Çoçuklarda Ateş Düşürme

Vücudun çeşitli virüs ve bakterilere karşı verdiği tepkilerden biri de ateşlenmedir. Ancak çocuklarda ateş, bir hastalık belirtisi olarak görülürken vaktinde önlenmediğinde farklı bir hastalığa davetiye çıkartır. Bu yüzden anne ve babalar bu konuda evde müdahale ederken bazı hususlara dikkat etmeli. Peki çocukların ateşi düşürülürken yapılan hatalar! Çocuklar için evde ateş düşürme yöntemleri

Özellikle de kış aylarında ortaya çıkan ateşli hastalıklar bebeklikte, çocuklukta ve yetişkinlikte sıklıkla görülebilen rahatsızlıklardandır. Aşırı derece panik bir yapıya sahip olan anne-babalar, çocuklarında görülen bu ateşlenme karşısında ne yapacağını bilemez hale gelir ve halk arasında duydukları bazı ateş düşürücü yöntemleri deneyebilir. Ateş düşürmede neredeyse hepimizin bildiği sirkeli su yöntemi başlarda işe yarıyor gibi görünse de aslında ateşlenmeyi daha da arttırır. Vakit geçtikçe ateşi daha da yükselen bebeklere ya da çocuklara sirkeli suya batırılmış bez ile ateş düşürmeye çalışılabilir. Soğuk suya batırılmış temiz bez alnına, koltuk altlarına hafif bastırarak pres şeklinde uygulanır. Halbuki bilinçsizce uygulanan bu yöntem çocuğun damarlarını büzüştürerek yüksek ateşin vücuttan atılmasını engeller. İshal, mide bulantısı, dalgınlık ya da havale gibi rahatsızlıklar görülmediği takdirde 38 derece ısıyı görmeyen vücutta ateşi düşürmek için aileler tarafından ılık su kompresi yapılabilir.

SİRKELİ SU ATEŞ DÜŞÜRÜR MÜ? 

Halk arasında doğru olduğu zannedilen ancak yanlış olan 'Sirkeli suyun ateş düşürdüğü' yönündeki görüşler en çok anneleri etkiliyor. Hasta olan çocuklarında ateşi düşürmek için alın bölgesine koyulan sirkeli su, başlangıçta ateşi düşürüyor gibi görünse de aslında daha da arttırıyor. Tıpkı kolonya ve buzda olduğu gibi ateşlenmeyi daha da arttıran bu durum ilk önce damarları ani olarak daraltıp ateşi düşürüyor gibi olur ancak sonradan genişler ve ateşi arttırır.

ateşi çıkan çocuğa hemen ilaç verilmemeli

ÇOCUKLARIN ATEŞİ DÜŞÜRÜLÜRKEN YAPILAN HATALAR!

• Hemen hemen her çocukluk döneminde sıklıkla görülebilen aniden yükselen ateş, özellikle de evhamlı anneleri tedirgin eden durumlardan biridir. Çocuğunuzun ateşini düşürmek için kulaktan dolma bilgilerle hareket eden bazı bilinçsiz anneler, uyguladığı yanlış taktiklerle çocuklarının ateşini yükseltmekle beraber hayatlarını da ne yazık ki riske atabiliyor.
  
• Ateş düşürücülerin çocuğa sık sık verilmesi ilacın yan etkilerini tetikleyebilir. Ayrıca her ilaç kullanımının çocuklar için uygun olmadığının altını çizen uzmanlar, aspirin ve metamizol gibi ilaçların çocuklarda çeşitli hastalıklara davetiye çıkarabileceğini söylüyor.
  
• Ebeveynlerin ateşi hafifletmek için uyguladıkları diğer yanlış yöntemlerden birisi de aşırı soğuk ya da buzlu su ile ateşin düşürülmeye çalışılmasıdır. Uygulanan bu yöntem, çocuğun hayatını ciddi anlamda riske sokan 'hipotermi'yi yani ateşin aşırı düşmesine neden olabiliyor.
  
• Doktor onayı almadan antibiyotiğe başlanmaması gerekir. Çok gerekli olunmadığı sürece çocuklara antibiyotik verilmemelidir.

ateşi çıkan çocuk kalın giydirilmemeli

ÇOCUKLAR İÇİN EVDE ATEŞ DÜŞÜRME YÖNTEMLERİ

Vücudun ısısını çekerek pH dengesini korumaya yarayan elma sirkesi kısa zamanda yükselen ateşi düşürür. Ayrıyeten zengin mineral desteği ile vücudun kaybettiği mineralleri yerine koyar. Eşit seviyedeki elma sirkesi ile suyu kaba koyun. Ardından 1 çift çorabı karışıma batırıp fazlalığını sıkarak ayağa giydirin. Kuruduktan sonra aynı işlemi yenileyin ateş düşene kadar devam edin.

Enfeksiyon kapılması nedeniyle ortaya çıkan ateşlenmede ateşi düşürmek için uygulanır. Hamilelik döneminde oluşan ateşlenmeye bile iyi gelen patatesi ince dilimleyip sirkeye yatırarak 10 dakika bekletin. Ardından dilimleri alnına koyun ve üstünü bezle örtün. 20 dakika bekleyip kaldırın. Günlük 2 kez tekrarlayın.

• Ateş düşürmede en işe yarayan yöntemlerden biri de burnuna doğal çörek otu yağı damlatmaktır.
• Suda kaynatılmış arpa suyu ateşi düşürür, balgamı söker, ishalin önüne geçer.
• Akasya çiçeği yaprakları ve dalları kaynatılarak suyuyla saç yıkandığı takdirde ateş seviyesi iner.
• Arpa ve papatyanın kaynatılmasında oluşan bir su bardağı karışım ateşi düşürür.

İLİŞKİLİ HABER

Bebek ve Çocuklarda Yüksek Ateş Nasıl Düşürülür?

Bebek ve çocuklarda yüksek ateşin nasıl düşürüleceği ile ilgili makalemiz Hürriyet Aile'de yayınlandı. "Yüksek ateşi düşürmek için ilaç dışında uygulanan tek yöntemin ılık duş olması gerektiğini söyleyen Çocuk Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Ebru Kolsal, çocuklarda yüksek ateşi düşürmek için yapılması gerekenleri anlattı."

Yüksek ateş, vücudumuzdaki savunma hücrelerinin mikropları öldürmeye çalışırken ortama saldıkları interlökin dediğimiz bazı maddeler nedeniyle ortaya çıkar. Yani birçok enfeksiyona bağlı olarak ateş reaksiyonu izlenebilmektedir.

Ateş Nasıl Ölçülür?

Ateş ölçümü el ya da dudakla yapılmamalı termometre kullanılarak yapılmalıdır. Ateş ölçümü için dil altı, kulak ve popodan yapılabilir. Genellikle koltuk altı ölçüm daha sık ve kolay uygulanan bir yöntem olup koltuk altı derecesi diğer bölgelerden 0,5 santigrad derece daha düşüktür. Koltuk altı ile yapılan ölçümde 37,5 ve daha üzeri ölçümler yüksek ateş olarak değerlendirilmektedir. Bebeklerde en hassas ve en doğru ölçümü makattan, dijital derecelerle yapabilirsiniz. Özellikle çok küçük bebeklerde kulaktan, cilt yüzeyinden veya koltuk altından ateş ölçümleri yanıltıcı olabilir.

Bebeğin yada Çocuğun Ateşi Yükseldiyse Önce Kıyafetlerini Çıkarın

Ateşli olmak her yaş için rahatsız edici bir durumdur. Ateşin düşürülmesi hem hastanın daha iyi beslenmesini hem de daha keyifli olmasını sağlayacaktır. Bebeğinizin ya da çocuğunuzun ateşinin 37,5 olduğunu fark ettiğiniz zaman öncellikle çocuğunuzun üzerindeki kıyafetleri azaltmalı ve ateş takibi yapmalısınız. Eğer ilk ölçtüğünüz ateş 38 derece ve daha üzerinde ise doktorunuz tarafından hastanın yaşına ve kilosuna göre önerilmiş olan ateş düşürücüden vererek çocuğunuz ılık duşa sokmalısınız. Ondan sonraki dönemde de gene çok fazla kalın giydirmeden çocuğunuzun ateşini takip etmelisiniz.

Sirkeli Su yada Buzlu Su Ateşi Düşürür Mü?

Ateş düşürmek amacıyla geleneksel olarak kullanılan sirkeli su, alkol ya da buzlu su gibi yöntemler uygulandığı anda hızlı bir ateş düşüşü sağlarken arkasından refleks olarak çok daha yüksek derecelerde ateşe sebep olabilir.

Evde Basit Önlemlerle Ateş Düşürülebilir

Genellikle ateş düşürücülerin etki süresi 4-6 saat arasındadır. Ateşin tekrar yükseldiği durumlarda farklı gruptan ateş düşürücüler tekrar kullanılabileceği gibi yeterli zaman geçmişse aynı ateş düşürücülerde kullanılabilir. Tabii ki bu dönemde de ateşe neden olan enfeksiyonun sebebinin belirlenmesi ve uygun tedavilerin düzenlenmesi için doktora başvurmak gerekir. Yüksek ateş bir enfeksiyonun sonucudur. Basit önlemlerle ateş evde kontrol altına alınabilir. Ateş düşürmek için ilaç dışında uygulayacağım tek yöntem ılık duştur. Diğer yöntemler ateşte çok daha hızlı ve reaktif bir yükselmeye sebep olur.

http://www.hurriyetaile.com/bebek/bebek-sagligi/bebek-ve-cocuklarda-yuksek-ates-nasil-dusurulur_21530.html

Ateş, koltuk altından ölçülen vücut ısısının 37.5, kulaktan ölçüldüğünde 38 santigrad derecenin üzerinde olmasıdır. En sık nedeni enfeksiyonlardır. Basit bir viral enfeksiyona bağlı soğuk algınlığından, ağır bir menenjite kadar birçok enfeksiyon ateşe neden olur.

Enfeksiyon dışı nedenler arasında özellikle küçük bebeklerde görülen sıvı kaybı, ortam ısısının yüksekliği ve aşırı giydirme gibi nedenler ateşe sebep olabilir. Dış çıkarma dönemi ve aşı  sonrası da bebeklerde ateş görülebilir.

Ateş, hangi durumlarda tehlikeli olabilir?

• 2 yaşından küçük çocuklarda 24 saatten fazla, 2 yaş üzerinde ise 3 günden uzun süre devam ediyorsa,
• Ateşle beraber çocuğunuzda susturulmayan sürekli ağlama, inleme ve huzursuzluk durumunda,
• Ateş düşmesine rağmen huzursuzluğu devam ediyorsa,
• Sürekli uyuklama hali, bilinç bulanıklığı ve sayıklama gibi bulguların varlığında,
• Ateş düşürücü ilaçlara yanıt yoksa,
• Önceleri hafif seyreden ateş ani yükselme gösterirse
• Ateşle beraber cildinde mor döküntüler oluşuyorsa,
• Daha önce havale geçirmişse,
• Ağız mukozasında kuruluk, gözyaşının olmaması, göz küresinde ve bıngıldakta çöküklük gibi sıvı kaybı bulguları varsa,
• Zor ve sık nefes alıyorsa, öksürük, hırıltı, göğüs ağrısı, kulak ağrısı, karın ağrısı, boğaz ağrısı, ense sertliği, devamlı kusma, sık ishal, idrar yaparken yanma, idrar renginde değişme varsa, zaman kaybetmeden bir doktora başvurulmalıdır.
• Unutulmamalıdır ki kontrol altına alınamayan yüksek ateş, bebeklik döneminde beyin hücrelerine zarar verebilir.  1 yaşından küçük çocuklarda özellikle 3 aydan küçük bebeklerde ateş olması durumunda en kısa sürede hekime başvurulmalıdır.

Ateşli çocuğa doğru yaklaşım

• Ateşli çocukların üzerine ince bir şeyler giydirilmesi uygundur.
• Ateşin yükselmesi sıvı kaybını arttıracağı için ateşi olan bebeğin veya çocuğun yeterli sıvı aldığından emin olunur.
• Islak bez uygulaması sırasında kullanılacak su ılık olmalıdır. Ilık su ile ıslatılmış pamuk veya temiz bez parçaları ile alın bölgesi, boynun iki yanı, kasıklar, dirseklerin iç yüzleri ve koltuk altları silinerek bu işleme vücut ısısı normale dönene kadar devam edilir.
• Çocuğun bulunduğu ortamın ısısı mümkünse 21°C ve 22°C arasında ayarlanır.
• Doktorunuz tarafından önceden önerilen bir ateş düşürücü şurup çocuğa ağızdan uygun miktarda verilir, ağızdan şurup veremiyorsanız makattan yaşına uygun ve yine doktorunuzun önerdiği ateş düşürücü fitil kullanabilirsiniz.

Ateşli çocuğa yanlış yaklaşım

• Çocuktaki en ufak bir ısı artışında hatta normal vücut ısısında bile ateş düşürücü kullanmak
• Islak bez uygulaması sırasında kullanılacak suyun soğuk olması. Bu uygulama titremeye yol açar ve vücudun algılamasını karıştırarak ateşi azaltmak yerine artmasına neden olabilir
• Alkol veya sirke kullanarak ateşi düşürmeye çalışmak
• Antibiyotikleri ateş düşürücü olarak kullanmak
• Sık aralıklarla ateş düşürücü kullanmak

Bebeklerde Ateş Düşürme

Bebeklerde ve çocuklarda ateş, aileleri en çok endişelendiren durumlardan biridir. Ateş, aslında vücudun bakteri ve virüslere karşı bir savunma mekanizmasıdır. Bununla beraber dehidratasyon yani sıvı kaybı, ortamın ısısının yüksekliği, romatolojik inflamatuvar ya da endokrinolojik (hormonal) durumlar da ateşe neden olabilir. Normal koşullarda gün içinde vücut ısısı 0.5-1 derece değişir. Akşam üzeri vücut ısısı günün en yüksek seviyesindeyken, sabaha karşı en düşük seviyededir. Ateşin gerçekten var olduğunu anlamak için uygun yerden ve uygun termometre ile ölçülmesi gerekir. Yetişkinlerin değişimleri pek önemsemez ama bebeklerde ve çocuklarda ateş korkuya, hatta paniğe neden olur. İşte ateş ve ateşin yükselmesiyle ilgili merak edilen sorular ve cevapları…

1. Bebeklerde Ateş Nasıl Ölçülür?

• En doğru sonucu almak için makattan ölçüm gerekir. Bunun için ateş ölçerin ucuna bir miktar yağ sürülüp çocuk yan yatırılır. Dijital ölçer makatta 30 saniye boyunca tutulur. Ancak bu, çocuğu rahatsız eder. Hem de güvenlik açısından evde çok önerilen bir yöntem değildir. Bu nedenle evde koltukaltı veya kulaktan ölçüm yapılması önerilir.
• Prematüre bebeklerde ve yenidoğan bebeklerde koltukaltından ölçüm önerilir. Değer 37.2’nin üzerinde ise ateş olduğu kabul edilir. Ölçüm yapılırken koltukaltının ıslak ve terli olmamasına, ortam ısısından etkilenmemesine dikkat edilmelidir. Ölçüm yapılırken çok hareket etdeden 2-3 dk termometre koltuk altında tutulmalıdır.
• Ağızdan ölçüm ise daha büyük çocuklarda (5 yaş üstü) tercih edilen yoldur. Çocuğun ölçümden 5-10 dakika önce soğuk bir şey yememiş olması gerekir. Ateş ölçer 2-3 dakika yanak içinde ya da dil altında tutulur. Değer 37.3’ün üzerindeyse ateş olduğu kabul edilir.
• Yenidoğan döneminden sonra çocuklarda en çok tercih edilen ölçüm yöntemi; kulaktan ölçümdür. Değer 37.5 üzerindeyse ateşin varlığından söz edilebilir. Ölçer, kulak kepçesi geriye çekilerek kulak yoluna tam olarak oturtulmalıdır. Bu yöntem hem daha pratik hem daha kısa süreli ve daha doğru sonuç verir.iki kulak arası ölçümde 0,5 derece farklılık olabilir Dolayısıyla kulaktan ölçüm çocuklarda tercih edilen yolların başında gelir.

2. Bebeklerde Yüksek Ateş Neden Olur?

Bebeklerde yüksek ateşin en sık görülen nedeni; bakteriyel veya viral enfeksiyonlardır. Genellikle birinci sırada üst solunum yolu enfeksiyonları; ikinci sırada alt solunum yolu enfeksiyonu, ishal (bağırsak enfeksiyonu), idrar yolu enfeksiyonu, kulak enfeksiyonu gelir. En çok korkulan ise menenjit denilen beyin zarı iltihaplanmasıdır. Bununla beraber enfeksiyona bağlı olmayan, sıvı kaybı özellikle yenidoğanlarda ateşe sebep olur. Sıvı kaybı, yeterince beslenememeye ve ishale bağlı gelişir. Güneş çarpması, diş çıkarma, aşı uygulamaları, bazı romatolojik hastalıklar ve genetik hastalıklarda da ateş yükselebilir.

3. Bebeklerde Ateş Kaç Olmalı?

Yenidoğan döneminden 18 yaşına kadar bütün bebeklik ve çocukluk çağında vücut sıcaklığı, makattan (rektal) ölçüldüğünde 38’nin üzerindeyse ateşin yükseldiği kabul edilir. Tabii ki ateşin ölçüm yeri ve şekline göre ateşin varlığı değişir. Kulaktan, koltukaltından ve makattan ölçümler birbirine yakın sonuçlar verir. O nedenle yenidoğan dönemi dışında kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Sonuç 37.3 derecenin üzerindeyse ateşin varlığı kabul edilir. Yenidoğanlarda ve 5-6 haftalık bebeklerde koltukaltı ve kulaktan ölçüm daha çok tercih edilir. Özetle; kulaktan ölçümle 37.3 ve koltukaltından ölçümle 37.3-37.9 derece ateşin çıktığını gösterir.

• 37.3-38 arası hafif ateştir
• 38.3-39.3 arası orta ateş
• 39.3-40 arası yüksek ateş
• 40.5 derecenin üzeri ise hipertermidir (hayati tehlikesi vardır)

4. Bebeklerde Ateş Düşürme

• Ateş çıktığında yapılan yanlışlardan biri; çocuğun aşırı giydirilmesidir. Ateş çıktığı sırada el, ayak, burun, kulaklar ve diğer uç noktalar buz gibi olur. Bu, vücudun ateşe verdiği tepkidir. Bu nedenle çocuğu giydirmek doğru değildir. Ateşinin olup olmadığını elinden ve ayağından değil, ateş ölçer kullanarak belirleyin. Ateşi varsa soyun.
• Bir diğer hata ise; çok soğuk su ile kompres yapmak ya da banyo yaptırmaktır. Vücut ısısının altındaki ılık suyla vücudu yıkamak veya bir havlu/bez koymak ise yüzeyi daha geniş olduğu için periferik uç noktaları daha kolay soğutur. Sirkeli su önerilmez.
• Ilık kompres yapıp bir çarşafa sarıp banyo yaptırmak çocuğun ateşini daha kolay düşürür.
• Ateş düşürücü vermek, aşırı giydirmemek, ortam ısısını düşürmek ve bol sıvı vermek ateşi düşürmede yapılacaklardır.

5. Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?

• Bebeklerde ve çocuklarda kulaktan ölçüm yapıldığında değer 37.5 ve 38’in üzeri derece çıkıyorsa öncelikle sebebin çevreden mi kaynaklı olduğu tespit edilmelidir. Çocuğun soyulması gerekir. 10 dakika sonra tekrar ölçüm yapılır. Ortam ısısı düşürüldüğünde çocuğun ateşi de gerilemeye başladıysa sebebin çevreden kaynaklı olduğu anlaşılır. Ancak 10 dakikadan daha uzun süre boyunca ateş tırmanmaya devam ediyorsa, çocuğun ateşinin olduğu kabul edilir. Bu durumda doktora danışılarak ateş düşürücü ilaçlar verilir.
• Ortamın ısısı düşürülmesine, çocuğun üzerinin çıkarılmasına ve ateş düşürücü verilmesine rağmen 1.5-2 saat sonra bir derece bile düşmüyorsa acile gidilmelidir. (Örneğin:38.5 derece olan ateş; ateş düşürücü, ortam soğutma, ılık kompres yapmanıza rağmen 2 saat içinde 37.5’e bile düşmüyorsa...)
• 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü ile kontrol altında olduğunda da hekime başvurulmalıdır.
• Aşırı ağlama, huzursuzluk, kusma, genel durum bozukluğu, uykuya eğilim, tuvalet yaparken ağrı, küçük bebeklerde emme refleksinin olmaması ve 24 saatten fazla anlam veremediginiz ateş varsa muhakkak doktora başvurulması gerekir.
• Kulaktan ölçümle hafif ateşte (37.3-38) çocuğun soyulup ateşinin yükselip yükselmeyeceğini gözlemlemek gerekir. 38 ve üzerine çıktıysa ateş düşürücü ilaçlar hekime danışılarak verilir. 2 saat içinde bir derece de olsa düşmesi gerekir. Ateş düşürücünün etki süresi 4-6 saattir. 3.5-4 saat sonra ateş çıkıyorsa yine ateş düşürücü verebilir. Bu arada genel durum bozukluğu varsa muayeneye götürülür.
• Orta derece ateşte (38.3-39.3) 4-6 saatte bir ateş düşürücü tekrar edilir ve ateş kontrol altına alınabilir. Ilık kompres ve ılık banyo da yardımcıdır. Ama 4 saatte bir verilen ateş düşürücüye rağmen 39.3’ün üzerindeyse, çocuk aşırı huzursuzsa, 3.5-4 saatte bir ateşi çıkıyorsa ve ateş titreye titreye tırmanıyorsa muhakkak hekimin görmesi gerekir. Ateş düşürücüye rağmen 2 saatte düşüremediyseniz ya da 3 günden daha uzun süre ateş düşürücü verdiyseniz o zaman muhakkak hekimin görmesi gerekir veya acil servise başvurulmalıdır.

6. Yüksek Ateş Düşürülmezse Ne Olur?

Ateş aslında bir savunma mekanizmasıdır ve aynı zamanda da bir semptomdur. Dolayısıyla vücutta bir enfeksiyon ya da bir durumu işaret eder. Amaç; ateşi kontrol altına almaktır. Ateşe neden olan hastalığı tespit edip tedavi etmek hedeflenir. 39.3-40 üzerindeyse ciddi enfeksiyonları araştırmak gerekir ve ileride olumsuz komplikasyonları da engellemek için hekim muayenesi şarttır. Ayrıca yüksek ateş, bağışıklık sistemini olumsuz etkileyip vücudun savaşma gücünü düşürür. O nedenle yüksek ateşin nedeni bulunup tedavi edilmelidir.

7. Havale Nedir?

Havale; beyindeki elektrik boşalmaları nedeniyle vücut kaslarının istemsiz kasılmasıdır. Havale, ateşli ve ateşsiz olmak üzere ikiye ayrılır.

• Ateşsiz havale daha çok epileptiktir. Bu sara hastalığı (epilepsi) veya beyin sinir sistemi ile ilgili durumlarda görülebilir.
• Ateşli havalelerin yüzde 90’ında ateş yükselir. Sebebi vücudun verdiği tepkidir. Genellikle ailede ateşli havale geçirme öyküsü varsa herhangi bir hasar bırakmaz. Ateşli havale genellikle 6 ay-7 yaş arasında görülür. Daha önce havale geçiren bir çocuğunuz varsa ateş konusunda çok dikkatli olmanız gerekir. Ateş çıkmaya başladığında müdahale edip ateşin hızlı yükselmesi engellenmelidir. Hekim bu konuda aileyi bilgilendirir, gerekirse evde havale sırasında kullanabilecek özel ilaçlar edinilir. Çocuk üst üste çok havale geçiriyorsa nörolojik konsültasyon ve çeşitli tetkikler yapılır. Ama ateşli havaleler genellikle 7 yaşından sonra kendiliğinden geçer, bir hasar bırakmaz.

8. Havale Durumunda Ne Yapılmalıdır?

Çocuk havale geçirmeye başladığında kol ve bacaklarında kasılma, gözünün bir yere sabitlendiği görülür. Ağzından da köpük gelmeye başlar. Soluk alma güçlüğü gibi sorunlar da görülür. Bu tablo ailenin en korktuğu durumdur. Bu durumun uzun sürmesi oksijen alımı açısından sorundur. Yapılacak şey; mevcutsa doktorun önerdiği bir havale durdurucu fitil uygulamaktır. Hava yolunu açarak mümkünse ağızın kilitlenmesini engellemek önemlidir. En kısa sürede en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Ateş varsa da hemen ateş düşürücü verilmelidir.