Recep Ivedik Sahne Konuşması

Recep İvedik'e Gülmek

Cem Kayalıgil

Recep İvedik 2

Yönetmen: Şahan Gökbakar

Senaryo: Şahan Gökbakar, Serkan Altuniğne, Togan Gökbakar

Oyuncular: Şahan Gökbakar, Gülsen Özbakan, Efe Babacan,

Çağrı Büyüksayar

Görüntü Yönetmeni: Ertunç Şenkay

Müzik: Oğuz Kaplangı

/’/Türkiye

Şahan Gökbakar’ın bol ratingli televizyon programı “Dikkat Şahan Çıkabilir”den çıkma “şehirli maganda” Recep İvedik, geçtiğimiz sene beyazperdede boy göstermesinden bu yana, hiç şüphe yok, ülkedeki en popüler kurmaca karakter. 4,3 milyon seyirciyle buluşmasıyla birlikte marka değeri yüksek mi yüksek Turkcell’in televizyonlarda en çok dönen reklamlarında da sıklıkla karşımıza çıkmaya başlamış, sesi cep telefonlarına düşmüş, birçok gazete yazısında konu edilmiş, çok izlenilirliği gazetelerin haftasonu eklerinde incelenip duran bir vakadan söz ediyoruz. İkinci filmi ciddi sayıda bir kopyayla yeni gösterime girmiş, ilk üç gündeki gişe başarısı rekor kırmış, yapımcısının “en az 5 milyon kişi” tarafından seyredileceğini tahmin ettiği bu tek-adam gösterisi, haliyle güncel sinema gündeminin de baş sıradaki konusu oluyor.

Recep İvedik , seyirciyi gülmekten kırıp geçiren bir tip. Sunduğu güldürünün basitliği ve yalınlığı, bunu talep ve kabul eden seyirci kitlesinin sayısal büyüklüğünü garantileyen cinsten. “(Yazılı değil) sözlü kültüre dayanıyor oluşumuz” klişesini bir kez daha doğrulayan bir güldürü bu: En açık örnekleriniNasrettin Hoca’da, Bektaşî fıkralarında, Karagöz-Hacivat’ta, Turist Ömer’de ve G.O.R.A ile A.R.O.G’un Arif’inde bulabileceğimiz; anlık mizansenlere gösterilen sözlü reflekste kendisini ortaya koyan, toplumca onayladığımız bir hazırcevaplık; Recep İvedik’i de komik kılan en temel özellik. Recep İvedik’in sözlü geleneğe hangi biçimde eklemlendiğini görmek için, önce, bu hazırcevaplık timsallerinin görünümü oldukları değerleri saptamak yerinde olacak: Nasrettin Hoca ve Bektaşî fıkralarını bitiren son sözler (“punchline”), aklın (bir tür görmüş geçirmişliğin) bir çırpıda dile gelebilişindeki şaşırtıcılığa yaslanan bir güzelliğe sahiptir; fıkra dinleyicisinde, kabul görmüş bir özlü sözün çarpıcı düşündürücülüğüne yakın bir etki bırakır. Karagöz oyunlarında ise Karagöz’ün Hacivat’la girdiği diyalog, eğitimli akıl (bugünden bakıldığında rasyonel akıl) ile eğitimsiz aklın çarpışmasına sahne olur; belki diyalektik süreçle de bağdaştırılabilecek bu çarpışma, “aklın yolu”nun türlü türlü oluşundaki zenginliği ortaya koyar.

Özellikle bu kaynaklarda parlayan sözlü kültürün, güldürü sinemamıza bir kahramanda vücut bularak çıkartma yapışının en klasik örneği olan Turist Ömertiplemesinde Sadri Alışık; argosuna karşın ruhununun temizliği apaçık olan halk çocuğunun, kendisine yabancı ortamlarda ayakta kalışının komedisini sunar. Turist Ömer sıradan olmasına sıradan bir Türk’tür; ama bu alt sınıftan sıradan vatandaşın hınzırlığındaki abartı, onu hem komik hem izlenilir hem de klasik kılar. Turist Ömer’in ’lerdeki ikizi olarak yorumlanabilecek Arif’e (Cem Yılmaz) geldiğimizde hınzırlık artık köşe dönmeci kurnazlıkla eşanlamlı olmuştur. Ömer’in yaşamda kalmasına yeten zeka, çok daha hırslı bir tip olan Arif’te, içine düştüğü ortamda bulabildiğinden fazlasını koparmaya yönelik oyunların kurulması için kullanılmaktadır.               

En az Turist Ömer ve Arif kadar klasikleşmeye aday Recep İvedik ise diğer ikisinin yanında hemen hiç albenisi olmayan bir kurmaca lafazan. Tiksinti verecek raddede kıllı vücuduyla, kaşları ve sakalıyla, pek de şirin olmayan iriliğiyle; kahkahası, patavatsızlığı, fütursuzluğu, kabalığı, ilkelliği ve küfürbazlığıyla sinemamızın (ve reklam dünyasının) görüp göreceği herhalde en itici tip (umarım daha beterini görmeyiz!). Gelgelelim tüm bu olumsuzluğuna karşın bir arzı var, ve o da hiç mi hiç elitizm eleştirisi veya iğrençliğinin cazibesi falan değil. Recep İvedik’in bir çekiciliği veya güldüren bir yanı varsa, bundaki bütün sır, şu ya da bu kişiye veya durum üzerine yapıştırdığı laflar (arada sırada da o şaklatmalı el hareketini çekişi). Neye ne tepki vereceği kesinlikle öngörülemez birisi Recep: Yere düşmüş cüzdanı sahibine ulaştırmak için İstanbul’dan Antalya’ya yol tepen, karşılığı olarak sunulan tatil teklifini samimiyetle reddeden (sonra çocukluk aşkına yakınlaşmak için teklifi kabul eden), kendisi için önemli olan bir kese misketi yanından ayırmayacak kadar ahlaklı ve duygulu bir adam; aynı zamanda, vaktiyle üst komşusunu, yukarıdan bakkala sallandırdığı alışveriş sepetinin ipini çekerek aşağıya düşürmüş olduğu da ima edilen birisi; yol soran birine yanlış tarif vererek kendisini gideceği yere taşıtacak kadar edepsiz, suşi restoranında kulağını temizlemek için kullandığı yemek çubuklarını masada az sonra karşısına geçecek misafirininkilerle değiştirecek kadar fütursuz. Açık büfe nedir bilmeyen (öğrenince de bunu sömürecek kadar görgüsüz olan); suşiye, wasabiye, zincir cafélerdeki kahve türlerine, aerobik ve yogaya, internette sevgili/partner bulma sitelerine hepten yabancı birisi Recep İvedik; diğer taraftan tüplü dalış takımı cihazlarından haberdar, pistte hiç de fena dans etmiyor, saatlerce denizde kalabilecek kadar dayanıklı, şarap değerlendirme lisanını ve fotoşopla ilgili kimi detayları biliyor gibi görünüyor, vs. İyi ama kimdir bu adam? Bir tipleme için gereken asgari tutarlılığa bile sahip olmayan Recep İvedik nedir, gerçek hayatta neye karşılık gelir ya da neyin abartısı olarak beyazperdeye yansımaktadır? Açık olan şu ki iki filmin senaryosunda da bu hiç umursanmamış ve bundan bilinçli olarak kaçınılmış: Recep İvedik’in kimliği özellikle tutarsız ve belirsiz bırakılmış ki her sahnede (skeçte) yapabilecekleri ve söyleyebilecekleri sınırsız olsun.

Öykülerde doğal bir örgü ve akışın kurulmasına da engel olan bu tavrı, Recep İvedik filmlerinin arkasındaki gişeci zihniyetin en bariz dışavurumu olarak görüyorum. Bu çiğ zihniyet, bütünüyle absürt bir toplama olan Recep İvedik tipine filmlerde sağlanan özgürlük alanının o denli sınırsız olmasına yol açmış ki birçok mizansende figurasyona bile hiç gerek görülmemiş: Örneğin ilk filmde aerobik sahnesinde Recep İvedik’in acayip kıyafetinin ve gaz çıkartmasının sadece Sibel tarafından görülmesinde, teknede olanlara (Recep’in dalış hocasına laf sokması, hareket çekmesi, Sibel’in annesinin fenalaşması) hiçkimsenin müdahale etmemesinde, Recep’in açık büfeyi bütünüyle kendi önüne almasına sadece otel müdürünün ses çıkartmasında olduğu gibi; veya ikinci filmde market kasasında adamımızın müşterinin mahremiyetini suistimal eden konuşmasına kimsenin karşılık vermemesinde, eczane sahnesinde eczane sahibinin Recep’e tâ sahnenin en sonunda çıkışmasında olduğu gibi İki filmde de Recep İvedik’in dizginsizliğine yapılan vurgu o kadar esaslı ki çekim ve sahneleri bir tek o dolduruyor (bunda onun kocamanlığının da payı var), bir de –varsa- o sırada diyalogda olduğu diğer bir-iki kişi. Çevreye verdiği rahatsızlığın niteliği ve niceliği sadece birkaç kişi ile seyircinin umurunda; sahnedeki diğer kişilerse sadece bedensel fon olarak bırakılıyorlar, tepkisizce oldukları yerde dikiliyorlar. Ya da çok çok, ikinci filmdeki kokteyl sahnesinde Recep İvedik’in DJ masasını ele geçirmesinden sonra olanlar gibi, hoşlarına giden bir şeyle karşılaştıklarında buna doğrudan adapte oluyorlar, onun çaldığı müzikle derhal göbek atmaya başlıyorlar, ama bir kez dönüp de DJ’e ne olduğuna bakmıyorlar.

İki filmde de adeta bir dokunulmazlığı ve görünmezliği var kahramanımızın. Bunlar  ve karakterindeki tutarsızlıklar -mesela ikinci filmde oyun konsolunda futbol oynayan, evine HD televizyon isteyen, ölüm döşeğindeyken bile torununa okkalı bir küfrü yapıştıran fırlama ninede olduğu gibi- bilinçli bir absürt güldürü anlayışıyla sunulsaydı, Recep İvedik fikrinden, özgünlük taşıyan yenilikçi durum komedileri çıkartılabilirdi. Veya Şahan Gökbakar’ın cüssesine karşın rahatlıkla kotarabildiği beden komedisinden (ilk filmdeki dans sahnesini veya Recep’in havuz kenarında arıyla cebelleşmesini hatırlayın) daha fazla yararlanılsaydı, Recep İvedik çok daha nitelikli bir tipe dönüşebilirdi.  Ancak senaryo ve yapım ekipleri en kolayına gitmeyi seçmiş ve bu karman çorman tipi basit bir yeni argo üreteci ve görgüsüzlük timsali olarak kullanmakla yetinmiş. Karşılığında istedikleri şeyi fazlasıyla aldıkları ise gün gibi ortada. Ankara’da öğleden itibaren her 20 dakikada bir, bir sinema salonunda Recep İvedik 2’nin gösterimi başlıyor.

Recep İvedik filmleri seyirciyi, kahramanın içine düştüğü-girdiği ortamla olan uyumsuzluğuyla güldürüyor. Bu güldürü türünün üzerine kurulmuş öykülerin iki tipik finali vardır: Ortamla olan uyumsuzluğu envai çeşit sorun çıkarttıktan sonra, kahraman ile çevresi uzlaşır (kahraman genellikle “kahraman”laşır); uzlaşmanın ardındansa  kahraman, ya ödüllendirilip daha mutlu bir geleceğe adım atar (ör. 80’lerde çekilmiş birçok Kemal Sunal/Şaban filmi; G.O.R.A; daha eski zamanlardan Chaplin’in kısa metrajlı kimi Şarlo filmleri ve Altına Hücum’u) ya da yine ödüllendirilir, ama alışık olduğu ortama, eski yaşamına geri dönmek durumunda kalır (çünkü o “oraya” aittir – ör. Turist Ömer Uzayda; Salak ile Avanak; yine Chaplin’in diğer kısa metrajlı Şarlo filmleri ve Sirk’i). Bu çerçevede ele alındığında Recep İvedik ikilemesi atipik görünüyor: Kahramanımız ilk filmde Antalya’dan bir dost çevresi (kamyoncular derneği ve otel komisi) kazanarak ayrılıyor; ama filmin romantik anlatısı yarım yamalak kurulup (Sibel nasıl oldu daRecep’ten hoşlanır hale geldi?) aceleyle sonlandırıldığından havada kalıyor. İkinci filmde ise Recep kaba kuvvetle bir saygınlık kazanıveriyor (bu nasıl olup da kuzeninin içine sinebiliyor?), önemli insanlarca alkışlanıyor; ama film orada bitmiyor, yapıştırma duran bir bölümle sona eriyor. İki filmde de Recep aslında hedeflerine tam anlamıyla ulaşamıyor (Sibel’le bir araya gelemiyor; ninesinin üç isteğinden birini karşılayamıyor) ve yaşamını kendi bildiği şekilde sürdürüyor - yalnız “kendi” bildiği şekilde: İki film izlememize karşın biz o yaşamı hâlâ bilmiyoruz. Ait olduğu güldürü türü bağlamındaki bu atipiklik; filmler kahramanla ve yabancı kaldığı ortamlarla bir tanışıklık kurabilmemizi sağlayabilselerdi, Recep İvedik ikilemesini türdeşlerinin yanında ayrıcalıklı kılabilirdi. Ancak şu haliyle bu atipiklik, sadece öykülerin başıboş akmalarından doğan bir şey; güldürü anlayışımıza veya sinemaya yenilik katan hiçbir özel ve etkileyici yanı yok.

Recep İvedik’te gülünç bulduğumuz şey, Recep İvedik 1 ve 2’den geriye kalan yegane şey: Recep’in en çok laflarında ortaya konan anlık tepkiselliği, yani bir çuval “asabi ve kompleksli” replik. Çağlardır sözlü kültürü yeniden üretip duruyoruz ve güldürünün en çok söze dayananını benimsiyoruz. Yok hayır, sorun bunda değil, buysak buyuz. Sorun, bizi güldüren sözlerin artık beyinden değil omurilikten çıkması. Turist Ömer ve Arif’in de bizi güldüren yanları, anlık sözlü patlamalarıydı; ama bu patlamalarla en azından, bizim feleğimizi şaşırtacak durumlarda ayakta kalabiliyorlar, arzuladığımız hazırcevaplıkla hayallerimizi gerçekleştiriyorlardı. Lafazanlıkları sayesinde bağ kurabildiğimiz bir ideal kimliğe kavuşuyorlardı. Günümüzün hazırcevabı Recep İvedik ise hiçbir şeyimizin karşılığı olmadan, sırf refleksleri çalıştırarak, milyonlarca peynir gemisi yürütebiliyor.

Recep İvedik, komedyen Şahan Gökbakar'ın bir tiplemesidir. Filminin çekimlerinin bir bölümü Bağcılar'da İnönü Mahallesi'nde, diğer kısmı ise Maldivler 'de yer alan Robinson ve Fun adalarında gerçekleştirilmiştir. Filmde Recep karakterinin oturduğu ev İstanbul'un Güngören ilçesindedir.

Sözleri[değiştir]

• Bu ne saçma hayat, bu ne serkeş hayat, bu ne dingil hayat ya? Bu ne kopuk hayat, bu ne manyak yaşam tarzı ya, bu ne bohem ya?
• Nedir senin derdin arkadaşım? Kafan mı iyi anlamadım ki!
• En kral entilekteli, afedersin, donumda silkelerim. Hayat adamıyım ben. Britanikha takip ederim.
• Kadının yaşı, erkeğin maaşı sorulmaz koçum! Biraz yol yordam öğren, dingil!
• Gonuşma layn!
• Agresifim! Kompleksliyim! Ama perdelerimi kaldırınca da kedi gibi bir insanım.
• A mı diyim, b mi diyim, c mi diyim, d mi diyim, ne diyim?
• Yürü git layn!
• Sen suya düşsen hiç batmazsın, biliyor musun? Neden, çünkü senin tipin kayık.
• Hayırdır? GBT'me mi bakıcan?
• Salih Abi, bana bi' yolluk yap.
• Lan ikiz dingiller, o dilini koparrıtım senin.
• 2 haftada bir hijjenik mendille temizlicem.
• Akülü araba mı bu?
• Sende sinsilik var. Yanıma 5 metreden fazla yaklaşma!
• Testesteronlarım!
• "Evcil hayvan aranıyor." Benden olur mu la? Hayvanım ama evcil değilim.
• Bah bahim bende öyle göz var mı? Bah bahim!
• Amanın a minnoş muck!
• Annem somun ekmeği arasına makado koyardı.
• Tavuğa dayanamam, tavukla yapamam, tavukla yaşamak zor geliyor bana, tavuk sevmiyorum, sevmiyorum!
• Ana felsefe, at gibi olacaz! Devinim, sinerji, pppppppprrrrrrrr!
• Bakalım bizim patron size ne kadar sokmuş? ama sen versen yeterli.
• Orama koma burama ko.
• Ekinler baş vermeden kör buzağı topallamaz.
• Bir gün bir palyaço varmış. Ağlayanları güldürürmüş. Bir gün o palyaço yoğun ağlama teşhisiyle hastaneye başvurmuş. Doktor ona o palyaçoya gitmesi gerektiğini söylemiş. Palyaço ona "O palyaço benim" demiş.

Diyalogları[değiştir]

• Konan Aşık: Buyurun bir karara vardıysanız.
  Recep İvedik: Bi' karara vardım, Mehmet Ali Atıf Bir diyom.
  Konan Aşık: Emin misiniz?
  Recep İvedik: Değilim.
  Konan Aşık: Son kararınız mı?
  Recep İvedik: Değil. Ama Mehmet Ali Atıf Bir diyom, hadi napacan şindi?
• Sibel: Ya niye o tarafa baktın.
  Recep İvedik: Memen koluma değdi ya biraz panik oldum.
• Murat: Merhaba, ben Murat.
  Recep İvedik: Koyayım da tur at.
• Recep İvedik: Salih Abi sen Facebook'a üye misin?
  Salih Abi: Değilim ama iyi bi' şeyse olabilirim.
  Recep İvedik: Boş ver, hiç bulaşma. Zaten çok amele kaynıyor, ben de çıkmayı düşünüyom.
• Recep İvedik: Bu sorumluluk sahibi değil dediğiniz bu rakır gençliği bile zincirlen aha böyle dolandırıp da cüzdanına sahip çıkarken, sen çıkamıyorsun ya. Bu ne saçma hayat, bu ne serkeş hayat, bu ne dingil hayat ya? Bu ne kopuk hayat, bu ne manyak yaşam tarzı ya, bu ne bohem ya? Acilen kendine gel. Böyle yaşam olmaz.
  Otel sahibi: Valla ne desiniz haklısınız. Bu zamanda sizin gibi dürüst, namuslu bir insan bulmak gerçekten zor. Değil mi Emin?
  Otel müdürü: Evet efendim, kesinlikle haklısınız.
  Otel sahibi: Sizin bu iyiliğinizin altında kalamam. Ya mutlaka borcumu size bir şekilde ödemek zorundayım. Naçizane şu zarfı kabul ederseniz.
  Recep İvedik: Dilenciye sadaka mı veriyon koçum?
  Otel sahibi: Estağfurullah.
  Recep İvedik: Ben bunu insanlık için yaptım, para için değil. Sonuçta hala insanlık ölmedi.
  Otel müdürü: Ama Recep Bey
  Recep İvedik: Gonuşma layn.
  Otel sahibi: Öyleyse otelimizde bir hafta misafir edelim sizi.
  Recep İvedik: Duymamış olayım Duymamış olayım. Hiç sevmediğim teklifler bunlar.
  Otel müdürü: Recep Bey en azından otelde
  Recep İvedik: Gonuşma layn. Topik. Kavuk. Dindük. Adam ol. Hadi bana müsaade. Daha kilometre yol gidecem yayan.
  Otel sahibi: Kartımı buyrun lütfen, üstünde numaram var ne zaman istersen arayabilirsin kardeşim.
  Recep İvedik: Ne zaman istersem ararım ha.
  Otel sahibi: Ne zaman istersen arayabilirsin kardeşim.
  Recep İvedik: Her türlü ihtiyacımda ararım.
  Otel sahibi: Ne zaman istersen.
  Recep İvedik: Her türlü durumda bir telefon uzağımdasın.
  Otel sahibi: Tamam.
  Recep İvedik: Muhsin Başaran koçum benim. Hadi Allaha'a emanet olun.
  Otel sahibi: Güle güle.
• Konan Aşık: Evet, Recep Bey'le yarışmaya devam ediyoruz. Kendisi onuncu soruda YTL'lik soruda C Milena cevabını vermişti. Bakalım doğru muymuş C Milena şıkkı?
  Recep İvedik: Bakalım.
  Konan Aşık: Evet, doğru cevap. YTL kazandı Recep Bey. YTL'ye ulaştınız Recep Bey gerçekten çok iyi bir yarışma çıkarıyorsunuz.
  Recep İvedik: Verir misin?
  Konan Aşık: Çeki mi arzu ediyorsunuz?
  Recep İvedik: YTL mi verir misin?
  Konan Aşık: Buyrun ben size çekinizi uzatayım, yarışmadan
  Recep İvedik: Çekilmeden.
  Konan Aşık: Çekilmeden veremiyoruz.
  Recep İvedik: Çekilmiyom ver.
  Konan Aşık: Yarışmaya devam edicez ama..
  Recep İvedik: Sen çeki ver.
  Konan Aşık: Buyrun çekinizi
  Recep İvedik: Devam et yarışmaya.
  Konan Aşık: Evet sıradaki soruya hazırsanız
  Recep İvedik: Hani edemiyodun.
  Konan Aşık: Ben imzalamadım çeki zaten.
  Recep İvedik: Ben imzalarım senin adına.
  Konan Aşık: Sıradaki soruya hazırsanız soruyorum
  Recep İvedik: Sor hazırım geç soruya hadi.
  Konan Aşık: Hangi Dünya Star..
  Recep İvedik: Salih Abi, Salih Abi, rejide misiniz? Rejide misiniz? Hee tamam. Paraları iyi tutun.
  Konan Aşık: Recep Bey soruya geçebiliriz.
  Recep İvedik: Salih Abi rejide. Ona göre konuş.
  Konan Aşık: Hangi Dünya Starı Türkler tarafından öpülmemiştir?
  Recep İvedik: Güzel soru.
  Konan Aşık: A) Sharon Stone
  Recep İvedik: Evet
  Konan Aşık: B) Samantha Fox C) Johnny Logan
  Recep İvedik: Evet
  Konan Aşık: ve D şıkkı da Arnold Schwarzenegger
  Recep İvedik: Evet, ne diyim, elini çenene koyuyorsan B diyom. Öyle diyorsan, bağdaş kuruyorsan C diyom.
  Konan Aşık: Benim hareketlerimin herhangi bir şekilde size bir
  Recep İvedik: ça konuşuyorsan D diyom. Dün akşam sen bana böyle dersem böyle, elimi çeneme koyarsam A demedin mi?
  Konan Aşık: Hayır, ben kesinlikle öyle bir tabir kullanmadım.
  Recep İvedik: Dün akşam biz size geldik mi?
  Konan Aşık: Geç saatlere kadar oturduk, sohbet ettik.
  Recep İvedik: 11'e kadar oturduk.
  Konan Aşık: Evet.
  Recep İvedik: Daha doğrusu ayrı ayrı odalarda oturduk.
  Konan Aşık: Bazen evet, bölündü..
  Recep İvedik: 4 tane manken, Rus arkadaşlan gelmedik mi?
  Konan Aşık: Evet, tabii ki ben bayan arkadaşlara
  Recep İvedik: Onları ben size getircem, ben sana getirecem Konan dediğim zaman, ben de sana yarınki sorularda yardımcı olacam dedin mi demedin mi?
  Konan Aşık: Hayır, ben kesinlikle öyle bir şey söylemedim.
  Recep İvedik: Sen öyle bir şey demedin mi?
  Konan Aşık: Tabii ki demedim.
  Recep İvedik: Geceyi hatırla. Dün akşamı hatırla.
  Konan Aşık: Ben size herhangi bir
  Recep İvedik: Ulu orta konuşturma beni, gonuşma layn! Bana da bi' bira çek.

İnceleme ve Değerlendirme : İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nın tarihli ve sayılı yazısı ve eklerinin incelenmesi sonucunda;

Bahse konu yayına ilişkin Uzman Raporunda;

“TV 8 logosuyla yayın yapan kuruluşunda, tarihinde, saat 'de 'Recep İvedik 2' isimli yerli filmin yayınlandığı izlenmiştir.

Filmde, ninesiyle birlikte yaşayan torun Recep İvedik'in, iş sahibi olması, saygın biri olması ve evlenmesi gibi ninesinin kendisiyle ilgili isteklerini yerine getirirken yaşadıkları anlatılmaktadır.(klip-Recep İvedik)

"7 yaş ve üzeri, olumsuz örnek " akıllı işareti kullanılarak yayınlanan filmde, Recep İvedik karekteri kaba saba davranışları, kullandığı argo kelimeler ve aşağılayıcı konuşmaları nedeniyle çalıştığı işlerden kovulmaktadır. Son olarak kuzeninin şirketinde işe başlamakta, orda da çalışanlara müdahale ederek küfürlü, aşağılayıcı konuşmalarını devam ettirmekte, bu olumsuz davranışlarla tam bir maganda tiplemesi ortaya koymaktadır.

Filmde, bazı ifadeler ses efektleri aracılığıyla engellenerek verilmesine rağmen, gerek ninenin gerekse Recep İvedik'in 'ulan, hayvan herif, geri zekalı, salak, hıyar' gibi ifadeleri sıkça kullandıkları dikkati çekmekte, filmden bazı alıntılar aşağıda sunulmaktadır.

(Nine'nin Recep İvedik'le diyaloğunda kullandığı ifadeler aşağıda saatleriyle birlikte verilmiş olup, sadece birkaçının örnek olarak klibi yapılarak rapora iliştirilmiştir. )

() Ulan sen benim değerli sandığımın üstüne oturmuşsun. Kalk ulan ordan(klip-nine)

() Hayvan herifin tekisin ya. Hangi mandıradan aldık seni bilmiyorum ki

() Ulan senin adam olduğunu görseydim, senin yanında bir kız görürdüm Ahlaksızın tekisin gözükme lan gözüme(klip-nine2)

() Senin kafana köpekler işesin. Ulan kafana yaz kafana(klip-nine1)

() Hayvan herif kalk..

( Yine Recep İvedik'in film süresince kullandığı ifadeler saatleriyle birlikte verilmiş olup, birkaç tane klip rapora eklenmiştir.)

() (Piza götürdüğü müşteriye) Bakalım bizim patron size ne kadar sokmuş.. Lanet gitsin be. Cimri şişko, bencil pislik seni

() (Eczaneye gelen şişman bir müşteriye) Besili camış.

() (İşten kovulunca Nine,Recek İvedik'e) Ulan bu kaçıncı, şerefsiz herif kaçıncı.

() (Kuzeninin şirketinde çalışan bir personele ) Sana burdan bir girerim, her lafa giriyorsun ordan. hangi pozisyon diyor, dingilyav bu internette çok karı kız dolanıyo diyolar. Bu doğru mu acaba? )

() (Kafede üstüne kusan Recep ivedik'e kız arkadaşı) Allah senin belanı versin..ÖküzHayvan..(klip-ivedik2)

() (Şirkette bir çalışan) Ben bunları pek sevmiyorum .Hepsi geri zekalı bunların.

(Recep İvedik) Özellikle şu orta grup tam geri zekalı.

() (DJ'lik yapan bir kişiye) Geri zekalı arabanı çekiyorlar, salak.

() (Recep İvedik işadamlarının bulunduğu bir törende ağustos böceği ve karınca hikayesini anlatıyor) Lan sen oğlum ne şerefsiz ne geri zekalı, ne salak adamsın demişmonash.pwsam kızmayacağım lan demiş şerefsiz.(klip-ivedik)

() (Kostümlü bir partide Recep İvedik arkadaşına) Ya senin kostüm giymene gerek yok ki maymun olmak için. Zaten tipin şebek gibi senin geri zekalı.(klip-ivedik1)

() (Aynı kostümlü partide bir bayana) Ben de sana bakınca geri zekalı zannettim, salakGeri zekalı seni. Hıyar, hıyar, hayvan(klip-ivedik1)

() (Nine hastalanınca ambulansta cep telefonondan Recep İvedik'i arar) Çok gürültü var orda duyamıyorum seni ben, şerefsiz nerdesin.

Filmde ninenin, torununa "Kalk ulan ordan Hayvan herifin tekisin ya Ahlaksızın tekisin gözükme lan gözümeşerefsiz" şeklinde ifadelerle hitap ettiği izlenirken, Recep İvedik'in ise, diyaloglarında "Cimri şişko, bencil monash.pw burdan bir monash.pw. Geri zekalı arabanı çekiyorlar, salakBen de sana bakınca geri zekalı zannettim, salakGeri zekalı seni. Hıyar, hıyar, hayvan." gibi ifadeler kullandığı görülmektedir

Dizi ve filmlerde kullanılan argo kelimeler nedeniyle en çok zararı yetişme çağındaki çocuklar görmekte, sokak konuşmalarını öğrenmektedirler. Son zamanlarda sinema filmleriyle Recep İvedik karakterinin, çocuk ve gençler arasında takip edilen bir karakter haline geldiği bu karakterle kendisini özdeşleştirip gerek davranışlarını gerekse kullandığı ifadeleri taklit ettiği bilinmektedir. Dolayısıyla yayın kuruluşunun söz konusu filmi, kamu yayıncılığı ilkesi ve toplumsal sorumluluk anlayışıyla, çocuk ve gençlerin ekran başında olacağı zaman diliminde yayınlamaması gerektiği düşünülmektedir.

Üst Kurul tarafından, söz konusu programa Show Tv'de yayınlanırken iki uyarı, bir para cezası uygulanmasına karar verilmiştir.

Sonuç olarak; TV 8 yayın kuruluşunun bu yayınıyla, sayılı Yasa'nın 8'inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlakî gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerindeve koruyucu sembol kullanılmadan yayınlanamaz." hükmünü ihlal ettiği değerlendirilmiştir.”

Şeklinde değerlendirmelere yer verilmiş olduğu,

Yayın kuruluşunun sayılı Kanun'un 8'inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği kanaatinin Daire Başkanlığınca belirtildiği,

Konu hakkında karar alınmasını teminen yazının Üst Kurula havale edildiği, anlaşılmaktadır.

Gerekçe :Konunun; İzleme ve Değerlendirme Dairesi Başkanlığı’nınyazısı, eki belgeler ve ilgili mevzuat kapsamında Üst Kurulumuzca değerlendirilmesi neticesinde;

Söz konusu filmde yoğun bir şekilde argo ifadeler kullanıldığı, aile içinde kullanılmaması gereken hoş olmayan tutum ve ifadelerin filmde bir mizah unsuru altında meşrulaştırılmaya çalışıldığı ve bu sahnelerin çocukların ekran başında olduğu korumalı saat dilimi içinde ekrana getirildiği anlaşılmakla sayılı Kanun’un 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının ihlal edildiği değerlendirilmiştir.

Anılan kuruluşa tarihli yayını nedeniyle evvelce Üst Kurulun tarih ve /64 sayılı toplantısında alınan 31 nolu kararıyla Sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca uyarı yaptırımı uygulandığı Üst Kurul kayıtlarından anlaşılmıştır.

Bu itibarla; sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının tekraren ihlali nedeniyle; Kanunun 32 nci maddesinin ikinci fıkrasına göre “İdari Para Cezası” yaptırımının uygulanması gerektiği, kanaatine varılmıştır.

Karar : Yapılan görüşmeler sonucunda, ayrıntıları ve gerekçeleri yukarıda izah olunduğu üzere,

TV 8 logosuyla yayın yapan MNG TV YAYINCILIK A.Ş. unvanlı kuruluş hakkında; sayılı Kanunun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan; “Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde … yayınlanamaz” ilkesini tekraren ihlali nedeniyle, 32 nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca;

1- İhlalin tespit edildiği tarihi itibariyle kuruluşun Ekim ayına ait ticari iletişim gelir beyanının ,86 Türk Lirası olduğu değerlendirilerek, yüzde bir oranı (%1) ,00 TL. İDARİ PARA CEZASI UYGULANMASINA,

2- İdari para cezasının tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde Üst Kurulun T.C. Ziraat Bankası Ankara Kamu Girişimci Şubesi TR98 93 no’lu hesabına “ sayılı kanunun 32 nci maddesine göre ödenen para cezasıdır” şerhiyle ödenmesi gerektiği veya sayılı kanunun 32 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca tebliğden itibaren en geç onbeş gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava açılabileceğinin, dava açma süresi içerisinde peşin ödeme yapılması halinde, sayılı Kanunun 17 nci maddesinin altıncı fıkrası uyarınca cezanın dörtte üçünün tahsil edileceğinin ve taksitlendirme talebinde bulunabileceğinin, peşin ödemenin kanun yoluna müracaat hakkını engellemeyeceğinin, en geç 1 aylık süre içerisinde ödenmeyen idari para cezasının, 21/7/ tarihli ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilmek üzere Maliye Bakanlığınca belirlenecek tahsil dairesine gönderileceğinin bildirilmesine,

Oy birliğiyle karar verildi.