Parathormon Nedir

Parathormon (PTH) veya paratiroid hormonu tiroid bezinin arkasında bulunan 4 adet  mercimek büyüklüğündeki paratiroid bezlerinden salgılanır. Parathormon, kandaki ve vücut sıvısındaki fosfor ve kalsiyum dengesinin düzenlenmesinden sorumludur. İnce bağırsaklarda sindirilen besinlerden kalsiyumun kana emilmesini sağlar. Ayrıca kalsiyumun idrarla atılışı azaltır. Kemiklerden kalsiyumun kana geçmesini arttırır.

Hiperparatiroidi (Parathormon yüksekliği)

Paratiroid bezlerinden birinin veya daha fazlasının normalden fazla çalışması sonucu Hiperparatiroidi yani kanda parathormon yükselmesi ortaya çıkar.Parathormonun yüksek olması; kandaki kalsiyum düzeyinin yükselmesine sebep olacaktır.

Parathormon kemiklerden kalsiyumu emerek kana verdiğinden kemik erimesi (osteoporoz) ve kemik ağrısı bu hastalarda çok sık görülür. Ayrıca kanda kalsiyum seviyesi yükseleceğinden iştahsızlık, halsizlik, güçsüzlük, kas güçsüzlüğü depresyon, tansiyon yüksekliği, mide ülseri, kabızlık, baş ağrısı, karın ağrısı, hafıza kaybı, tırnaklarda zayıflık,bulantı, kusma,sık idrara çıkma görülür. Kanda kalsiyumun artışı böbreklerde kalsiyum birikmesine yani böbrekte kum ve taş oluşumuna neden olur.

Hiperparatiroidi tanısından kan tetkiklerinde kalsiyum düzeyinin yüksek bulunması ile şüphelenilir.Bu kan parathormon düzeyleri değerlendirilir. Parathormon seviyesi de yüksek ise Hiperparatiroidi tanısı konulur. 

Hiperparatiroidinin en sık sebebi (% 80) paratiroid adenomudur. Paratiroid adenomu bir veya 2 paratiroid bezinin iyi huylu  olarak büyümesidir. Daha az sıklıkla 4 paratiroidin fazla çalışması (paratiroid hiperplazisi) ve çok nadir olarak paratiroid kanseri de hiperparatiroidiye sebep olabilir.

Hiperparatiroidinin sebeplerinin araştırılmasında Boyun ultrasonu, paratiroid sintigrafisi, kemik dansitometrisi ve gerektiğinde bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonanslı görüntüleme (MR) kullanılır.

Hiperparatiroidi hastalığında esas tedavi yöntemi cerrahidir. Buradaki  amaç hastalıklı paratiroid bez veya bezlerinin çıkartılmasıdır. Ameliyattaki en önemli nokta hastalıklı paratiroid bezinin çıkartılmasından emin olunmasıdır. Bu durum hem deneyim hem de titiz çalışma gerektirir.

Prof. Dr. Gürkan Yetkin

1961 yılında İstanbul’da doğan Prof. Dr. Gürkan Yetkin, orta öğretimini Galatasaray Lisesi’nde tamamladı. 1986 yılında İstanbul Tıp Fakültesi’nden mezun olan Prof. Dr. Gürkan Yetkin, 1991 yılında Genel Cerrahi Uzmanı oldu.Prof. Dr. Gürkan Yetkin; 2011 yılında Genel Cerrahi Doçenti, 2012 yılında ise Eğitim Görevlisi oldu. 2014 yılında, Sağlık Bakanlığı’nca verilen Onkolojik Cerrahi Yandal Uzmanlık Belgesi’ni almaya hak kazandı.Meme Cerrahisi, Endokrin (Tiroid ve Guatr) Cerrahisi, Onkolojik Cerrahisi (Kanser Cerrahisi) ve Laparoskopik Cerrahi alanında çalışmalar yürüten Prof. Dr. Gürkan Yetkin; 2021 yılının sonuna kadar Genel Cerrahi alanında Sağlık Bilimleri Üniversitesi Şişli Etfal Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde Öğretim Üyesi olarak çalıştıktan sonra, 2022 yılı itibari ile İstanbul Fulya’da kendi kliniğinde hasta görmekte ve çeşitli hastanelerde ameliyatlar gerçekleştirmektedir.