Plastik kelimesi antik çağlarda Yunanlılar tarafından “eğilip bükülebilen” anlamında kullanılmıştır.
Plastik; karbonun (C) Hidrojen (H), Oksijen (O),azot (N) ve diğer organik ya da inorganik elementler ile oluşturduğu Monomer adı verilen, basit yapıdaki moleküllü gruplardaki bağın koparılarak, Polimer adı verilen uzun ve zincirli bir yapıya dönüştürülmesi ile elde edilen malzemelere verilen isimdir.
İlk bulunan plastik maddesi PVC’dir. PVC maddesi yılında Fransız kimyager Henri Victor Regnault tarafından laboratuar ortamında tesadüfen elde edilmiştir. Günümüzde en çok kullanılan Polietilen (PE) maddesi ise ilk olarak yılında Alman Kimyager Hans Von Pechman tarafından yine tesadüfen diazometan maddesini ısıtırken elde edilmiştir. Yani plastik hammaddesi elde etmek için ham petrolün distilasyonundan elde edilen ETİLEN in bir dizi kimyasal işlemlerden geçirilerek ETİLEN MONOMERi elde edildikten sonra bu elde edilen etilen monomeri de polimerizasyon işleminden geçirilerek POLİETİLEN maddesi elde edilir.
Polietilen hammaddesinin üretimi için %97 oranında ham petrol kullanılır. Yani polietilen hammaddesinin üretimi, bulunabilirliği ve fiyat tümüyle ham petrole bağlıdır.
Polietilen hammaddesi yoğunluklarına ve kristal yapı yüzdelerine göre 3 ana gruba ayrılır.
• Düşük yoğunluklu polietilen hammaddesi
• Orta yoğunluklu polietilen hammaddesi
• Yüksek yoğunluklu polietilen hammaddesi.
Yüksek Yoğunluklu PE | Orta Yoğunluklu PE | Düşük Yoğunluklu PE | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Yoğunluk | 0,,g/cm3 | 0,, g/cm3 | 0,, g/cm3 | ||||||||||
Üretim basıncı | atmosfer | atmosfer | atmosfer | ||||||||||
Üretim sıcaklığı | ⁰C | ⁰C | |||||||||||
Dallı molekül zinciri miktarı | adet/ | adet/ | 80 adet/ | ||||||||||
Kristal yapı oranı | %90 kristal yapı oranı | %70 kristal yapı oranı | %60 kristal yapı oranı | ||||||||||
Şeffaflık oranı | % | % | % | ||||||||||
Erime noktası | ⁰C | ⁰C | ⁰C | ||||||||||
MFI (5 Kg/ °C) | 0,,60 g/10 dak | 0,85 g/10 dak | >0,85 G/10 dak | ||||||||||
23 °C’de kopma gerilimi | >21 MPa | >15 MPa | >23 MPa | ||||||||||
23 °C’de elastikiyet Modülü | > | > | > | ||||||||||
Polietilen Malzemelerin MFR SınıflandırılmasıPolietilen boru şebekelerinde PE hammaddenin sınıfına ve şebekenin durumuna göre emniyet katsayısı tespit edilerek tüm hesaplamalar bu katsayıya göre yapılır. Doğalgaz borusu şebekelerinde emniyet katsayısı C= içme suyu isale hatlarında emniyet katsayısı C= olarak alınır.
|
İçerisinde %21 den fazla Oksijen bulunduran ortamlarda yanan maddeler yanıcı maddeler grubuna girmektedirler. Bu nedenle de PE yanıcı ürünler grubundadır. PE nin Oksijen Indexi %17 dir. bir ortamda %17 den fazla Oksijen varsa, o ortamda PE hammaddesi yanar.
PE hammaddesinin yanması sonucu Karbonmonoksit ve Karbon Dioksit açığa çıkar. Karbonmonoksit insanlar için zehirleyici özelliğe sahiptir. PE nin en dezavantajlı yönü petrolden üretildiği için yanıcılığının yüksek olmasıdır.
DIN ve EN standartları, Polietileni normal yanıcı maddeler grubunda göstermektedir. PE ⁰C sıcaklıkta kendiliğinden alev alır. PE yangınları su, köpük, karbon dioksit veya toz ile söndürülür.
Polietilen hammaddesi çok yüksek molekül ağırlığına sahip olduğu için polar olmayan bir maddedir. Bu nedenle kimyasal maddelere (asitlere, bazlara, solventlere) karşı çok iyi bir dayanım gösterir.
Petrokimyasal gelişmeler sonucu plastik hammadde çeşitlenmesi gelişmeleri uç noktalara gelmiştir. Pe hammaddelerin ilk hali (PE 32 - LDPE) ile içme suyu borularında kullanımız li yıları bulmaktadır. PE 63 hammaddesi geliştirilip düşük basınçlı sistemlerde kullanılmış,en çok 4 bar doğalgaz sistemlerinde kullanılabilmişmonash.pw 63’ten sonra PE 80 hammaddesinin kullanılımına başlanmıştır.İçme suyu ve doğal gaz şebekelerinde kullanılmıştır yılının başlarında PE hammaddesi içme,kullanma suyu ve doğalgaz şebekelerinde yüksek performans sağlamış ve ekonomik bir çözüm olmuştur
POLİETİLEN PE borularla ilk içme suyu uygulamaları ’lı yıllardan itibaren Amerika Birlleşik Devletleri ve Kanada da yapılmaya başlanmıştır.O tarihlerde gerçekleşen projeler,halen sorunsuz olarak çalışmaya devam etmektedir.
• monash.pwsyon Hammaddeler PE 32(LDPE) , PE 40 (LDPE) PE 63 (HDPE)
• monash.pwsyon Hammaddeler PE 80 (MDPE), PE 80 (HDPE)
• monash.pwsyon Hammaddeler PE (HDPE)
Polietilen boru ve ek parça üretiminde kullanılan hammaddeler MRS ile sınıflandırılır. MRS,malzemenin 20 oC de 50 yıl süre ile iç basınca gösterdiği mukavemet değeridir.
HAMMADDE SINIFI | MRS(MPa) DEĞERİ |
PE 32 | |
PE 40 | |
PE 63 | |
PE 80 | |
PE | 10 |
Yüksek kalitesi ile öne çıkmaktadır. PE içme suyu boruları mız gelişen Petrokimya teknolojisinde varılan en son nokta olan 3. jenerasyon Pe borulardan üretilmektedir. HDPE (High Density Polyethylene) yani Türkçe ifadesi ile Yüksek Yoğunluklu Polietilen yıllarda ortaya çıkmıştır. PE Boru ların Çevresel gerilme değeri (σ) ilk zamanlarda 3,2 Mpa'ya işaret ederken zamanla geliştirilen bu ürün 6,3 - 8,0 ve 10,0 Mpa değerlerine yükseltgenerek bugünki PE haline gelmiştir. Pe borular, hdpe borular Bu değerlerin yükselmesi şu anlama gelmektedir. Yüksek çevresel gerilme değeri daha güçlü bir hammadde yapısı , buda daha ince et kalınlığı ile daha dayanımlı boru elde ederek daha fazla su iletimi sağlamasıdır.
KUZEYBORU olarak kalite laboratuarlarımızda gelişmeleri çok yakından izlemekte ve sürekli araştırmalar yapmaktayız. Pe Boru larımız 20 mm - mm kadar en üst kalitede üretilmektedir. Polietilenin özellikleri sayesinde, basınçlı temiz su sistemlerinde kullanılan boru tipleri içerisinde en iyi alternatiflerden biri olmasını sağlar. Yeraltı ve yerüstü basınçlı su şebeke hatları, Deniz deşarj projeleri, balık üretme çiftliği üretim kafesleri yapımında kullanılırlar. Polietilen boruların yer üstünde siyah renklileri kullanılmaktadır. KUZEYBORU üretiminde PE+ grubu hammaddeleri tercih etmektedir. Kaliteli hammadde ile üretilen kaliteli pe borularımız tek tek test edilerek sevk edilmektedir.
Polietilen ile yapılan borular °C ile +60 °C gibi çok yüksek sıcak aralığında güvenle kullanılabilir.
Polietilen Boru en az 50 yıl kullanım ömrü vardır.
Polietilen borular özgül ağırlığının düşük olması nedeniyle taşıması kolay ve ucuzdur.
Polietilen borular esnekliği nedeniyle depremlerden en az etkilenen türdür.
İyi derecede aşınma, sürtünme ve paslanmaz özelliğine sahiptir.
Polietilen Borular Kimyasal maddelere karşı oldukça dayanlıklıdır.
Kaynak ve birleştirme yöntemleri oldukça basittir.
İyi bir maliyet ve performans verimine sahiptir.
Su ile kimyasal etkileşimde bulunmadığından dolayı suyun görünüşüne tadına kokusuna vs. etki etmez. Bu sebepten dolayı su taşınmasında en çok tercih edilen türdür.
Polietilen hammaddesi çok iyi sıkıştırma özelliğine sahip olduğu için yüzeyi pürüzsüz üretilebilir. Yüzeyinde organik maddeler tutunmasına izin vermez.
Polietilen borular elektriği iletmezler.
Polietilen Borular asitlere ve alkalilere karşı oldukça dayanıklıdır. Sadece nitrik asitten zarar görür.
Polietilen Borular mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır.
Polietilen Borular Organik çözücülerde çözünme yapmazlar.
PPRC, “polypropylene random copolymer” kısaltmasıdır. Sektörde plastik boru ve parçaları olarakda bilinmektedir.
Peki PPRC nedir: “Polipropilen Rastgele Kopolimer” olarak Türkçe’ye çevrilebilir. Bugün kısaca PPRC olarak ifade edilen, hafif ve pürüzsüz, iç yüzeyi pürüzsüz ve parlak, hijyenik, kolay kurulum gibi plastik boru endüstrisinin avantajlı yönlerini taşıyan, bina içi ve soğuk galvanizli borulara karşın sıcak su sistemleri için vazgeçilmez bir çözüm olmuştur. Binalarda sıcak ve soğuk su tesisatları aşamaları için kullanılan her türlü PPRC Boru ve Ek Parçaları en yüksek kalitede hammaddeler kullanılarak üretilmektedir. Yazımızda ppr ve pprc arasındaki fark ve pprc boru tanımlarını detaylı şekilde açıkladık.
PPRC hammaddesi, ısı, basınç ve kimyasallar dayanıklılık açısından üç sınıfa ayrılır. Bunlar: Tip-1, Tip-2 ve Tip Hammadde PP-H (polypropylene homopolymer), Tip-2, Hammadde PP-B (polypropylene blockcopolymer), Tip-3, Hammadde PP-R (Polypropylene Randomkopolimer), kapsayan Tip-1 PP-H maddesidir. Tip-3 hammadde, Type-1 ve Type-2 hammaddelerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri açısından daha yüksek performans ve daha iyi özelliklere sahiptir. KAS şirketi, Türkiyede üretilen PPRC boru ve ek parçaları gibi PPR hammaddeleri ile üretilen ürünlerin toptan satıcısıdır.
KAS PPRC Ürünleri:monash.pw
Bu hammaddenin pprc boru endüstrisindeki en önemli özelliği, ısıya ve kimyasal tehlikelere karşı yüksek direnci. Soğuk ve sıcak su sistemlerinde başarılı bir şekilde kullanılan PP-R Boru ve Ek Parçaları PPRC’nin hammaddeye olan direncinden kaynaklanmaktadır. PP-R hammadde monomer yapısı, rastgele bir zincir oluşturur ve koruma altına alır PP-R Boru ve Ek Parçalar PPRC’nin hammaddesini üreten herhangi bir biyolojik maddeye izin vermez, renklendirilebilir, içinden geçen akışkanın tadı ve kokusunu korumada mükemmel özellikler sağlar. Uygun basınç ve sıcaklık değerlerini kullanırken, PPRC Boru ve Ek Parçaları ömrü 50 yıldan fazla olabilir.
1. 20 ° C ve 25 atm basınç, 50 yıllık kullanım ömrü.
2. 20 ° C ila +95 ° C Kullanım için uygundur. (Boru yalıtımındaki akışkanın donma noktası dikkate alınmalıdır.)
3. Bu nedenlerden dolayı dayanıklıdır.
4. Kimyasal maddelere karşı yüksek direnç.
5. İç yüzey kaygan ve parlaktır.
6. Su rengi, kokusu ve tadı değişmez.
7. Isı ve ses yalıtımı sağlar.
8. Çap bükülmesinin kaynak parçaları oluşmaz. Bu, kaynakta en yüksek performansı sağlar.
9. Montaj ve kurulumda % 70’e varan tasarruf sağlanabilir..
Aynı zamanda çevre dostu.
Plastik Boru sektöründe , PP-R (Polipropilen Random Copolimer) hammaddesi ile cam elyaf takviyeli polipropilen hammaddelerinin birleşimi ile üretilen Fırat Kompozit Boruve Ek Parçaları; iç yüzeyinin kaygan ve parlak olması, kireçlenme ve paslanma yapmaması, hijyenik olması, montajının kolay olması gibi avantajlı yönleriyle günümüz bina içi soğuk ve sıcak su tasisatlarında plastik boru sektörünün vazgeçilmez çözümü olmuştur. Her türlü bina içi sıcak ve soğuk su tesisatlarında kullanılan Fırat Kompozit Boru ve Ek Parçaları, PP-R (Polipropilen Random Copolimer) olarak tanımlanan Tip-3 sınıfı hammaddeden üretilmektedir.
- Fırat cam elyaf katkılı PP-R borular folyolu borulara yakın bir ısıl genleşme katsayısıma sahip olduğu için folyolu boruların kullanıldıkları alanlarda rahatlıkla kullanıla bilirler.
Cam Elyaflı PP-R için : 0, mm/mK
Folyolu Boru için: 0, mm/mK
Bir adet cam elyaflı PP-R boru kaynak süresi | 20,8 sn |
Bir adet folyolu PP-R boru kaynak süresi | 30,3 sn |
Cam elyaflı PP-R boru kaynağındaki zaman kazancı | 9,5 sn |
adet kaynak için toplam zaman kazancı | 47,5 dk |
Alüminyum ısı iletimi kat sayısı: W/mK
Cam Elyaf ısı iletimi katsayısı: 1,10 W/mk
Kompozit boruların iç ve dış yüzeyleri, büyüteç kullanmaksızın çıplak gözle kontrol edildiğinde düzgün, temiz, çentiksiz, kabarcıksız ve gözeneksiz olmalıdır. malzeme görünür safsızlıklar etmemelidir. boru uçları temiz boru eksenine dik olarak kesilmiş olmalıdır.
Plastik boru sektöründe Fırat Kompozit Boru ve Ek Parçaları özellikle sıcak su geçişi olan tesisatlar için tasarlanmıştır.Kompozit Boru ve Ek Parçalarda kullanılan yüksek yalıtım özellikli orta katman, borunun genleşmesini ve sarkmaları engeller.
Fırat Kompozit Boru ve Ek Parçaları bina içi soğuk ve sıcak su sistemlerinde kullanılan basınçlı boru sistemidir. Çok katlı yapıya sahiptir. Orta katman cam elyaf takviyeli PP-R (polipropilen random copolimer), dış ve iç katman PP-Rhammaddesinden oluşur. Hizmet Sınıfı 1/10 bar boru grubunadır. 20ºC'de 20 bar basınç altında 50 yıl çalışmaya uygun olarak tasarlanmıştır.
Fırat Kompozit Boru ve Ek Parçaları uygun basınç ve sıcaklık değerlerinde kullanıldığında kullanım ömrü 50 yıldan fazladır.