Rahimde Sıvı Birikmesi Neden Olur

Tüplerde sıvı birikmesinin tıbbi dilde karşılığı hidrosalpenkstir. Hidrosalpenks tüplerde enfeksiyona bağlı olarak gelişmektedir. Tüplerde sıvı birikimine neden olan enfeksiyonlar çoğu zaman kadınlar tarafından fark edilememektedir. Hidrosalpenks özellikle kronik kasık ve karın ağrılarına, kısırlığa ve düşüklere neden olabilmektedir. 

Kadınlarda sağda ve solda olmak üzere iki adet tüp bulunmaktadır. Bu tüplere tıbbi dildeki karşılığı “fallop tüpü” dür. Fallop tüpünün görevi; her ay büyüyüp çatlayan folikül içinden çıkan yumurtacığı yakalayıp spermle karşılaşıp birleşmesini sağlamak için rahime doğru ilerletmektir.  Tüplerin uç kısmında darlık veya tüplerin tıkalı olması nedeniyle, tüp içindeki sıvı dışarıya akamayacağı için tüplerin içinde sıvı birikimi gelişir. Bu şekilde tüplerde sıvı birikmesine hidrosalpenks denilmektedir. 

Bu konuyla ilgili olarak sıklıkla karıştırılan bir durumu vurgulamak gerekir; hidrosalpenks tüplerde sıvı birikmesidir, rahimde sıvı birikmesi veya yumurtalıklarda sıvı birikmesi değildir. Rahimde sıvı birikmesi bundan çok farklı bir durumdur. Bir diğer yanlış tanımlama “hidrosalpinks”tir, tüplerde sıvı birikiminin doğru tanımı hidrosalpenkstir. 

Hidrosalpenks (Fallop Tüpü Tıkanması) Belirtileri Nelerdir?

Tüplerde sıvı birikiminin miktarına göre hidrosalpenksin farklı dereceleri vardır. Hidrosalpenksin derecesi hafif, orta, şiddetli olabilmektedir. Hafif düzeyde hidrosalpenksi olan kadınlarda çoğu zaman herhengi bir belirtiye neden olmaz. Ancak şiddetli hidrosalpenksi olan kadınlarda ciddi kasık ve karın ağrısına yol açmaktadır.  

Hidrosalpenks derecesinden bağımsız olarak kısırlığa veya tekrarlayan düşüklere neden olabilmektedir. Özellikle tekrarlayan düşükleri olan veya hamile kalamayan kadınlarda mutlaka tüpler sıvı birikimi açısından değerlendirilmelidir. 

Hidrosalpenks olup hamile kalanlarda düşük riski artmaktadır; çünkü tüplerde biriken sıvı rahim içine doğru akarak embriyonun rahim iç zarına tutunmasını veya tutunsa bile yerleşmesine engel olmaktadır. 

Hidrosalpenks Tanısı Nasıl Konulur?

Hidrosalpenks (tüplerde sıvı birikimi) tanısı ultrason veya rahim filmiyle konulmaktadır. Uzun süreli kasık ağrısı şikayeti olan veya kısırlık problemi olan hastalar mutlaka ultrason veya rahim filmiyle tüplerde sıvı birikimi açısından değerlendirilmelidir. 

Ultrasonun tüplerde sıvı birikimin saptamada etkinliği düşüktür, tüplerde ciddi miktarlarda sıvı birikimi olan kadınlarda ultrasonla hidrosalpenks tanısı konabilir. Hafif orta şiddetteki hidrosalpenks ultrasonla saptanamayabilir.

Rahim filmi tüplerde sıvı birikimi olup olmadığını ortaya koyan en etkin testtir.  hafif düzeydeki hidrosalpenks olgularını dahi saptayabilmektedir. 

Hidrosalpenks (Tüplerde Sıvı Birikmesi) Neden Olur?

Hidrosalpenks (tüplerde sıvı birikmesi) geçirilmiş enfeksiyonlar, çikolata kisti hastalığına nedeniyle gelişen yapışıklıklar ve geçirilmiş tüp ameliyatlarına bağlı olarak gelişir. Enfeksiyonlar, yapışıklıklar tüplerin uç kısmında daralma veya tüplerin tıkanmasına neden olur. Tüplerin tıkalı olması, sıvının tüpün ağzından dışarı akamamasına ve sıvının tüpler içinde birikmesine yol açar. 

Hidrosalpenks Tedavisi

Hidrosalpenks saptanan kadınlarda tedavi için sıklıkla ameliyat gerekmektedir. Hidrosalpenks ameliyatı laparoskopi (kapalı ameliyat) ile gerçekleştirilebilmektedir. Ameliyat sırasında tüplerin uç kısmındaki hafif düzeydeki yapışıklıklar açılarak tüplerde genişleme tedavi edilerek hidrosalpenks tedavisi gerçekleştirilmiş olur. Ancak durum her zaman bu şekilde olmuyor, çünkü çoğu zaman tüplerin uç kısmı ve tüpler; enfeksiyon, yapışıklıklar, ciddi miktarda sıvı birikimi nedeniyle yapısal olarak hasarlanmış oluyor. Yapısı ileri derecede bozulmuş olan tüpleri tekrar düzeltmek mümkün değildir. Hidrosalpenks ameliyatında tüpler bağlanabilir veya tüpün tamamı alınabilir. 

Şiddetli kasık ağrıları olan ve çocuk istemeyen kadınlarda tüplerin alınması gerekebilir.  Ancak çocuk sahibi olmak isteyen kadınlarda kasık ağrısı şikayeti yoksa, tüplerde ciddi boyutlarda şişme yoksa tüp bebek tedavisi öncesinde sadece tüpleri rahimden çıktığı bölgeden bağlamak yeterlidir, tüplerin alınmasına gerek yoktur. 

Hidrosalpenks Tüp Bebek

Hidrosalpenks varlığı tüp bebek tedavi başarısını %50 azaltmaktadır. Tüp içinde birikmiş sıvı rahim içine doğru geri akarak embriyonun rahim iç zarına tutunmasını engellemektedir, ayrıca tüp içinde beklemiş sıvının embriyo üzerinde toksik etkisi bulunmaktadır. Tüp bebek tedavisine başlamadan önce veya embriyolar elde edilip dondurulduktan sonra tüp veya tüpler rahimden çıktığı bölgeden bağlanır.  

Tüp Açma Ameliyatı

Tüp açma ameliyatının başarı şansı tüpleri kendiliğinden tıkanmış hastalarda çok düşüktür. Sadece tüplerin uç kısmında hafif derecede yapışıklıklar varsa bu yapışıklıklar düzeltilerek tüpler açılabilir, bunun dışında tüplerin açılma şansı çok düşüktür. 

Çocuk istemeyen ve tüplerini bağlatmış olan kadınlarda tekrar çocuk istemi olursa tüpler açılabilir. Tüplerin bağlandığı yer ameliyat sırasında tespit edilip bu kısım düzeltilerek tüpler açılabilir. Ancak tüp açma ameliyatı sonrasında tüplerin sağlıklı olarak çalışma şansı %50-60’tır. Tüp açma ameliyatı olan kadınlarda gebelik oluştuğunda dış gebelik olma ihtimali artmaktadır.  

Tüp Açma Ameliyatı Fiyatları

Tüp açma ameliyatı fiyatları İstanbul’da hastanelere ve ameliyat tekniğine (kapalı ameliyat, açık ameliyat) göre değişiklik göstermektedir. Kapalı yöntemle (Laparskopik) tüp açma ameliyatı fiyatı yaklaşık olarak 10.000-15.000 TL arasında değişmektedir. Açık yöntemle tüp açma ameliyatı fiyatı daha düşüktür. 

Bunun dışında tüp açma ameliyatı fiyatları; hastanede yatış süresi, kullanılan aletlere göre değişebilmektedir. Ameliyat öncesinde mutlaka detaylı fiyat bilgisi alınmalıdır. 

Tüplerin Alınması Ameliyatı

Tüplerin alınması ameliyatı belirli şartlarda uygulanmaktadır. Bunlar;

• tüplerinde sıvı birikimi olup tüpleri şişmiş, fonksiyonunu kaybetmiş olup ciddi kasık ağrıları olan kadınlar
• tüp bebek tedavisi öncesinde tüp bebekle hamile kalma şansını arttırmak için
• tüplerde kötü huylu hastalık düşünülüyorsa
• rahmi alınacak hastalarda ileriki dönemde yumurtalık kanseri riskini azaltmak için tüplerde alınmaktadır.  

Tüplerin alınması ameliyatı kapalı yöntemle (Laparoskopi) gerçekleştirilebilir. Kapalı ameliyat sonrasında 1. gün hasta taburcu edilmektedir.

Tüplerde Sıvı Birikmesi ile İlgili Sorulan Sorular

Tüplerde Sıvı Birikmesi Tehlikeli mi?

Tüplerde sıvı birikimi sonrasında biriken sıvının ilerleyen yıllarda tüplerde kanser riskini artırabileceği ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır. Ancak çalışma sonuçları sınırlı olduğundan dolayı, tüplerde sıvı birikimi ile kanser arasında doğrudan bir bağlantı kurmak için elimizde yeterli kanıt yoktur. 

Tüplerde Sıvı Birikmesi Ağrı Yapar mı?

Tüplerde ciddi miktarlarda sıvı birikimi kadınlarda kasık ve alt karın bölgesinde kronik uzun süreli ağrılara neden olabilmektedir.  

Tüplerde Sıvı Birikmesi Kendiliğinden Geçer mi?

Tüplerde sıvı birikimi genellikle kendiliğinden geçmez. Bazen enfeksiyon sırasında tüplerde geçici sıvı birikimi, ödem olabilmektedir, enfeksiyon geçince tüpler düzelmektedir. Ancak uzun süredir tüplerde sıvı birikimi varsa ve biriken sıvı miktarı fazla ise; kendiliğinden düzelme beklenmemektedir.

Rahimde sıvı birikmesi, rahmin iki tarafında bulunan, yumurtayı rahim boşluğuna ulaştıran fallop borularında tıkanma sonucunda meydana gelir. Boruların biri ya da ikisi birden tıkanırsa bu sorun yaşanabilir. Bu sorun tıpta hidrosalpinks olarak tanımlanır. Bu şekilde biriken sıvılar fallop tüplerindeki doku tarafından üretilir.

Rahimde sıvı birikmesi yumurtalıkta ya da fallop tüplerinde iltihaplanmaya neden olur. Tedavi edilmediği takdirde, enfeksiyon nedeniyle fallop tüplerinin ucu yapışır. Bu yüzden karın boşluğuna akması gereken sıvı tüp içinde birikmeye başlar.

Rahimde sıvı birikmesinin belirtileri nedir?

Genellikle belirti vermeyen bu sorun, bazen kasıkta ağrıya ya da bu alanda bası hissine neden olabilir. En fazla görülen belirti ise, cinsel ilişki sırsında duyulan ağrıdır. Bu nedenle sorun vajinismus ile karıştırılabilir. Ancak bunun ayırıcı tanısı ağrının kasıkta hissedilmesidir. Vajinismus vajina girişinde ağrı yapan bir sorundur. Ağrılar devamlı olarak etkili olabileceği gibi, dönemsel olarak ta görülebilir. Hastalar genellikle kısırlık nedeniyle doktora giderler.

Rahimde sıvı birikmesi teşhisi nasıl yapılır?
Kadının yapılan muayenesi sırasında, ultrason tetkikinde rahimdeki sıvı görülebilir. Kesin tanı koymak için, HSG Histerosalpingografi yapılmalıdır. Rahim ve fallop tüplerinin içi bu şekilde değerlendirmeye alınır.

Rahimde sıvı birikmesi kimleri etkiler?
Genellikle fallop tüplerinin enfeksiyon nedeniyle tıkanmasından kaynaklandığı için, cinsel yolla bulaşan hastalıkları olan kadınlarda daha fazla görülen bir sorundur. Bazen kürtaj gibi rahme yapılan müdahaleler sonrasında da görülebilir. Bu yüzden genç yaştaki kadınlarda ve aktif cinsel yaşamı olanlarda daha sık görülür.

Rahimde sıvı birikmesi kısırlık yapar mı?
Rahim ve yumurtalıklar arasındaki bağlantıyı fallop tüpleri kurmaktadır. Yumurtlamadan sonra karın içine salınan yumurta burada fallop tüplerinin uçlarında bulunan parmakçık gibi yapılarla yakalanır. Buradan tüpün içine gönderilir. Tüpün içinde tüycükler vardır. Bunlar yumurtanın rahme kadar gitmesini sağlar. Eğer sperm ve yumurta buluşursa, gebelik oluşur. Böylece embriyo meydana gelir. Embriyo rahme ulaşmadan yaklaşık 4 gün fallop tüplerinde kalmaktadır. Tüplerde tıkanıklık olursa, gebeliğin olması beklenemez. Çünkü embriyo rahme ulaşamaz. Bu yüzden rahimde sıvı birikmesi kadında kısırlığa yol açan bir etkendir.

Rahimde sıvı birikmesi tedavisi nasıl yapılır?
Bunun tedavisi çeşitli etkenlere göre değişmektedir. Hastanın çocuk sahibi olmak istememesi halinde düzenli olarak takip edilmesi yeterli olur. Çünkü enfeksiyon sonucunda yeniden bu sorun yaşanabilir. Çocuk isteyen hastalar ise, bu durumda yardımcı üreme yöntemlerine başvurabilir. Yumurta ve sperm laboratuvar koşullarında döllendirilerek, rahme yerleştirilir. Bu şekilde fallop tüplerine gebelik için gerek kalmaz. Bu seçenekten önce hastalarda laparoskopik yöntemle tüplerin açılması işlemi de uygulanabilir. Bu cerrahi girişim genel anestezi altında yapılır. Bu sayede tüplerin ucundaki yapışıklık açılabilir. Ancak bu her zaman yeterli bir uygulama olmaz. Rahimde biriken sıvı basınç yaparak tüplerdeki tüycüklere zarar vermiş olabilir. Enfeksiyonda tüplerin içinde yapışıklığa neden olabilir. Tüplerin ucu operasyonla açılsa bile, cerrahi işlemden dolayı yeni bir yapışma olabilir. Bu yüzden hasta için en doğru karar doktoru tarafından verilmelidir.

Tüplerde sıvı olması yani Hidrosalpinks denilen durum, tüp bebek tedavisini doğrudan etkileyen bir sorundur. Tüplerde sıvı olması, içeriye transfer ettiğimiz embriyonun orada tutunma şansını yarı yarıya etkiler. Bu nedenle tüp bebek tedavisinden önce bu tüplerin alınması gerekir.

Tüp bebek tedavisindeki başarısızlığınızın nedeni Hidrosalpinks olabilir Tüplerin tıkalı ve içlerinin sıvı ile dolu olması olarak tanımlanan Hidrosalpinks tedavi edilebilen bir hastalıktır.

Hidrosalpinks etkilerini ve tedavisi

Tüp bebek tedavisi hem maddi hem manevi olarak zor bir süreç. Bu tedavi esnasında başarısızlığa sebep olabilecek her türlü detay özenle incelenmeli ve tedavi edilmeli. Araştırmalar tüplerin uçlarının tıkalı ve içlerinin sıvı dolu olduğu durumlarda (hidrosalpinks) tüp bebek uygulamalarının başarısız olduğunu göstermekte.

Hidrosalpinks tek taraflı olduğunda bile başarısızlığa neden olabiliyor. Hamilelik oranlarının ultrasonda tüplerin içinde sıvı görüldüğü durumlarda, tüplerin tıkalı ancak ultrasonda içinde sıvı gözlenmediği durumlara göre daha düşük olduğu bilinmekte. Hidrosalpinkste tüplerin alınmasının tüp bebekte başarı şansını artırdığı gösterilmiştir.

Hidrosalpinksin etkileri

Tüp bebek öncesi tüplerin alınmasının, yumurtalık kanlanmasını ve cevabını bozup bozmadığı uzun süre tartışılmıştır. Ancak yapılan çalışmalar, tüplerin alınmasının gebelik oranlarını ve elde edilen yumurta sayısını etkilemediğini gösteriyor. Hidrosalpinksin içindeki sıvının nasıl etkili olduğu, başarıyı neden azalttığı tam olarak ortaya konulamamıştır. Genel olarak bu sıvının rahime doğru akmasının hem mekanik hem de kimyasal olarak embriyonun rahim içine tutunmasını engellediği düşünülmekte.

Tüp bebekte hidrosalpinks

Her ne kadar hidrosalpinks tedavisinin tüp bebeğe başlamadan önce yapılması tavsiye edilse de, bazı durumlarda hidrosalpinks tüp bebek tedavisinin herhangi bir aşamasında tespit edilebilir. Bu gibi durumlarda elde edilen tüm embriyoların dondurulması tavsiye edilir.

Embriyo transferi hidrosalpinks tedavisi sonrası yapılmalı. Aynı öneri rahim içinde sıvı görüldüğü durumlar için de geçerlidir. Hidrosalpinks tedavisinde tüplerin alınmasının yanı sıra, tüplerin açılması (salpingostomi), tüplerin bağlanması, ultrasonla tüp içindeki sıvının boşaltılması gibi tedavi yöntemleri de önerilir. Ancak bu uygulamaların hangisinin tüplerin alınma tedavisinin yerine geçebileceği henüz belirlenememiştir.