Beslenmenin en temel taşı ve vücudun en önemli kimyasal bileşeni olarak kabul edilen su, sağlığa ve vücuda son derece önemli faydalar sağlıyor. Sadece içtiğimiz suyun miktarı değil, sahip olduğu özellikler de sağlığımız için büyük önem arz ediyor. Satın aldığımız sularda belirtilen pH değerleri, suyun içerisinde bulunan hidrojen miktarını simgeler ve yüksek pH’a sahip sular, içerisinde daha fazla oksijen barındırdığı için tazeliklerini daha uzun süre korurlar.
pH değeri 7’nin üzerinde olan ve alkali olarak da bilinen sular, vücuda zararlı asitlerin vücuttan daha hızlı atılmasını sağlıyor. Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Prof. Dr. Neriman İnanç, insan kanının pH değerinin 7,4 olduğunu belirterek, vücuttaki pH değerini dengelemek ve vücut direncini artırmak için günde 2,5- 3 litre alkali su tüketilmesini öneriyor.
Vücudumuzdaki hücrelerin büyük bir kısmını oluşturan suya ihtiyacımız, yaşa ve cinsiyete göre farklılık gösteriyor. Yaklaşık olarak insan kas dokusunun yüzde 70-75’i, beyninin yüzde 80’i, kalbinin yüzde 78’i, böbreklerinin yüzde 83’ü, kanının yüzde 85’i, yağ dokusunun yüzde 10- 15’i ve derinin yüzde 70’i sudan oluşuyor. Uzmanların önerilerine göre düzenli olarak içecek ve sıvı içeren besinlerin tüketilmesi, vücutta yaşanan su kayıplarının önüne geçiyor.
Prof. Dr. Neriman İnanç, sadece yetersiz su tüketiminin değil, kalitesiz su tüketiminin de birçok hastalığa sebep olabileceğini belirterek şu açıklamalarda bulundu: “İyi ve kaliteli su, yaşamı sağlıklı bir şekilde idame ettirebilmek için çok önemli bir unsurdur. İçme suyunun temiz olması kadar, sertliği de insan sağlığı üzerinde önemli rol oynamaktadır. Günlük yaşantımızda kullandığımız suyu üç başlıkta değerlendirebiliriz: Doğal kaynak suları, şehir şebeke suları ve doğal mineralli sular. Doğal kaynak suları ve doğal mineralli sularda kalsiyum, magnezyum, bikarbonat, demir gibi elementler bulunur. Suyun sertliği, kalitesini belirler ve sert sular sağlıklı sulardır.”
SUYUN PH DEĞERİ NEDEN ÖNEMLİ?
Sağlıklı suyun en önemli özelliklerinin arasında mikrobiyolojik, fiziksel, kimyasal ve radyoaktif kirlenmeden arınmış yani saf olması ve pH değeri, mineral içeriği ve elektron yönünden de zengin olması yer alır. Suyun pH’ını belirleyen etkenler, suyun içerisindeki hidrojen ve hidroksil iyonlarının miktarıdır.
Eğer suyun içerisinde hidrojen fazla ise su asidik, hidroksil miktarı fazla ise alkalidir. Sağlıklı suyun pH değeri mutlaka 7,4’ün üzerinde olmalıdır. Dışarıda satılan suların çoğunluğu düşük pH’a, yani asidik pH’a sahiptir.
İnsanların düşük pH’a sahip su tüketmekten çekinmeleri gerektiğini belirten uzmanlar, ayrıca alkali suyu yüksek antioksidan özelliğe sahip su olarak nitelendiriyor.
Suyun vücut için değerliliğini belirleyen bir diğer etmenin de suyun pH derecesi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Neriman İnanç, magnezyum ve kalsiyum açısından güçlü olan alkali su tüketmenin bu minerallerin yetersizliğine bağlı sağlık risklerinin azaltılmasına yardımcı olacağını belirtiyor.
SU TERCİHLERİNİZE DİKKAT EDİN!
Uzmanların önerilerine göre özellikle baskılanmış olgulara ve geriatrik yaş grubuna tavsiye edilen su tüketimi konusunda halk arasında “hazır su” olarak tabir edilen sularda, piyasada bulunan markalar arasından tercih yaparken dikkatli olmak gerekiyor.
Prof. Dr. Neriman İnanç, susadığımızda ilk karşımıza çıkan suyun alınmaması gerektiğini ve suyun markasına, ambalajına dikkat edilmesi gerektiğini vurguluyor ve uyarıyor: “İçtiğiniz kaynağı belli olmayan sular ile vücudunuza ağır metal veya toksin yükleyerek sağlığınızı bozabileceğinizi unutmayın”.
Uzun ve sağlıklı bir hayat sürmenin gerekliliklerinden bir tanesi doğru beslenme olarak bilinir. Yeme içme sırasında dikkat edeceğiniz birtakım unsurlar, size bu konuda yardımcı olur. Özellikle tercih edeceğiniz suyun pH değerine dikkat ederek sağlığınızı korumanız mümkündür. Alkali su, beslenme şekline özen gösteren kişiler tarafından sıkça tercih edilir.
Sağlıklı bir beslenme rutinini benimsemek isteyen kişiler, alkali su nedir sorusunun cevabı merak eder. Söz konusu sıvı, bazik su olarak da adlandırılır. Bunun nedeni alkali suyun pH değerinin 7’den yüksek olmasıdır.
Mineral açısından bir hayli zengin olan alkali suyun içerisinde kalsiyum, silika, potasyum, magnezyum yer alır. Söz konusu mineraller, hücreler tarafından kolay bir biçimde emilir. Alkali suyun son derece besleyici olduğunu söylemek mümkündür.
Bazik su yapımı sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, pH değeri ölçümüdür. Bir madde, pH (hidrojen kuvveti) değeri 7’den büyükse alkali (bazik), küçükse asidik olarak adlandırılır. Alkali suyun pH değeri ise 7,5 ila 8,5 arasında olmalıdır. Alkali su nasıl yapılır sorusunun farklı cevapları şu şekilde sıralanabilir:
Yukarıdaki yöntemleri denedikten sonra suyun pH değerini ölçmeniz tavsiye edilir. pH değeri belirtilen aralıktaysa suyun tüketilmesinde herhangi bir sakınca bulunmaz. İstenilen sonucun elde edilemediği durumlarda karışımın içindeki malzeme miktarı değiştirilebilir.
Bazik su, düzenli olarak tüketildiğinde vücuda pek çok fayda sağlar. Bu noktada günlük su tüketim miktarı da göz önünde bulundurulmalıdır. Alkali suyun faydaları şu şekilde sıralanabilir:
Bu sıvı, elektron zengini su olarak da bilinir. Bunun nedeni alkali suyun vücuttaki serbest radikallerin nötralize edilmesine yardımcı olmasıdır. Suyun doğru miktarda tüketimi, vücutta detoks etkisi yaratır.
Alkali su içmek her ne kadar sağlıklı olsa da bazı durumlarda zararlı sonuçlar doğurabilir. Öte yandan bilinçli tüketim, istenmeyen durumları önler. Alkali suyun zararları şu şekilde sıralanır:
Yukarıdaki yan etkileri gördüğünüzde en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanız önerilir. Uzman hekim tavsiyesiyle günlük tüketim miktarını belirlemeniz mümkündür. Öte yandan doktorunuzla iletişime geçtikten sonra alkali su tüketimini bırakmanız da gerekebilir.
pH değerini ölçtükten sonra dilediğiniz gibi alkali su tüketimi yapabilirsiniz. Hazırladığınız suyu günün belirli saatlerinde parça parça içebilirsiniz. İhtiyaçtan fazla tüketim, istenmeyen sonuçlar doğurabilir.
Bazik suyu sağlıklı ve yetişkin bireylerin tüketmesi tavsiye edilir. Böbrek hastaları başta olmak üzere kronik rahatsızlığı bulunan kişilerin tüketim sürecinden önce uzman bir doktora danışması önerilir. Hamile olan ya da emziren kadınlar da hekim tavsiyesiyle bu suyu tüketmelidir.
BiSU’da farklı su markalarını pH değerine göre kıyaslayabilir, kendinize en uygun suyu tek tuşla sipariş edebilirsiniz. Üstelik şimdi İstanbul’da Hızlı Teslimat servisiyle damacana su yanında evin temel ihtiyaçları da toptan fiyatına anında geliyo!
BiSU’yu indirmek için tıklayın!
Temmuz 2012
Su bir kimyadır ve suyun pH derecesi su kullanan her işletme için, hatta içme suyunun lezzeti için dahi önemlidir.
Su ve Çevre Dergisi okuyucularının çoğunun “pH” konusunda bilgili olduğunu bile bile yalnızca “hatırlatma” düşüncesi ile bu yazıyı kaleme aldık.
Su kimyasının çok önemli temel bilgilerinden biri de suyun pH derecesidir. Suyun pH derecesi, suyun ASİDİK (pH 7,0 altında) veya asidin tersi olan BAZİK (Alkalitabiri de kullanılır) (pH 7,0 üzerinde) karakterini ortaya koyan bir sayıdır ve bu sayının nasıl oluştuğunu yazının son paragraflarında hatırlatacağız.
Suyun pH derecesinin önemi birçok yerde karşımıza çıkıyor. Bunların birkaçını aşağıdaki paragraflarda hatırlattık.
İçme suyunun pH derecesi: son yıllarda gazete ve TV yayınlarında bu konuya rastlıyoruz. Bazı yazılar içtiğimiz suların ALKALİ, yani pH derecesinin 7,5 – 8,5 olması gerektiğini savunurken, bazı yazılar tersini savunup içme sularının hafif ASİDİK, yani pH derecesinin 6,5 - 7,0 değerinde olması gerektiğini iddia ediyorlar. Bugün geçerli olan İNSANİ TÜKETİM AMAÇLI SULAR HAKKINDA YÖNETMELİK’e göre, içme suyunun pH değerleri 6,5 – 9,2 arası olabilir.
Gıdanın içine giren suyun pH derecesi: Ayran gibi süt ürünleri, meşrubat ve bira sektöründe ürüne girecek olan suyun pH derecesi, üretilen ürünün formülasyon ve lezzet konularına etki eder, bu sebeple proses suyunun pH derecesi çok önem taşır.
Tekstil boyahanesinde kullanılan sular: Tekstil boyahanesi formülasyonları ve hassas renkler oluşturulmasında, boyahanede kullanılan suyun pH derecesi çok önemlidir. Bazı proseslerde düşük pH çok uygun iken bazı boya proseslerinde yüksek pH değerine sahip su istenir.
Atık Su Deşarj Yönetmeliği: geçerli yönetmeliğe göre, tabiata atılacak suyun "pH" derecesi 6,5 ile 9,0 arasında olmalıdır.
Buhar Kazanı İçindeki Suyun pH Derecesi: buhar kazanının işletilmesinde "pH" derecesi üzerinde çok durulur. Karbon çelik metali ile imal edilen ve korozyona müsait olan buhar kazanının korozyona uğramaması için kazan içindeki suyun BAZİK özellikte olması istenir, bu nedenle kazan suyunun "pH" derecesi genelde 9,5 - 11,5 arasında tutulur. Kazan içindeki su yukarıdaki pH değerlerinin altında olduğunda buhar kazanında KOROZYON riski vardır, bu pH değerlerinin üzerinde ise kazanın metal aksamı KIRILGAN olur ve metal saçlar çatlar.
NOT: Buhar kazanı içindeki suyun pH derecesi yüksek olmasına rağmen, kazan besi suyunun pH derecesinin yüksek olması gerekmez. Sistemde kullanılan buhar ısı kaybedip kondense dönüştüğünde, kondens suyu pH derecesi 7,0 altındadır ve kondens suyunun pH derecesi yükseltilmeden kazana verilir. Buhar kazanı içindeki suyun pH derecesi özel kimyasallar ile yüksek tutulur.
Soğutma Suyu: karbon çelik borular içeren soğutma suyu sistemlerinde metallerin korozyona uğramaması için suyun "pH" derecesi yüksek tutulur (8 - 9 arası).
Isı eşanjörü, kondenserin temizliği: kondenser, boyler ve diğer ısı eşanjörlerinin çoğunda oluşan kireçlenme sebebi ile bu cihazlar "pH" derecesi düşük (asidik) su ile temizlenir. Bu işlem sırasında çok düşük "pH" derecelerinde çalışmak metalin korozyonu bakımından risklidir. Bu tür metal temizliklerinde, metalin korozyona karşı korunmasında su içine özel inhibitörler konur.
Yüzme Havuzları: Yüzme havuzlarında, insan gözünün rahatsız olmaması için ve dezenfeksiyon maksadı ile suya verilen klor bileşiklerinin doğru görev yapması için havuz suyu "pH" derecesi 7,2 ile 7,5 arasında tutulur. Daha yüksek "pH" derecelerinde su gözleri yakar ve su kimyasalları tam görev yapmaz; düşük "pH" derecelerinde ise gözler yine yanar ve havuz inşaat malzemelerinin bazıları asidik su ile çözünür (seramik derzleri gibi).
Kimyasal Çöktürme: Kimyasal su arıtma tekniğinde suyun "pH" derecesi yükseltilir ve suda bulunan bazı çözünmüş maddeler çökeltilerek giderilir.
Asit Yağmuru: Sanayileşen ülkelerde ve ülkemizin bazı bölgelerinde hepimizi ilgilendiren bir "pH" olayı oluyor. Kömür, fuel-oil gibi kükürt içeren yakıtları kullanan sanayilerin ve konutların bacalarından çıkan kükürt gazı atmosfere dağılır. Yağmur damlaları içinde çözünen kükürt gazları, çok kuvvetli bir asit olan sülfürik asit (H2SO4) oluşturur ve yağmur suyunun pH derecesini düşürür. Normalde tabiatın can suyu sayılan yağmur, bu asit şekli ile tabiat için zehirdir. ASİT YAĞMURU bitki yaprağını ve kökünü. Aslında normal yağmur suyunun pH derecesi de düşüktür, çünkü, atmosferde tabii olarak bulunan karbondioksit gazı (CO2) yağmur damlaları içinde çözünerek KARBONİK ASİT oluşturur. Fakat karbonik asit çok zayıf bir asittir, bitkilere zarar vermez ve yağmur suyunun hafif asit karakterli oluşu tabiatın dengesi için gereklidir.
Yukarıdaki örnekler suyun pH derecesinin hayatımızda ne kadar çok yeri olduğunun göstergesidir.
"Suyun pH" Değeri nedir ?
"pH" suyun içinde bulunan hidrojen iyonlarının ( H+) konsantrasyonunu gösteren bir sayıdır. Bu sebeple pH derecesi için “Hidrojen İyon Konsantrasyonu” da derler. Su içinde bulunan Hidrojen (H+) iyonlarının "mol/litre" olarak miktarı ile suyun "pH" derecesi şöyle hesaplanır:
pH = log 1
mol/litre olarak (H+) iyonu konsantrasyonu
Bu formülden şunu anlıyoruz: matematik hesaba göre log10 = 1 ve log 10 = 2 olduğuna göre, suyun "pH" derecesi bir puan arttığında veya eksildiğinde suyun BAZİK veya ASİT değeri 10 kez artar veya eksilir. Matematik dilinde anlatıldığında, suyun "pH" sayısının artışı ile suyun ASİT özelliğinin artışı "LİNEER" değildir. Örneğin "pH" derecesi 6 olan bir suya kıyasla "pH" derecesi 5 olan suyun ASİT özelliği tam ON KATI daha fazladır.
"pH" derecesi ile fazlaca işi olmayan teknik kişilerin dahi kısaca şu temel bilgileri edinmelerinde yarar vardır :
- Teorik olarak nötr suyun "pH" derecesi 7,0 olmasına rağmen suyun "pH" derecesi 6,5 - 8 arasındaysa bu su NÖTR sayılır.
- suyun "pH" derecesi 1- 6,5 arasındaysa bu su ASİT özelliktedir.
- suyun "pH" derecesi 8 - 14 arasındaysa bu su BAZİK özelliktedir.
- asit ile bazik malzemeler birbirinin zıttıdır. Nötr bir su içine (pH=7,0) ayni molekül sayısında tuz ruhu ( HCl) ve kostik (NaOH) koyarsak, bu iki katkı içindeki H+ ve OH- iyonları birleşerek su molekülü oluştururlar (H2O) ve birbirlerinin etkilerini yok ederler. İşlem sonunda su tekrar nötr olur ( pH=7,0), ancak bu kimyasal bileşim sonucu su içinde “NaCl” , yani tuz oluşur ve su tuzlanır. Örnek olarak, pH derecesi 7,8 olan bir yüzme havuzu suyuna tuz ruhu asidi (HCl) eklenerek suyun pH derecesi 7,2'ye düşürülürse bu su içinde "asit yoktur" diyebiliriz. Ayni şekilde, pH derecesi 6,5 olan suya kostik (NaOH) eklenerek suyun pH derecesi 7,5’a yükseltilirse, bu su içinde“kostik yoktur” diyebiliriz.
Suyun pH derecesi teknik kişiler için çok önemlidir. Buna rağmen her evde bir pH ölçer - “pH-metre” olması gerekmez, fakat her sanayi işletmesinde bir pH-metre bulunmasını öneririz.
İşletmelerde su kalitesinden sorumlu kişiler proses suyu, kazan suyu, soğutma suyu,
atık su gibi suların "pH" derecesini ölçebilmeli, bunu ölçebilmek için "pH-metre" aletini kolayca kullanabilmeli, suyun "pH" derecesini yükseltmek veya düşürmek için gerekli yöntemleri öğrenmelidir görüşündeyiz.
RESİM’de Sürekli Ölçüm için (on-line) pH-metre cihazı görülmektedir.
Sürekli Ölçüm için pH metre
Alkali Su Tüketiminin Uzun Ömürlülüğü Desteklemede Yararlı Etkileri Gösterilmiş...............
Alkali su, alkali iyonize su olarak da bilinir, yüksek pH değeri olan ticari olarak temin edilebilir su olarak adlandırılır. PH, suyun asit baz dengesinin bir ölçüsüdür. Tipik olarak, doğal suyun pH'sı 6.5 ile 8.5 arasında değişir ve karbon dioksit-bikarbonat-karbonat denge sistemi tarafından kontrol edilir.
Çözünmüş karbon dioksit miktarındaki bir artış suyun pH'ını düşürerek asidik suya neden olur. Aksine, azalan miktarda karbondioksit, suyun pH'ını arttırır; bu sayede alkali su üretilir.
Suyun pH değeri, aşındırıcı su, sıhhi tesisat sisteminin bakır ve kurşunu olan metalleri çözme kapasitesine sahiptir, bu da içme suyundaki metal konsantrasyonunu arttırır ve sağlıkla ilgili sorunlara yol açar.
PH değeri 7'den az olan asidik su, alkali suya göre daha koroziftir. Bu nedenle, suyun pH'ını yükseltmek için alkali kimyasallarla işlenmesi, su tahrişini azaltmanın en iyi önlemlerinden biri olarak kabul edilir.
Alkali su, suyun asidik ve alkalin bileşenlerini ayıran su elektroliziyle üretilebilir. Kayalardan akan doğal su da mineralleri toplar ve doğada alkali hale gelir. Benzer şekilde, elektrolize su, hidrojen ile yüksek oranda doymuş olan kalsiyum ve magnezyum gibi minerallerden de üretilebilir.
Bu özel su türü alkali indirgenmiş su olarak bilinir.
Birçok çalışma alkali su tüketiminin sağlık üzerine faydalı etkileri olduğunu iddia etmiştir. Örneğin, alkali iyonize suyun oral yoldan verilmesinin, kandaki glukoz, kolesterol ve trigliserit düzeylerinde bir azalmaya neden olduğu ve metabolik bozuklukla uyarılan farelerde serbest radikal üretimini baskılayarak metabolik işlevselliği geliştirdiği gözlenmiştir. Ayrıca pankreatik beta hücrelerini oksidatif hasarlardan korur. Ayrıca, alkali su, obez farelerde kolesterol homeostazını düzenleyerek kilo alım oranını azaltmaya yardımcı olur.
Son dönem böbrek hastalığı olan hastalarda, alkali suyun, aşırı serbest radikal oluşumu gibi, hemodiyalizin olumsuz yan etkilerini azalttığı gösterilmiştir. İdrar kesesi taşı durumunda alkali su, melamin atılımını hızlandırır ve mesane içinde birikmesini önler ve bu da mesane taşı ile ilişkili patolojik durumları iyileştirir.
Alkalin suyunun pH'sı daha yüksek olduğu için, midede nötralize edici asitlerin doğal kapasitesi, gastrik hiperakidite, diyare, vb. gibi gastrointestinal (mide,bağısak) sistem rahatsızlıklarının tedavisinde iyi bir seçimdir.
Laringofaringeal ve gastroözofageal reflü hastalıkları durumunda alkali su mide içindeki asidi nötralize ederek reflü hastalığından sorumlu bir endopeptidaz olan pepsin geri dönüşümsüz bir şekilde etkisiz hale getirir.
Sağlıklı yetişkinlerde egzersize bağlı dehidratasyon durumunda, elektrolize alkali suyun, kanın viskoz özelliklerini belirleme katsayısı olan yüksek kesimli kan viskozitesini azalttığı gösterilmiştir.
İlginç bir şekilde, alkali su tüketimi de uzun ömürlülüğü desteklemede yararlı etkiler göstermiştir.
Alkali su ile uygulanan fareler, normal su ile uygulanan muadillerine kıyasla daha iyi bir sağkalım oranı göstermiştir.
Alkali su içmenin potansiyel sağlık yararları yanında, banyo ile birlikte cilt ile ilgili sorunları da iyileştirdiği gözlemlenmiştir. Örneğin, alkali suyla banyo yapan farelerinin, pro-ve anti-enflamatuar sitokinler arasındaki dengeyi koruyarak UV radyasyonu ile ilişkili cilt hasarını azalttığı gösterilmiştir.
Alkali su tüketmenin birçok avantajına rağmen, pH değerini fizyolojik olarak kabul edilebilir aralıkta tutmak için uygun bir kalite kontrolü şarttır. WHO'nun içme suyu kalitesi yönergelerine göre, pH değeri 9'dan büyük olan alkali su, farelerde ve tavşanlarda deri ve göz tahrişine neden olur.
İnsanlarda, pH değeri 10'dan yüksek olan su, deri, göz ve mukus zarı tahrişine neden olur; hassas kişilerde gastrointestinal tahrişe neden olabilir. Bu problemlerin yanı sıra, elektroliz işlemi sırasında elektrot degradasyonu, ayrıca toksik etkilere de sahip olabilen yüksek derecede reaktif platin nanopartiküller de üretebilir.
Derleme:
Prof.Dr. Haydar BAĞIŞ
Diğer Duyurular