Regl Döneminde Lenf Bezleri

Lenf bezleri (lenf nodları) vücudun hemen her bölgesine yayılmış olan bağışıklık sisteminin parçası olan önemli dokulardır. Birçok bölgede gruplar halinde bulunurlar. Boyunda sayıları 200-300 adet civarındadır. Vücudun savunma görevlerinden dolayı enfeksiyon ve kanser gibi yabancı tehditlere karşı savaşırlar. Bu mücadele sırasında büyüyebilirler. Bunun nedeni içerisindeki savaşçı hücre (lenfosit- antikor) sayısının artmasıdır. Genelde 1 cm çapına kadar olanlar normal kabul edilmektedir. Daha büyükler mutlaka yakından takip edilmelidir.

Boyunda çene altında, kulak ön ve arkasında, boyun orta hattı ve yanlarında, boyundaki en büyük kasın üst, orta ve altında gruplaşırlar. Baş boyunda her hangi bir yerde vücuda zarar verme potansiyeli olan bir olay varsa bu bezeler irileşir. Kanserlerin büyük kısmı lenf yollarıyla yayılmaya çalışırlar ve uzun süre boyun bezelerine takılırlar. Aslında bu durum vücuttaki diğer bölgeler için de geçerlidir. Genellikle kanserin çevresindeki bölgeye ait lenf düğümleri tutulurlar. Sonra geniş yayılım olur.

Bir lenf bezi gurubunun büyümesinin tehlikeli işaretleri sadece bezin boyutu ile ilgili değildir. Bezenin şekli, ultrasondaki içeriği, kalsifikasyonu, ağrılı olup olmaması ve içinde nekroz olup olmaması gibi ek faktörlere de bakılmalıdır.

Boyunda kitle ile gelen bir hastada öncelikle hastanın yaşı ve kitlenin yeri çok önemlidir. Çocuklarda genellikle enfeksiyonlar ön planda iken, 40 yaşını geçenlerde kanser akla gelmeli ve bu yönde araştırma yapmalıdır. Boyun orta hattında bulunan tiroid bezine ait hastalıklar da boyunun ön tarafındaki lenf guruplarını etkilemektedir.

Ayırıcı Tanıda Neler Yapılır?

Enfeksiyon kaynaklı olanlarda şu özellikler öne çıkmaktadır:

1. Ağrı olması
2. Kısa sürede ortaya çıkmış olması
3. Üstteki ciltte kızarıklık olması
4. Enfeksiyon kaynağının görülebilir olması(bademcik, farenjit gibi boğaz enfeksiyonları, dudakta uçuk, ciltte sivilce ve yaralar gibi)
5. Muayenede yumuşak olması
6. Kanser kaynaklı olanlardaki muhtemel özellikler:
7. Hastanın yaşı (40 üzeri)
8. Uzun süredir (haftalar) var olması
9. Ağrı olmaması
10. Muayenede cilde yapışık gibi durması, sert olması
11. Birbirine yapışık gibi duran lastik kıvamında birden fazla lenf gurubunun varlığı
12. Hastanın sigara, alkol kullanma öyküsü.

Neler Yapılmalıdır?

Büyümüş lenf bezleri ile başvuran hastamızda öncelikle ayrıntılı KBB muayenesi gerekir. Endoskopik kamera sistemleri ile ağız içi, boğaz, burun, geniz, yutak, gırtlak, dil kökü, ses telleri ve yemek borusu başına bakmak şarttır. Gerek görülürse kan tetkikleri, ultrason ve MRI gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulur.

Enfeksiyon bulguları tespit edildiyse ilaç tedavisi verilir, yakın takip edilerek lenf bezlerinin normal boyut ve yapısına döndüğüne emin olunur. Tümörden şüphelenildiyse var olan büyümüş lenf bezinden ultrason eşliğinde ince iğne aspirasyon biopsisi ve gerekirse kitle saptanmışsa buna yönelik diğer girişimler yapılabilir. Patoloji sonuçlarına göre cerrahi ya da diğer tedavi yöntemleri uygulanır.

Eğer lenf bezesinin kaynağı diğer organ sistemlerinden ise meme, sindirim sistemi, yumurtalıklar ve akciğerler de taranmalıdır.
Ayırıcı tanıda boyundaki şişliklerde birçok farklı hastalık akla gelmelidir. Örneğin doğumsal kitleler genellikle küçük yaşlarda fark edilmelerine karşın bazen ileri yaşlara kadar ortaya çıkmazlar. Enfekte olduklarında büyüyüp ortaya çıkabilirler. Tedavileri cerrahidir.

Boyun Lenf Bezi Şişmesi Nasıl Anlaşılır

Boyun lenf bezi şişmesi nasıl anlaşılır sorusunun cevabı elbette ki boyundaki lenf bezlerinde ele gelen bezeler ile anlaşılmaktadır. Lenf bezlerinin şişmesi oldukça endişe uyandırıcı bir durumdur ve akla ilk gelen hastalık lenf kanseri olmaktadır. Ancak lenf kanserinin yanı sıra lenf bezlerinin şişmesi diğer pek çok hastalığın da belirtisi olabilmektedir. Boyundaki lenf bezlerinin şişmesi aynı zamanda çene kaslarının çalışması sonucunda çiğneme ya da başın çevrilmesi sırasında acı ve ağrı hissine yol açabilmektedir.

Lenf Bezi Şişmesi Tedavisi

Lenf bezi şişmesi tedavisi öncesinde nitelikli tanı için mutlaka ayrıntılı bir değerlendirme süreci yaşanmaktadır. KBB uzmanlarına başvuran hastada kulak burun boğaz ve boyun dokuları çeşitli radyolojik görüntüleme yöntemleri ile değerlendirilmektedir. Lenf bezlerinin şişmesi hangi hastalığın belirtisi olduğu tespit edilmektedir ve tedavi planlaması ilgili hastalığa özgü olarak uygulanmaktadır.

Enfeksiyona bağlı lenf bezi şişmesi tedavisinde ilaçla tedavi yöntemlerinin yanı sıra cerrahi yöntemlere de başvurulabilmektedir.

Halk arasında fil hastalığı olarak bilinen lenf ödem, ciltte ve dokularda büyümelere ve şişkinliklere yol açarak sadece yaşam kalitesini düşürmüyor. Aynı zamanda estetik kaygıları da beraberinde getiriyor. Genellikle ameliyat ve kanser tedavisi sonrası gelişen lenf ödem, doğuştan oluşarak sonradan da kendini belli edebiliyor. Avrasya Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı, çok bilinmeyen bir hastalık olan lenf ödem hakkında önemli bilgiler veriyor.

Lenf ödem nedir?

Lenf damarları, lenf kılcalları, lenf hücreleri, lenf nodülleri ve bademcikler, timüs bezi ve dalakta oluşan lenf sistemindeki bozukluktan dolayı hücreler arası sıvıda oluşan artışa lenf ödem denir. Çeşitli sebeplere bağlı olarak lenfatik sistemin düzgün çalışmadığı veya damarlardaki sıvıyı drene edemediği durumlarda doku içinde sıvı birikmesi yaşanabilir.

Lenf ödem neden oluşur?

Lenf ödemin oluşması primer ve sekonder olarak ikiye ayrılır. Primer yani birinci neden; doğumsal olarak lenf dolaşımında bozukluk sebebiyle oluşan lenf ödemdir. Bu ödemde lenf damarları hiç gelişmez veya daha az gelişmiştir. Bu bozukluk doğum esnasında veya ileri yaşlarda ortaya çıkabilir. Sekonder ödem ise lenf dolaşımını bozan nedenler sebebiyle yaşanır. Sekonder ödem; lenf bezlerinin alınması, selülit ve lenfanjit gibi enfeksiyonlar, travma ve radyoterapiye bağlı olarak gelişebilir.

Kalbe uzak olması sebebiyle en fazla bacaklarda ve diz altı bölgesinde görülür. Şöyle ki, iyi çalışamayan venöz sistem, kanı kalbe iletmediğinde yardıma lenf sistemi gelir, yardım esnasında lenf sistemine aşırı yük biner ve lenf kapakları işlevini yerine getiremez. Sonucunda lenf ödem oluşur.

Nedeni bilinmeyen bir kadın hastalığı olan lipödem yüzünden gelişen lenf ödem de genellikle adet döneminde veya hamilelikte görülüyor. Vücutta yağ artışı gözlemleniyor. Artan yağ oranı ile birlikte lenf sisteminin yükü artıyor ve ödem gelişiyor.

Lenf ödem belirtileri nelerdir?

• Sıkışma,
• Dolgunluk hissi,
• Karıncalanma,
• Şişlik ve kızarıklık,
• El ve el bileğinde hareket zorluğu,
• Yüzük, bilezik, saat, ayakkabının zamanla sıkmaya başlaması,
• Deride gerginlik hissi,
• Hareket zorluğu,
• Tekrarlayan cilt enfeksiyonları,
• Cilt üzerinde siğil benzeri büyüme,
• Ciltte deformasyon,
• Kol altı ve kasık bölgesinde ağrı,
• Ağrı ve ağırlık hissi.

Lenf ödem tehlikeli bir durum mudur?

Lenf ödemin en büyük tehlikesi dokuları enfeksiyonlara karşı savunmasız hale getirmesidir. Dolayısıyla ödemli dokunun yaralanması veya zorlanması enfeksiyon riski açısından istenmeyen bir durumdur. Diğer bir tehlikesi ise yarattığı estetik sorunlardır. Uzuvlarda yarattığı basınç ve dolgunluk sebebiyle kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda etkiler. Üstelik önlem alınmadığı takdirde lenf damarı kanserine yatkınlığı da artar.

Lenf ödem nasıl teşhis edilir?

Hastalığın teşhis edilmesinde hasta öyküsü çok önemlidir. Eğer lenf ödemden şüpheleniliyorsa ilk araştırılan hastada travma, enfeksiyon veya memede cerrahi müdahale olup olmadığıdır. Daha sonra kol ve bacaklarda şişme, ağırlaşma ve ağrı gibi şikayetleri incelemek için ultrason ile bakılır. Eğer ultrason ile kesin tanı konulamazsa diğer görüntüleme yöntemleri tercih edilir.

Lenf ödem nasıl tedavi edilir?

Lenf ödem tedavisi hastanın dokularındaki şişliğe göre değişiklik gösterir. Eğer lenf ödem ilk evrelerdeyse ve şişlik az ise evde egzersizler yapılarak ve bası giysileri giyilerek kolaylıkla tedavi edilebilir. Eğer şişlik derecesi gözle görülebilir ve ölçülebilir seviyedeyse bu durumda fizik tedavi gerekir. Fizyoterapistler ile elle yani manuel lenf drenaj tedavisi, çok katmanlı bandaj uygulaması ve egzersizler uygulanır.