besinlerin içinde bulunan yağdır. Hepimizin bildiği gibi tereyağı bir doymuş yağdır. Bunun haricinde en yağsız dana kıymanın içinde bile 5 gr yağ vardır. Ya da tavuk göğüs etinin içinde 1,5 gr kadar doymuş yağ bulunmaktadır. Yıllar içinde yapılan çalışmalar kontrolsüz tüketilen doymuş yağın kalp damar hastalıkları, kanser, gut ve karaciğer yağlanması gibi birçok hastalığa zemin hazırladığını göstermiştir.
Doymamış yağ asitleri ise tekli ve çoklu doymamış yağ asitleri olarak ayrılır. Tekli doymamış yağ asitleri insan vücudunda sentez edilir. Bu nedenle vücut için dışarıdan alınması zorunlu değildir. Ancak Omega 6 yağ asidi ve Omega 3 yağ asidi vücutta sentez edilmediğinden kesinlikle dışarıdan besinlerle alınması zorunludur.
Omega 6 yağ asitleri kanda, kütü huylu kolesterol olan LDL kolesterolünü düşürücü olumlu bir etkiye sahiptir. Ancak, iyi huylu kolesterol olan HDL kolesterolünü de düşürür. Bunun yanı sıra kan akışkanlığını azaltıcı, damar spazmını ve daralmasını arttırıcı diğer olumsuz etkileri de vardır. Omega 6 yağ asidinin başlıca kaynakları; mısır, ayçiçek yağı, soya, susam ve cevizdir.
Son yapılan araştırmalar, özellikle günümüz beslenme alışkanlıklarında Omega 3’ ün yetersiz alındığını, buna karşın Omega 6’yı gerektiğinden fazla tükettiğimizi gösteriyor. Sağlığa fayda sağlayan ise Omega-6/Omega-3 yağ asitlerinin ideal bir denge ile alınmasıdır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından minimum 5, maksimum 10 gr Omega 6 yağ asitine karşılık, 1 gr Omega 3 yağ asidi alınmasıyla bu dengenin sağlanacağı öngörülüyor.
Yukarıda belirtilen Omega-6 ve Omega-3 yağ asitlerinin dengesi için zeytinyağı ile soya, kanola veya mısırözü yağları yarı yarıya karıştırılmalı, bu karışımdan 1 kg sebze yemeği için 2-3 yemek kaşığı kullanılması ideal dengenin sağlanmasında etkili olacaktır. Ayrıca öğle ve akşam yemeklerinde, yeşil yapraklı sebze yemekleri ve salatalar ile diyetin zenginleştirilmesi, haftada 2-3 defa balık ve deniz ürünlerine yer verilmesi ideal dengeyi sağlamada önemlidir.
Sanılanın aksine, omega 3 vücudumuz tarafından üretilemez. Vücut sağlığında önemli bir role sahip olan bu yağ, mutlaka besinler yoluyla alınmalıdır. Omega 3 yağ asitlerinin 3 türü vardır. Bunlar; EPA (Eicosapentaenoic acid), DHA (Docosahexaenoic acid) ve ALA (Alpha-linolenic acid)’tir.
“Omega 3 hangi yiyeceklerde var” sorusunu yanıtlamadan önce, dilerseniz bu önemli yağ asitlerini biraz daha yakından tanıyalım! ALA, topraktan elde edilen besinlerdeki omega 3 türüdür. Keten tohumu ve bitkisel yağ kaynakları ALA için iyi birer örnektir. ALA, gebe ve emziren kadınlara önerilmez. EPA, denizde yetişen bitkilerden elde edilen omega 3 türüdür.
Toprakta yetişen besinler EPA içermez. EPA, insan vücudu için ikinci önemli ve gerekli yağ asidi türüdür. DHA ise denizdeki birçok canlıda bulunan omega 3 yağ türüdür. İnsan vücudu için en önemli ve gerekli olan yağ asididir.
“Omega 3 vitamini nelerde var” sorusu sıklıkla soruluyor. Öncelikle bir yanlış almayı gidermek isteriz. Omega 3 bir vitamin türü değil, yağ çeşididir. Peki omega 3 hangi besinlerde bulunur biliyor musunuz? Gelin birlikte inceleyelim! İşte omega 3 içeren besinler:
Somon Balığı Yemenin 13 Önemli Faydası
Cevizin Faydaları Nelerdir? Cevizin Tüm Faydaları Bu Yazıda!
Chia Tohumu Nasıl Kullanılır? Sağlıklı ve Pratik 12 Chia Tohumu Tarifi
Soya Fasulyesi Nedir? Nasıl Tüketilir, Nerede Yetişir?
Keten Tohumu Faydaları Nelerdir? Ne İşe Yarar? Zayıflatır Mı?
Kanola Yağı Nedir? Faydaları Nelerdir?
Avokadonun Az Bilinen 7 Önemli Faydası
Tarif için: Omega 3 Bombası Semizotu Salatası
Amino Asit Nelerde Var? 10 Süper Besin
A Vitamini Nelerde Var? 15 Sağlıklı Besin
Omega 3 Faydaları Nelerdir, Ne İşe Yarar?
E Vitamini Nelerde Var? İçeren Besinler Listesi
B17 Vitamini Nelerde Var? Değeri En Yüksek 6 Besin
Omega 3 ve Omega 6 Nedir ve Hangi Yiyeceklerde Bulunur?
Omega 3 yağları doymamış yağ asitleri grubunda olan bir yağ asididir. Omega 3 insan vücudu tarafından üretilemez dışarıdan alınması gerekir. Günümüzde kapsül olarak da vücuda alınabimektedir.
Omega 3 hangi yiyeceklerde bulunur?
Omega 6 vücudumuz tarafından üretilemeyen yağ asididir. Bu nedenle takviye olarak dışardan alınması gerekir.
Omega 6 hangi yiyeceklerde bulunur?
Omega 3 ile Omega 6 arasındaki fark nedir?
Omega 6 bitkisel yağlarda, Omega 3 ise daha çok balık yağlarında bulunur. Omega 3 kan akışkanlığını sağlar. Omega 6 ise pıhtılaştırmayı artırır. Bu nedenle sürekli bir yarış ve rekabet halindedirler. Vücuda alınım dengesi ise şöyle olmalıdır: 5-10 gram Omega 6 yağ asidine karşılık 1 gram Omega 3 yağ asidi olmalıdır.
Omega 3 hangi besinlerde bulunur sorusu, takviyeye ihtiyaç duyan vatandaşlar tarafından internet üzerinden sorgulanmaya başlandı. Peki, Omega 3 hangi besinlerde yer alıyor? İşte, her vücutta bulunması gereken yağ asidi hakkında bazı bilgiler
Omega 3 HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
Omega-3 yağ asitleri en çok balık eti, koyu yeşil yapraklı sebzeler ve cevizde bulunmaktadır.
Haftada iki kez balık yemek ve yine günde iki adet ceviz ve haftada iki porsiyon ıspanak, semizotu gibi koyu yeşil yapraklı sebzelerden tüketmek ihtiyacı karşılamak için tümüyle yeterlidir.
Son zamanlarda yapılan çalışmalar, önerilenden fazla ve çok yüksek dozlarda Omega-3 alımının kanama zamanını uzattığını (aslında bu etki kalp krizi ve damar tıkanıklığına karşı Omega-3’lerin koruyucu etkisinin temel nedenidir) ve bunun da doğum esnasında kanama olasılığını arttırdığını ortaya çıkarmıştır.
BALIKLARDAN OMEGA-3 TEMİN EDERKEN BUNLARA DİKKAT
Omega-3 yağ asitleri için en iyi kaynak balık eti olmasına karşın özellikle büyük balıklar çevre kirliliğinin bir sonucu olarak vücutlarında civa barındırdıklarından taze ton balığı, kılıç balığı, köpek balığı, uskumru gibi büyük gövdeli balıkların tüketilmesinden, civanın rahim içinde gelişmekte olan bebeğin yeni gelişmekte olan sinir sistemine muhtemel olumsuz etkileri nedeniyle kaçınılmalıdır. Bunun yerine istavrit, sardunya, çinekop, levrek, çupra gibi ülkemizde bolca bulunan küçük, orta boy balık türlerini tercih etmek yerinde olur. Konserve ton balığı da ayda iki-dört kutuyu geçmemek koşuluyla tercih edilebilir.
TABLET OLARAK DA ALINABİLİYOR
Omega-3 ihtiyacını doğal besinlerle karşılayamayanlar için üretilmiş balık yağı tabletlerinin balık yağının gövdesinden üretilmiş olanları (fish body oil) ve balığın karaciğerinden üretilmiş olanları (cod liver oil) olmak üzere iki türü bulunmaktadır.
FAYDALARI NELERDİR?
Hamilelik döneminde önerildiği miktarda alınan Omega-3 yağ asitlerinin rahim içinde gelişmekte olan bebeğin beyin ve göz gelişimine önemli katkılarda bulunduğu uzun zamandan beri bilnmektedir. Bunun yanında yeni çalışmalar bu maddenin daha da farklı özelliklerini ortaya çıkarmıştır:
Hamilelik döneminde Omega-3 yağ asitlerini en yüksek seviyede tüketen anne adaylarıyla en düşük seviyede tüketen anne adaylarının hamilelik dönemi, lohusalık ve emzirme dönemi ve bebeklerinin gelişimlerini inceleyen çalışmalarda bu maddeyi yüksek seviyede tüketen anne adaylarında erken doğum riskinin azaldığı, preeklampsinin (preeklampsi halk arasında gebelik zehirlenmesi olarak bilinir ve tansiyon yükselmesi ve idrarda albumin görülmesi şeklinde seyreder) daha az görüldüğü, annede doğum sonrası depresyon ve hafıza bozukluğu oranının daha düşük olduğu gözlemlenmiştir.
Yine bu çalışmalar hamilelik döneminde Omega-3 maddesini bolca tüketen annelerin bebeklerinin yenidoğan ve bebeklik döneminde daha az uyku sorunu yaşadığını, ileriki dönemlerde çocukluk çağı allerjilerinin daha az görüldüğünü, hiperaktivite gibi dikkat eksikliği sorunlarının daha az yaşandığını göstermektedir. Hatta son bir çalışma hamilelik döneminde yüksek seviyede Omega-3 yağ asiti tüketen anne adaylarının kız çocuklarında ileride meme kanseri görülme riskinin azaldığını bile göstermektedir.