Ortalama Insan Iq Seviyesi
kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir kaynağı değiştir]
2014'de Türk Psikoloji Dergisi'nde yayımlanmış bir çalışma yaşları 6 ile 16 arasında değişen 87 Ankaralı çocuğun Wechsler Çocuklar için Zeka Ölçeği (WÇZÖ-R ile WÇZÖ-IV) puanlarını incelemiştir. Çalışmada Türkiye'de norm değeri 1984'de oluşturulmuş WÇZÖ-R testi ile norm değeri 2012 verileriyle oluşturulmuş WÇZÖ-IV testleri kullanılmıştır. Denekler iki ay ara ile iki teste de tabi tutulmuştur. Deneklerin WÇZÖ-R değerlerinin, 1984 norm grubunun birinci standart sapmasının pozitif ucunda yer alarak norm değerinden yüksek bir puan olduğu, ancak WÇZÖ-IV norm değerleriyle karşılaştırıldığında güven aralığı içerisinde yer aldığı tespit edilmiştir.[13] Çalışma örnekleminde IQ puanı artışının 29 yıllık zaman dilimi için yaklaşık 10 puan olduğu belirlenmiştir. Çalışmanın sonuçları Flynn’in Amerika ve Avrupa örneklemlerinde elde ettiği bulgularla örtüşmektedir. Bir diğer önemli bulgu ise kristalize zeka ve akıcı zeka puanlarındaki yükselmenin farklı olmasıdır. WÇZÖ testlerinde akıcı zekayı temsil eden "Performans Puan Zeka Bölümü"nde kristal zekayı temsil eden "Sözel Puan Zeka Bölümü"ndeki artışa kıyasla iki kat artış yaşanmıştır. Bu veriler de Flynn tarafından ortaya konan çalışmalarla örtüşmektedir.[13]
Daha önce WÇZÖ-R testinin 1984'te 100 olarak belirlenmiş normuna karşı 120 üzeri puan alarak "üstün yetenekli" olarak sınıflandırılmış 50 çocuğa WÇZÖ-IV testinin uygulanmasını kapsayan 2017 tarihli bir çalışma bu çocukların WÇZÖ-IV'den WÇZÖ-R'ye kıyasla ortalama olarak yaklaşık 6 puan daha az aldığını ortaya koymuştur. Bu fark özellikle performans bölümü ile WÇZÖ-IV muadili algısal akıl yürütme bölümü arasında 15 puanı aşmıştır. Farkın nedeni olarak Flynn etkisinin yol açtığı doğal IQ artışı sonucunda normu 1984 verilerine dayanan bir testten, normu 2012 verilerine dayanan teste kıyasla daha yüksek bir puan almanın daha kolay olması verilmiştir. WÇZÖ-R testi yerine WÇZÖ-IV testi kullanıldığı takdirde önceden "üstün yetenekli" olarak sınıflandırılmış bazı çocukların bu kategoride sınıflandırılamayacağını tespit eden çalışma "üstün yetenekli" bireylerin tespiti için WÇZÖ-R'nin güncel bir test olamayacağı savunmuş ve WÇZÖ-IV’ün kullanılmasının daha sağlıklı ve yararlı olduğunu belirtmiştir.[14]Muş'ta dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tanısı konmuş bireylerin WÇZÖ-R ve WÇZÖ-IV skorlarındaki farklılığı inceleyen başka bir çalışma da Türkiye'deki Flynn etkisine kanıt olarak sunulmaktadır.[15]
Ayrıca bakınız[değiştir kaynağı değiştir]
Günümüzde Avrupa başta olmak üzere pek çok ülkede Türkiye'den gelen göçmenler tarafından Türk ve Kürt diasporaları oluşturulmuştur. 2001 tarihli Hollanda'da yürütülmüş bir çalışma ülkedeki göçmen gruplarının zeka seviyeleri ile Hollandalılarınkini karşılaştırmıştır. Temel değer olarak ortalama Hollandalı IQ değeri alınmış ve bu değer 100 olarak belirlenmiş, Türkiye ve Fas kökenli ortalama bir göçmenin IQ değerinin 78'e (2004'teki çalışmaya göre 81'e) tekabül ettiği bulunmuştur. Bu değer bu iki ülkenin 90 ve 85 olan ulusal zeka seviyelerinin altında yer almakta olup, Türkiye kökenli göçmen topluluklarında zeka seviyesi açısından bir negatif seçiciliğe işaret etmektedir.[9]
J. te Nijenhuis et al., 1960 ve 1970'lerde Avrupa'ya göç etmiş Türk göçmen topluluklarının Anadolu'daki az gelişmiş yerlerden vasıfsız işçi olarak geldiğini ve bu yüzden anayurtlarının ortalama zekâ seviyelerinden düşük performans sergilediklerini öne sürmüştür. İkinci nesil göçmenler birinci nesil olanları ile karşılaştırıldıklarında yaklaşık 12.6 (dilsel testlerde 9.8) puanlık bir IQ artışı gözlemlenmiştir.[10]
Flynn etkisi[değiştir kaynağı değiştir]
- ^Deary Ian J., Batty G. David (2007). "Cognitive epidemiology". J Epidemiol Community Health. 61 (5). ss. 378-384. doi:10.1136/jech.2005.039206. PMC 2465694 $2. PMID 17435201.
- ^Intelligence: Knowns and Unknowns 22 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Report of a Task Force established by the Board of Scientific Affairs of the American Psychological Association - Released August 7, 1995 a slightly edited version was published in American Psychologist: Neisser, Ulric; Boodoo, Gwyneth; Bouchard, Thomas J., Jr.; Boykin, A. Wade; Brody, Nathan; Ceci, Stephen J.; Halpern, Diane F.; Loehlin, John C.; Perloff, Robert (1996). "Intelligence: Knowns and unknowns"(PDF). American Psychologist. 51 (2). ss. 77-101. doi:10.1037/0003-066X.51.2.77. 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012. )
- ^Johnson, Wendy; Turkheimer, Eric; Gottesman, Irving I.; Bouchard Jr., Thomas J. (2009). "Beyond Heritability: Twin Studies in Behavioral Research"(PDF). Current Directions in Psychological Science. 18 (4). ss. 217-220. doi:10.1111/j.1467-8721.2009.01639.x. PMC 2899491 $2. PMID 20625474. 5 Eylül 2018 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2012.
- ^Turkheimer, Eric (spring 2008). "A Better Way to Use Twins for Developmental Research"(PDF). LIFE Newsletter. Max Planck Institute for Human Development. ss. 2-5. 8 Nisan 2019 tarihinde kaynağından(PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2010.
- ^Devlin, B.; Daniels, Michael; Roeder, Kathryn (1997). "The heritability of IQ"(PDF). Nature. 388 (6641). ss. 468-71. doi:10.1038/41319. PMID 9242404. 26 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2012.
- ^"Zeka düzeyleri". 21 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2014.